GAITA TETKIKLERI

1. GAITA TETKIKLERI

3. �ok sayida mikroorganizma i�erdigi i�in bekletilen diskida �ok �esitli kimyasal reaksiyonlar olusarak patojenler kisa zamanda yok olurlar. Bunun i�in gaita incelemelerinde; diski steril kaplar i�ine alinarak m�mk�n olan en kisa zamanda tetkikler ger�eklestirilmelidir. Amip gibi protozoonlarin incelenmesinde, diskinin daha sicak iken tetkiklerin ger�eklestirilmesinde fayda vardir. Bir�ok durumda, diskinin koruyucu madde veya katki maddesi eklenmeden incelenmesi gerekir.

4. Gaita Makroskopik Incelemesi Normal diski, sekilli koyu sari renkte, kendine �zg� kokusu olan az miktarda mukus i�eren bir yapidadir. Bazi �zel durumlarda askaris, oksiy�r gibi barsak solucanlari direkt olarak makroskopik incelemede g�r�lebilir. K�t� kokulu, suda y�zen, lapa bi�imindeki diski yag sindirim bozuklugu (steatorhe) i�in tipik bir bulgudur. Tipik camci macunu renkli diski safra tikanikligina baglidir. A�ik kirmizi renkli diski barsaklarin asagi kisimlarindaki bir kanamadan kaynaklanir. Sindirim sisteminin �st kisimlarindan kaynaklanan, beklemis kan diskiya katran renkli bir g�r�n�m (melena) verir. Bekletilmis diskinin hava ile temas eden y�z�nde de bu renk g�r�l�r. Kolera, bacillus cereus, Clostridium perfiringens, E.colinin ETEC k�kenleri, V. Parahemolyticus gibi bakterilerin yol a�tigi enteritlerde diski pirin� suyu g�r�n�m�ndedir.

5. Birinci basamak saglik kuruluslarinda, gaitanin parazit ve yag a�isindan direk bakisi ger�eklestirilebilecegi gibi; gaitada l�kosit bakilmasi ve gaitada gizli kan aranmasi da diger �nemli incelemelerdir. Bu tetkikler bize barsak enfeksiyonlarinin taninmasinda yol g�sterecegi gibi, karaciger ve pancreas bozukluklarinin tanisinda da yardimci olacaktir

6. GAITADA GIZLI KAN BAKILMASI GEREKLI MALZEMELER: GIKAN gaitada gizli kan testi G-729 Kutusunda 100 adet GIKAN karton test aparati, 3x8 ml renk reaktifi, 100 adet aplikat�r bulunur. Plastik gaita kabi. Gaita aktarma �ubugu. (Kutu i�inde mevcut) Test miyari. (Kutu i�inde mevcut)

7. Hasta az bir miktar gaitayi kaba yapmasi ve en ge� yarim saat i�inde laboratuvara ulastirmasi istenir. Karton aparat a�ilir. Ortaya �ikan d�rt godeye gaita numunesinden aplikat�r kullanarak ince birer tabaka s�r�l�r. Her godeye gaitanin ayri b�lgelerinden alinan numuneyi s�rmeye �zen g�sterilir. Numuneler s�r�ld�kten sonra test aparatinin arka tarafi a�ilip numunelerin �zerinde denk gelecek sekilde bir iki damla renk reaktifi damlatilir. 4) 30 saniye ile 3 dakika arasinda olusan renkten sonu� okunur.

8. Degerlendirme:

9. GAITADA RED�KTAN MADDE ANALIZI GEREKLI MALZEMELER: Kapakli diski kabi Tahta baget 12�lik deney t�p� 16�lik deney t�p� Santrif�j Benedikt sol�syonu 3�l�k plastik pipet (Pasteur pipeti) Alevli isi kaynagi Tahta masa T�p sporu

10. Leblebi tanesi kadar diskiyi bagetle alip 12�lik deney t�p�ne koyduktan sonra �zerine distile su ekleyip bagetle karistirilir. Gaita �rnekleri ortalama 1-1,5 ml saf su ile t�p�n i�inde baget yardimiyla homojenize edilir. 3500 dev/dak (1500 g) hiziyla 5 dakika s�reyle santrif�je edilen bu karisimda altta kalan kisma ��kelti, �ste kalan kisma da s�pernatan adi verilir. 16�lik deney t�p�ne Pasteur pipeti yardimiyla Benedikt sol�syonundan 2,5 cc alinir. �zerine 5 damla s�pernatan eklenir. 5) Alevli isi kaynagi �zerinde s�rekli �alkalanarak bir iki dakika kaynatilir ve t�p sporuna konarak sogumaya birakilir. 6) Bu arada olusan renk degisikligine ve ��kelti varligi ve miktarina bakilir.

11. Degerlendirme:

12. GAITADA YAG ANALIZI GEREKLI MALZEMELER: Kapakli diski kabi 12�lik deney t�p� Distile su Sudan Black 3 boyasi 3�l�k plastik pipet (Pasteur pipeti) Tahta baget Lam-lamel Mikroskop

13. Leblebi tanesi kadar diskiyi bagetle alip 12�lik deney t�p�ne koyduktan sonra �zerine distile su ekleyip bagetle karistirilir. 2) Bir baget yardimiyla karistirilan diskidan yaklasik 5 mm �apinda bir �rnek lam �zerine alinir. 3) �zerine bir iki damla su ve bir damla Sudan Black 3 boyasi katilir ve lamelin kenariyla ya da temiz bir bagetle karistirilir. 4) 45� a�iyla tutulan lamel, lamin �zerine kapatilir. 5) �nce 100�l�k, sonra 400�l�k b�y�tmede incelenir. 6) Saridan a�ik turuncu renge kadar boyanan yag damlalarinin sayi ve b�y�kl�kleri saptanir.

14. Degerlendirme: K���k yag damlalari eritrosit �api (ortalama 7.2 mikron) kadardir. B�y�k yag damlalari ise bir n�trofil l�kositin �apindan (12 mikron) daha b�y�k olurlar. Her sahada: *** 1-2 adet b�y�k �apli, 3-5 adet k���k �apli yag damlacigi olmasi (+). *** 3-5 adet b�y�kl� k���kl� yag damlacigi olmasi (++). *** 15-20�den fazla k���k �apli yag damlacigi olmasi(+++). *** Sayilamayacak kadar �ok b�y�kl� k���kl� yag damlacigi olmasi (++++). Diskida (++++) yag bulunmasi steatore olarak adlandirilir

15. GAITANIN PARAZITOLOJIK TETKIKI GEREKLI MALZEMELER: Lam Lamel Serum fizyolojik Lugol sol�syonu Agzi vidali kapakli plastik diski kabi Plastik �ubuk (tek kullanimlik plastik �ay kasigi) Cam baget Doymus tuzlu su Plastik kap Tek kullanimlik plastik s�zge� Pens Selofan bant

16. Direkt Baki Lamin bir kenarina bir damla serum fizyolojik, �teki kenarina ise bir damla lugol sol�syonu cam baget vasitasiyla konulur. 2) Pirin� b�y�kl�g�nde diski par�asi (yaklasik 2 mg) plastik �ubuk vasitasiyla alinarak serum fizyolojik sol�syonu ile homojen bir dagilim saglanana kadar karistirilir. Ayni miktar diski bu kez lugol sol�syonu ile karistirilir. �zerlerine lamel kapatilir. Mikroskobun 10 luk objektifi ile saha bulunur. Daha sonra 40 lik objektifle t�m saha taranir.

17. Selofan Bant Y�ntemi 1) Bir lamin �zerine selofan bant yapistirilir. 2) Bu bant orta kismina kadar kaldirilir ve dil basacagi vasitasiyla hastanin perianal b�lgesine yapistirilir. 3) Bandin yapiskan y�z� tekrar lama yapistirilir. 4) Mikroskobun 10 luk b�y�tmesinde incelenir.

18. Doymus Tuzlu Suda Y�zd�rme Y�ntemi Plastik kabin i�ine doymus tuzlu su doldurulur.Ceviz b�y�kl�g�nde bir par�a diski bu suyun i�ine daldirilmis plastik s�zgecin i�inde ezilerek doymus tuzlu suda dagilmasi saglanir. 2) Daha sonra s�zge� sudan �ikarilir. 3) Suyun i�ine y�zeyine paralel olacak sekilde 2 adet lamel atilir ve y�zmeleri saglanir. 4) 20 dakika beklendikten sonra lameller pens yardimiyla sudan �ikarilir ve lamin �zerine kapatilir. 5) Mikroskobun 10 luk objektifiyle incelenir.