DİZ MRG

1. DİZ MRG GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYODİAGNOSTİK ANABİLİM DALI DR. M. ALİ İKİDAĞ

2. MRG;1984 yılından beri dizin intraartiküler ve ekstraartiküler yaralanmalarında noninvaziv bir yöntem olarak kullanılmaktadır. • Yumuşak doku, ligamentler ve artiküler kartilajın anatomi ve patolojisinin değerlendirilmesinde CT’den üstündür. Kemik kontüzyonları, gizli kemik fraktürleri, tibial kemik fraktürlerinde MRG, CT yerine tercih edilir.

3. GÖRÜNTÜLEME PROTOKOLÜ Diz MRG için sirkümferensiyal yapıda , uniform alan homojenitesi olan koiller kullanılır. Rutin incelemede axial , sagittal ve koronal planlar kullanılır. Rutinde • Matrix: (192-256)x256 • FOV: 12-16 cm • NEX: 1-2 • Kesit kalınlığı : 3-4 mm • Hasta pozisyonu: Sagittal imajlarda ACL’ye paralel olacak şekilde 10-15 o eksternal rotasyon

4. RUTİN PROTOKOLLER Konvansiyonel T2 A TR= 2000 msn TE= 20-80 msn Matrix=192x 256 (256x256) NEX= 1 FAST SE TR=3000-4000 msn TE= 40-50 msn STIR (short IR) TR= 4000 msn TE= 18 msn TI = 140 msn

5. T2 * (2D GE) TR= 400-600 msn TE= 15-25 msn FA= 20 - 30 Matrix= 192x256 GE sekanslarda meniskal dejenerasyon ve yırtıklardaki sensitivite çok yüksek. T2* AG’lerin çeşitli avantajları var; -İnceleme süresi -İnce ve continue kesitler sağlamak -3D reformat görüntülerin sağlanmasına olanak tanır.

6. Konvansiyonel T2 AG sagittal planda STIR eklendiğinde osseöz kontüzyonlar ve kas travmaları daha iyi gösterilir. • T2 AG’lere yağ baskılı fast SE görüntüleri eklendiğinde her 3 diz kompartmanındaki artiküler kartilaj lezyonlarını çok iyi gösterirler. • Ödem sıvısı ve kontüzyonları göstermede bu imajlar çok etkilidir.

7. 3D GE imajlarda kesit kalınlıkları 1 mm’nin altında tutulur. Bu imajlar reformatlandığında uzaysal rezolüsyonda kayıp olmaz. Axial 3D TR= 55 msn TE= 15 msn FA = 10 3D T2* AG (sagittal) TR= 33 msn TE= 13 msn FOV= 10 cm Matrix = 192x256 NEX= 2

9. MENİSKÜS • Femur distali ve tibia proksimali arasında fibrokartilajinöz yapıdaki menisküsler uniform düşük sinyal intensitesindedir. Medial menisküs C şeklinde olup anterior kısmı daha dardır. Lateral menisküs daha sirküler görünümde ve daha geniştir.

12. 2 1 3 5 4

13. Menisküs yırtıkları genellikle medial menisküsün posterior hornunda görülür. Normal menisküsler tüm sekanslarda homojen , düşük sinyal intensitesinde görülür. Dejenerasyon ve yırtıklarda su moleküllerinin serbestleşme derecesine bağlı olarak lokal sinyal intensite artışları oluşur.

14. Meniskal dejenerasyon ve yırtıkları: Grade 1: Nonartiküler fokal veya globüler sinyal artışı. (Erken müsinöz dejenerasyon) Grade 2: Müsinöz dejenerasyon periferal kapsüle doğru uzanır, fakat artiküler yüz ile ilişkisi yoktur. Grade 3: Sinyal intensitesi artiküler yüze kadar uzanmaktadır

16. T2* T1

17. T2* T1 T1

19. Bucket- Handle Tear (kova sapı yırtığı): Genellikle medial menisküste longitudinal yırtık ve santral fragmante parçanın interkondiler çentiğe yer değiştirmesi

22. Diskoİd menisküs: İleri derecede büyümüş ve genişlemiş, displastik menisküstür.(5-12 mm yükseklik) (%2-15) Yırtık için predispozandır.

23. Meniskal kistler: İntrameniskal kistler Parameniskal kistler Sinovyal kistler Horizontal flap ya da klavaj yırtıklarında parameniskal kistler sıktır. T1  hipo, diğer sekanslarda hiperintens görülürler.

27. ÇAPRAZ BAĞLAR ve KOLLATERAL LİGAMENTLER • ACL= Lateral femoral kondilin medial kısmı ile anterior tibial interkondiler bölge arasındadır. • PCL= Medial femoral kondilin lateral yüzeyi ile tibial intakondiler fossanın posterioru arasında uzanır. • ACL ve PCL intraartiküler fakat ekstrasinovyaldir. • MCL= Medial epikondilden başlayıp tibial plak 4-5 cm inferioruna doğru uzanır ve posteriorda pes anserinusa yapışır. • LCL= Lateral femoral epikondil proksimalinden aşağıya ve geriye uzanır. Biceps femoris tendonu ile birleşerek fibula proksimaline yapışır.

31. 2 1 3 5 4

33. ACL ACL akut injury’leri en iyi sagittal kesitlerde görülür. Yağ baskılı T2 A fast SE imajlar ACL’deki morfoloji ve sinyal değişikliklerini çok iyi gösterir. Akut ACL yırtıklarında ligament devamlılığında bozulma ve konturda gevşeme olur. Ligamentte sinyal artışı (T2 - T2* AG) , yumuşak doku ödemi, ligamentte genişleme görülür. Tibial interkondiler eminensde avulsion , beraberinde kemik iliği ödemi, tibial kemik anterior subluksasyonları görülebilir. Kronik ACL yırtıklarında ödem ve sinovitis genellikle görülmez.

34. ÖÇB liflerinin devamlılığında kayıp, dalgalı ya da gevşek kontur. • Ligament seviyesinde ligamente ait düşük sinyalli alanın görülmemesi. • ÖÇB içinde (proton ya da T2 kesitlerde) artmış sinyal intensitesi varlığı, parsiyel yırtığı düşündürür. • ÖÇB kalınlaşma, deformite, lokalize angülasyon • Tüm ÖÇB yi içine alan artmış sinyal ve genişleme interstisyel yırtığın bulgusudur. • Yırtık uçların retraksiyonu, kronik yırtıkta izlenir. • Distal ÖÇB yüklenmelerinde tibial yapışma yerlerinde avulsiyon görülür. (interkondiller eminens) • Lateral femoral kondilde ve posterior tibial platoda kontüzyon. 9. haftaya kadar izlenir ve travmanın akut olduğunu düşündürür. • Tibiada öne yer değiştirme.( MR ön çekmece bulgusu ) • Patellar tendonda ondülasyon olabilir.

35. FS-T2 FSE Akut rüptür

36. T2* FS-T2 FSE İnterstisyel yırtık

39. PCL İzole PCL rüptürleri nadirdir. T1 ve yağ supresyonlu T2A fast SE imaj kombinasyonları her 3 planda da intakt - yırtık ayırımında yararlı bilgiler sağlar. MCL MCL İnjury’lerinde gradeleme sistemi vardır. Grade 1: Ödem ve hemoraji subkutanöz yağ içerisine doğru uzanır, süperficial MCL normal kalınlıktadır. Grade 2: Parsiyel yırtık olup ödem ve hemoraji değişik derecelerdedir. Komşu kortikal kemikten ligament fiberleri ayrılmıştır. (sinyal ) Grade 3: Ligament fiberlerinin devamlılığında kayıp mevcuttur. LCL Aynı gradeleme sistemi LCL injurilerinde kullanılabilir

40. T2 FSE PCL rüptürü

41. FS-T2 FSE

42. T1 FS-T2 FSE Grade 1

43. T1 FS-T2 FSE Grade 2

44. FS-T2 FSE Grade 3

46. KONDROMALAZİ • Dejeneratif değişiklikler ile birlikte artiküler kartilajda yumuşama ile karakterizedir. Genellikle adölesan ve genç adultları etkiler. Primer veya sık tekrarlayan travmalara bağlı gelişir. • Subkondral kemikte sklerozis ve hiperemi ile birlikte yumuşama, ödeme bağlı artiküler kartilajda değişiklikler ile birliktedir. • Yağ baskılı T2A fast SE görüntüler veya MR artrografi sıvı- kartilaj yüzeyini göstermede etkilidir.

47. FS-T2 FSE

49. T1 FS-T2 FSE

50. PATELLAR SUBLUKSASYON VE DİSLOKASYON • Subluksasyonda parsiyel lateral yer değiştirme; dislokasyonda patellar artiküler kartilaj - distal femur arasındaki ilişkinin kaybolması sözkonusudur.