26 Mayıs 2005

1. TBB MAKRO EKONOMİ ALT ÇALIŞMA GRUBU 26 Mayıs 2005

2. I- KAMU MALİYESİ II- ENFLASYON III- BÜYÜME - Sınai Üretim ve KKO - İstihdam - Dış Ticaret ve Cari Denge - Cari Açığın Finansmanı ve Bekleyişler IV- BANKACILIK SEKTÖRÜ V- RİSKLER İÇİNDEKİLER

3. I- KAMU MALİYESİ / Kamu Mali Dengesi 2005-2007 Katılım Öncesi Ekonomik Program Tahminleri Gelecek üç yıllık dönemde de sıkı maliye politikası izlenerek, borç yükünün hafifletilmesi hedeflenmektedir. (*) Genel Devlet Borçlanma Gereği; konsolide bütçe, fonlar, sosyal güvenlik kuruluşları, döner sermayeler ve mahalli idareleri kapsamaktadır.

4. KAMU MALİYESİ / Ocak - Nisan 2005 • Ocak-Nisan 2005 döneminde bütçe açığı %46,6 daralmıştır. • Faiz dışı fazlada ise yılsonu hedefinin %39,2’sine ulaşılmıştır. Kaynak: Maliye Bakanlığı (*): Emekli Sandığı, SSK, Bağ-Kur ve İşsizlik Fonu kalemlerinin toplamıdır.

5. KAMU MALİYESİ / Ocak - Nisan 2005 Temel Rasyolar 2005 yılında da sosyal güvenlik harcamaları dışındaki temel rasyolar iyileşmeye devam etmektedir. Kaynak: Maliye Bakanlığı verilerinden hesaplanmıştır.

6. KAMU MALİYESİ / Ocak – Nisan 2005 Vergi Gelirlerinin Dağılımı (%) Dolaylı vergiler toplam vergi gelirleri içindeki yüksek payını korumaya devam etmektedir. Kaynak: Maliye Bakanlığı verilerinden hesaplanmıştır.

7. KAMU MALİYESİ • 2005-2007 döneminde de sıkı maliye politikası izlenecektir. (IMF, yeni stand-by) • Bütçe dengesindeki olumlu performansın devamı kuvvetle muhtemel görülmektedir. • Azalmaya devam eden kamu kesimi borçlanma ihtiyacının, faizlerin daha da düşmesine yardımcı olması beklenmektedir.

8. KAMU MALİYESİ / Kamu Net Borç Stoku Kamu net borç stoku giderek artmaktadır. Bununla birlikte, stokun GSMH’ya oranı azalma eğilimindedir. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

9. KAMU MALİYESİ/ Konsolide Bütçe Borç Stoku Konsolide bütçe toplam borç stoku Nisan ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre YTL bazında %11,4, dolar bazında %15,8 yükselmiştir.. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

10. KAMU MALİYESİ / İç Borç Stoku Döviz / Faiz Yapısı Nisan 2005 itibariyle döviz cinsinden ve dövize endeksli borçların iç borç stoku içindeki payı %16,6’ya gerilemiştir. Nisan 2004 Nisan 2005 Milyar YTL Değişken 88,8 Sabit 78,9 Döviz 38,5 Toplam 206,2 Milyar YTL Değişken 99,0 Sabit 98,0 Döviz 39,2 Toplam 236,2 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

11. II- ENFLASYON Nisan ayı sonu itibariyle uçtan uca TÜFE yılsonu hedefi civarına geriledi. Kaynak: DİE

12. ENFLASYON İlk dört aylık dönemde TÜFE %1,55, ÜFE ise %2,18 olarak gerçekleşti. Kaynak: DİE

13. ENFLASYON İmalat sanayii fiyatları Nisan 2005’te geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %14 arttı. İmalat Sanayii Uçtan Uca Fiyat Artışları (%) 2004 2005 Kaynak: DİE

14. ENFLASYON / Bekleyişler Yıl sonu ve gelecek 12 aya ilişkin enflasyon beklentileri, faizlerdeki gerilemenin devam edebileceği görüşünü desteklemektedir. Kaynak: TCMB

15. III- BÜYÜME / Sanayi Üretimi Sınai üretim 2005 yılının ilk çeyreğinde geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %8,2 artış kaydetmiştir. 2004 2005 Kaynak: DİE

16. BÜYÜME / Kapasite Kullanım Oranı 2004 2005 Kaynak: DİE

17. İSTİHDAM 2005 yılının 1. çeyreğinde işsizlik oranı %11,7 olarak gerçekleşti. Kaynak: DİE

18. İSTİHDAM (*) Ocak-Mart döneminin ortalamasıdır. Kaynak: TCMB

19. DIŞ TİCARET Ocak-Mart 2005 döneminde, tüketim mallarınınithalatı yavaşlamış, ihracatın ithalatı karşılama oranı artış göstermiştir. Kaynak: DİE

20. CARİ İŞLEMLER DENGESİ - İlk 3 aylık dönemde, cari açık %17,5 artarak $6,3 milyara ulaşmıştır. - Son 12 aylık cari açık ise $16,5 milyara yükselmiştir. (*) Cari işlemler dengesi ve net hata noksan kalemlerinin toplamıdır. Kaynak: TCMB

21. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Bekleyişler İthalat / Otomotiv İthalatı - Kara taşıtları ithalatı, 2004 yılında %90 artarak $10,2 milyara ulaşmıştır. - Ocak-Nisan 2005 döneminde adet bazında ithal ürün satışları %16,2 daralmıştır. Kaynak: Otomotiv Sanayicileri Derneği

22. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Bekleyişler İthalat / Petrol Fiyatları 2004 yılında petrolün ortalama fiyatı $/varil 38,4, 2005 yılının ilk dört ayında ise $48,6 olarak gerçekleşmiştir. 24 Mayıs 2005 tarihinde International Petroleum Exchange’de oluşan vadeli fiyatlardır.

23. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Bekleyişler Finansman/ ABD Faiz Oranları Vadeli piyasalar, 2005 sonuna kadar ABD’de faizlerin %3,75’e kadar yükseltilebileceğini tahmin etmektedir. 24 Mayıs 2005 itibariyle Kaynak: Chicago Board of Trade

24. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Bekleyişler Finansman / EMBI+ Nisan ayında kaydedilen yükselişe rağmen Türkiye’nin risk primi genel endeksin altında seyretmeye devam etmektedir. 387 329 24 Mayıs 2005 itibariyledir. Kaynak: JP Morgan

25. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Bekleyişler Finansman / ABD Hazine Tahvilleri 10 yıllık ABD hazine tahvilinin getirisi kritik seviyenin altında seyretmektedir. Kritik Seviye 24 Mayıs 2005 itibariyle Kaynak: Reuters

26. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Bekleyişler Finansman Kaynak: IIF (T): Tahmin (P): Projeksiyon

27. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Döviz Rezervleri Finansman Merkez Bankası’nın döviz rezervleri son yılların en yüksek seviyesindedir. Kaynak: TCMB 13 Mayıs 2005 itibariyledir.

28. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Piyasa Beklentisi Kaynak: TCMB

29. CARİ İŞLEMLER DENGESİ / Değerlendirme • 2005 yılında; • Büyümedeki beklentiler paralelinde • - Ara malı ve yatırım malı ithalatındaki yavaşlamaya ve • - Turizm gelirlerindeki artışa • bağlı olarak yıl sonu cari işlemler açığının GSMH’ya oranının %4-4,5 aralığında gerçekleşeceğini tahmin etmekteyiz. • Geçen yıla kıyasla cari açığın daha büyük bir kısmının doğrudan yatırımlarla finanse edileceğini beklemekteyiz.

30. IV- BANKACILIK SEKTÖRÜ (Geçici, yurtiçi ve yurtdışı şubeler konsolide) Kaynak : BDDK

31. BANKACILIK SEKTÖRÜ (Geçici, yurtiçi ve yurtdışı şubeler konsolide) (*) Bankalararası hariç. (**): Piyasa değeri Kaynak : BDDK, SPK, TCMB

32. BANKACILIK SEKTÖRÜ (Geçici, yurtiçi ve yurtdışı şubeler konsolide) Kaynak : BDDK

33. RİSKLER • Önümüzdeki dönemde; • 29 Mayıs’ta Fransa’da, 1 Haziran’da Hollanda’da yapılacak AB Anayasası ile ilgili referandumun, • -Almanya’da yapılacak seçim sonuçlarının, • AB ile müzakereler kapsamında Kıbrıs konusundaki gelişmelerin, • ABD’nin faiz politikasının, • Petrol fiyatlarındaki dalgalanmanın, • ABD’nin Suriye ve İran’a yönelik politikalarının, • -Seçim sonrası dönemde Irak’ta yaşanan belirsizliklerin, • piyasalardaki gelişmeleri etkilemesi beklenmektedir.