310 likes | 930 Views
Sistemi nervor. Sistemi nervor qendror - Sistemi nervor periferik Truri palca e kurrizit sistem sistemi autonom somatik
E N D
Sistemi nervor • Sistemi nervor qendror - Sistemi nervor periferik • Truri palca e • kurrizit • sistem sistemi autonom • somatik • sistemi • sistemi simpatik parasimpatik
Sisteminervor • SNP – ndodhetlargqendres • SNQ – Ndodhet ne koke, imbrojturngakafka. Perbehetngafijetnervore. Formohetngatruridhepalcakurrizore • SA – transmetonmesazhetmestruritdheorganevetetjeratebrendshme • SS – transmetonmesazhemestruritdhesistemittendjeshmerise, duke u lidhur me muskujt
Sisteminervor • Truri – organiqedrejtonmendimetdheveprimet. Eshtereflektuesdhedrejtues. Eshtesistemiveterregullueshem. • Palcakurrizore – mbledhinformacionenga SNP dheiatejcontruritdheanasjelltas. Mundtejeteedhe e pavarurnga SNQ • Receptoret – (qelizataferente) marrininformacionngaorganizmidhe e cojnedrejttrurit • Efektoret – transmetojneinformacioninngatruridrejtgjitheorganizmit
3 zonakryesoretetrurit • Pjesa e perparme • Pjesa e mesit • Pjesa e prapme- pjesa me primitive e trurit
Pjeseperberesetetrurit, me specifike • Palca e zgjatur – pjesa me e poshtme e trurit, lidhet me shtyllenkurrizore. Kontrollonfunksionetbaze per jeten e individit. Lidhet me levizjetreflektivetekokesdhesyve, frymemarrjen, ritminkardiak, gjumin, reagimin, tretjen
Hipotalamusi • Kontrollonfunksionebazeterendesishme per jeten: kontrollonsjelljenseksuale, urine, etjen, temperaturentrupore, ritminfjetje-zgjim
Amigdala • Kontrollonemocionetsifrikadheankthi. Jepalarmin ne gjendjerreziku. Pergjegjeseedhe per vemendjenNdodhetmbiveshet e njeriut
Hipokampusi • Grumbullonfaktedherenditinformacionet. I nvojshem ne kujtesenafatgjate
Truriivogel • Ndodhet ne pjesen e prapmetekokes, percjellinformacionin e shqisave per drejtimin e levizjes • Qelizareceptore – talamus – qendertetrurit – filtrim – kore e trurit
Korja e trurit • Pjesa me e madhe e truritnjerezor • Zerreth ¾ e peshes se tij • Mbeshtjellpjesen e sipermedheanesoretetrurit • 4 pjeseperberese: - Lobi parietal • Lobioksipital • Lobi temporal • Lobiballor
Lobiballor • Ndodhet ne pjesen e perparmetekores se trurit • Pergjegjes per komandat e levizjes, tefolurit, per arsyetimindhemarrjen e vendimit
Lobi parietal • Gjendet ne pjesenanesoretetrurit. • Merrinformacionngashqisa e teprekurit • Orientonvemendjen
Lobi temporal • Gjendetmbiveshet. • Pergjegjes per procesin e degjimit, kujtesen, mesimindhereagimetemocionale • Kontrollonzonenqenenkuptontefolurit • Bashkevepron me amigdalendhehipokampusin
Lobioksipital • Gjendet ne pjesen e prapmetetrurit • Pergjegjes per perceptiminpamor
Neuroni • Njesiabaze e ndertimittetruritdheorganizmit • Pjesetperberese:
Qelizatglia • Ndihmojneneuronet. • Policatrafiku
Korja e trurit • Organizon, kontrollonfunksionetndijuesedhemotorike • Stacion per regjistrimin e informacioneve • Pegjegjes per perpunimin, organizmin e brendshemmendorteinformacionit • Pergjegjes per pershtatjen e individit me kushtet e jetesesdheveprimtarise
Hemisferatcerebrale • Hemisfera e majte • Hemisfera e djathte • Ndarjabehet ne sajetefunksioneveqeatokryejne • Atointegrohenmestyre
Hemisfera e majte • Kontrollonpjesen e djathtetetrupitdheteteparit • Kryen me teperfunksioneanalitikedhelogjike • Kontrollonshprehitegjuhesore, kuptimin e fjaleve, shprehite e leximitdhetenjehsimit • Pergjegjes per kujtesendheharresen • Mosfunksionim: veshtiresi ne perpunimine informacionit, ne tembajturit mend, ne riprodhim
Hemisfera e djathte • Analizonpjesen e majtetetrupitdheteteparit • Pergjegjese per kontrollin e aktivitetitjoverbal, tepamjeve, teorientimit, teimagjinates, teemocioneve • Raportonatoqendodhin • Kontrollonperceptimin ne hapesire • Analizonobjektetnepemjetinformacionevendijoreteteprekurit, teparitdhetelevizurit • Mosfunksionim: veshtiresi ne perpunimteinformacionit, ne mbajtjenmend teinformacionevejoverbale, ne krijimin e imazhevemendore, nuknjehobjektet, çorientim, veshtiresiemocionale.
Teknikatestudimittetrurit • Me mikroskop • Pa mikroskop • Teknika per theksimin e qelizaveindividuale • Mikroskopelektronik
Teknikatestudimittetrurit • Teknikajetesore • Teknikaqeekzaminojneaktivitetinelektrik • Teknikatebazuara ne rrezet X • Teknikatebazuara ne fushenmagnetike • Teknikatebazuara ne glukozenradioaktive
Teknikajetesore • Kryhen ne kafshetkavie • Seksionetetrurit • Stimulimedheimplementime me aneelektrodash • Kontrolldeficiteshdheaktiviteteshtetruritdheneuroneve
Teknikaqeekzaminojneaktivitetinelektrik • Vezhgohetaktivitetielektrik ne zonat e trurit • Kontrollohettruri ne gjendjepushimidhetengacmuar • Kontrollohenfazat e gjumit, gjendjakoma, gjateanestezise, epilepsia, metabolizmi • EEG - elektroencefalograma
Teknikatebazuara ne rreze X • Fotografojnezonatecaktuaratekokes per tevezhguardendesine e ndryshmetestrukturavetekokes
Teknikatebazuara ne fushenmagnetike • Quhetndrysheedherezonancamagnetike • Studiohetfushamagnetikeetrurit
Teknikatebazuara ne glukozenradioaktive • Quhetndrysheedhe P.E.T. (tomografia e vendosjesdheshperndarjes) • Vezhgonfunksioniminfiziologjiktetrurit • Vezhgonzonatme energjiketetruritdheqeperdorin me shumeglukoze • Pas skanimitanalizohentedhenat