1 / 20

Boedapester Fajarowicz

Boedapester Fajarowicz. Maarten Stolte. 30 mei 2012. Schaakcombinatie HTV. Boedapester Fajarowicz Adler – Maróczy, Boedapest 1896 Géza Maróczy Mijn kennismaking met het Boedapester Gambiet Vaarwel 3. .. Pg4, welkom 3. ... Pe4 Geschiedenis van de Fajarowicz Fajarowiczfouten

oral
Download Presentation

Boedapester Fajarowicz

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Boedapester Fajarowicz Maarten Stolte 30 mei 2012 Schaakcombinatie HTV

  2. Boedapester Fajarowicz • Adler – Maróczy, Boedapest 1896 • Géza Maróczy • Mijn kennismaking met het Boedapester Gambiet • Vaarwel 3. .. Pg4, welkom 3. ... Pe4 • Geschiedenis van de Fajarowicz • Fajarowiczfouten • Partijervaringen 2

  3. Adler – Maróczy, Boedapest 1896 – de premiére van het gambiet • Deze partij bevat al karakteristieke elementen, zoals de witte dame te vroeg in het spel. • Bekendheid pas na Rubinstein – Vidmar, Berlijn 1918. • Tegenwoordig nog wel eens gespeeld door Mamedyarov. D1 D2 D3 D4 Adler – Maróczy, Boedapest 1896 1. d4 Pf6 2. c4 e5 3. dxe5 Pg4 (Diagram 1) 4. Pf3 Lc5 5. e3 Pc6 6. Dd5 De7 7. Pc3 Pgxe5 8. Le2 d6 9. Pe4? (Diagram 2) 9. .. Le6 10. Dd1 Lb4+ 11. Ld2 O-O-O 12. Lxb4 Pxb4 13. Db3 Pxf3+ 14. Lxf3 (Diagram 3) 14. .. d5 15. Pd2 dxc4 16. Pxc4 (Diagram 4) 16. .. Td3 17. Da4 Lxc4 18. Dxa7 Pc2+ 0-1 3

  4. Adler – Maróczy, Boedapest 1896 Rubinstein – Vidmar, Berlijn 1918 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pg4 4.Lf4 Pc6 5.Pf3 Lb4+ 6.Pc3 De7 7.Dd5 Lxc3+ 8.bxc3 Da3 9.Tc1 f6 10.exf6 Pxf6 11.Dd2 d6 12.Pd4 O-O 13.e3 Pxd4 14.cxd4 Pe4 15.Dc2 Da5+ 16.Ke2 Txf4 17.exf4 Lf5 18.Db2 Te8 19.Kf3 Pd2+ 20.Kg3 Pe4+ 21.Kh4 Te6 22.Le2 Th6+ 23.Lh5 Txh5+ 24.Kxh5 Lg6+ 0-1 Kramnik – Mamedyarov, Nice 2008 (rapid) 1. d4 Pf6 2. c4 e5 3. dxe5 Pg4 4. Pc3 Pc6 5. e3 Pgxe5 6. a3 a5 7. f4 Pg6 8. Ld3 Lc5 9. Dh5 d6 10. Pf3 a4 11. Ld2 O-O 12. Pe4 De8 13. O-O-O f5 14. Pxc5 dxc5 15. Kb1 Pge7 16. Dh4 h6 17. Lc3 Le6 18. Thg1 Td8 19. Ka1 Txd3 20. Txd3 Lxc4 21. Lxg7 Kxg7 22. g4 Pg6 23. gxf5 Txf5 24. Tc3 Lf7 25. Df2 De6 26. b3 axb3 27. Ph4 Th5 28. Kb2 Df6 29. Pxg6 Lxg6 30. e4 c4 31. Dd2 Dd4 32. Dxd4+ Pxd4 33. Tcg3 Txh2+ 34. Kb1 Kf7 35. Txg6 c3 36. Tg7+ Ke8 37. T7g2 Txg2 38. Txg2 Pf3 39. Kc1 Pd2 0-1 Gyula Breyer en István Abonyi • Richard Réti stelde dat het Boedapester Gambiet in 1917 uitgevonden was door István Abonyi, Zsigmond Barasz en Gyula Breyer. Zeker hebben deze spelers een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van deze opening. We zagen echter dat Géza Maróczy de opening al speelde in 1896. 4

  5. Géza Maróczy (Sgezed 30 maart 1870 – Boedapest 29 mei 1951) • Won het meestertoernooi (niet het hoofdtoernooi) van Hastings 1895. • Was volgens www.chessmetrics.com enige tijd nummer 1 van de wereld. • Speelde die ene partij met het Boedapester Gambiet. Tot 1910 speelde hij vrijwel altijd Geweigerd Damegambiet. Een enkele keer speelde hij Albins tegengambiet. Hastings 1895 – Staand: Albin, Schlechter, Janowski, Marco, Blackburne, Maróczy, Schiffers, Gunsberg, Burn, Tinsley. Zittend: Vergani, Steinitz, Chigorin, Lasker, Pillsbury, Tarrasch, Mieses, Teichmann. 5

  6. Géza Maróczy • Was volgens www.chessmetrics.com de nummer 1 van de wereld tussen oktober 1904 en maart 1908. 6

  7. Géza Maróczy ‘Maróczy had a deep-seated, though perfectly concealed, aversion to two kinds of people: smokers like Lasker, and players who preferred to open with the queen-pawn, like Alekhine. In his second career, he worried constantly about finding a satisfactory defense against 1 d4. When that move was played against him by Heinrich Wolf at Vienna 1922, he considered it an act of malice. Though he managed to draw the game, he later remarked: “Wolf doesn’t know much about 1 d4 himself. He made the move only to irk me.”’– Hans Kmoch in Chess Review, 1951 Capablanca over Maróczy: http://www.chesshistory.com/winter/extra/capablanca8.html 7

  8. Mijn kennismaking met het Boedapester Gambiet The Budapest Rook The "Budapest rook" is a manoeuvre, introduced by the IM Dolfi Drimer in 1968 with which Black develops the a8 rook aggressively along the sixth rank using the moves a7–a5 and the rook lift Ra8–a6–h6. For example, this can happen in the Adler variation after the move sequence 1.d4 Nf6 2.c4 e5 3.dxe5 Ng4 4.Nf3 Bc5 5.e3 Nc6 6.Be2 Ngxe5 7.Nxe5 Nxe5 8.a3 a5 9.0-0 0-0 10.Nc3 Ra6 11.b3 Rh6. The rook is then used to support a piece attack against White's castled King. Black can easily get several pieces around the white king, notably a rook to h6, a queen to h4 and a knight on g4. The queen's arrival on the h4-square is facilitated by the absence of a white knight on the f3-square (that would otherwise cover the h4-square) and of a black knight on the f6-square (that would block the way for the black queen). If White tries to defend with h2–h3, this may allow the Bc8 to be sacrificed at h3 in order to open the h-file. The Bc5 may not seem particularly useful in this attack, but by eyeing e3 it makes it difficult for White to play f4 to chase away the black knight; furthermore, the attack on e3 is sometimes intensified with major pieces doubling on the e-file. Besides, the Bc5 can sometimes be recycled to the b8–h2 diagonal via Bc5–a7–b8, to apply still more pressure on h2. It can also stay on the a7–g1 diagonal to put pressure on f2, if White pushes e3–e4 at some stage. The "Budapest rook" was an invigorating innovation of the 1980s, and gave the gambit new life. However, inconveniences arise from delaying d7–d6 in order to allow the lift: the light-square bishop has to wait a long time to develop, and any attack on the Bc5 is potentially annoying for Black (since it means either closing the sixth rank with ...d6/...b6, abandoning the active a7–g1 diagonal, or blocking the rook when deployed to a7). This, in addition to the risk of awkwardness in the king side (a knight on f5 will fork the Rh6 and the Qh4) and the single-mindedness of Black's plan (with nothing to fall back on if the direct attack is repelled), has made some revisit the old lines, where it is instead the king's rook that is developed to h6. The queen's rook can then be retained on the queenside, and will be well-placed if the b-file opens as a result of Black's Bc5 being exchanged and recaptured with a b6 pawn. • De Flank • Snel ontwikkelen • Oedipuscomplex • Ta8-Ta6-Th6 8

  9. Mijn kennismaking met het Boedapester Gambiet – Ta8-Ta6-Th6 D1 D2 D3 Shaobin – Nadanian, Singapore 2006 1.d4 Nf6 2.c4 e5 3.dxe5 Ng4 4.Nf3 Bc5 5.e3 Nc6 6.Be2 Ncxe5 7.Nxe5 Nxe5 8.0-0 0-0 9.b3 Re8 10.Bb2 a5 Preparing Dolfi Drimer's rook manoeuvre Ra8–a6–h6. Nadanian calls the pawn advance a7–a5 "the soul of the Budapest Gambit". 11.Nc3 Ra6 12.Ne4 Ba7 13.Ng3 Qh4 14.Nf5 Qg5!? This was a new move, before 14...Qe4 had been played. 15.Nd4 Rg6 16.g3 d5?! (Diagram 1) 18...Qh6 was stronger. 17.cxd5? White should have played 17.Nb5! 17...Bh3! 18.Re1 Ng4 19.Nf3 (Diagram 2) 19...Qxe3! Karolyi writes, "This shows Kasparov-like aggression and ingenuity." 20.Bd4 Qxf2+!! 21.Bxf2 Bxf2+ 22.Kh1 Bb6 23.Qb1? White should have defended with 23.Rf1! After 23...Ne3 24.Qd3 Bg2+ 25.Kg1 Bh3 White can either repeat moves with 26.Kh1, or try 26.Nd4. 23...Nf2+ 24.Kg1 Rf6! Black has time to increase the pressure. 25.b4! If 25.Qc2?, then 25...Ng4+ 26.Kh1 Bg2+! winning the queen. 25...a4! But not 25...Rxf3? 26.bxa5. 26.Ng5 Black can now force mate in 8 moves. 26...Ng4+! 27.Kh1 (Diagram 3) 27…Bg2+!! "This is a marvellous move, and it must have been such a thrill to play it on the board." (Karolyi) 28.Kxg2 Rf2+ 29.Kh3 Rxh2+ 30.Kxg4 h5+ 31.Kf4 Be3+ 0–1 9

  10. Vaarwel 3. .. Pg4, welkom 3. .. Pe4 • Henny Visscher: 4. e3 Pxe5 5. Ph3 • Arjen de Leeuw: 3. .. Pe4!? 1.d4 Nf6 2.c4 e5 3.dxe5 Ng4 4.e3 Apart from the main lines 4.Bf4, 4.Nf3 and 4.e4, the only significant other fourth move is 4.e3 to continue by 4...Nxe5 5.Nh3 (or the other move-order 4.Nh3 and 5.e3) so that the white knight starts the journey Ng1–h3–f4–d5 reach its ideal d5-square. The idea with 4.e3 and 5.Nh3 was favorite of a leading Soviet coach and writer Mikhail Shereshevsky, who wrote in his 1994 book The Soviet Chess Conveyor that the line was first shown to him by a strong correspondence player Donatas Lapienis. Black has tried to prevent White's idea by the suitably strange-looking move 5...Ng6, taking the f4-square from the Nh3. Then White can develop along various setups, the most active being 6.Qh5 with the possibility Nh3–g5 in store to recycle the knight towards a more central position. Black can also ignore White's intentions and concentrate on his own play by placing the Nb8 on c5, in order to put pressure on the d3-square. After 5...g6 6.Nf4 Bg7 7.Be2 0-0 8.0-0 d6 9.Nc3 Nbd7 10.Qd2 a5 11.b3 Nc5 the position of Black's knights is secured and Black's position is similar to the Leningrad variation of the Dutch Defence (once he has played f7–f5). White has no reason, however, to abandon the a1–h8 diagonal to Black, and he can try 5...g6 6.Bd2 d6 7.Nf4 Bg7 8.Bc3 0-0 9.Be2 Nbd7 10.Nd2 b6 and in one game White gained a minimal edge. 10

  11. Geschiedenis van de Fajarowicz • Partijen met Steiner en Blümich • Analyse Aljechin was bepalend • Boek Lev Gutman (2004) Steiner – Fajarowicz, Wiesbaden 1928 (analyse Kurt Richter) 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Dc2 d5 5.exd6 Lf5 6.Da4+ Pc6 7.Pf3 Lxd6 8.a3 Df6 9.Pbd2 Pc5 10.Dd1 0-0-0 11.g3 The8 12.Lg2 Ld3 13.e3 [13.0-0 Lxe2 14.Dc2 Lxf1-+ ] 13...Le5 14.Pxe5 Pxe5 15.f4 Lxc4 16.Kf2 [16.fxe5 Pd3+ 17.Ke2 Df2# ] 16...Le6 17.h3 Pb3 18.Kg1 [18.Tb1 Pd3+ 19.Kg1 Pdxc1 20.Txc1 Txd2 ] 18...Pxa1 19.fxe5 Dxe5 20.Df3 Ld5 21.e4 Lc6 22.Kh2 Pc2 23.Dxf7 Tf8 24.Db3 Pd4 25.Dc3 Tf2 26.Te1 Tdf8 27.Kh1 Df6 28.Tf1 Txf1+ 29.Pxf1 Dxf1+?? [29...Lxe4-+ ] 30.Lxf1 Txf1+ 31.Kg2 Pe2 32.Dxg7 Txc1 33.Dg4+ Kd8 34.Dxe2 Ke7 35.Kf3 La4? 36.Dd2 Tf1+ 37.Kg2 0-1 Sammi Fajarowicz geboren 5 juni 1908 in Möckern bei Leipzig gestorven 4 juli 1940 in Leipzig 11

  12. Geschiedenis van de Fajarowicz Blümich – Fajarowicz, Leipzig 1930 (analyse Max Blümich) 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe44.Dd5 Lb4+ 5.Ld2 Pxd2 6.Pxd2 Pc6 7.Pgf3 De7 8.0-0-0 Lxd2+ 9.Txd2 b6 [9...Pb4 10.Da5 ] 10.Pd4 Lb7 11.Pxc6 [11.Pf5 Dxe5 12.Dxd7+ (12.Dxe5+ Pxe5 13.Pxg7+ Ke7 14.e3 Tag8 15.Pf5+ Kf6 16.Pg3 h5 17.f4 Pg4 18.e4 Pxh2~~ ) 12...Kf8 13.Pd6+- ] 11...Lxc6 12.Dd4 0-0-0 13.e3 The8 14.Le2 [14.f4 d6 15.exd6 Txd6 ] 14...Dxe5 15.Dxe5 Txe5 16.Tg1 g6 17.g3 Tde8 18.Td4 Te4 [18...Tf5 19.Tf4 ] 19.Tgd1 d6 20.Kc2 T8e5 21.Kc3 Kd8 22.b4 Ke7 23.T4d2 Te6 [23...La4 24.Tb1 Te6 25.b5 a5 (25...-- /\26.Tb4 ) 26.bxa6+/- ] 24.Lf3 Txe3+ 25.fxe3 Txe3+ 26.Td3 Txf3 27.Txf3 Lxf3 28.Te1+ Kf8 29.Te3 Lb7 30.b5 [>=30.c5 ] 30...a5 31.bxa6 Lxa6 32.Kd4 Lc833.Ta3 [33.a4 -- >=34.Ta3 -- 35.a5 ; 33.Kd5 Lb7+ (33...Le6+? 34.Txe6 ) ] 33...Ke7 34.Ta8 Le6 35.a4 Kd7 36.a5 bxa5 [>=36...c5+ ] 37.c5 Kc6 38.Txa5 dxc5+ 39.Txc5+ Kd6 40.Ta5 c6 41.Ke4! Ld5+ 42.Kf4 h5 43.h4 Le6 [43...f6 44.Ta7 -- 45.Tg7+/= ; 43...c5 44.Ta6+ Lc6 45.Kg5+/= ] 44.Ke4 1/2-1/2 Sammi Fajarowicz (Tekening van Max Zschoch – Neue Leipziger Zeitung, 23 december 1930) 12

  13. Fajarowiczfouten – zwart aan zet • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.f3? D3 • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Dc2 Lb4+ 5.Pd2 d5 6.exd6 Lf5 7.Da4+ Pc6 8.a3 Pc5 9.dxc7?  • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.d5 Lc5 4.Lg5? D2 D1 • 4. .. Dh4+5.g3 Pxg3 en Pxh1 is onvermijdelijk. • 4. .. Pe4! Dreigt Lxf2 mat en is nog beter dan 4. .. Lxf2+ 5.Kxf2 Pe4+, zie: 5.Le3 Lxe3 6.fxe3 Dh4+ 7.g3 Pxg3 8.Pf3 Dh6 en zwart staat uitstekend. • 9. .. De7! Als wit zijn dame probeert te behouden met 10.Dd1 volgt 10. .. Pd3 mat. • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Dd3 Lb4+ 5.Pc3 d5 6.cxd5 Lf5 7.Db5+ Pc6 8.dxc6?  • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Dd4 ‘White finds the only way to get a bad position’ - Julian Hodgson 4. .. Pc5 5.b4? D6 • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Lf4 Lc5 5.Lg3? D4 D5 • 8. .. Pxc3 0-1 Brix – Engelhardt, Kopenhagen 1954. • 5. .. Lb4+6.Pc3 Pxc3 7.Db3 Pxa2+ 8.Kd1 Pc6 en zwart staat beter. 13 • 5. .. Pc66.Db2 Pxb4! 7.Ld2 Pc6 8. Pf3 d6 en zwart staat beter.

  14. Fajarowiczfouten – zwart aan zet • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Dc2 d5 5.cxd5 Lf5 6.Pc3 Lb4 7.Da4+ Pc6 8.Db3?  • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Dc2 d5 5.exd6 Lf5 6.f3?  D9 • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Dd5 Lb4+ 5.Pd2 Pc5 6.a3 Lxd2 7.Lxd2 b6 8.Dxa8?  D8 D7 • 8. .. Pd4 9.Da4+ b5 10.Dd1 Pxc3 11.Dxd4 c5 0-1 Turkka – Haenninen, Helsinki 1952. • 6. .. Dh4+ (6. .. Pg3 7.e4!) 7.g3 Pxg3 en zwart staat uitstekend. • 8. .. Lb7 9.Dxa7 Pc6 10. Dxb7 Dxb7 11.Pf3 0-0 is beter voor zwart. • In Karpov – Hajenius, simultaan Antwerpen 1997, speelde de ex-wereldkampioen 8.Td1Lb7 en bereikte na 22 zetten niet meer dan remise. • De juiste voortzetting na 7. .. b6 is 8.Lg5! Dxg5 9.Dxa8 Dxe5 10.0-0-0! 0-0 11.Df3 Lb7 12.De3 Dxe3 13.fxe3 Pe4 14.Ph3 d6 15.Tg1 Pd7 16.g3 Pe5 17.Lg2 en wit staat beter. • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.a3 Dh4 5.Le3 Lc5 6.Pf3?  • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.Pf3 d6 5.exd6 Lxd6 6.g3?  D11 D10 • 6. .. Dxf2+ 7.Lxf2 Lxf2 mat. • 6. .. Pxf2! 7.Dc2 (7.Kxf2 Lxg3+) 7. .. Pxh1 8.Lg2 Pxg3 9.hxg3 Lxg3+ 10.Dd1 Pxc3 11.Dxd4 c5 en zwart staat uitstekend. 14

  15. Fajarowiczfouten – zwart aan zet • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.a3 b6 5.Dc2 Lb7 6.Pc3 Pxc3 7.Dxc3 a5 8.Pf3?  • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.a3 Dh4 5.Le3 Lc5 6.g3?  • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.a3 Dh4 5.Le3 Lc5 6.Dd3?  D12 D13 D14 • 6. .. Pxf2! 0-1 Whiteley – Dunn, Londen 1988. • 6. .. Lxe3 7.fxe3 Pxg3 en zwart wint. • 8. .. Lb4! 0-1 Schmied – Schlindwein, Untergrombach 2003 9.axb4 axb4 10.Dxb4 Txa1 en zwart staat uitstekend. • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.a3 d6 5.exd6 Lxd6 6.Pf3?  • 1.d4 Pf6 2.c4 e5 3.dxe5 Pe4 4.a3 b6 5.Dd5 Lb7 6.Dxb7 Pc6 7.Pf3?  D15 D16 • 6. .. Pxf2 7.Dd4 Pxh1 8.Dxg7 Tf8 9.Dxh7 Lc5 10.e3 De7 en zwart staat beter. • 7. .. Tb8 (Zwart heeft het moeilijker na 7. .. Pc5 8. Lg5) 8.Da6 Pc5 9.Db5 a6 en de dame gaat verloren. 15

  16. Partijervaringen – verbluffend goed • Paul Koks – Maarten Stolte, Haarlem 2007, 0-1 • Richard Duijn – Maarten Stolte, Bloemendaal 2009, 0-1 • Kart Laan – Maarten Stolte, Leiderdorp 2010, 0-1 • Pieter Smeele – Maarten Stolte, Den Haag 2011, 0-1 Duijn – Stolte, Bloemendaal 2009 1. d4 Pf6 2. c4 e5 3. dxe5 Pe4 4. a3 b6 5. Dc2 ( 5. Dd5 Lb7 6. Dxb7 Pc6 7. Le3 ( 7. Da6 Pc5 8. Db5 Pd4 ) 7. ... a6 8. g4 Ta7 9. Dxa7 Pxa7 10. Lg2 ) 5. ... Lb7 6. Pc3 d5? 7. cxd5? (7. Pxd5) 7. … Pxc3 8. Dxc3 Dxd5 9. Pf3 ( 9. Lf4! Pc6 10. Td1 Dc5 11. Dxc5 Lxc5 12. e3 0-0 13. Pf3 Tad8 14. Ld3 ) 9. ... Le7 10. g3?! Pc6 11. Lg2 0-0-0 12. 0-0 f6! 13. Pg5? DIAGRAM 13. .. Pd4!!14. Lxd5 Pxe2+ 15. Kg2 Lxd5+ 16. Df3 fxg5 17. Le3 Lxf3+ 18. Kxf3 Pd4+ 19. Ke4 Pc2 20. Tac1 Pxe3 21. Kxe3 g4 22. Tc2 Thf8 23. b4 Tf3+ 24. Ke4 c5 25. e6 ( 25. Tc4 b5 )( 25. bxc5 Lxc5 26. Tc4 Td2 27. e6 Te2+ 28. Kd5 Td3+ 29. Kc6 a6 ) 25. ... Td4+ 26. Ke5 Lf6# 0-1 16

  17. Partijervaringen – Analyse Smeele – Stolte, Den Haag 2011 In de wedstrijd met het eerste team thuis tegen DD 2 van 24 november 2011 trof ik op bord vijf Pieter Smeele. Aangezien hij geen onderdeel uitmaakte van de basisopstelling en ik een onderlinge score van 0-2 tegen hem had, kwam dit als een onaangename verrassing. Het was tegelijk ook een kans op revanche. Ik had een speler verwacht die normaal 1. d4 Pf6 2. c4 opent en gelukkig was Smeele er ook zo een. De partij begon voor mij met bijna 20 minuten tijdsvoorsprong, die de tegenstander in de eindfase parten speelde. Boedapester gambiet, Fajarowicz variant 1. d4 Pf6 2. c4 e5 3. dxe5 Pe4 Hierna nam mijn tegenstander zeker tien minuten om zijn volgende zet te bepalen, terwijl hij zogezegd al een behoorlijke tijdsachterstand had. Hij ging een bestudeerde variant voor het eerst spelen en wilde die nog even goed doorrekenen. 4. Dd5 Dit is niet de meest populaire variant voor wit, maar hij is van alle tijden. Bijvoorbeeld 4. Pf3 en 4. a3 staan als beter te boek. De partijzet werd voor het eerst gespeeld door Max Blümich tegen Sammi Fajarowicz himself in hun vijfde matchpartij voor het kampioenschap van Leipzig in 1930 (http://www.chessbase.de/nachrichten.asp?newsid=5548). 4. … Lb4+ 5. Pd2 Ik was hier al out of book. Het is evenwel duidelijk dat er iets ten aanzien van Pe4 moet gebeuren. Wit heeft niet gekozen voor 5. Ld2 (Blümich), dat meteen het loperpaar opgeeft. DIAGRAM 1 5. … Pxd2 Een wat vervlakkende zet, die desalniettemin aanbevolen wordt door Lev Gutman in zijn boek over de Fajarowicz variant. In andere literatuur en op internet wordt hier meestal gegeven 5. .. Pc5 6. a3 Lxd2 7. Lxd2 b6!? – een tactische finesse die je nooit achter het bord verzint. DIAGRAM 2 - Analysediagram na 7. .. b6!? De pointe is 8. Dxa8?! Lb7 9. Dxa7 Pc6 en zwart vangt de dame, tegen een normale materiële prijs, maar zwart zal zich psychologisch in het voordeel voelen en wit zal niet weten wat hem overkomen is. Als zwart niet neemt op a8 is Lc8-b7 (met aanval op Dd5) een prettige zet en krijgt zwart een speelbare stelling. Een aardig voorbeeld is het volgende simultaanpartijtje van Karpov uit 1997. De tegenstander is Willem Hajenius (in het boek van Gutman vermeld als “Hajenus”, Gutman rookt zeker nooit sigaren), waarmee ik zelf ook ooit de degens heb mogen kruisen. 1. d4 Pf6 2. c4 e5 3. dxe5 Pe4 4. Dd5 Lb4+ 5. Pd2 Pc5 6. a3 Lxd2+ 7. Lxd2 b6 8. Td1 Lb7 9. Dd4 De7 10. Dg4 f6 11. b4 Pe4 12. exf6 Dxf6 13. Pf3 O-O 14. e3 Pxd2 15. Txd2 Da1+ 16. Ke2 Dxa3 17. h4 Dxb4 18. Th3 La6 19. Ke1 Db1+ 20. Td1 Db4+ 21. Td2 Db1+ 1/2-1/2. Karpov weigerde dus de toren op a8 te nemen en speelde 8. Td1. De beste zet is echter 8. Lg5, die de zwarte dame weglokt van d8 en daarmee de val rond de toren op a8 saboteert, zie 8. .. Dxg5 9. Dxa8 Dxe5 10.0-0-0! 0-0 11.Df3 Lb7 12.De3 Dxe3 13.fxe3 Pe4 14.Ph3 d6 15.Tg1 Pd7 16.g3 Pe5 17.Lg2 en zwart heeft volgens Gutman niet voldoende compensatie. D1 D2 17

  18. Partijervaringen – Analyse Smeele – Stolte, Den Haag 2011 Terug naar de partij met 5. .. Pxd2. 6. Lxd2 Pc6?! Hier miste ik de zet van Tartakower, namelijk 6. .. De7. Ik overzag dat zwart na een eventueel 7. Lxb4 Dxb4+ 8. Dd2 een pion terugwint op c4. Wit speelt daarom 7. f4 Pc6 8. Pf3 0-0 9. 0-0-0 Td8! en zwart staat klaar om 10. .. d6 te gaan spelen, met voldoende compensatie. 7. f4 Wit speelt op behoud van zijn pluspion. De lichte voorsprong in ontwikkeling voor zwart weegt daar niet helemaal tegenop. 7. … 0-0 Zwart wil zich bevrijden met d7-d6, maar daar was het nu nog te vroeg voor, zie: 7. .. d6 8. Lxb4 Pxb4 9. Db5+ Pc6 en zwart heeft nauwelijks spel. 8. Pf3 d6 9. Lxb4 Pxb4 10. Dd2 a5 11. a3 Het is altijd de vraag voor wie dit wederzijds randpionlijk geschuif nu voordelig is. Na 11. exd6?! Lf5! krijgt zwart de activiteit waar hij op uit is. 11. … Pc6 12. Td1 Le6 13. exd6 Lxc4 Ik had het gevoel dat mijn tegenstander simpelweg overzag dat ik deze pion kon nemen. 14. Dc3 Le6 15. dxc7 Dxc7 Wit staat een pion voor, maar hij kan niet eeuwig zijn koning in het centrum laten staan. 16. e3 Te8 17. Le2 Db6 18. 0-0 Tac8 DIAGRAM 3 D3 D5 D4 Beide partijen zijn volledig ontwikkeld, maar de zwarte stukken oefenen meer druk uit. 19. Tfe1 Wit heeft moedig berekend dat zijn dame een eventuele aanval over de c-lijn zal overleven. Hier had ik veel om over na te denken. Het is verleidelijk om een variant te kiezen waarin het paard naar voren wordt gezet. 19. … Lb3 20. Td3 a4 Ik zag geen combinatie en besloot op deze manier de zware witte stukken wat velden afhandig te maken. 21. Tec1?! DIAGRAM 4 21. ... Pe7! 22. Dd2 Txc1+ 23. Dxc1 Pd5 Zwart gaat een pion terugwinnen bij een goede stelling. DIAGRAM 5 Dat wit zich hier genoodzaakt ziet om een miserabele zet als 24. Kf2 te spelen is sprekend voor de situatie waarin hij zich bevindt, want wie gaat er nu in het middenspel met zijn koning de rokadestelling verlaten voor het dekken van een achtergebleven en spoedig ook geïsoleerde pion, die in de penning blijft staan. 18

  19. Partijervaringen – Analyse Smeele – Stolte, Den Haag 2011 24. Kf2 Pxf4 25. Td4 Hier zag ik niet direct hoe ik verder moest gaan. Ik vermoed dat een toren op c2 krijgen een goed plan is, maar dat zag ik nu nog niet. Het voelt ook tegennatuurlijk om de druk van e3 af te halen. Goed was wellicht 25. .. Pxe2 26. Kxe2 De6 met idee Tc8 en Tc2, maar ik zag het niet doorslaan (misschien eerst onderste rij problemen oplossen met g7-g6) en twijfelde of ik mijn mooie paard wel moest ruilen tegen die loper op e2. Mijn tegenstander begon nogal last te krijgen van tijdnood en ik besloot dan maar het paard terug te halen naar d5 en hield rekening met de terugtocht Td3, waarna ik weer op een plan zou moeten gaan broeden met de optie om alsnog voor de variant met Pf4, Td4 en Pxe2 te kiezen. 25. … Pd5 26. Te4 (!) DIAGRAM 6 D6 D7 Dit grapje had ik totaal niet gezien. Ik ben nu min of meer gedwongen om met mijn toren de e-lijn te verlaten, hoewel blijkt dat ik hem weer terug kan winnen. 26. .. Td8 27. Dd2 Pf6 28. Td4 Te8 29. Ld3 Hier besefte ik dat mijn toren voorlopig niet op c2 zou komen. 29. … g6 30. h3 Dc7 31. Lb1 Ph5 Ik had het idee als wit “niets” zou doen ik geen concrete doorbraak via g3 kon bewerkstelligen. Het doel was meer om wit verder in tijdnood te brengen door hem steeds weer voor nieuwe problemen te stellen. 32. Kg1 Tc8 33. Le4 Pg3 34. Ld5?! Wellicht was 34. Ld3 beter. 34. … Dc1+ 35. Dxc1 Txc1+ 36. Kf2 Lxd5 37. Kxg3 (!) Goed gerekend door wit onder tijdsdruk, want 37. Txd5 Pe4+ 38. Ke2 Tc2+ leidt tot winst van pion b2. 37. … Lb3 (!) De nu volgende variant tot en met 42. .. Lxb7 had ik al voorzien toen ik dit speelde. 38. Tb4 Tc2 39. Txb7 Txb2 40. Pd4? DIAGRAM 7 D8 40. … Txg2+! 41. Kxg2 Ld5+ 42. Kg3 Lxb7 Zwart heeft een eindspel met een pion meer. Technisch is het misschien niet te winnen voor zwart. Hij moet oppassen dat hij niet een remise-eindspel met loper en de verkeerde randpion (a4) overhoudt. In de partij verkeerde wit in zeer ernstige tijdnood en moest het doen met de 10 seconden per zet. 43. Kf4 f6 44. e4 DIAGRAM 8 44. … Kf7? Beter (in ieder geval praktisch gezien) was 44. .. g5+ om pion h3 op wit te houden. a) 45. Kf5?! Kf7 en nu dreigt er 46. .. Lc8+ met mat. Daarom is gewongen 46. e5 Lc8+ 47. e6+ Ke7 48. Pc6+ Kd6 en nu 49. Pd8 h6! 50. Pf7+ Ke7 51. Pxh6 Lxe6+ en wint, maar misschien is 49. Kxf6 beter. b) 45. Kf3 (om pion e4 te blijven dekken) in dit eindspel lijkt zwart enige kansen te hebben. 45. h4 h6 46. e5 g5+ 47. hxg5 hxg5+ 48. Kf5 Lc8+ 49. Ke4 en tegelijk overschrijdt wit de tijdslimiet. Ik hield rekening met 49. e6+ Ke7 en was optimistisch over het gedwongen 50. Pc6+ Kd6. Bij nader inzien lijkt dit remise, omdat wit de zwarte pionnen kan opruimen en op tijd met zijn koning in hoek a1 is. 19

  20. Bronnen / Literatuur • Lev Gutman: Budapest Fajarowicz (Batsford, 2004) • Review door Matthew Sadler over het boek van Gutman http://www.newinchess.com/Shop/Images/Pdfs/Sadler20043.pdf • Wikipedia: Budapest Gambit (http://en.wikipedia.org/wiki/Budapest_Gambit) • Hans Kmoch over Géza Maróczy (www.chesscafe.com/text/kmoch08.pdf) • Peter Anderberg “Blümich gegen Fajarowicz” (http://www.chessbase.de/nachrichten.asp?newsid=5548) • Edward Winter, chessnotes 6571 (www.chesshistory.com/winter) 20

More Related