چرا بیماریهای قلبی و عروقی مهم می باشند؟

1. چرا بیماریهای قلبی و عروقی مهم می باشند؟ اولین علت مرگ ومیر در بیشتر جوامع می باشد. در بعضی از موارد بیماریهای قلبی عروقی به راحتی قابل پیشگیری می باشند. سن ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در سالهای اخیر کاهش یافته است.سن ابتلاء به بيماريهاي قلبي‌عروقي در ايران زير 45 سال و در دنيا 65 سال مي‌باشد.

2. چرا بیماریهای قلبی عروقی مهم می باشند؟ • در صد سال قبل بیماریهای قلبی عروقی فقط 10% کل موارد مرگ ومیر راباعث میشدند ولی اکنون بیش از 25% علل مرگ ومیر بیماریهای قلبی عروقی می باشند. • کاهش سن ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در سالهای اخیر • قابل پیشگیری بودن بسیاری از بیماریهای قلبی عروقی

3. بعضی از عوامل ایجاد کننده بیماریهای قلبی عروقی شناخته شده اند که به آنها عوامل خطر می گویند. عوامل خطر یعنی عواملی که اگر در یک فرد وجود داشته باشند احتمال بیماری را در وی افزایش می دهد.

4. عوامل خطر بیماریهای قلب و عروق • به سه دسته قابل تقسیم است: • عوامل خطر غیر قابل تعدیل(سن، جنس، سابقه خانوادگی و نژاد) • عوامل خطر رفتاری(مصرف دخانیات، تغذیه نامناسب و کم تحرکی) • عوامل خطر فیزیولوژیک(فشارخون بالا، دیابت، چاقی و افزایش چربی خون)

5. عوامل خطر غیر قابل تعدیل: علل : سن، جنس، سابقه خانوادگی و نژاد عوامل خطر غیر قابل تعدیل عواملی هستند که در فرد بطور ذاتی وجود داشته و نمی توان آنها را تغییر داد مانند سن بالا ، جنس مرد، سابقه فامیلی و ...ولی با تغییر شیوه زندگی و مراقبت پزشکی می توان تاثیر این عوامل را کاهش داد. • پس از 40 سالگی احتمال بروز در مردان 49 و در زنان 32 درصد بالا می رود. • جنس مرد عامل خطر بیشتری نسبت به جنس زن دارد. • در برنامه های غربالگری و شناسایی افراد در معرض خطر جامعه این عوامل خطر کاربرد دارند.

6. عوامل خطر رفتاری(مصرف دخانیات، تغذیه نامناسب و کم تحرکی)عوامل خطر رفتاری مانند مصرف دخانیات، کم تحرکی،تغذیه و ... که به رفتار و نحوه زندگی بستگی دارند و قابل پیشگیری و مداخله می باشند.

7. سيگار(عامل خطر رفتاري) • - مصرف سيگار آثار مخربي بر جدار عروق دارد كه مي‌تواند جريان خون عروق قلب را مختل كرده و همچنين باعث انقباض عروق قلبي ‌شود. • - با مصرف سيگار سطح كلسترول مضر خون بالا ميرود. • - سيگار احتمال ايجاد لخته و به دنبال آن حوادث قلبي‌عروقي را بطور قابل ملاحظه‌اي افزايش مي‌دهد. • سيگار باعث افزايش ميزان ضربان قلب شده كه بدنبال آن افزايش مصرف اكسيژن توسط عضله قلب روي مي‌دهد. • - سيگار باعث افزايش چسبندگي پلاكتها به جدار عروق مي‌شود. • - سيگار مرگ و مير حوادث قلبي‌عروقي را تا 50% افزايش مي‌دهد. • 20 نخ سیگار احتمال بیماریهای قلبی و عروقی را 2 تا 3 برابر افزایش می دهد.

8. استعمال يك نخ سيگار 5/5 دقيقه از عمر را كاهش مي‌دهد. سالانه حدود شش‌ميليون هكتار از بهترين زمين‌هاي كشاورزي جـهان و سي‌هزار هكتـار از زميـن‌هاي كشاورزي ايران به كشت تنباكو اختصاص مي‌يابد. در كشور ما حـدود 10 ميليون فرد سيـگاري وجود دارد كه روزانه 2 ميليارد تومان به خاطر سيگار و 25 ميليون تومان به خاطر كبريت سيگار هزينه مي‌شود. مصرف سيگار با بروز حدود 50 بيماري در ارتباط است.

9. سيگار و مرگ و مير سالانه در جهان چهار ميليون و در ايران پنجاه هزار مرگ به دليل بيماري‌هاي ناشي از مصرف سيگار رخ مي‌دهد. سيگار مسئول 5/12% كل مرگ‌هاست و 30% مرگ‌هاي ناشي از سرطان‌ها بعلت سيگار است. بيش از 50% مرگ و مير ناشي از مصرف سيگار در گروه سني 70-35 ساله روي مي‌دهد. 20% مرگ مردان و 4% مرگ زنان در اثر سيگار است.

10. تغذيه ناسالم (عامل خطر رفتاري) • مصرف غذا و كالري اضافي باعث افزايش وزن، چاقي و افزايش چربي‌هاي خون مي‌شود. • غذاهاي حاضري و سرخ ‌شده سرشار از كالري، نمك، چربي و مواد اكسيدان هستند. • ماهي، سبزيجات تازه، ميوه جات، سويا و روغن زيتون در تركيب سبد غذايي اكثر خانوار‌هاي استان ما سهم ناچيزي را دارند. • پيروي از يك رژيم پر چربي ، پركالري و پرنمك باعث بروز بيماري فشارخون بالا، ديابت و آترواسكلروزيس خواهد شد.

11. كم‌تحركي(عامل خطر رفتاري) • فقدان فعاليت بدني كافي، خطر حوادث قلبي‌عروقي را تا 2 برابر افزايش مي‌دهد. • كم تحركي و زندگي ساكن باعث افزايش تودة بدن و اضافه وزن و به طبع آن افزايش خطر بروز بيماريهاي قلبي‌عروقي خواهد شد.

12. با انجام ورزش و تحرّك حداقل3 بار در هفته و به مدّت نيم ساعت • جريان خون عروق قلب بهبود مي‌يابد. • تجمع پلاكتها كاهش مي‌يابد. • ميزان كلسترول LDL و تري‌گليسيريد خون پايين آمده و ميزان كلسترول HDL خون بالا مي‌رود. • بصورت معني‌داري سطح فشارخون سيستولي 10 ميلي‌متر جيوه و فشارخون دياستولي 6 ميلي‌متر جيوه پايين خواهد آمد.

13. پايين آوردن سطح قند خون • افزايش خون‌رساني به تمامي ارگانهاي بدن • كمك به كاهش وزن • تأثير كارآمدتر انسولين بدن

14. عوامل خطر فیزیولوژیک(فشارخون بالا، دیابت، چاقی و افزایش چربی خون) • عوامل خطر فیزیولوژیک مانند فشار خون بالا، چاقی، چربی خون بالا و دیابت که بهبود شیوه های زندگی می توان از بروز این عوامل خطر نیز پیشگیری کرد.

15. بيماري فشارخون بالا • فشارخون بالا يكي از مهمترين عوامل خطر بروز بيماري‌هاي قلبي‌عروقي و شايعترين عامل بروز نارسايي قلبي و سكتة مغزي و كليوي در بسياري از كشورها است. مطالعه‌هاي متعددي نشان داده‌اند كه رابطة مستقيم مهمي بين سطح فشارخون و بروز بيماريهاي قلبي‌عروقي، حتي در سطوحي از فشارخون كه در حال حاضر طبيعي تلقي مي‌شوند، وجود دارد. فشارخون بالا باعث اعمال فشار بر روي جدار عروق شده و تغييرات جبران‌ناپذيري را ايجاد مي‌كند. همچنين فشارخون بالا، بار كاري زيادي را بر قلب تحميل مي‌كند.

16. بيماري ديابت ( مرض قند ) • شواهد محكمي وجود دارند كه ثابت مي‌كنند بيماري ديابت، عامل خطر اصلي و مهمي براي بروز انواع بيماريهاي قلبي‌عروقي به ويژه تسريع روند آترواسكلروزيس است. در بيماران ديابتي طيف وسيعي از اختلالات چربي خون وجود دارد. همچنين شيوع چاقي و پرفشاري خون در ديابتي‌ها بيشتر است. به همين نسبت نيز شيوع نارسايي كليه دراين بيماران بالاست. جميع اين اختلالات دست به دست هم داده و ديابت را به عنوان يكي از اصلي‌ترين عوامل خطرساز بيماري‌هاي قلبي‌عروقي تبديل كرده‌اند.

17. چاقي و افزايش وزن • شيوع چاقي در جهان رو به افزايش است. افزايش وزن رابطة مستقيمي با افزايش شيوع بيماري‌هاي قلبي‌عروقي دارد. افراد چاق همچنين مستعد بيماري فشارخون بالا، افزايش چربي‌هاي خون و ديابت هستند كه جميع اين اختلالات خود از عوامل خطرساز بيماريهاي قلبي‌عروقي بشمار مي‌روند.

18. حدود 72% از افراد شهرنشين و 44% افراد روستانشين در ايران دچار چاقي يا اضافه وزن هستند. عوارض چاقي: • فشارخون بالا • اختلالات چربي خون • ديابت نوع 2 • بيماري‌هاي قلبي عروقي • فشارخون بالا • استئوآرتريت ( آرتروز ) • تعدادي از سرطان‌ها • و ...

19. با افزايش تحرّك و ورزش بهمراه رژيم غذايي صحيح مي‌توان از عوارض ناخواسته اضافه وزن و چاقي دوري جست.

20. توصيه‌هاي لازم و راهبردي

21. - عدم مصرف سيگار و دوري از دود سيگار • - كاهش مصرف نمك • - حفظ وزن مناسب

22. افزايش فعاليت‌ بدني، بصورت حداقل 30دقيقه فعاليت بدني با شدت متوسط ، حداقل 3 بار در هفته

23. افزايش مصرف ميوه و سبزي‌هاي تازه، حداقل پنج وعده در روز

24. اندازه‌گيري فشارخون حداقل هر 2 سال يكباردر افراد 20 ساله به بالا، اندازه‌گيري چربي‌هاي خون، LDL و HDL هر 5 سال يكبار

25. كاهش مصرف چربي و كاهش دريافت كالري اضافي و رعايت رژيم غذايي قدم اول براي تمام افراد جامعه بعد از سن دوسالگي

26. متشكّرم