N.B.C. VE ANESTEZİ

1. G A T A ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ANABİLİM DALI N.B.C. VE ANESTEZİ Prof.Dr. Ahmet COŞAR

2. ARMAGEDDON

3. Nükleer Biyolojik ve Kimyasal ( N.B.C. ) Savaşı Biyoterörizm Kitle Yaralama Silahları ( Weapons for mass injury ) Kitle Yaralama Silahları ( Weapons for mass destruction ) Tanımlamalar

4. Cephede yapılır Askeri unsurlarca yapılır Fiziksel travmaya yol açar Etkilenen karşı taraf Daha büyük ölçekli Geleneksel savaş

5. Fiziksel travma + gaz intoksikasyonu Hedef herkes Daha düşük maliyetli N.B.C. savaşı

6. Ajanların temin ve üretimi daha kolaydır. Büyük miktarlara gereksinim yoktur. Olayın tanınması güçtür. Geniş bir alana kolayca dağılabilir. Psikolojik etkiye sahiptir. Var olan kaynakları tüketir. Niçin N.B.C.?

7. Ev üretimi Laboratuar / Ticari üretim Endüstriyel tesisler Yabancı askeri kaynaklar Tıbbi / Üniversite araştırma kaynakları Nükleer tesisler N.B.C. ajan kaynakları

8. 1984 Dallas Salmonella salata barında 1990 Sovyet ilticacıları vektörü ortaya çıkardılar 1995 Irak antrax ve botulinum toksini içeren silahlar imal ettiğini doğruladı 1995 Saum Shirinko Tokyo’da sarin gazı kullandı 11 ülke biyolojik silahlarla ilgili deneysel çalışmalar yapmaktadır Tehdit gerçek mi?

9. Kimsesiz bireyler Lokal terörist gruplar Uluslararası sponsoru olanlar Kıyamet günü mezhebine bağlı olanlar Güç gösterisinde bulunanlar Tehdit oluşturan gruplar

10. “Biz kapsama alanında değiliz.” “N.B.C. ajanları ölümcül olup nasıl olsa maruz kalan herkes ölecektir.” “Bizim yapabileceğimiz bir şey yoktur.” Yanlışlar

12. Yaygın yanıklar Volum kayıpları Elektrolit dengesizlikleri Nükleer saldırılar

15. Zarfı sallamayın ve açmayın, Zarfı plastik bir torbanın ya da akma ya da sızıntıyı engelleyecek bir kabın içine koyun, Eğer torba ya da kap bulamazsanız, zarfı herhangi bir şeyle (kağıt, örtü vb) örtün, Bulunduğunuz odadan çıkın, kapıyı sıkıca kapatın ve başkalarının girmesini engelleyin, Ellerinizi su ve sabunla iyice yıkayın, Güvenlik birimlerini olaydan haberdar edin, Eğer zarf içindeki toz yere dökülür ya da üstünüze bulaşırsa ; derhal dökülen tozun üstünü örtün ve odadan çıkın, toza bulaşmış giysilerinizi çıkartın ve bir torbaya koyup ağzını sıkıca kapatın. Şüpheli pakete yaklaşım ( CDC )

16. Kimyasal ajanlar Yakıcı ajanlar Boğucu ajanlar Sinir ajanları Kan zehirleyici ajanlar Uyuşturucu maddeler

17. Yakıcılar Mustard gazı Lewisit Boğucular Fosgen ( trikloretilenin yıkım ürünü ) Klorid Sinir ajanları Sarin Tabun Soman VX Kimyasal silahlar

18. Bradikardi S alivasyon Myozis L akrimasyon Fasikülasyonlar U rinasyon Kas güçsüzlüğü D iyare Ataksi G astrik kramplar Koma E mesis Sinir ajanlarının kliniği SENDROMU

19. Atropin ( enjeksiyon ) Muskarinik etkileri nötralize eder. Pralidoksim ( enjeksiyon ) Kolinesterazları reaktive eder. Pyridostigmin ( tablet ) Antidot olmayıp, antidotların etkisini potansiyalize eder. Spesifik ajanların askeri tedavisi

20. Spesifik antidotal tedavi Atropin : 2mg / 10-20 dakika ; IM Tam atropinizasyona kadar Skopolamin : 0.25 mg / 4-6 saat ; IM Pralidoksim : 1-2 gr ; IM ; Tek doz Obidoksim : 250 mg / 2 saat ; IM

21. Etki süresi Direnci Geçirgenliği Toksisitesi Biyolojik ve kimyasal ajanların karakteristikleri Hem riski, hem de uygun yanıtı oluşturmamızı belirler.

22. Oluşmasını önlemek Yaralı sayısını minimize etmek Sekonder gelişmeleri engellemek İlk yardım sağlama Yaralıların tahliye edilmesi Kurtarma Definitif tedavinin sağlanması Rekonstrüksiyon ve derlenmenin kolaylaştırılması NBC’nin tıbbi boyutu

23. Fizyoloji farmakoloji ve patofizyolojideki akademik birikimi Acil ve uzun süreli yaşam desteğindeki bilgi ve deneyimi N.B.C. Ajanlarının solunum,dolaşım ve S.S.S.ni hedef almaları Yaralıların acil cerrahi girişim ve uzun süreli perioperatif bakım gereksinimi Niçin anesteziyologlar?

24. Acil servis Ameliyathane Yoğun bakım Anesteziyoloğun çalışma alanları

25. Kitle yaralanması Kitle ölümü Anesteziyoloğun rolü nedir? ENGELLEMEK

26. Risk informasyonu Gereksinim duyulacak prosedürler için spesifik donanımları kazanmak Anesteziyoloğun ek donanıma gereksinimi var mı?

27. Hazmat database ; Hazmat kordonu Korunma Detaylı bilgi sunar. Dekontaminasyon Klinik yönetim protokolleri

28. Triyaj Dekontaminasyon Çalışanların korunması Sahada ilk girişim

29. Primer Sekonder Olay yerinde Sağlık biriminde Triyaj

30. KIRMIZI ; Hemen girişime gerek duyulanlar SARI ; İkinci öncelikli hastalar YEŞİL ; Minör yaralanmalar SİYAH ; Ölmesi yüksek ihtimal olanlar DO THE MOST GOOD, FOR THE MOST PEOPLE ! Triyaj kategorileri

31. Fiziksel yöntemler Kimyasal nötralizasyon Giysilerin çıkarılması Sabunlu su ile yıkama Alkalin hipoklorit solusyonu Dekontaminasyon

32. Birinci Öncelik Birincil bakım AÇIK BİR HAVAYOLU TEMİNİ Aksi ispat edilene kadar servikal vertebra hasarı olduğu kabul edilmelidir.

33. Değerlendirme ( Olabilecek bozuklukları düşün ! ) Oksijenlendirme Havalandırma Solunum

34. Değişen bilinç durumu Retraksiyonlar (çekilmeler) Siyanoz (morarma) Trakea pozisyonu Gürültülü solunum Azalmış göğüs kafesi hareketleri Obstrükte havayolu

35. Pozisyon verilmesi Havayolunun temizlenmesi Servikal travma olasılığının düşünülmesi Entübasyon Entübe edilemiyorsa alternatif yöntemlerin uygulanması Havayolu bakımı

36. Değerlendirme ( Hayatı tehdit edici kanamaların durdurulması ) Bilinç durumu Nabız Cilt rengi Dolaşım

37. Bilinç durumu Pupiller Anormal kasılmalar Refleks kaybı Hareket kaybı Nörolojik değerlendirme

38. Barometrik basınç değişiklikleri Oksijen parsiyel basıncı Yer çekimi ve akselerasyon kuvvetleri Termal stres Gürültü ve vibrasyon Nem Yorgunluk Hava yolu ile transport DİKKAT !

39. > 3 mm ve ışığa yanıt vermeyen pupil Işığa minimal yanıtlı myozis Aşırı doz opioid Ağrı İntrakraniyal hemoraji Kafa travması Pridostigmin uygulanması Ciddi hipoperfüzyon Aşırı atropin / efedrin uygulanması Ayırıcı tanı ( 1 )

40. Sekresyon / Dispne Ciddi allerjik reaksiyon / Astma Üst solunum yolu enfeksiyonu Sinir ajanı intoksikasyonu Pridostigmin tedavisi Kalp yetmezliği / Akciğer ödemi Sıvı yüklenmesi Hipertansif kriz Hipertansif kriz Ayırıcı tanı ( 2 )

41. Taşikardi Bradikardi Anksiyete Aşırı opioid verilmesi Ağrı Künt göğüs travması Ketamin Sinir ajanı intoksikasyonu Hipovolemi / Hemoraji Pridostigmin tedavisi Hipoksi Artmış ICP Optimal atropinizasyon Hipovolemi / Hemoraji Ayırıcı tanı ( 3 )

42. Bilinç kaybı / Koma Adele güçsüzlüğü Kafa travması Aşırı opioid verilmesi Kas gevşeyticilerin yetersiz nötralizasyonu Beyin yaralanması Aşırı opioid kullanımı Aşırı benzodiazepin uygulanması Aşırı benzodiazepin kullanımı Kafa travması Beyin yaralanması Postiktal durum SVH ( Stroke ) Ciddi sinir ajanı intoksikasyonu Pridostigmin tedavisi Ayırıcı tanı ( 4 )

43. Hedef sistem Solunum sistemi Toksik ajanlar ; Hava yolunu Solunum mekaniğini Spesifik patolojinin yönetimi Bozar

44. Toksik ajanların respiratuar etkileri ( 1 )

45. Toksik ajanların respiratuar etkileri ( 2 )

46. Antidotal tedavi Maruz kalma düzeyi End organ disfonksiyonu Özellikle nöromüsküler kavşak ve kardiyak patolojiler üzerine odaklanmalıdır. Preoperatif değerlendirme

47. Gastrik boşalmada gecikme Nondepolarizan ajanlara artmış duyarlılık Bronkospazm Ön tedavi ve anestezi

48. Dekontaminasyonun doğrulanması Toksikolojik değerlendirme Sistemlere yönelik değerlendirme ve bakım Özel giysisiz girişimde bulunulmaması Kardiyodepresan veya kolinomimetik ilaçların verilmemesi Havayolunu açıklığının sürdürülmesi Endike ise full atropinizasyon Norepinefrin yerine epinefrin veya dopamin tercih edilmesi Hastaneye ulaştığında

49. Ayrıntılı anamnez Kas fonksiyonunun değerlendirilmesi Antidotal tedavinin yeterliliğinin değerlendirilmesi Toksikolojik değerlendirme yapılması Respiratuvar distres, midriazis ve kardiyak problemlerin ayrıcı tanısının yapılması Tanı basamakları

50. Hızlı ETE ve %100 O2 Havayolu sekresyonlarının temizlenmesi Süksinil kolin, LMA, Kombi tüp kullanılmaması Nazal entübasyon ve rocuronyum kullanılması Havayolu kontrolü