E N D
ZAHA HADID ZahaHadid 1950’de Bağdat’ta doğmuştur. Londra ArchitecturalAssociaton okulunda mimarlık okumadan önce Beyrut Amerikan Üniversitesinde Matematik Bölümünü bitirmiştir. Mezuniyetinden sonra okulundaki hocaları ile 1977’de ortağı olduğu Office ForMetropolitanArchitecture’da çalışmaya başlamıştır. Tasarımlarının inşasının zor olduğu düşünüldüğü zamanlarda kendisine destek ve cesaret veren mühendis Peter Rice ile RemKoolhaas sayesinde tanışmıştır. .
1980’de kendi Londra merkezli bürosunu kurmuştur. 1980lerde ArchitecturalAssociation’da ve Dünyanın başka yerlerinde prestijli kurumlarında ders vermiştir. GraduateSchool of Design’da, Harvard üniversitesinde, illinois üniversitesinde, Hamburg’daki HochschulefürBildendeKünste’de, Knowlton mimarlık okulunda egitmenlik yapmıştır. AmericanAcademy of ArtsandLetters’ın onur üyesi olmuştur. Şu anda Viyanada uygulamalı sanatlar üniversitesinde profesörlük yapmaktadır. Pek çok uluslar arası yarışmanın kazananı olan Hadid’in, teorik, etkili, kalıpları yıkıcı olan projelerinin pek çoğu başlarda inşa edilmemiştir. Özellikle Hong Kong’daki Tepe kulübü (1983), Galler’deki Cardiff Körfezi opera binası (1994). 2005’te İsviçre’deki Basel Kumarhanesi projesiyle ödül almıştır.
Hadid 2004 yılında Pritzker Ödülü’nü kazanan ilk kadın mimar olmuştu. “Ödülü kariyerinin ortalarında olan birine vermek istediler, ancak bunu bir ‘yaşam boyu başarı ödülü’ gibi algılamamak lazım. Çünkü şüphe yok ki, bu ödül insanın kariyerine inanılmaz bir etki yapıyor” diyor Hadid. KÖPRÜ PAVYONU 2004 PRITZKER ÖDÜLÜ
Hadid’in bu zamandan sonra kabul görmeye ya da yeni bir işe ihtiyacı olduğu söylenemez. Zaten daha en başından göze çarpmaya alışkın bir karakter. Bağdat’ta, Sünni bir sanayicinin kızı olarak doğdu. Babası, LondonSchool of Economics’te okumuş, kısa süre ekonomi bakanlığı yapmış, sonrasında ev eşyaları üreten bir fabrikanın başına geçmişti. Genç Zaha, 11 yaşındayken evlerini ziyaret eden ve teyzesinin gelecekte yaptıracağı evinin modellerini gösteren bir mimarla karşılaştıktan sonra hayatı değişmiş. Ve o tarihten itibaren şu söz ağzından düşmemiş: “Mimar olmak istiyorum.”
1980 yılında ilk projelerini üretmeye başlamış, 1982 yılında ise Hong Kong’daki PeakClub evleri ve boş vakit merkezi tasarımıyla ödül kazanmış, ancak bu tasarım hiçbir zaman uygulanamamış. Bitirebildiği ilk proje olan Almanya’daki Vitra yangın istasyonu ise on sene kadar sonra gerçekleşmiş. O sene, Hadid aynı zamanda Galler’deki Cardiff Opera Evi tasarımıyla birinci seçilmiş, ancak o da hiçbir zaman gerçekleşmemiş. Bu projenin bir modeli de Tasarım Müzesi’nde görülebilir.
Mimarın çalışması da zaman içinde evrim geçirmiş. İlk zamanlarda kullandığı keskin çizgiler, yerini topografyadan ve arazinin durumundan etkilenen organik biçimlere bırakmış. Hadid’in amacı, iç mekânla dış mekân arasına herhangi bir sınır koymamak. Kullandığı biçimler genelde eğri, akışkan, dalga biçimli, açıklaması imkânsız şekillerden oluşuyor. STONE TOWERS
PRAEMUIM IMPRERIAL ÖDÜLÜ ( BURNHAM PAVYONU) 2009
KAVRAMSAL PROJELERİ: • Guggenheim - HermitageVilnus, VilnusLitvanya ( Gerçekleştirilmedi ) • Kartal – Pendik Kıyı Şeridi Düzenlenmesi, İstanbul Türkiye • Szervita Meydanı Baloncuk Ofis Binası, Budapeşte Macaristan ( Gerçekleştirilmedi ) • BİTMİŞ PROJELERİ: • Vitra Yangın İstasyonu (1994) WeılAmRhein, Almanya • Kuzey Hoenheim Araba Parkı (2001) Hoeheim, Fransa • Bergisel Kayak Pisti (2002) Innsbrück, Avusturya • Rosenthal Çağdaş Sanatlar merkezi (2003) Cincinnati, Ohıo, Birleşik Milletler • BMW Merkez Binası (2005) Leipzig, Almanya • Ordrupgaard Ek Binası (2005) Kopenhag, Danimarka • Meggıe’sCentersVictorıa Hastanesi (2006) KirkCaldy, İskoçya
Tondonia Şaraphane Otağı (2001-2006) Haro, İspanya • Eleftheria Meydan Yenilenmesi (2007) Lefkoşa, Kıbrıs • Hungerburgbahn Yeni İstasyonları (2007) İnnsbrück, Avusturya • Chanel Mobile Sanat Otağı (Dünya Çapında ) Tokyo, Hong Kong, Newyork, Londra, Paris, Moskova (2006-2008) • Köprü Otağı (2008) zaragoza, İspanya • Johann Sebastian Bach Otağı, Manchester Uluslar Arası Festivali (2009) Manchester, Birleşik Krallık • CMA CGM Kulesi (2007-2010) Marseilla, Fransa • MAXXI Ulusal XXI. Yüzyıl Sanat Müzesi ( 1998-2010) Roma, İtalya (2010 Stirling Ödülü) • Guanghou Opera Binası (2010) Guangzhou, Çin Halk Cumhuriyeti
ZAHA HADID’ IN BAZI ÇALIŞMALARI Yüzyıl Sanatlar Müzesi 2010 Stirling Ödülü
Hadid, şu sıralar 2012 Olimpiyat oyunları için bir su merkezi inşa etmekle meşgul. Londra Mimarlık Vakfı’nın 2009’da, Glasgow’dakiRiverside Ulaşım Müzesi’nin ise 2010’da tamamlanması öngörülüyor
ZAHA HADİD HAZIRLAYAN: GÜLSÜM GÖYÜK 104103008