Вработување на лица со посебни потреби Афердита Хаџијаха Имери

1. Вработување на лица со посебни потребиАфердита Хаџијаха Имери

2. “Човечноста на едно општество се гледа според тоа како тоа општество ги третира илица со посебни потреби”

3. Поими • Лица со инвалидност –оние лица со долготрајни физички, ментални интелектуални или сетилни нарушувања, кои во интеракција со различни пречки може да ја спречат нивната целосна и ефикасна застапеност во општеството на еднаква основа како и другите

4. Медицински пристап • индивидуален проблем, директно поврзан со болест, повреда или некое друго оштетување на здравјето. • Основниот начин на решавање на овој проблем според овој модел е лекување, рехабилитација и адаптација на личноста на постојната состојба, при што согледувањата на природата на инвалидноста се однесува исклучиво на поединециот, неговите физички, сензорни и интелектуални оштетувања.

5. Социјалниот пристап • Претпоставува дека системските бариери, негативните ставови, сфаќања и исклучивоста од страна на општествотосе детерминирачките фактори кои определуваат кој е лице со инвалидност а кој не е во општеството. • Додека некои луѓе имаат различности кои предизвикуваат индивидуално ограничување или попреченост, истите немораат да водат до инвалидност, освен доколку општеството не успееда превземе соодветна грижа и да ги вклучи луѓето без разлика на нивната индивидуална различност.

6. Состојби- глобално • 10% (650 мил.) од вкупната популацијата • Најмаргинализирани во општество! • 20% од сиромашните. • 90% од деца со посебни потреби не посетуваат школо (УНЕСКО) • 386 мил. од светска работно- способна сила (ИЛО)

7. Зошто вработување? • Видлив јаз помеѓу бработување на лица со пп и тие без пп. • Работодавачите убедени дека нема да бидат способни да ги остварат своите рабтни задачи. • Фокус на хендикеп а не на способности. ЕМПИРИСКИ ИСТРАЖУВАЊА ДОКАЖАА! • Повисок степен на работни перформанси и издржливост. • Минимални прилагодувања. • Поголема редовност и лојалност.

8. Лица со посебни потреби Недостиг на точната бројка на ЛПП од страна на ДЗС!

9. Вработување Евиденција само по основ на подршка/вработување преку посебниот фонд при АВРМ

10. Форми на вработување Евиденција само по основ на подршка/вработување преку посебниот фонд при АВРМ

11. Состојби-Македонија Меѓународна правна рамка:

12. Национална правна рамка • Устав на Република Македонија • Закон за работни односи • Закон за вработување на инвалидни лица Членот 32 од Уставот: Секој има право на работа, слободен избор на работување, заштита при работењето и материјална обезбеденост за време на привремена невработеност. Секому под еднакви услови му е достапно секое работно место, секој вработен има право на соодветна заботувачка, право на дневен, неделен и годишен одмор.

13. Закон за вработување на инвалидни лица-форми • Трговец поединец, • Вработени кај работодавец, • Работодавец, • Државната администрација, • Единиците на локалната самоуправа, • Јавните претпријатија, установите, агенциите и фондовите

14. Заштитни друштва • Најмалку 10 лица на неопределено време од кои најмалку 40% се инвалидни лица. • Ослободени од плаќањето на персонален данок од доход, обезбедени средства за придонес за пензиско и инвалидско осигурување од буџет на РМ • Ослободени од плаќање на данок од добивка и сите давачки од добивката.

15. Закон за вработување на инвалидни лица-подршка • Вработувањенаинвалиднолиценанеопределеновреме; • œœ Работнооспособувањезарадивработување; • œœ Адаптацијанаработнотоместо; • œœ Набавканаопрема, инструменти, апарати, алати и резервниделови; • œœ Ослободувањеодданоци и обезбедувањесредствазапридонеси и другафинансискаподдршка.

16. Посебен фонд за подобрување на услови за вработување и работење на инвалидните лица

17. Заклучоци • Најголем % на лица со посебни потреби се врабоени во заштитните друштва. • Евидентирана е тенденција за зголемување на вработување и во претпријатиа. • Зголемена информираност за придобивките од законот • Потреба од обуки и професионална квалификација за невработени ЛПП.

18. Благодарам за вниманието!