680 likes | 1.42k Views
PLAZMA HCRE HASTALIKLARIMultiple Myeloma (Plazma Hcreli Myelom)Soliter (lokalize) PlazmasitomaWaldenstrom Makroglobulinemi (Lenfoplazmositik lenfoma)Agir Zincir Hastaligi (Heavy Chain)Primer veya immn iliskili Amiloidoz (AL tip)nemi Belirlenememis Monoklonal Gamopati (MGUS). Plazmastoma:
E N D
1. PLAZMOSTOMA 31/12/2009
DR.RAGIP KADI
2. PLAZMA HÜCRE HASTALIKLARI
Multiple Myeloma (Plazma Hücreli Myelom)
Soliter (lokalize) Plazmasitoma
Waldenstrom Makroglobulinemi (Lenfoplazmositik lenfoma)
Agir Zincir Hastaligi (Heavy Chain)
Primer veya immün iliskili Amiloidoz (AL tip)
Önemi Belirlenememis Monoklonal Gamopati (MGUS)
3. Plazmastoma:
Monoklonal protein üreten plazma hücresinin bir klonunun neoplastik proliferasyonu ile karakterizedir.
Histolojik olarak MM la özdestir
Tümor degisken matüriteye sahip plazma hücrelerinden olusmustur.
4. Multiple myelom: multiple lezyon
Plazmacytoma:tek lezyon
Eger kemikte olusursa soliter plazmastom
Kemik disi yumusak dokularda olusursa
ekstramedulller plazmastoma olarak
adlandirilir.
10. Kemigin soliter plazmastomu:
lokalize plazma hücreli tümör
kemik iliginde plazma hücre infitrasyonunun olmayisi
radyografik incelemede multiple osteolitik lezyonlarin olmayisi
renal yetmezlik,anemi, hiperkalseminin olmayisi
11. Epidemiyoloji:
Plazma hücre bozukluklarinin % 5 ini kemigin soliter plazmastom olusturur
Erkeklerde daha sik
Ortalama görülme yasi MM görülmesinde yaklasik 10 yil daha erken (55 yas)
Genç yaslarda da vakalar bildirilmistir.
12. Etyoloji:
Plazma hücreli neoplazilerin sebebi tam olarak bilinmemekte,
Bazi faktörlerin (kronik inflamasyon, endüstriyel madde ve radyasyona maruziyet,irk ve genetik hassasiyet) etyolojide rol oynadigi belirtilmektedir.
13. Klinik:
Agri;iskelet agrisi,patolojik fraktür.
Siddetli sirt agrisi; kord basisi,vertebra tutulumu prezentasyonu olabilir
Ele gelen kitle; patolojik fraktür veya yumusak doku genislemesinin bir bulgusu olabilir.
14. Tutulum yeri:
Torasik vertebralar
Lomber vertebralar
Sakral vertebralar
Aksial iskelet perifere göre daha sik tutulur(nadiren diz dirse tutulumu olabilir)
16. Tani:
1-Öykü
2-Fizik muayene
3-Labaratuvar:
4-Kemik iligi asp/ bx:
5-Kemik survey
6-MRI
17. Labaratuvar:
CBC
Kalsiyum
Kreatinin
Serum/idrar immunfiksasyon ve protein elektroforezi
18. Serum monoklonal protein:
vakalarin %24 - 72 sinde pozitif
MM göre oldukça düsük düzeyde
19. 4-Kemik iligi asp/ bx:
Immunperoksidaz çalisma(monoklonal plazma hücrelerinin varligi)
20. MRI:
Vertebra ve pelvis MRI ile
soliter kemik plazmastomali hastarin
1/3 de diger plazma hücre tümor bulgulari görülebilir.
21. Tani:
_plazmostom varligi
XR; litik lezyonlar olmayisi
Vertebra ve pelvis MRI (XR ile saptanamayan litik lezyonlar için)
Kemik iligi asp/bx: kolanal plazma hücre varligi olmamasi
Anemi, hiperkalsemi,renal yetmezlik bulgulari olmamasi
22. Kemik iligi asp/bx:
Kemik ilignde klonal plazma hücre artisi olmamali
Bazi hastalarda <%10 plazma hücresi görülebilir
Bunlar soliter plazmastom gibi tedavi edilmelidir.
Eger kemik ilignde % 10 yada daha fazla plazma hücresi varligi varsa soliter plazmastomadan ziyade Durie Salmon evre I myelom kabul edilir.
Bu gruptaki hastalar da soliter plazmastoma gibi tedavi edilir; ancak bunlarin semtomatik myeloma progrese olma riski daha yüksektir.
23. Tedavi:
Radyoterapi: Ortalama 4 haftada 40 -50Gy
Tümör tam olarak eksize edilse dahi radyoterapi verilmeli
Lokal cevap:%80-90
En iyi yanit tümör çapi <5 cm ise alinir.
Tsang, RW, Gospodarowicz, MK, Pintilie, M, et al. Solitary plasmacytoma treated
with radiotherapy: impact of tumor size on outcome. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2001;
50:113.
24. RT dozu ne olmali ?
ASC 2005 yayinlanan degerlendirmede 45 Gy 25 fraksiyon
UKMF en az 40 Gy 20 fraksiyon ve tümörün etrafini 2 cm kapsayacak sekilde
UKMF >5 cm tm için >= 50 Gy ve 25 fraksiyon
25. Kemoterapi:
Soliter plazmastomali hastalarda MM gelisimini önlemek amaciyla proflaktik yada adjuvant kemoterapi verilmesi için yeterli kanit yoktur.
Bolek, TW, Marcus, RB, Mendenhall, NP. Solitary plasmacytoma of bone and soft tissue. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1996; 36:329.
Bazi kontrolsuz çalismalar adjuvant kemoterapinin progresyonu önlememekle beraber geçiktirdigini göstermistir(29 ay- 59 ay)
Holland, J, Trenkner, DA, Wasserman, TH, Fineberg, B. Plasmacytoma. Treatment results and conversion to myeloma. Cancer 1992; 69:1513
26. Cerrahi tedavi nadiren gereklidir. Ancak bazen dekompresyonu gidermek için gerekli olabilir. Bu gibi durumlarda RT geçiktirilir.
Kök hücre desteginde myeloablatif tedaviler yüksek riskli hastalar daha yeni yeni gündeme gelmekte fakat uzun dönem sonuçlar için yorum yapmak henüz erken
27. Soliter kemik plazmastomlu 53 hasta
25 hasta lokal RT +melphelan-prednizolon
28 hasta sadece RT verilmis
ortalama 8,9 yil takip edilmis
Kombine tedavi alan hastalardan 22 si sag hastaliksiz
Kadece RT alan grubunda ise 13 hasta sag ve hastaliksiz.
Avilés, A, Huerta-Guzmán, J, Delgado, S, et al. Improved outcome in solitary bone plasmacytomata with combined therapy. Hematol Oncol 1996; 14:111.
28. Multiple soliter plazmastoma:
Ayni anda veya daha sonra birden fazla plazmastomanin olusmasi ancak kemik iliginde MM kanitinin olmamasi olarak tanimlanir.
7 hastali bir çalismada ikinci bir solter lezyonun ortaya çikmasi için ortalama süre 63 ay
7 hastanin 3 ü MM dönüsmüs
Holland, J, Trenkner, DA, Wasserman, TH, Fineberg, B. Plasmacytoma. Treatment results and conversion to myeloma. Cancer 1992; 69:1513.
Soliter plazmostomlu hastalarda 1-2 yil içinde 2-3
lezyon gelisirse MM lu hastalar gibi tedavi
edilmesi önerilmekte.
29. Dogal Seyir:
Soliter kemik plazmastomlu hastalarin %50-60 da sonunda MM gelisir.
Bir çalismada hastalarin 2/3 ü 3 yil yada daha kisa süre içinde progresyon gelistigi gösterilmis.
Dimopoulos, MA, Goldstein, J, Fuller, L, et al. Curability of solitary bone plasmacytoma. J Clin Oncol 1992; 10:587.
30. Mayoclnic yapilan 46 hastalik bir çalismada
Hastalarin %77 progresyon gelismis.
%54 MM
%11 lokal rekürrens
%2 yeni lezyon
45 GY den daha düsük doz radyoterapi veril 5 hastadan 4 ünde lokal basarisizlik olmus.
Frassica, DA, Frassica, FJ, Schray, MF, et al. Solitary plasmacytoma of bone: Mayo Clinic experience. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1989; 16:43.
32. Hastalarin % 50-60 10 yilda MM
dönüsmektedir.
33. Ortalama sagkalim yaklasik 10 yil
34. 46 hastalik çalismada ortalama sagkalim
5 yillik yasam %74
10 yillik yasam %45
Frassica, DA, Frassica, FJ, Schray, MF, et al. Solitary plasmacytoma of bone: Mayo Clinic experience. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1989; 16:43
35. Hastaliksiz sagkalim
-5 yillik % 43
-10 yillik %25
Landgren, O, Kyle, RA, Pfeiffer, RM, et al. Monoclonal gammopathy of undetermined significance (MGUS) consistently precedes multiple myeloma: a prospective study. Blood 2009; 113:5412
36. Prognostik faktörler:
Yas; yaslilarda relaps daha fazla
Aksial lezyonlari olanlarda relaps daha fazla
Tümör hacmi
Osteopeni varligi
IgG plazmositomali hastalarda IgM va/veya IgA
düzeyinin düsük olmasi
<60 yas ve tümör boyutu <5 cm sagkalim daha iyi
Knobel, D, Zouhair, A, Tsang, RW, et al. Prognostic factors in solitary plasmacytoma of the bone: a multicenter Rare Cancer Network study. BMC Cancer 2006; 6:118.
37. Monoklonal protein ve anormal serbest hafif zincir
miktari :
Tani aninda M proteini +/- olmasi uzun dönem sonuçlari göstermekte büyük etken degildir.
RT sonrasi persistan M proteini varligi MM dönüsümü göstermede önemli prediktif degere sahiptir.
Bir çalismada RT takip eden bir yilda M proteini varliginda 10 yillik sag kalim %29 idi. (M proteini olmayanlarda %91)
Wilder, RB, Ha, CS, Cox, JD, et al. Persistence of myeloma protein for more than one year after radiotherapy is an adverse prognostic factor in solitary plasmacytoma of bone. Cancer 2002; 94:1532 .
38. Mayoklinikte yapilan 116 soliter kemik plazmastomali hastada
5 yilda MM a progresyonu göstermede iki predictive faktör
Tanidan sonraki bir yilda persistan M protein seviyesi>0,5 g/dL
Tani anindaki anormal serbest hafif zincir miktari
39. Risk belirleme modeli:
Düsük risk: belirlenen iki ölçütten hiçbiri yok
Intemediate risk: belirlenen iki ölçütten birisi var
Yüksek risk: belirlenen iki ölçütten her ikisi var
40. Risk belirleme modeline göre 5 yillk progresyon görülme
Düsük risk: %13
Intemediate risk: %26
Yüksek risk: %64
41. MRI:
Soliter kemik plazmastomali hastalarin 1/3-1/4 ünde vertebra MRI ile kemik iligi lezyonlari gösterildi.
Bu hastalar semptomatik MM için daha yüksek riske sahiptirler.
MRI tarama soliter plazmocytomada erken MM sahip hastalarin belirlenmesinde etkilidir.
42. Takip:
RT tamalandiktan sonra 4-6 aylik aralarla
CBC
Kalsiyum
Kreatinin
Serum/idrar immunfiksasyon
43. Kemik survay yada MRI her yil veya M
proteini artisi yada persistan M proteini
gelisirse daha erken yapilmalidir
44.
Extrameduller plazmasitoma:
Ekstra meduller bölgede yerlesmis plazma hücreli tümördür.
45. Görülme Yeri:
Siklikla bas boyun bölgesinde baslica üst aerodigestive tract da görülür.
Ayrica
GIS
Mesane
SSS
Tiroid
Meme
Testis
Paratroid
Lenf nodlari
Cild
53. Epidemiyoloji:
Plazam hücreli malignitelerin yaklasik % 3 ünü olusturur
Ortalama yas 60
Erkeklerde daha sik
54. Klinik:
%80 üst solunum sistemi tutulur(oronasofarink, paranasal sinüsler)
Epistaksis, burun akintisi yada burun obstruksiyonu
GIS Karaciger Lenf nodu SSS gibi bölgelerin tutulumunda lokalize semtomlar olusur.
Akciger tutlumunda pulmoner nodul yada hiler kitleyle görülür.(hemoptizili ve hemoptizisiz )
Cilt tutlumu oldukca nadirdir.
55. Tani:
Ekstra meduller bölgede plazma hücreli tümör varligi
MM yada diger plazma hücre bozuklugu bulgularinin olmayisi
Kemik iligi incelemesi
XR
End organ hasrinin olmayisi
56. Bazi hastalarda serum veya idrarda az miktarda M proteini olabilir ve siklikla RT sonrasi kaybolur.
EMP reaktif plazmasitom,plazma hücreli granülom ve lenfomadan(MALT,marginal zone, immunoblastik ) ayirt edilmelidir.
Kötü diferensiye neoplazmlarla ve lenfoma, plazmacytomadan ayrimi zor olabilir.
Budurumda flowsitometri ve immunhistokimya yardimci olabilir
57. Difference Between SPB and EMP
58. Tedavi:
RT: dört haftalik peryotta 50-54 Gy
UKMF
<5 cm tümör 40 Gy 20 fraksiyon
>=5 cm tümör 50 Gy 25 fraksiyon,
tümör etrafini en az 2 cm kapsayacak
59. Fokal lenf noduna proflaktik radyoterapi tedavisinini gerekliligi tartismalidir.
Uygulanmasi ile fokal cevap için mükemmel sonuçlar elde edilir ancak morbidite artar.
Fokal rekürrens için yüksek risk yada klinik olarak nod tutulumu varsa yada waldeyer halkasi plazmostomu varsa uygulanir.
60. Adjuvant kemoterapi relaps oranin azaltmaz ve hastaliksiz sagkalimi artirmaz
Shih, LY, Dunn, P, Leung, WM, et al. Localised plasmacytomas in Taiwan: Comparison between extramedullary plasmacytoma and solitary plasmacytoma of bone. Br J Cancer 1995; 71:128.
Tani esnasinda komplet rezeksiyon varsa adjuvan RT endikasyinu yoktur.(rezidüel hastalik süphesi olmayacak )
61. Kombine tedavi üzerine yapilan literatür taramasinda:
800 vaka
Cerrahi + RT alanlarda ortalama yasam >25 yil
Sadece cerrahi yapilanlarda: 13 yil
Sadece RT alanlarda:12 yil
Primer tümörün lokalizasyonundan bagimsiz olarak;
Lokal rekürrens: %22
MM gelisimi: %15
Alexiou, C, Kau, RJ, Dietzfelbinger, H, et al. Extramedullary plasmacytoma: Tumor occurrence and therapeutic concepts. Cancer 1999; 85:2305.
62. Extramedullary Plasmacytoma Alexiou et al (Cancer 1999)
63. Hastaligi Seyri:
RT sonra lokal recürrens % 7 den azdir
Tümör çapi >= 5 cm lokal basarisizlik bildirilmistir
Tsang, RW, Gospodarowicz, MK, Pintilie, M, et al. Solitary plasmacytoma treated with radiotherapy: impact of tumor size on outcome. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2001; 50:113.
MM ‘a progresyon kemigin soliter plazmasitomasindan çok daha azdir(%10-15)
64. Pulmoner plazmastoma için 5 yillik sagkalim %40
Koss, MN, Hochholzer, L, Moran, CA, Frizzera, G. Pulmonary plasmacytomas: A clinicopathologic and immunohistochemical study of five cases. Ann Diagn Pathol 1998; 2:1.
Bas boyun bölgesi için %60-82
Strojan, P, Soba, E, Lamovec, J, Munda, A. Extramedullary plasmacytoma: clinical and histopathologic study. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2002; 53:692
Miller, FR, Lavertu, P, Wanamaker, JR, et al. Plasmacytomas of the head and neck. Otolaryngol Head Neck Surg 1998; 119:614.
Susnerwala, SS, Shanks, JH, Banerjee, SS, et al. Extramedullary plasmacytoma of the head and neck region: Clinicopathological correlation in 25 cases. Br J Cancer 1997; 75:921.
.
65. Mayo clinicde yapilan bas boyun bölgesi
plazmastomali 18 hastali birçalismada
Ortalama sagkalim 12,5 yil
5 yillik sagkalim orani %88
10 yillk sagkalim orani %55
6 hastada MM yada uzak bölgede plazmasitoma gelismis
Creach, KM, Foote, RL, Neben-Wittich, MA, Kyle, RA. Radiotherapy for extramedullary plasmacytoma of the head and neck. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2009; 73:789.
66. Prognostik faktör:
Histolojik görünüm
Histolojik grade göre düsük, orta , yüksek grad olarak siniflandirilir.
67. Bir çalismada RT takiben lokal kontrol
Düsük grade li hastalarda %83(15 hasta)
Orta yüksek grade li hastalarda %17
Susnerwala, SS, Shanks, JH, Banerjee, SS, et al. Extramedullary plasmacytoma of the head and neck region: Clinicopathological correlation in 25 cases. Br J Cancer 1997; 75:921.