ΟΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ – ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

1. ΟΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ – ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Σόλων Κασίνης Διευθύνων Σύμβουλος 28 Μαρτίου 2014, Λευκωσία

2. Λιγα Λογια Για Τον Ομιλητη • Σήμερα, ο Σόλων Κασίνης δραστηριοποιείται στον ιδιωτικό τομέα και ασχολείται με την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών διεθνώς, κυρίως σε θέματα που αφορούν τη βιομηχανία πετρελαίου και αερίου, μέσω της δικής του εταιρείας με την επωνυμία KASSINIS INTERNATIONAL CONSULTING LTD, της οποίας είναι ο ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος. • Είναι επίσης, ο Πρόεδρος της Σχολής ‘SOLON KASSINIS ENERGY TRAINING SCHOOL AND RESEARCH CENTRE’ του Πανεπιστημίου UCLan Cyprus, στην οποία και διδάσκει παράλληλα.

3. Αναδρομη ΣτιΣ ΕρευνεΣ για ΥδρογονανθρακεΣ • Οι πρώτες έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Κύπρο ξεκίνησαν από το 1938 και διήρκησαν μέχρι το 1970, καλύπτοντας διάφορες χερσαίες περιοχές της Κύπρου. • Η πρώτη υπεράκτια έρευνα για υδρογονάνθρακες έγινε το 1975, όπου η εταιρεία Καναδικών συμφερόντων με την ονομασία Sefel Geophysical Ltd, σε συνεργασία με την Delta Exploration Inc., διενήργησε δισδιάστατη σεισμική έρευνα έκτασης 8.000 χιλιομέτρων στην Ανατολική Μεσόγειο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω έρευνα έγινε με ιδίαν πρωτοβουλία της Sefel Geophysical Ltd. • Μεταξύ του 1985 και 1987 ακολούθησαν έρευνες από τη Σοβιετική Ακαδημία Επιστημών, σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, επί της βαθυμέτρησης, στρατηγραφίας, λιθολογίας και ιζημάτων του βυθού.

4. Αναδρομη ΣτιΣ ΕρευνεΣ για ΥδρογονανθρακεΣ • Στα πλαίσια του νέου νομοθετικού καθεστώτος για τις έρευνες υδρογονανθράκων, διενεργήθηκαν οι ακόλουθες υπεράκτιες έρευνες σε μέρος της ΑΟΖ της Κύπρου, από τον Νορβηγικό Οίκο PGS – Petroleum Geo-Services: • 2006: δισδιάστατη σεισμική έρευνα έκτασης 6.770 χιλιομέτρων • 2007: τρισδιάστατη σεισμική έρευνα έκτασης 659 τετραγωνικών χιλιομέτρων εντός του τεμαχίου 3 • 2008: δισδιάστατη σεισμική έρευνα έκτασης 12.000 χιλιομέτρων

5. ΕρευνεΣ Στο Τεμαχιο 12 • Τον Φεβρουάριο μέχρι τον Αύγουστο του 2007 διεξήχθηκε ο 1ος Γύρος Αδειοδοτήσεων, ως επακόλουθο του οποίου υπογράφηκε στις 24 Οκτωβρίου 2008 η Συμφωνία Αναλογικού Καταμερισμού Παραγωγής μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Noble Energy. Παράλληλα χορηγήθηκε στην εν λόγω εταιρεία άδεια έρευνας υδρογονανθράκων για το τεμάχιο 12. • Στο εν λόγω τεμάχιο ακολούθησαν οι εξής ερευνητικές δραστηριότητες: • Σεπτέμβριος 2009: τρισδιάστατη σεισμική έρευνα έκτασης 469 τετραγωνικών χιλιομέτρων • Ιούνιος 2011: δισδιάστατη σεισμική έρευνα έκτασης 4.000 χιλιομέτρων • Σεπτέμβριος 2011: πρώτη ερευνητική γεώτρηση (5.860 μέτρα συνολικό βάθος) • Στις 28 Δεκεμβρίου του 2011 η Noble Energy προέβηκε σε σχετική ανακοίνωση αναφορικά με την ανακάλυψη σημαντικών ποσοτήτων φυσικού αερίου στο τεμάχιο 12, με μέση τιμή τα 7 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια.

6. 2οΣ ΓυροΣ ΑδειοδοτηΣεων • Στα πλαίσια διεξαγωγής του 2ου Γύρου Αδειοδοτήσεων, που ανακοινώθηκε τον Φεβρουάριο του 2012, χορηγήθηκαν κατά τους πρώτους δύο μήνες του 2013 πέντε νέες άδειες έρευνας υδρογονανθράκων για αντίστοιχο αριθμό τεμαχίων της κυπριακής ΑΟΖ. • Στις 24 Ιανουαρίου 2013 υπογράφτηκαν τρία Συμβόλαια Αναλογικού Καταμερισμού Έρευνας και Παραγωγής για τα τεμάχια 2, 3 και 9 με την ιταλοκορεάτικη κοινοπραξία Eni/Kogas (ποσοστό συμμετοχής στις άδειες έρευνας 80:20). • Στις 6 Φεβρουαρίου 2013 ακολούθησε η σύναψη παρόμοιων συμφωνιών με τη γαλλική εταιρεία Total για τα τεμάχια 10 και 11. • Επιπλέον, στις 11 Φεβρουαρίου 2013 υπογράφηκε η παραχώρηση μεριδίου ίσου με το 30% της άδειας έρευνας για το τεμάχιο 12, από τη Noble Energy στις ισραηλίτικες εταιρείες Delek Drilling και Avner Exploration, κατά 15% εκάστη.

7. ΕρευνητικεΣ ΔραΣτηριοτητεΣ εντοΣ του 2013 • Η Noble Energy διεξήγαγε εντός του τεμαχίου 12 τρισδιάστατη σεισμική έρευνα έκτασης 2,800 τετραγωνικών χιλιομέτρων με σκοπό των εντοπισμό νέων δυνητικών περιοχών ύπαρξης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων (Ιούνιος 2013). • Παράλληλα, η Noble Energy πραγματοποίησε γεώτρηση αξιολόγησης της ανακάλυψης φυσικού αερίου στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12 (Ιούνιος 2013), καθώς και παραγωγική δοκιμή της εν λόγω γεώτρησης (Σεπτέμβριος 2013): • συνολικό βάθος γεώτρησης 5.751 μέτρων • αποτελέσματα γεώτρησης (όπως ανακοινώθηκαν στις 13 Οκτωβρίου 2013): • ύπαρξη ουσιαστικών ανακτήσιμων ποσοτήτων φυσικού αερίου, οι οποίες κυμαίνονται από 3.6 έως 6 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια με μέση τιμή τα 5 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια • σημαντική παραγωγική ικανότητα που ανέρχεται στα 250 εκατομμύρια κυβικά πόδια ημερησίως

8. ΣυγκριΣη ΑποτελεΣματων ΓεωτρηΣεων Στο ΤΕΜαχιο 12

9. ΕρευνητικεΣ ΔραΣτηριοτητεΣ εντοΣ του 2013 • Οι εταιρείες Eni και Total ολοκλήρωσαν τα σεισμολογικά ερευνητικά προγράμματα τους, στα τεμάχια 2, 3, 9 και 11, ως ακολούθως: • Ιούλιος-Αύγουστος 2013: 2.280 τετραγωνικά χιλιόμετρα τρισδιάστατης σεισμικής έρευνας στο τεμάχιο 11 • Οκτώβριος 2013: πυρηνοληψία και γεωχημική έρευνα του πυθμένα στο τεμάχιο 11 • Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2013: 7.000 χιλιόμετρα δισδιάστατης σεισμικής έρευνας στα τεμάχια 2, 3 και 9 • Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος 2013: 4.700 τετραγωνικά χιλιόμετρα τρισδιάστατης σεισμικής έρευνας στα τεμάχια 2, 3 και 9 • Οι αξιολογήσεις των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν από τις πιο πάνω έρευνες, θα καθορίσουν και τις λεπτομέρειες των επόμενων γεωτρητικών πλάνων των εταιρειών.

10. ΠρογραμματιζομενεΣ ΕρευνεΣ • Η Noble Energy προγραμματίζει την ανόρυξη δύο γεωτρήσεων εντός του τεμαχίου 12: • Επιβεβαιωτική γεώτρηση στο κοίτασμα «Αφροδίτη» προς τα τέλη του 2014, η οποία εντάσσεται στο πρόγραμμα αξιολόγησης της ανακάλυψης φυσικού αερίου, τα αποτελέσματα της οποίας, συνεκτιμώντας και άλλα στοιχεία, θα καταδείξουν την εμπορική βιωσιμότητα του κοιτάσματος, και • Ερευνητική γεώτρηση σε νέα ενδιαφέρουσα γεωλογική δομή εντός του τεμαχίου 12, στην οποία ενδέχεται να υπάρχουν συσσωρευμένες ποσότητες υδρογονανθράκων. • Πραγματοποίηση δισδιάστατης σεισμικής έρευνας έκτασης 1.500 χιλιομέτρων στο τεμάχιο 10 από την Total κατά το πρώτο τρίμηνο του 2014 (έχει ήδη αρχίσει). • Ανόρυξη μιας ερευνητικής γεώτρησης από την Eni στο τεμάχιο 9 κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2014. • Αρχές του 2015 προγραμματίζεται η ανόρυξη επιπρόσθετων ερευνητικών γεωτρήσεων από την Eni στα τεμάχια 2, 3 και 9, καθώς και η έναρξη των εργασιών ανόρυξης ερευνητικών γεωτρήσεων από την Total.

11. ΠροοπτικεΣ για ΝεεΣ ΑνακαλυψειΣ Υδρογονανθρακων • Με βάση τα γεωφυσικά δεδομένα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, και λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές μελέτες που έγιναν κατά καιρούς στο παρελθόν, οι οποίες βασίστηκαν στα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών που έγιναν στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου, εκτιμάται ότι ένα ποσοστό της τάξης των 60 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών φυσικού αερίου δυνατόν να υπάρχει εντός της κυπριακής ΑΟΖ (χωρίς να αποκλείεται και η ύπαρξη πετρελαίου). • Οι μέχρι σήμερα ανακαλύψεις μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο Ισραήλ και την Κύπρο επιβεβαιώνουν ως ένα βαθμό τα πιο πάνω. Τα αμέσως επόμενα χρόνια, με την υλοποίηση των ερευνητικών προγραμμάτων των αδειούχων εταιρειών στην Κύπρο, θα πρέπει να αναμένουμε να δούμε περισσότερες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου. • Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν των πρόσθετων κοιτασμάτων που φαίνεται να υπάρχουν στο τεμάχιο 12, υπάρχουν και σοβαρές ενδείξεις ουσιαστικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στα υπόλοιπα αδειοδοτημένα τεμάχια, οι ποσότητες των οποίων αναμένονται να είναι μεγαλύτερες από τις σημερινές ποσότητες στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12. • Δεν αποκλείεται επίσης το ενδεχόμενο, με την δεύτερη γεώτρηση αξιολόγησης της ανακάλυψης φυσικού αερίου στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12, που προγραμματίζεται να γίνει, να αναθεωρηθούν οι σημερινές εκτιμήσεις της ποσότητας φυσικού αερίου ουσιαστικά προς τα άνω.

12. ΠροοπτικεΣ για Υπαρξη Πετρελαιου • Οι εκτιμήσεις του Αμερικανικού Ινστιτούτου Γεολογικής Επισκόπησης (γνωστού ως USGS) αναφορικά με το δυναμικό υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, καταδεικνύουν σημαντικές για την Κύπρο ποσότητες φυσικού αερίου και πετρελαίου που ενδεχομένως να βρίσκονται στο νότιο και νοτιοανατολικό μέρος της υφιστάμενης περιοχής έρευνας.

13. ΠροοπτικεΣ για Υπαρξη Πετρελαιου • Στις 17 Δεκεμβρίου 2013, η Noble Energy προέβηκε στην εξής ανακοίνωση: ‘Significant exploration potential remains on the Company's acreage position in the Eastern Mediterranean, with approximately 3 billion barrels of gross unrisked oil potential in the deep Mesozoic play in both Cyprus and Israel and four trillion cubic feet gross of natural gas potential in Cyprus. Current plans are to resume exploration drilling in the Eastern Mediterranean in late 2014 or early 2015.’ • Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα, αναμένεται να προκύψουν σημαντικές ανακαλύψεις πετρελαίου εντός της ΑΟΖ της Κύπρου, με μεγάλες προοπτικές από την εκμετάλλευση τους. • Αυτό πρόκειται ασφαλώς για μια άκρως θετική για την Κύπρο εξέλιξη. • Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι στην πετρελαϊκή βιομηχανία η έρευνα και η αξιολόγηση για την ύπαρξη δυνητικών αποθεμάτων υδρογονανθράκων, είναι μια συνεχής και δυναμική διαδικασία. • Άρα θα πρέπει να αναμένονται οι αξιολογήσεις των αποτελεσμάτων των ερευνών όλων των εταιρειών που δραστηριοποιούνται εντός την κυπριακής ΑΟΖ, προκειμένου να είμαστε σε θέση να γωρίζουμε το βαθμό βεβαιότητας και να μιλούμε για κοιτάσματα πετρελαίου στην περιοχή μας με περισσότερη σιγουριά.

14. ΑξιοποιηΣη του Ορυκτου Πλουτου • Η παραγωγή υδρογονανθράκων αποτελεί μια σχετικά χρονοβόρα και απαιτητική διαδικασία, αφού πρώτα θα πρέπει πάντοτε να προηγηθούν οι αναγκαίες ενέργειες για την αναζήτηση, έρευνα και σχεδιασμό-αδειοδότηση των απαραίτητων υποδομών και εγκαταστάσεων για την εξόρυξη, μεταφορά και πώληση των υδρογονανθράκων. • Σίγουρα η Κύπρος, μέσω της ορθής αξιοποίησης του ορυκτού της πλούτου, όταν και όποτε αρχίσει αυτή η κρίσιμη φάση, θα είναι σε θέση: • να βελτιώσει σημαντικά τους οικονομικους της δείκτες • να συμβάλει στην επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας • να ανακάμψει από τη οικονομική ύφεση στην οποία βρίσκεται σήμερα • να επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης • Το μοναδικό μέσο που θα συντελέσει σε μεγάλο βαθμό στα πιο πάνω, όσον αφορά την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, είναι το τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου.

15. ΑναμενομενεΣ ΜελλοντικεΣ ΕπενδυΣειΣ Billion Euros

16. Τερματικο ΥΦΑ • Το τερματικό υγροποίησης, ως η πρωταρχική λύση αξιοποίησης των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου, θα αποτελέσει τον κινητήριο μοχλό για την επανεκκίνηση, ανάπτυξη και σταθεροποίηση της κυπριακής οικονομίας, μέσα από τη: • Δημιουργία μερικών χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας που μπορεί να διαρκέσουν έως και μια δεκαετία. • Εισροή εσόδων της τάξης των δισεκατομμυρίων στα ταμεία του Κράτους. • Διακίνηση δισεκατομμυρίων μέσω των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Κύπρου. • Προσέλκυση ξένων επενδύσεων και κεφαλαίων. • Δημιουργία μεγάλων αποθεματικών κεφαλαίων. • Ως εκ τούτου, το τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου θα αποτελέσει ένα ουσιαστικό τρόπο στήριξης της κυπριακής οικονομίας καθώς και το μέσο για τη διέξοδο από την υφιστάμενη οικονομική κρίση. Επιπρόσθετα, η Κύπρος θα καταστεί ως ένας σημαντικός παίκτης στην αγορά ΥΦΑ παγκοσμίως και θα είναι σε θέση να αποτελέσει τον κεντρικό ενεργειακό κόμβο της Ανατολικής Μεσογείου.

17. εΝΕΡΓΕΙΑ, Τερματικο ΥΦΑ και Κυπριακο • Ο ‘αγωγός μέσω Τουρκίας’ για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ε.Ε. αποτελεί είδηση που έχει κάνει τον τελευταίο καιρό την επανεμφάνιση της στα ΜΜΕ. • Παράλληλα, οργιάζουν τα σενάρια που θέλουν την Κυβέρνηση να θέτει την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό ως προτεραιότητα και προϋπόθεση, εις βάρος της εκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου της χώρας μας. • Όι ενέργειες για τη δημιουργία μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου στην Κύπρο, φαίνεται να έχουν πλέον παγοποιηθεί, εφόσον τους τελευταίους 6 μήνες δεν παρατηρείται καμία ουσιαστική πρόοδος και εξέλιξη στο θέμα αυτό. • Μόνο με τη δημιουργία μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου στην Κύπρο θα επέλθει η ανάπτυξη και άρα η οικονομική ανάκαμψη του τόπου μας. Είναι άρα σημαντικό να συνεχίσουν οι ουσιαστικές ενέργειες προς αυτή την κατέυθυνση, παράλληλα με τις διαδικασίες εξεύρεσης μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού (κάτι για το οποίο όλοι μας ευχόμαστε). • Το Τερματικό ΥΦΑ είναι η βέλτιστη λύση και άρα θα πρέπει να αποτελέσει και την προτιμητέα κατεύθυνση, εστώ και αν εξετάζονται παράλληλα εναλλακτικές ή πρόσθετες ενδεχόμενες επιλογές. Αυτό θα μπορεί να αποτελέσει επίσης, ένα δυνατό διαπραγματευτικό χαρτί της Κυβέρνησης στις συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού. • Έτσι, θα πρέπει τάχιστα η Κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με όλους τους ενδιαφερόμενους, οι οποίες θα καταλήγουν στην υπογραφή των απαραίτητων συμφωνιών για το έργο του Τερματικού ΥΦΑ. • Οποιαδήποτε άλλα ενδεχόμενα, όπως π.χ. ο αγωγός προς την Τουρκία, θα μπορούσε να μελετηθούν, υπό ορισμένες όμως προϋποθέσεις και μόνο εφόσον πρώτα υπάρξει επίλυση του Κυπριακού.

18. Τερματικο ΥΦΑ – ΑπεικονιΣη ΕγκαταΣταΣεων

19. ΥποθαλαΣΣια Ηλεκτρικη ΔιαΣυνδεΣη/ΚαλωδιωΣη • Ένα έργο, του οποίου η υλοποίηση θα αποτελέσει πρόσθετη επιλογή για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου (μέσω της εμπορίας της παραγώμενης ηλεκτρικής ενέργειας από το φυσικό αέριο). • Παράλληλα, με την υλοποίηση του, το καλώδιο αυτό θα μπορεί να μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια παραγώμενη από ΑΠΕ, κάτι που θα βοηθήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα αυτού. • Η πρώτη φάση του έργου, που αφορά τη διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ, όχι μόνο θα συντελέσει στην ενεργειακή ασφάλεια της Κύπρου, αλλά ταυτόχρονα θα μπορεί να αποτελέσει την ‘ενδιάμεση λύση’ μέχρι την έλευση του φυσικού αερίου στην Κύπρο από τα κοιτάσματα μας (πέραν βέβαια και από τα γεωπολιτικά οφέλη που θα υπάρξουν).

20. Αναπτυξη ΒιομηχανιαΣ Πετροχημικων • Μονάδα παραγωγής πετροχημικών π.χ. Μεθανόλη κ.α. • Μικρότερη εντάσεων κεφαλαίου επένδυση από τη δημιουργία μονάδας παραγωγής ΥΦΑ • Παρέχει διαφοροποίηση στις εξαγωγές (η Κύπρος δεν θα εξαρτάται μόνο από τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου) • Υπάρχει έντονο ενδιαφέρον (κυρίως από εταιρείες του Ισραήλ) για δημιουργία τέτοιας μονάδας στην Κύπρο

21. ΕκκρεμοτητεΣ και ΕπομενεΣ ΕνεργειεΣ • Κατάληξη της διαπραγμάτευσης και συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας με την κοινοπραξία Noble Energy/Delek/Avner, με την οποία θα καθορίζεται η τεχνική και εμπορική βάση για την κατασκευή του τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου στην περιοχή Βασιλικού. • Το στάδιο αυτό είναι πολύ σημαντικό στη λήψη από τη Noble Energy, της τελικής επενδυτικής απόφασης για ανάπτυξη του κοιτάσματος «Αφροδίτη». • Εμπλοκή του κράτους στο τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου. • Με δεδομένη την τρέχουσα δύσκολη οικονομική κατάσταση, η εμπλοκή του Κράτους θα μπορούσε να περιοριστεί σε έργα υποδομής και υπηρεσίες που θα είναι υποστηρικτικά για την κατασκευή και λειτουργία της μονάδας υγροποίησης, τα οποία θα μπορούν να αποφέρουν σημαντικά έσοδα και οφέλη στο Κράτος. • Δημιουργία διακρατικού πλαισίου συνεργασίας με το Ισραήλ για την όδευση ποσοτήτων φυσικού αερίου από τα γειτονικά κοιτάσματα (π.χ. Λεβιάθαν κ.α.) στο τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου στο Βασιλικό, με αποτέλεσμα την αύξηση της βιωσιμότητας του έργου και την εξεύρεση χρηματοδοτών με ευνοϊκότερους όρους. • Ολοκλήρωση και υπογραφή συμφωνιών για τη συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που εκτείνονται εκατέρωθεν της μέσης γραμμής με το Ισραήλ και το Λίβανο. • Κατάρτιση νομοθεσίας για το ταμείο υδρογονανθράκων, το οποίο είναι και υποχρέωση που πηγάζει από το Μνημόνιο με την ΤΡΟΪΚΑ. • Διαμόρφωση ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος για υλοποίηση σχεδίων στον τομέα της παροχής υπηρεσιών/προμηθειών στη βιομηχανία εξόρυξης υδρογονανθράκων, που θα έχουν στόχο, εκτός της εγχώριας αγοράς, την εξυπηρέτηση της ευρύτερης αγοράς της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

22. Νεοι ΟριζοντεΣ Στον Τομεα τηΣ ΕνεργειαΣ • Ο τομέας της ενέργειας μπορεί να αποτελέσει την «ατμομηχανή» για επανεκκίνηση της οικονομίας, αφού πέρα από τα έσοδα που θα έχουμε ως χώρα σε βάθος χρόνου από τις πωλήσεις υδρογονανθράκων, τα κέρδη που αποκομίζονται ήδη από σήμερα, με την εμπλοκή κυπριακών εταιρειών στην παροχή λογιστικών, δικηγορικών και άλλων υπηρεσιών, είναι σημαντικά. • Στον τομέα αναμένεται να δημιουργηθεί μεγάλος αριθμός θέσεων εργασίας για τεχνίτες αλλά και ανώτερης εκπαίδευσης προσωπικό, τις οποίες οι κατάλληλα καταρτισμένοι κύπριοι θα κληθούν να επανδρώσουν. • Στα πλαίσια της κατάρτισης του εγχώριου δυναμικού, σχεδόν όλα τα πανεπιστήμια έχουν διαμορφώσει προγράμματα μάθησης που στοχεύουν στον εμπλουτισμό της αγοράς εργασίας του τομέα των υδρογονανθράκων, με εγχώριο δυναμικό. Σε αυτά τα πλαίσια έχει βασιστεί και το πρόγραμμα της Σχολής ‘SOLON KASSINIS ENERGY TRAINING SCHOOL AND RESEARCH CENTRE’, που αποσκοπεί στην εκπαίδευση και κατάρτιση του εγχώριου δυναμικού σε τεχνικά θέματα του τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου, ώστε να μπορέσουν οι απόφοιτοι να αναλάβουν θέσεις στους τεχνικούς κύριως ρόλους της βιομηχανίας υδρογονανθράκων. • Αν και βρισκόμαστε ακόμη στα αρχικά στάδια, θα πρέπει να υπάρχει αισιοδοξία ότι, με τους κατάλληλους χειρισμούς, το μέλλον της Κύπρου και των πολιτών της προδιαγράφεται ευοίωνο.

23. THANK YOU