دانشگاه علوم پزشکي مشهد دانشکده بهداشت

2. دانشگاه علوم پزشکي مشهد دانشکده بهداشت مديريت بيماريهاي ريوي شغلي در محيط کار دكتر رضا خاني جزني مرکز تحقيقات بيماريهاي ريوي و سل هتل پرديسان- 9 و 10 بهمن ماه 1387

5. « ظَهَرَ الفسادُ في البَر و البَحر بما کَسَبَت اَيدي النّاس » زمين و دريا با د ست انسانها به تباهي و تخريب کشيده مي شود. دعاي عهد

6. ساليانه :100 ميليون تن گاز دي اکسيد گوگرد68 ميليون تن گاز اکسيدهاي ازت 57 ميليون تن گاز ذرات معلق 177 ميليون تن گاز مونوکسيدکربنحاصل از فعاليتهاي انسان وارد اتمسفر مي شود.

7. سهم بيماريهاي ريوي در بين بيماريهاي شغلي ساير بيماريها بيماريهاي اسکلتي عضلاني بيماريهاي پوستي بيماريهاي تنفسي بيماريهاي عصبي بيماريهاي عفوني بيماريهاي خطرناک

8. مديريت کنترل : • منبع : دستگاه و مواد • روشهاي مورد استفاده • مسير : ايستگاه کار و محيط واحد صنعتي • دريافت کننده (گيرنده) : انسان و ساير موجودات

9. کيفيت دستگاه • کيفيت مواد • روشهاي مهندسي و کنترلي ( آموزش ) • تدابير بهداشتي و درماني • رعايت اصول و ضوابط ايمني و بهداشت حرفه اي توسط منابع انساني و کارفرمايان

10. پروژه عسلويه

11. استاندارد ساليانه = 30

12. استاندارد ساليانه = 50

13. استاندارد ساليانه = 1

14. استاندارد ساليانه = 150

17. مديريت: مديريت فرآيند بكارگيري موثر و كارآمد منابع مادي و انساني در برنامه ريزي، سازماندهي، بسيج منابع و امكانات، هدايت و كنترل است كه براي دستيابي به اهداف سازماني و براساس نظام ارزشي مورد قبول، صورت ميگيرد.

18. در فرمان امام علي(ع) به مالك اشترآمده است: انتخاب كاركنان صالح تاكيد بر ارزشيابي مستمر كاركنان توجه به روابط انساني

19. اقتصاد: ترازمندي، كدخداسري، ميانه‌روي در هر كار، علم حفظ تعادل ميان درآمد و خرج و ميان مناسبات توليدي و رشد اقتصادي با برنامه‌ريزي درازمدت و كوتاه‌مدت وتوسعه توليد داخلي و تجارت خارجي و ارتقاي شئون مالي كشور يا خانه + صرفه‌جويي

20. مفاهيم اقتصاد: بدين گونه اقتصاد قبل از هر چيز مطالعه‌اي است در باب رفتار انسان، اعمالي كه افراد بشر در ارتباط با اشياء مادي، اشيائي كه به منظور ادامه ‌حيات مورد احتياج است و براي بهزستي مورد خواست ميباشد، انجام مي‌دهند. 1- هر گونه داد وستد، معامله، توافق و.... كه مبناي مادي داشته باشد، در موضوع اقتصاد قرار مي‌گيرد، اگرچه بحث‌هاي معنوي مي تواند اثرگذار جدي بر اقتصاد باشد.

21. علم اقتصاد: اقتصاد دانشي است اجتماعي و با ساير شعب مطالعات وسيع رفتار انساني، تاريخ، علوم سياسي و جامعه شناسي بستگي نزديك دارد. درواقع بدون اخلاق، هيچ اقتصادي نمي‌تواند به موجوديت خود ادامه دهد بي‌آنكه در كام فساد و تباهي قرار نگيرد. 1- اقتصاد علمي است كه رفتار و رابطة انسان را با اشياء مادي مورد احتياج و خواست او كه به رايگان توسط طبيعت تأمين نمي‌شود، مورد مطالعه قرارمي‌دهد.

22. اصل اقتصادي: سعي بشر بر اين بوده است كه با توجه به ميلي كه به ارضاي احتياجات وخواست‌هاي خود دارد ، با صرف حداقل تلاش و يا هزينه حداكثر نتيجه را به‌دست‌آورد. اين راه و روش، اصل اقتصادي ناميده‌ مي‌شود.

24. سـلامتـي و تـوسعـه

25. سلامتي و اقتصاد كلان بهره‌وري جمعيتشناسي سلامتي اقتصاد سرمايهانساني سرمايهاجتماعي

26. فعاليت هاي مديريت تصميم گيري انجام كار برنامه ريزي چگونگي انجام كار ارزشيابي عملكرد بر اساس استانداردها كنترل ساماندهي هدايت انجام موثر كار

27. مديريت و اجزاء • اهداف • سياستها • قانونگذاري • برنامه ريزي • آيين نامه ها و دستورالعمل ها • استانداردها • اجرا • نظارت و كنترل • بازخوراند

28. براي اينكه بتوانيم نظام استاندارد را در كشور پيدا كنيم بايد به اصول زير توجه نمائيم: راهبري و هدايت در نظر گرفتن رضايت مشتري مشاركت كاركنان بهبود مستمر استانداردها و به روز نمودن آن ارتباط با نهادها و سازمان‌هاي مرتبط سنجش كارآيي

29. سلامتي ( ارتقاء سلامت جامعه) اقتصاد بهداشت و درمان فيزيكي انساني مالي و ... منابع و ..........؟ مديريت

30. بهره‌وري که يکي از مفاهيم اقتصاد است اينگونه تعريف مي‌شود: "مقدار کالا و يا خدمات توليد شده در مقايسه با هر واحد از انرِِِِژي و يا کار هزينه شده". بديگر سخن بهره‌وري عبارتست از بدست آوردن حداکثر سود ممکن با بهره گيري و استفاده بهينه از نيروي کار، توان، استعداد ومهارت نيروي انساني، زمين، ماشين، پول، تجهيزات، زمان، مکان و…به منظور ارتقاء رفاه جامعه . بر خلاف پندار برخي افراد بهره وري فقط براي صنايع نيست بلکه بهره وري سطوح مختلفي دارد و همه افراد در همه سطوح نقش دارند يعني اينکه افراد مي‌توانند با تفکر، ابداعات و نوآوري‌هاي خود عملا" در چند سطح گوناگون موثر واقع گردند.

32. تخمين زده مي شود كه پيش از 2/1 ميليون كارگر در نتيجه حوادث و بيماريهاي شغلي مي ميرند. • كسري هاي سالانه در اثر حوادث و بيماري هاي شغلي به عنوان غرامت ها، روزهاي كاري از دست رفته، قطع توليد، آموزش و بازآموزي، هزينه هاي پزشكي و از اين قبيل هزينه ها بطور معمول، به بيش از 4 درصد كل توليد ناخالص ملي Gross national-product تمام كشورها مي رسد.

33. طبق گزارش دفتر بهداشت و ايمني اروپا ـ حوادث و بيماري هاي ناشي از كار در اعضاي اتحاديه اروپا حدود 6/2 تا 8/3 درصد كاهش كل توليد ناخالص ملي را در برداشته است. • هزينه مستقيم حوادث و بيماري هاي شغلي در آلمان 56 ميليارد مارك بوده است. • در استراليا، هزينه حوادث و بيماري هاي ناشي از كار حدود 15تا 37 ميليارد دلار تخمين زده مي شود.

34. مرگ و ميرهاي ناشي از كار در كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه: • مرگ و مير كارگران كارخانه ها در پاكستان بيشتر از 8 برابر كارخانه هاي فرانسه بوده است. • مرگ ومير ها در بين بخش حمل و نقل كينا 10 برابر كارگران همان بخش در دانمارك بوده است. • مرگ و مير كارگران ساختماني در گواتمالا 10 برابر و بيشتر از همكارانشان در سوئيس بوده است.

35. هزينه سالانه حوادث و بيماريهاي ناشي از كار در بخش توليد آمريكا ـ ايالات متحده بيش از 190 ميليارد دلار بوده است • تقريباً 3 درصد سود ناخالص ملي را تشكيل مي دهد. • هزينه هاي مستقيم و غيرمستقيم محاسبه شده حدوداً نسبت 1 به 2 را مي باشد. • اين هزينه ها تقريبا ً‌5 برابر هزينه هاي مربوط به ايدز، تقريباً به اندازه هزينه هاي سرطان و تقريباً‌82 درصد هزينه تمام بيماري هاي قلبي عروقي بوده است. • غرامت هاي كارگي تقريباً‌27 درصد هزينه ها را تشكيل داده است.ماليات دهندگان تقريباً 18 درصد اين هزينه ها را از طريق كمكهايي به تامين اجتماعي، تامين خدمات اجتماعي به سالمندان و تامين خدمات درماني براي نيازمندان پرداخت نموده اند.

36. مديريت: برنامه‌ريزي 1- مديريت يك فرايند است. 2- مفهوم نهفتة مديريت، هدايت تشكيلات انساني است. 3- مديريت مؤثر، تصميم‌هاي مناسبي مي‌گيرد و به نتايج مطلوبي دست‌مي‌يابد. 4- مديريت كارا، به تخصيص و مصرف مدبرانه منابع مي‌گويند. 5- مديريت بر فعاليت‌هاي هدفدار تمركز دارد. مديريت فرايند بكارگيري مؤثر و كارآمد منابع مادي و انساني در برنامه‌ريزي، سازماندهي، بسيج منابع و امكانات، هدايت و كنترل است كه براي دستيابي به اهداف سازماني و براساس نظام ارزشي مورد قبول، صورت مي گيرد. سازماندهي كنترل بسيج منابع و امكانات هدايت و سرپرستي

38. تعريف بهداشت كار : • حفظ و ارتقاء سطح سلامت و تأمين آسايش جسمي ، رواني و حركتي و اجتماعي هركس كه كار مي كند . • در بالاترين درجه و در همة مشاغل • پيشگيري از تأثير عواملي كه ،« شرايط انجام كار » سلامتي را تهديد مي كند . • حفاظت انجام دهنده كار از خطرات عوامل زيان آور محيط كار • گزينش و به كار گماردن فرد در حرفه اي كه با قابليت ها و توان فيزيولوژيكي و رواني او متناسب و سازگار باشد .

39. بيماري حرفه اي « بيماري ناشي از كار » :Occupational Disease دراثر تماس و مواجهه با عوامل آسيب زا و زيان آور معين و مشخص بوجود مي آيد . دراين ارتباط عامل ايجاد كنندة بيماري ، قابل شناسايي ، اندازه گيري و كنترل است . لذا در تشخيص طيفي در نظر گرفته مي شود كه يك سر آن : بيماري ناشي از كاردرانتهاي ديگر ، بيماري ايجاد شده ارتباطي به شغل و حرفه ندارد .

42. كنترل خطرات (ريسك) بهداشت و ايمني Control of OHS risks بطور معمول كلمه كنترل در استانداردهاي بهداشت و ايمني شامل حذف و يا كاهش خطرات ـ ريسك هاي مربوط مي باشد شامل: 1- پيشگيري از عللي كه منجر به موقعيت هاي ناخواسته مي شود (توسط افراد يا موقعيت ها) و 2- محدود كردن نتايج حاصل از رويدادهايي كه از موقعيت هاي ناخواسته ايجاد شده و يا ممكن است ايجاد شود.

43. بهداشت و ايمني Health and safety شامل شرايطي در محيط كار ميباشد كه بر بهداشت و ايمني كاركنان رسمي، قراردادي، كارگران موقت، پرسنل پيمانكار و يا پيمانكاران و غيره تاثير مي گذارد. بهداشت و ايمني شامل خطرات (عوامل زيان بار) فيزيكي، شيميايي، ارگونوميك، رواني و بيولوژيك و خطرات ـ ريسكها ناشي از حادثه مي باشد، هرچند كه فقط به اين موارد محدود نمي شود.

44. سيستم مديريت بهداشت حرفه اي و ايمني(OHS) management system بخشي از كل سيستم مديريت كه شامل ساختار سازماني، فعاليت هاي طرح ريزي، مسئوليت ها، اعمال، روشها، فرآيندها و منابع براي تهيه، اجرا، بازنگري و حفظ خطمشي بهداشت و ايمني است. سيستم مديريت مي تواند به عنوان يك طرح در حال پيشرفت و يا جاري كه از طريق آن يك سازمان خطرات (risks) بهداشتي و ايمني خود را كنترل ميكند ، ديده شود. يك سيستم مديريت تنها يك “سيستم “ است ، بشرطي كه در تمام فعاليت هاي حياتي خود مكانيزم هاي لازم براي مميزي متناوب و بازنگري را داشته باشد. اين مكانيزم ها بايد به وضوح تعريف شوند.

45. عملكرد بهداشتي و ايمني • نتايج قابل اندازه گيري سيستم مديريت بهداشتي و ايمني، مربوط به كنترل خطرات (ريسك) بهداشتي و ايمني توسط يك سازمان، بر مبناي خط مشي، اهداف كلان و اهداف خرد بهداشتي و ايمني آن.

46. الزامات كلي • سازمان بايد يك سيستم مديريت بهداشتي و ايمني ايجاد نموده و برقرار نگهدارد كه الزامات آن در كل بند 5 تشريح مي شود. • خط مشي بهداشتي و ايمني مديريت رده بالا بايد خط مشي بهداشتي و ايمني سازمان را تعريف و اطمينان حاصل نمايد كه اين خط مشي: الف) متناسب با ماهيت، وسعت و ميزان خطرات (ريسك) بهداشتي و ايمني فعاليت ها، محصولات يا خدمات آن باشد ب) شامل تعهد به بهبود مستمر و كنترل خطرات بهداشتي و ايمني باشد.

47. ج) شامل تعهد به تبعيت از قوانين و مقررات بهداشتي و ايمني مربوطه، و همچنين الزامات ديگري كه سازمان آنها را تقبل كرده است، باشد. د) شامل تعهد به همكاري فعال و ايجاد ارتباط نزديك با كاركنان و يا نمايندگان آنها در ارتباط با جنبه هاي بهداشتي و ايمني محيط كار باشد. هـ) چارچوبي براي تعيين و بازنگري اهداف كلان و اهداف خرد بهداشتي و ايمني ارائه نمايد. و) مدون، اجرا و برقرار نگهداشته شده و به كليه كاركنان ابلاغ شده باشد. ز) براي عموم قابل دسترسي باشد.

48. هزينه هاي مستقيم 1- هزينه هاي مربوط به پزشكان، هزينه هاي مربوط به آمبولانس و ساير وسايل انتقال مصدوم، هزينه هاي مربوط به تغيير بيمارستان، هزينه هاي مربوط به پرستار خانگي ، هزينه هاي مربوط به اعضا مصنوعي و همانند آن 2-هزينه هاي مربوط به توانبخشي 3- هزينه هاي تعمير و نگهداري ماشين آلات 4-خسارات ناشي از وقفه كار به علت حادثه 5- هزينه هاي مربوط به پرداخت حقوق در زمان استراحت مصدوم 6- پرداخت غرامت از كارافتادگي موقت يا دائم و يا مرگ كارگر

49. هزينه هاي غيرمستقيم اين زيانهاي كه ظاهراً‌قابل لمس نبوده و محاسبه آن قدري مشكل است عبارتند از: 1- افت فوري درآمدها در نتيجه غيبت از محل كار 2- هزينه هاي مربوط به از دست دادن مشتري به علت ايجاد حادثه 3- هزينه هاي مربوط به افسردگي ساير كارگران در هنگام كار و بعد از ايجاد حادثه 4- اتلاف وقت در اثر كار نكردن كارگر حادثه ديده 5- اتلاف وقت بوسيه كارگران در اثر ترس از حادثه و كمك به كارگر مصدوم 6- اتلاف وقت بدليل جويا شدن علت وقوع حادثه بوسيله بازرس كار 7- اتلاف وقت به علت بحث و گفتگو پس از حادثه درباره آن به وسيله كارگران 8- هزينه آموزش كارگر جديد به جاي كارگر مصدوم