ПОИМ, ИЗВОРИ И НАЧЕЛА НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО

1. ПОИМ, ИЗВОРИ И НАЧЕЛА НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО НЕДЕЛА 1

2. НЕКОЛКУ ВОВЕДНИ НАПОМЕНИ

3. ПРЕДМЕТ :ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО

4. Да се потсетиме на Римско право • Casus sentit dominus. Случајот го погодува сопственикот • Dies incertus pro condicionehabetur.Неизвесниот рок се смета за услов. • Duae res in obligatione, una in solutione. Два предмети во моментот на настанување на обврската еден во моментот на исполнување исполнувањето(алтернативни обврски) • Dolussemperpraestatur.За намера секогаш се одговара

5. ОДГОВОРИ НА НЕКОЛКУ ПРАШАЊА (1) • ШТО (ЌЕ УЧИТЕ И НАУЧИТЕ)? • КАКО СЕ РЕГУЛИРААТ НЕКОИ ОДНОСИ КОИ СЕКОЈДНЕВНО СЕ СЛУЧУВААТ ... ДА! КОГА КУПИВТЕ КАФЕ, СОК, ЧАЈ ДЕНСКА СКЛУЧИВТЕ ДОГОВОР, КОГА ГО ЗЕМАВТЕ ПЕНКАЛОТО НА КОЛЕШКАТА СКЛУЧИВТЕ ДОГОВОР ... • ЗОШТО (ДА НАУЧИТЕ)? • ЗА ДА МОЖЕТЕ ДА ИМАТЕ ОСНОВНИ ПОЗНАВАЊА КОЈ Е СООДВЕТЕНИОТ НАЧИН ЗА УРЕДУВАЊЕ НА ОДНОСИТЕ ПОМЕЃУ ЛИЦАТА ПО ПОВОД РАЗМЕНАТА НА СТОКИ И УСЛУГИ

6. ЗОШТО ДА УЧИТЕ ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО? Во облигациони односи стапуваме спонтано како што дишеме!!!!!!

7. Како би изгледал денот во метропола без облигационо право?

8. ОДГОВОРИ НА НЕКОЛКУ ПРАШАЊА (2) • КОГА ( ЌЕ УЧИТЕ)? • ВО ПЕТТИОТ СЕМЕСТАР И ДОКОЛКУ СЕ ОПРЕДЕЛИТЕ ЗА ПРАВОСУДНА НАСОКА ВО ВТОРИОТ ЦИКЛУС • КАКО ( ЌЕ УЧИТЕ)? • ТЕОРЕТСКИ ПРЕДАВАЊА • ПРАКТИЧНИ ВЕЖБИ • ПОСЕТА НА СООДВЕТНИ ИНСТИТУЦИИ И ОРГАНИЗАЦИИ

9. ОД КОГО ЌЕ УЧИТЕ?

10. ДОАJЕН – ПРОФЕСОР ВО ПЕНЗИЈА • Проф. д-р Гале Галев

11. Наставник • Проф. д-р Јадранка Дабовиќ Анастасовска

12. НАСТАВНИК • Доц. д-р Ненад Гавриловиќ

13. НАСТАВНИК • Доц. д-р Неда Здравева

14. ШТО СЕ ОЧЕКУВА ОД ВАС? • РЕДОВНО ДА ЈА ПОСЕТУВАТЕ НАСТАВАТА • АКТИВНО ДА СЕ ВКЛУЧУВАТЕ СО ПРАШАЊА, КОМЕНТАРИ, РАЗМИСЛИ • ДА СЕ ПОДГОТВУВАТЕ ЗА ДИСКУСИИ НА ТЕМА ШТО ЌЕ ВИ БИДАТ НАЈАВЕНИ

15. ПОИМ НА ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО • ДЕФИНИРАЊАТА НА ПОИМОТ ЗАВИСАТ ОД ЗНАЧЕЊАТА • ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО КАКО ОБЈЕКТИВНО ПРАВО • ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО КАКО СУБЈЕКТИВНО ПРАВО • ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО КАКО НАУКА

16. ОБЈЕКТИВНО ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО • ОБЈЕКТИВНО ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО Е ЗБИР НА ПРАВНИ ПРАВИЛА, КОИ СО ПРИМЕНА НА МЕТОДОТ НА КООРДИНАЦИЈА, ГИ РЕГУЛИРААТ ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ • КОИ СЕ ТИЕ ОДНОСИ? • ОДНОСИ КОИ НАСТАНУВААТ ВО ВРСКА СО ПРОМЕТ НА СТОКИ И УСЛУГИ, ПРИЧИНУВАЊЕ ШТЕТА, РАБОТВОДСТВО БЕЗ НАЛОГ, СТЕКНУВАЊЕ БЕЗ ОСНОВ, ЈАВНО ВЕТУВАЊЕ НАГРАДА • КАРАКТЕРИСТИКИ НА МЕТОДОТ НА КООРДИНАЦИЈА • ЕДНАКВОСТ НА СТРАНИТЕ • РАМНОПРАВНОСТ НА ВОЛЈИТЕ • ПРОМЕТЛИВОСТ НА ПРАВТА • ИМОТНА САНКЦИЈА

17. СУБЈЕКТИВНО ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО И ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО КАКО ПРАВНА НАУКА • ПРАВОТО ШТО ЗА СТРАНИТЕ ПРОЗИЛЕГУВА ОД ОПРЕДЕЛЕН ОБЛИГАЦИОНЕН ОДНОС • НАУКА КОЈА ГИ СИСТЕМАТИЗИРА И ПРОУЧУВА НОРМИТЕ СО КОИ СЕ УРЕДУВААТ ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ СУБЈЕКТИВНО ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО КАКО НАУКА

18. ОБЛИГАЦИОНО ПРАВО НАУКА ДРЕВНА-ХАМУРАБИЕВ ЗАКОНИК СОВРЕМЕНА МОДЕРНА

19. ПОТЕКЛО НА ИЗРАЗОТ • ИЗРАЗОТ ОБЛИГАЦИОНЕН ОДНОС ИЛИ ОБЛИГАЦИЈА ПОТЕКНУВА ОД ЛАТИНИСКИОТ ИЗРАЗ OBLIGARE ШТО ЗНАЧИ ВРЗУВА, ЗАВРЗУВА

20. ОДНОС СО ДРУГИ ПРАВНИ ГРАНКИ • ДЕЛ ОД ГРАЃАНСКОТО ПРАВО • ОПШТ ДЕЛ НА ГРАЃАНСКО ПРАВО • СТВАРНО ПРАВО • НАСЛЕДНО ПРАВО • ПРАВО НА ИНТЕЛЕКТУЛАНА СОПСТВЕСНОТ • ГРАЃАНСКО ПРОЦЕСНО ПРАВО • НО И СО • УПРАВНО ПРАВО • ТРУДОВО ПРАВО • МЕЃУНАРОДНО ПРИВАТНО ПРАВО • ....

21. ИЗВОРИ НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО

22. ВИДОВИ ИЗВОРИ

23. МАТЕРИЈАЛНИ ИЗВОРИ НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО • МАТЕРИЈАЛНИ ИЗВОРИ И ФОРМАЛНИ ИЗВОРИ • МАТЕРИЈАЛНИ ИЗВОРИ НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО СЕ ОПШТЕСТВЕНО – ЕКОНОМСКИТЕ ОДНОСИ, ОДНОСНО СТОКОВНО – ПАРИЧНИТЕ ОДНОСИ ИЗРАСНАТИ ВО РАМКИТЕ НА СТОКОВНО – ПАРИЧНОТО СТОПАНСТВО И ТОА ОНОЈ ДЕЛ ОД ОВИЕ ОДНОСИ КОЈ ПОЈАВУВА КАКО ПРОМЕТ НА СТОКИ, УСЛУГИ И ПРАВА

24. ФОРМАЛНИ ИЗВОРИ НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО • ФОРМАЛНИТЕ ИЗВОРИ СЕ НОРМИТЕ И ПРАВИЛАТА СО КОИ СЕ РЕГУЛИРААТ ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ • НИВ ГИ СОЧИНУВААТ ПОВЕЌЕ ВИДОВИ • ДОМАШНИ ПРАВНИ АКТИ, ДОНЕСЕНИ ОД НАДЛЕЖНИ ДРЖАВНИ ОРГАНИ ИЛИ ОД ДРУГИ ДОМАШНИ ПРАВНИ СУБЈЕКТИ, • ОДРЕДЕНИ ВИДОВИ ПРАВИЛА ОД НЕОРГАНИЗИРАНИ ИЛИ ОД ОРГАНИЗИРАНИ ПОМАЛИ ИЛИ ПОГОЛЕМИ ОПШТЕСТВЕНИ ЗАЕДНИЦАИ, ДО НИВО НА ЦЕЛОТО ОПШТЕСТВОТО КАКО ПОСЕБНА ЗАЕДНИЦА, • СТАНДАРДИТЕ КАКО ПОСЕБЕН ВИД НА ПРАВИЛА НА ОПШТЕСТВЕНАТА ЗАЕДНИЦА КАКО ДРЖАВА, КАКО И • ОДРЕДЕНИ АКТИ ОД МЕГУНАРОДЕН КАРАКТЕР

25. ВИДОВИ ФОРМАЛНИ ИЗВОРИ • ПИШАНИ ИЗВОРИ • АКТИ НА ДОМАШНИТЕ НАДЛЕЖНИ ДРЖАВНИ ОРГАНИ • УСТАВ • ЗАКОНИ • ПОДЗАКОНСКИ АКТИ • СТАНДАРДИ КАКО БЛАНКЕТНИ ПРАВНИ НОРМИ • ОПШТИ УСЛОВИ КАКО АВОТНОМНИ ПРАВИЛА НА ПОВЕДЕНИЕ • НЕПИШАНИ ИЗВОРИ • ОБИЧАЈ • МОРАЛ

26. УСТАВОТ КАКО ИЗВОР НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО • НА НАЧЕЛНО НИВО УРЕДУВА ОДРЕДЕНИ ПРАШАЊА КОИ ДИРЕКТНО ИЛИ ИНДИРЕКТНО СЕ ОДНЕСУВААТ И НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО • ЧЛЕНОТ 8 - ТЕМЕЛНИТЕ ВРЕДНОСТИ НА УСТАВНИОТ ПОРЕДОК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА • ЧЛЕНОВИТЕ 30 ДО 54 - ШТО СЕ ОДНЕСУВААТ НА ЕКОНОМСКИТЕ, СОЦИЈАЛНИТЕ И КУЛТУРНИТЕ ПРАВА НА ЧОВЕКОТ И ГРАЃАНИНОТ • ЧЛЕНОВИТЕ 55 - 59, СО КОИ СЕ УРЕДЕНИ ОСНОВИТЕ НА ЕКОНОМСКИТЕ ОДНОСИ

27. ЗАКОНИТЕ КАКО ИЗВОР НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО • ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ ОД 2001 ГОДИНА, СО ПОГОЛЕМА НОВЕЛА ВО 2008 ГОДИНА • Службен весник на РМ, бр. 18/01, 78/01, 04/02, 59/02, 05/03, 84/08, 81/09 и 161/09. • ДРУГИ ЗАКОНИ: • ЗАКОН ЗА СОПСТВЕНОСТ И ДРУГИ СТВАРНИ ПРАВА • ЗАКОН ЗА ЗАШТИТА НА ПОТРОШУВАЧИТЕ • ЗАКОН ЗА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ • ЗАКОН ЗА ЗЕМЈОДЕЛСКО ЗЕМЈИШТЕ • ЗАКОН ЗА ДОМУВАЊЕ • ЗАКОН ЗА ИНДУСТРИСКА СОПСТВЕНОСТ • ЗАКОН ЗА АВТОРСКОТО ПРАВО И СРОДНИТЕ ПРАВА • ЗАКОН ЗА ТРГОВСКИТЕ ДРУШТВА • ЗАКОН ЗА БАНКИТЕ • ЗАКОН ЗА КОНЦЕСИИ И ДРУГИ ВИДОВИ ЈАВНО ПРИВАТНО ПАРТНЕРСТВО • ЗАКОН ЗА ЛИЗИНГ • ......

28. БЕЛЕЗИ НА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ (ЗОО) • ОСНОВЕН ИЛИ СИСТЕМСКИ ЗАКОН • ЧЛЕН 16, ЗОО „ ВРЗ ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ ШТО СЕ УРЕДУВААТ СО ДРУГИ ЗАКОНИ СЕ ПРИМЕНУВААТ ОДРЕДБИТЕ ОД ОВОЈ ЗАКОН ВО ПРАШАЊАТА ШТО НЕ СЕ УРЕДЕНИ СО ТИЕ ЗАКОНИ“ • ЕДИНСТВО ВО УРЕДУВАЊЕТО НА СИТЕ ВИДОВИ ПРОМЕТНИ ОДНОСИ • ЧЛЕН 17, СТ. 1 , ЗОО „ ОДРЕДБИТЕ ОД ОВОЈ ЗАКОН ШТО СЕ ОДНЕСУВААТ НА ДОГОВОРИТЕ СЕ ПРИМЕНУВААТ ВРЗ СИТЕ ВИДОВИ ДОГОВОРИ, ОСВЕН АКО ЗА ТРГОВСКИТЕ ДОГОВОРИ ПОИНАКУ НЕ Е ИЗРЕЧНО ОПРЕДЕЛЕНО“

29. ДИСПОЗИТИВЕН КАРАКТЕР НА ОДРЕДБИТЕ НА ЗОО • ОДРЕДБИТЕ НА ЗОО СЕ ПРИМЕНУВААТ – СТАНУВААТ ИЗВОР, САМО АКО СТРАНИТЕ НЕ ПРЕДВИДЕЛЕ НИШТО ДРУГО • ЧЛЕН 14, ЗОО: „УЧЕСНИЦИТЕ МОЖАТ СВОЈОТ ОБЛИГАЦИОНЕН ОДНОС ДА ГО УРЕДАТ ПОИНАКУ ОТКОЛКУ ШТО Е ОПРЕДЕЛЕНО СО ОВОЈ ЗАКОН, АКО ОД ОДДЕЛНА ОДРЕДБА НА ОВОЈ ЗАКОН ИЛИ ДРУГ ЗАКОН ИЛИ ОД НЕЈЗИНАТА СМИСЛА НЕ ПРОИЗЛЕГУВА НЕШТО ДРУГО“ • НОРМИТЕ КРЕИРАНИ ОД УЧЕСНИЦИТЕ, ВО ОДНОС НА ДОПОЛНИТЕЛНИТЕ ПРАВНИ НОРМИ ПРЕДВИДЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ СЕ ПОЈАВУВААТ КАКО ПРАВИ ДИСПОЗИТИВНИ НОРМИ • ДИСПОЗИТИВНОСТА Е „ОГРАНИЧЕНА“ СО ИМПЕРАТИВНИТЕ НОРМИ • РАЗЛИКА ПОМЕЃУ ВИСТИНСКИТЕ И РЕЗЕРВНИТЕ ДИСПОЗИТИВНИ НОРМИ

30. СОДРЖИНА НА ЗОО • НАЈОБЕМЕН ЗАКОН ВО РМ СО ПОВЕЌЕ ОД 1200 ЧЛЕНА • ПОДЕЛЕН ВО ТРИ ДЕЛА: • ДЕЛ 1. ОСНОВИ НА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ (ОПШТ ДЕЛ) • ДЕЛ. 2. ДОГОВОРИ • ДЕЛ 3. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ

31. ЗОО, ДЕЛ 1. ОСНОВИ НА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ (ОПШТ ДЕЛ) • ГЛАВА I. ОСНОВНИ ОДРЕДБИ - СЕ УРЕДЕНИ ОСНОВНИТЕ НАЧЕЛА НА ЗАКОНОТ • ГЛАВА II. НАСТАНУВАЊЕ НАОБВРСКИТЕ- СЕ ОДНЕСУВА НА ИЗВОРИТЕ НА ОБЛИГАЦИИТЕ ИЛИ ПОИНАКУ РЕЧЕНО НА ОБЛИГАЦИОНО – ПРАВНИТЕ ФАКТИ КОИ ДОВЕДУВААТ ДО НАСТАНУВАЊЕ, ПРОМЕНА ИЛИ ПРЕСТАНОК НА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ • ГЛАВА III. ДЕЈСТВА НА ОБВРСКИТЕ - Е ПОСВЕТЕНА НА ДОВЕРИТЕЛОВИТЕ ПРАВА И ДОЛЖНИКОВИТЕ ОБВРСКИ И НА ДОВЕРИТЕЛОВИТЕ ПРАВА ВО НЕКОИ ПОСЕБНИ СЛУЧАИ

32. ЗОО, ДЕЛ 1. ОСНОВИ НА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ (ОПШТ ДЕЛ) • ГЛАВА IV. ПРЕСТАНУВАЊЕ НА ОБВРСКИТЕ - ГИ УРЕДУВА ОДДЕЛНИТЕ НАЧИНИ НА ПРЕСТАНОК НА ОБВРСКИТЕ И ТОА: ИСПОЛНУВАЊЕТО, ПРЕБИВАЊЕТО, ОТПУШТАЊЕТО НА ДОЛГОТ НОВАЦИЈАТА, НЕВОЗМОЖНОСТА ЗА ИСПОЛНУВАЊЕ НА ОБВРСКИТЕ, ИСТЕКОТ НА ВРЕМЕ И ОТКАЗОТ, СМРТТА И ЗАСТАРЕНОСТА • ГЛАВА V. РАЗНИ ВИДОВИ НАОБВРСКИ - ВО СЕБЕ ГИ ВКЛУЧУВА: ПАРИЧНИТЕ ОБВРСКИ, ОБВРСКИТЕ СО ПОВЕЌЕ ПРЕДМЕТИ И ОБВРСКИТЕ СО ПОВЕЌЕ ДОЛЖНИЦИ ИЛИ ДОВЕРИТЕЛИ. • ГЛАВА VI. ПРОМЕНА НА ДОВЕРИТЕЛОТ ИЛИДОЛЖНИКОТ - СЕ УРЕДЕНИ ПРИМЕНИТЕ ВО СТРАНАТА НА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ И ТОА: ЦЕСИЈАТА, ПРЕЗЕМАЊЕТО НА ДОЛГОТ, ПРИСТАПУВАЊЕТО КОН ТУЃ ДОЛГ И ПРЕЗЕМАЊЕТО НА ИСПОЛНУВАЊЕ НА ТУЃ ДОЛГ, ЗЕМЕНИ ЗАЕДНО ИЛИ ОДДЕЛНО КАКО ПРОМЕНИ ВО СТРАНИТЕ НА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ.

33. ЗОО, ДЕЛ 2. ДОГОВОРИ • ПОВЕЌЕ ОД 700 ЧЛЕНОВИ - 44 ОДДЕЛНИ ГЛАВИ, КОИ СЕ ПОСВЕТЕНИ НА ОДДЕЛНИТЕ ДОГОВОРИ ИЛИ ПРАВНИ ИНСТИТУТИ БЛИСКИ НА НИВ: • ДОГОВОРОТ ЗА ПРОДАЖБА, • ДОГОВОРОТ ЗА РАЗМЕНА, • ДОГОВОРОТ ЗА ЗАЕМ, • ДОГОВОРОТ ЗА ДАР, • ДОГОВОРОТ ЗА ЗАКУП, • ДОГОВРОТ ЗА ПОСЛУГА, • ДОГОВОРОТ ЗА ДЕЛО, • ДОГОВОРОТ ЗА ГРАДЕЊЕ,

34. ЗОО, ДЕЛ 2. ДОГОВОРИ • ДОГОВОРОТ ЗА ОРТАКЛАК (ДОГОВОР ЗА ЗЕДНИЦА), • ДОГОВОР ЗА ПРЕВОЗ, • ДОГОВОРОТ ЗА ЛИЦЕНЦА, • ДОГОВОРОТ ЗА ДЕПОЗИТ, • ДОГОВОРОТ ЗА СКЛАДИРАЊЕ, • ДОГОВОРОТ ЗА НАЛОГ, • ДОГОВОРОТ ЗА КОМИСИОН, • ДОГОВОРОТ ЗА ТРГОВСКО ЗАСТАПУВАЊЕ, • ДОГОВОРОТ ЗА ПОСРЕДУВАЊЕ, • ДОГОВОРОТ ЗА ЕКСПЕДИРАЊЕ (ШПЕДЦИЈА),

35. ЗОО, ДЕЛ 2. ДОГОВОРИ • ДОГОВОРОТ ЗА КОНТРОЛА НА СТОЌИ УСЛУГИ, • ДОГОВОРОТ ЗА ОРГАНИЗИРАЊЕ НА ПАТУВАЊЕ, • ПОСРЕДНИЧКИ ДОГОВОР ЗА ПАТУВАЊЕ, • ДОГОВОР ЗА АНГАЖИРАЊЕ НА УОСТИТЕЛСКИ КАПАЦИТЕТИ (ДОГОВОР ЗА АЛОТМАН), • ДОГОВОР ЗА ОСИГОРУВАЊЕ, • ДОГОВОР ЗА ОТСТАПУВАЊЕ НА ИМОТОТ ЗА ВРЕМЕ НА ЖИОТОТ, • ДОГОВОР ЗА ДОЖИВОТНА ИЗДРШКА, • ДОГОВОР ЗА ГАРАНЦИЈА, • УПАТУВАЊЕ (АСИГНАЦИЈА),

36. ЗОО, ДЕЛ 2. ДОГОВОРИ • БАНКАРСКИ ПАРИЧНИ ДЕПОЗИТИ, • ДЕПОНИРАЊЕ ХАРИИ ОД ВРЕДНОСТ, • БАНКАРСКА ТЕКОВНА СМЕТКА, • ДОГОВОР ЗА СЕФ, • ДОГОВОР ЗА КРЕДИТ, • ДОГОВОР ЗА КРЕДИТ ВРЗ ОСНОВА НА ЗАЛОГ НА ХАРТИИ ОД ВРЕДОСТ, • АКРИДИТИВИ, • БАНКАРСКА ГАРАНЦИЈА, • ПРИМЕНА НА ОДРЕДБИТЕ ЗА БАНКАРСКОТО РАБОТЕЊЕ И • ПОРАМНУВАЊЕТО.

37. ЗОО, ДЕЛ 3. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ • ГИ УРЕДУВА СЛЕДНИВЕ ПРАШАЊА: • НА КОИ ОБЛИГАЦИОНИ ОДНОСИ ЌЕ СЕ ПРИМЕНУВААТ ОДРЕДБИТЕ ОД ОВОЈ ЗАКОН • КОИ ПРОПИСИ ПРЕСТАНУВАТ ДА ВАЖАТ СО ДЕНОТ НА НЕГОВОТО ВЛЕГУВАЊЕ ВО СИЛА • ОД КОЈ ДЕН ПО ОБЈАВУВАЊЕТО ВО СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА ВЛЕГУВА ВО СИЛА ОВОЈ ЗАКОН

38. РАЗВОЈ НА ЗОО • ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ НА РМ ДОНЕСЕН Е ВО 2001 ГОДИНА (СЛУЖБЕН ВЕСНИК БР. 18/01) • ДО ТОГАШ ВАЖИ ЗОО НА СФРЈ ОД 1978, СОГЛАСНО ЧЛЕН 5 ОД УСТАВНИОТ ЗАКОН ЗА СПРОВЕДУВАЊЕ НА УСТАВОТ НА РМ • ЗОО НА РМ СОДРЖИНСКИ И СТРУКТУРАЛНО Е БЛИЗОК ДО ЗОО НА СФРЈ ПА КОГА СЕ ЗБОРУВА ЗА РАЗВОЈОТ НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО СЕ ГЛЕДА ВО ОВОЈ КОНТИНУИТЕТ • ПОГОЛЕМА НОВЕЛА (ИЗМЕНИ И ДОПОЛНУВАЊА) ВО 2008 ГОДИНА СО ЦЕЛ ПОНАТАМОШНО УСОГЛАСУВАЊЕ СО ПРАВОТО НА ЕУ

39. ИСТОРИСКИ РАЗВОЈ НА ЗОО • ПОЧЕТОК НА РАБОТАТА ВО 1960 • ДО 1966, ПОД РАКОВОДСТВО НА ПРОФ. Д-Р МИХАИЛО КОНСТАНТИНОВИЌ, ИЗРАБОТЕНИ СЕ ТРИ ПОВРЗАНИ ТЕКСТА: • ПРЕДНАЦРТ НА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИИ • ОБРАЗЛОЖЕНИЕ НА ПРЕДНАЦРТОТ НА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИИ • СОДРЖИНА НА ПОСЕБНИОТ ДЕЛ НА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИИ • ДО 1969 СЕ ДИФЕРЕНЦИРААТ ДВА ТЕКСТА: • ПРЕДНАЦРТ НА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИИТЕ И ДОГОВОРИТЕ – КНИГА ПРВА, ОБЛИГАЦИИ • ПРЕДНАЦРТ НА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИИТЕ – КНИГА ВТОРА, ДОГОВОРИ

40. Книга од радомирконстантиновиЌ посветена на михајлоконстантиновиќ

41. Кој бил михајлоKонстантиновиќ • Роден на 23март 1897 • Доброволец во Српската војска 1916 во Првата светска војна • Гимназија завршува во Франција • Право студира во Лион а во 1923 и докторира на Правниот Факултет на Универзитетот во Лион • Професор бил на Правниот факултет во Суботица и • Белград граѓанско и меѓународно приватно право • 1939 министер во Владата на договор Цветковиќ-Мачек • 1941 бега во Египет • 1945 се враќа на Правниот факултет • 1969 објавена е книгата „Облигации и договори“, скица на законот за облигации и договори“-по која се судело пред да стане законик

42. „ОБЛИГАЦИИ И ДОГОВОРИ (СКИЦА ЗА ЗАКОНИКОТ ЗА ОБЛИГАЦИИТЕ И ДОГОВОРИТЕ)“; ПРОФ. МИХАИЛО КОНСТАНТИНОВИЌ, ИЗДАНИЕ НА ПРАВНИОТ ФАКУЛЕТ ВО БЕЛГРАД • ЗОШТО Е ЗНАЧАЈНА „СКИЦАТА“ ? • ВО НЕА Е ВГРАДЕНА ПОТВРДЕНАТА И ПРИФАТЕНАТА ВО РЕАЛНИОТ ЖИВОТ СУДСКА ПРАКТИКА, • ГИ ОДРАЗУВА СОВРЕМЕНИТЕ ПРАВНИ ТЕОРИИ ОД ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО, КАКО И ПРАВНИТЕ РЕШЕНИЈА ОД НАЈЗНАЧАЈНИТЕ СОВРЕМЕНИ ГРАЃАНСКИ КОДИФИКАЦИИ НА ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ И ПОСЕБНО ОД ПОЗНАТИТЕ ДВЕ ХАШКИ КОНВЕНЦИИ ОД ЈУНИ 1964 ГОДИНА: • КОНВЕНЦИЈАТА ЗА ЕДНООБРАЗНИОТ ЗАКОН ЗА СКЛУЧУВАЊЕ НА ДОГОВОРОТ ЗА ПРОДАЖБА НА ПОДВИЖНИ ТЕЛЕСНИ СТВАРИ И • КОНВЕНЦИЈАТА ЗА ЕДНООБРАЗНИОТ ЗАКОН ЗА ПРОДАЖБА НА ПОДВИЖНИ СТВАРИ • ПОСЛУЖИЛА КАКО ОСНОВА ЗА ПОНАТАМОШНА РАБОТА ВРЗ ТЕКСТОТ НА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ.

43. РАБОТАТА ВРЗ ЗОО, ПОНАТАМУ, СЕ ОДВИВАЛА ВО ПОВЕЌЕ РАБОТНИ ТЕЛА НА СОЈУЗНОТО СОБРАНИЕ И ТОА: • ДО 1971 ГОД. ВО КОМИСИЈАТА ЗА ЦИВИЛЕН КОДЕКС НА СОЈУЗНОТО СОБРАНИЕ • ОД 1971 ГОД. ВО ЗАЕДНИЧКАТА КОМИСИЈА ЗА ЗДРУЖЕН ТРУД, СОПСТВЕНИЧКИТЕ И ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ. ПРИТОА, ВО РАМКИТЕ НА ДВЕТЕ КОМИСИИ РАБОТЕЛА ПОСЕБНА ПОТКОМИСИЈА ЗА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИИТЕ И ДОГОВОРИТЕ. ПОСЛЕДНАВА ВО ТЕКОТ НА СВОЈАТА РАБОТА ПОДГОТВИЛА ДВА НАЦРТИ НА ЗАКОНОТ: • РАБОТЕН МАТЕРИЈАЛ, КОЈ БИЛ СТАВЕН НА ЈАВНА СТРУЧНА ДИСКУСИЈА (1974), • СЛУЖБЕН МАТЕРИЈАЛ (1976) • ВО 1977, ВРЗ ОСНОВА НА СЛУЖБЕНАТА ВЕРЗИЈА НА НАЦРТОТ, ПОТКОМИСИЈАТА ПОДГОТВИЛА ПРЕДЛОГ НА ЗАКОНОТ, КОЈ СО НЕКОЛКУ АМАНДМАНИ ОД ПОМАЛО ЗНАЧЕЊЕ, КОНЕЧНО, БИЛ УСВОЕН ОД СОЈУЗНОТО СОБРАНИЕ МАРТ, 1978 ГОДИНА. • ВРЗ ТЕКСТОТ НА ЗАКОНОТ РАБОТЕЛЕ СКОРО СИТЕ ПОЗНАТИ И ПРИЗНАТИ ЦИВИЛИСТИ ОД СИТЕ ПОРАНЕШНИ ЈУГОСЛОВЕНСКИ РЕПУБЛИКИ, МЕЃУ КОИ СЕ И Д-Р ДИМИТАР ПОП ГЕОРГИЕВ И Д-Р АСЕН ГРУПЧЕ ОД ПРАВНИОТ ФАКУЛЕТ ВО СКОПЈЕ.

44. РАБОТАТА НА МАКЕДОНСКИОТ ЗОО • 1996 ГОДИНА ВО МИНИСТЕРСТВО ЗА ПРАВДА СЕ ФОРМИРА ПОСЕБНА КОМИСИЈА • ВО РАМКИ НА УСАИД – ПРОЕКТ ЗА ТРГОВСКО ПРАВО СЕ АНАЛИЗИРА ЗАКОНОТ • ВО 1998 ГОДИНА СЕ ПОДЕНСУВА ИЗВЕШТАК ЗА ПОТРЕБИТЕ ЗА ИЗМЕНУВАЊЕ И ДОПОЛНОВУВАЊЕ, ОДНОСНО ДОНЕСУВАЊЕ „НОВ“ МАКЕОДНСКИ ЗАКОН • ВО 1999, ПО НИЗА ЈАВНИ РАСПРАВИ, КОМИСЈАТА ИЗГОТВУВА ПРЕДЛОГ ИЗМЕНИТЕ И ДОПОЛНУВАЊАТА ДА СЕ ИНКОРПОРИРААТ ВО ПОСТОЈНИОТ ЗОО И ДА СЕ ДОНЕСЕ НОВ ЗАКОН • ВО 2000 ГОД. КОМИСИЈАТА ГО ФИНАЛИЗРА ТЕКТОТ И МИНИСТЕРСТВО ЗА ПРАВДА ГО ПРЕДЛАГА ДО ВЛАДАТА, ОДНОСНО ДО СОБРАНИЕТО • НА 20 ФЕВРУАРИ 2001 ГОДИНА, ПО ЕКСПОЗЕ НА МИНИСТЕРОТ, И БЕЗ РАСПРАВА, ЗАКОНОТ Е УСВОЕН • ВО 2007 ГОДИНА ФОРМИРАНА РАБОТНА ГРУПА ЗА ИЗМЕНА И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗОО. РАБОТНАТА ГРУПА, ПО НИЗА ЈАВНИ ДИСКУСИИ, ГО ФИНАЛИЗИРА ТЕКСТОТ. ВО ЈУЛИ 2008 ПО ЕКСПОЗЕ НА МИНИСТЕРОТ И БЕЗ РАСПРАВА, ЗАКОНОТ ЗА ЗИМЕНА И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ Е УСВОЕН

45. ШТО СЕ ПРОМЕНИ ВО 2001 ГОДИНА? • ОТСТРАНЕТИ СЕ РЕЦИДИВИТЕ И АНАХРОНИЗМИТЕ КАКО ОСТАТОЦИ НА СИСТЕМОТ КОЈ ГО НАПУШТИВМЕ • ОДРЕДЕНИ РЕШЕНИЈА СЕ ПРИЛАГОДЕНИ НА НОВИТЕ ОПШТЕСТВЕНО – ЕКОНОМСКИ ОДНОСИ • ПОЦЕЛОСНО И ЈАСНО УРЕДЕНИ СЕ ОДРЕДЕНИ ОБЛИГАЦИОНИ ОДНОСИ ИЛИ ИНСТИТУТИ • ЦЕЛОСНО СЕ УРЕДЕНИ ОДРЕДЕНИ ДОГОВОРНИ ОДНОСИ КОИ ПРЕД ТОА ПРАВНО НЕ БЕА УРЕДЕНИ СО СОЈУЗНИОТ ЗАКОН ЗА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ • ИНКОРПОРИРАНИ СЕ ОДРЕДЕНИ ДОГОВОРИ ОД ДРУГИ ЗАКОНИ • ПРОПИШАНИ СЕ ЕДНООБРАЗНИ ПРАВИЛА ЗА УЧЕСНИЦИТЕ ВО ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ ЗА ОДРЕДЕНИ ДОМЕНИ • ОДРЕДЕНИ ПОГЛАВЈА ОД ЗАКОНОТ СЕ ОТСТРАНЕТИ ПОРАДИ НИВНО УРЕДУВАЊЕ СО ДРУГИ ЗАКОНИ ИЛИ ПОРАДИ УНИТАРНИОТ КАРАКТЕР НА ДРЖАВАТА

46. Што се промени во 2008 год? • ИЗМЕНИ И ДОПОЛНУВАЊА НА ОДРЕДБИТЕ СО КОИ СЕ ПОСТАВУВААТ НАЧЕЛАТА НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО, НАСОКА НА НИВНО ПОЈАСНУВАЊЕ; • ЈАСНО ДЕФИНИРАЊЕ НА ПРИМЕНАТА НА ОБИЧАИТЕ И ПРАКТИКАТА ВО УРЕДУВАЊЕТО НА ОБЛИГАЦИОНИТЕ ОДНОСИ; • СЕ ИЗМЕНУВА ДЕФИНИЦИЈАТА НА ТРГОВСКИОТ ДОГОВОР; • СЕ ДОДАВА НОВ ЧЛЕН СО КОЈ ЕКСПЛИЦИТНО, НА ЕДНО МЕСТО, СЕ ОПРЕДЕЛУВААТ ОСНОВИТЕ ЗА НАСТАНУВАЊЕ НА ОБВРСКИТЕ; • ЈАСНО СЕ ДЕФИНИРААТ НАЧИНИТЕ НА ИЗРАЗУВАЊЕ НА ВОЛЈАТА; • СЕ ДЕФИНИРА ПРАВНАТА И ДЕЛОВНАТА СПОСОБНОСТ; •  ЗНАЧАЈНИ ИЗМЕНИ ВО ОДРЕДБИТЕ КОИ СЕ ДОНЕСУВААТ НА ОДГОВОРНОСТА ЗА ШТЕТА; • ИЗМЕНИ КАЈ ДОГОВОРОТ ЗА ТРГОВСКО ЗАСТАПУВАЊЕ, ДОГОВОРОТ ЗА ГРАДЕЊЕ.

47. ДРУГИ ЗАКОНИ ШТО СЕ ИЗВОР НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО (1) • ЗАКОНОТ ЗА СОПСТВЕНОСТ И ДРУГИ СТВАРНИ ПРАВА • СТЕКНУВАЊЕ НА ПРАВОТО НА СОПСТВЕНОСТ ВРЗ ОСНОВА НА ПРАВНО ДЕЛО • ПРАВОТО НА ПРВЕНСТВО ВО СЛУЧАЈ НА СТАВАЊЕ ВО ПРОМЕТ ОДРЕДЕНИ НЕДВИЖНИ СТВАРИ • ДОГОВОРОТ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО СОСОПСТВЕНЧКИТЕ ОДНОСНО ЗАЕДНИЧКИТЕ ДЕЛОВИ ОД СТАНБЕНАТА ЗГРАДА, • ДЕЛОВИТЕ И СЛУЧАИИТЕ КОИ СЕ ОДНЕСУВААТ НА ПРИЧИНУВАЊЕ НА ШТЕТА И ОДГОВОРНОСТА ОДНОСНО НАДОМЕСТУВАЊЕТО НА ШТЕТАТА, КАКОВ ШТО Е СЛУЧАЈОТ СО ИМИСИИТЕ НА ШТЕТНИТЕ МАТЕРИИ И СЛ.)

48. ДРУГИ ЗАКОНИ ШТО СЕ ИЗВОР НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО (2) • ЗАКОНОТ ЗА ЗЕМЈОДЕЛСКО ЗЕМЈИШТЕ И ЗАКОНОТ ЗА ГРАДЕЖНО ЗЕМЈИШТЕ • ЗАКУПНИТЕ ОДНОСИ; • ЗАКОНОТ ЗА КОНЦЕСИЈА И ДРУГИ ВИДОВИ НА ЈАВНО ПРИВАТНО ПАРТНЕРСТВИ И СИТЕ ДРУГИ ПОСЕБНИ ЗАКОНИ, КОИ ГО УРЕДУВААТ ПРАШАЊЕТО НА КОНЦЕСИЈАТА • ДОГОВОРНИОТ ДЕЛ НА КОНЦЕСИЈАТА • ЗАКОНОТ ЗА ИНДУСТРИСКАТА СОПСТВЕНОСТ И ЗАКОНОТ ЗА АВТОРСКОТО ПРАВО И СРОДНИТЕ ПРАВА • ДОГОВОРНАТА ЛИЦЕНЦА ОДНОСНО АВТОРСКИТЕ ДОГОВОРИ

49. ДРУГИ ЗАКОНИ ШТО СЕ ИЗВОР НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО (3) • ЗАКОНОТ ЗА ЗАШТИТА НА ПОТРОШУВАЧИТЕ • ВО НАЈГОЛМИОТ НЕГОВ ДЕЛ; • ЗАКОНОТ ЗА ЗАДОЛЖИТЕЛНО ОСИГУРУВАЊЕ ВО СООБРАЌАЈОТ • ДОГОВОРНО ОСИГУРУВАЊЕ ВО СООБРАЌАЈОТ; • ЗАКОНОИТЕ ОД ДОМЕНОТ НА ДРУМСКИОТ, ВОДЕНИОТ И ВОЗДУШНИОТ СООБРАЌАЈ • ДЕЛОВИ КОИ СЕ ОДНЕСУВААТ НА ДОГОВОРНИТЕ ОДНОСИ • ЗАКОНОТ ЗА ДОГОВОРЕН ЗАЛОГ, • ВО НАЈГОЛЕМ ДЕЛ ОД НИВНИТЕ ОДРЕДБИ; • ЗАКОНОТ ЗА СЕМЕЈСТВОТО, • ОДНОСИТЕ ПОМЕЃУ РОДИТЕЛИТЕ И ДЕЦАТА ОДНОСНО СТАРАТЕЛИТЕ И ШТИТЕНИЦИТЕ;

50. ДРУГИ ЗАКОНИ ШТО СЕ ИЗВОР НА ОБЛИГАЦИОНОТО ПРАВО (4) • ЗАКОНОТ ЗА РАБОТНИТЕ ОДНОСИ, • ОДГОВОРНОСТА ЗА ПРИЧИНЕТА ШТЕТА ОД ПРАВНОТО ЛИЦЕ НА РАБОТНИКОТ И ОБРАТНО ОД РАБОТНИКОТ НА ПРАВНОТО ЛИЦЕ; • ЗАКОНОТ ЗА ТРГОВСКИТЕ ДРУШТВА, • ЗАСТАПУВАЊЕТО НА ТРГОВСКИТЕ ДРШТВА И ОДГОВОРНОСТА ЗА ПРИЧИНЕТА ШТЕТА; • ЗАКОНОТ ЗА ЗАШТИТА НА КОНКУЕНЦИЈАТА И ЗАКОНОТ ПРОТИВ НЕЛОЈАЛНТА КОНКУРЕНЦИЈА, • ВО ПОВЕЌЕ НИВНИ ДЕЛОВИ КОИ СЕ ОДНЕСУВААТ НА МОНОПОЛСКОТО РАБОТЕЊЕ И НЕЛОЈАЛНАТА КОНКУРЕНЦИЈА; • ЗАКОНОТ ЗА ТРАНСФОРМАЦИЈА НА ПРЕТПРИЈАТИЈАТА СО ОПШТЕСТВЕН КАПИТАЛ И ЗАКОНОТ ЗА ЈАВНИТЕ ПРЕТПРИЈАТИЈА, • ВО ДЕЛОВИЕ КОИ СЕ ОДНЕСУВААТ НА ПРОДАЖБАТА НА ПРЕТПРИЈАТИЈАТА ИЛИ НИВНИ ДЕЛОВИ И СЛ.