TCP/IP ve Bileşenleri

1. TCP/IP ve Bileşenleri • TCP/IP resimdeki katmanlarından oluşan bir protokoller kümesidir. Her katman değişik görevlere sahip olup altındaki ve üstündeki katmanlar ile gerekli bilgi alışverişini sağlamakla yükümlüdür.

2. TCP/IP Adreslemesi • Bilgisayarlara TCP/IP protokolü yüklendiğinde bilgisayarın tanımlanması için bir adres tahsis edilir. Bu sayı 4 adet 8 bitlik sayıdan oluşur. • Örneğin: 194 . 27 . 253 . 100 adresi bizim dahili NT server hizmet biriminin adresidir. • Bu adres aslında ikili sayı olarak;11000010 . 00011011 . 11111101 . 01100100 • TCPI/IP kullanan dünya üzerinde hiçbir bilgisayar aynı adrese sahip olamaz. Bu adresler Ulaslararası bir örgüt olan INTERNIC tarafından tahsis edilir.

3. Adreslerinin Sınıflandırılması • A Sınıfı adresler: İlk byte 0 ‘la 126 arasında değişir. İlk byte ağ numarasıdır. Gerisi bilgisayarların adresini belirler. • B Sınıfı adresler: İlk byte 128 ‘le 191 arasında değişir. İlk iki byte ağ numarasıdır. Gerisi bilgisayar adresini belirler. • C Sınıfı adresler: İlk byte 192 ile 223 arasında değişir. İlk üç byte ağ numarasıdır. Gerisi bilgisayarları adresini belirler.

4. Adreslerinin Sınıflandırılması • A Sınıfı adresler: Bu tip adresleme, her biri 16,777,216 bilgisayardan oluşan 126 ağın adreslenmesine izin verir. • B Sınıfı adresler: Bu tip adresleme, herbiri 65,536 bilgisayardan oluşan 16,384 ağın adreslenmesine izin verir. • C Sınıfı adresler: Bu tip adresleme, her biri 254 bilgisayardan oluşan 2,000,000 ağın adreslenmesine izin verir.

5. Reserve Edilmiş Adresler • 127 ile başlayan adresler internet tarafından özel amaçlarla (local host tanımı için) kullanılmaktadır. • 223’ün üzerindeki adresler gelecekte kullanılmak üzere D-sınıfı ve E-sınıfı (Multicast) adresler olarak reserve edilmiş olarak tutulmaktadır. • Kullanılamayan adresler; • 0.0.0.0 • 255.255.255.255 • X . X. X.0 • X. X. X. 255

6. Alt Adresleme • Bir C Sınıfı adres 254 adet bilgisayar adreslemesine rağmen bunlar küçük kuruluşlar için fazla gelir. Kullanılmayanlar boşa gitmesin diye ALT ADRESLEME ile bölünebilir. • Bu iş için IP adresiyle birlikte alt ağ maskesi (SUBNET MASK) adıyla bir numara daha kullanılır. • Örneğin; • IP: 195.142.148.194 SUBNET MASK: 255.255.255.224bize 195.142.148.0 ağının sekize bölünerek 32 lik alt ağlar yaratıldığını ve 194 numarasının 192 olan alt ağında 2nci bilgisayar olduğunu söyler.

7. Alt Ağ adresinin bulunması • Önceki örneğimizin oluşumuna bakalım; • 195.142.148.194 255.255.255.224 • 11000011. 10001110. 10010100. 11000010 • 11111111 .11111111 . 11111111 . 11100000 • AND============================= • 11000011. 10001110. 10010100. 11000000 • 195.142.148.192 -->Alt Ağ adresi • 194-192 = 2 -->Alt Ağdaki ikinci bilgisayar olduğu açıkça görülmektedir. • C sınıfında alt ağ yoksa Maskesi : 255.255.255.0

8. Internet Adresleri • İnsanlar 194.27.254.100 gibi rakam adreslerini ezberleyemezler. Bunun için Internet adresleri kullanılmaktadır: • www.mebsok.kkk.tsk.mil.tr : MEBSOKNET web adresidir. • ftp.mebsok.kkk.tsk.mil.tr : MEBSOKNET dosya arşiv adresidir. • ns.mebsok.kkk.tsk.mil.tr==>kırmızı yazılı soladan ilk noktaya kadar olan bilgisayar adresi (Host Name), diğerleri (beyaz olan) ağ adrsini itiva eder. • webmaster@mebsok.kkk.tsk.mil.tr==>adresi ise bir elektronik posta (e-mail) adresidir. Beyaz yazılı @ (eta) işaretinin sağındaki postahanenin (e-mail server) adresi, kırmızı olan ise posta kurusu adıdır.

9. Internet Adres Organizasyonu • www. mebsok.kkk.tsk. mil. tr<makine><alt organizasyon><organizasyon><domain> • Domain adları iki harften oluşan ISO ülke kodlarıdır. Bizim ülkemizin kodu tr dir. • Organizasyon adları ise; • com = ticari kuruluşlar (commercial) • edu = eğitim kuruluşları (education) • gov = devlet kuruluşları (government) • mil =askeri kuruluşlar (military) • net = ağ organizasyonları (network)

10. MEBSOKNET’in Adreslemede Yeri www.mebsok.kkk.tsk.mil.tr www

11. Adres Çevrilme İşlemi • Bilgisayarlar Internet adresleriyle haberleşmezler. Fiziksel katman seviyesinde de IP adreslerinin MAC adreslerine çevrilmesi gereklidir. Bunun için iki işlem yapılır. www.mebsok.kkk.tsk.mil.tr ’nin adresi nedir? DNS 194.27.242.101’dir. DNS server 194.27.242.101’nin MAC adresini bilen var mı?. 194.27.242.101 00:AA:00:C2:AF:5B’dir. ARP (Adress Resolution Protocol)Sorgulama Yayını

12. TCP/IP’deki Yardımcı Programlar • TCP/IP’nin kompleks yapısında hataları gidermek veya teşhiz etmek için birçok küçük programcık kullanılır. Bunlar; • IPCONFIG veya WINIPCFG • PING • NETSTAT • TRACERT • ROUTE • NSLOOKUP • ARP • Komutlar karakter tabanlı ortamlarda çalışır.

13. IPCONFIG veya WINIPCFG Komutu • IPCONFIG NT’de WINIPCFG ise Windows 95’te pencere olarak kullanılıp bilgisayardaki TCP/IP ayarlarının durumunu bize verir. • IPCONFIG komutunda ise bilgilerin hepsini görmek için /all parametresi ilave edilmelidir.

14. PING komutu • PING komutu bilgisayarınızın TCP/IP kullanarak diğer bir IP adresine eko gönderip almak suretiyle (ICMP protokolü) bağlantı erişilebilirliliği kontrol etmekte kullanılır.

15. NETSTAT komutu • NETSTAT komutu bilgisayarınızın network durumunu ve aktif bağlantılarını gösterir.

16. TRACERT komutu • Bu komut TRACE ROUTE yani yolu izle anlamına gelir. Mevcut bağlantılardan yola çıkarak network’e bağlı bir bilgisayara hangi yollardan ulaştığının haritasını verir.

17. ROUTE komutu • Bu komut bilgisayarın yol haritasını görmek, yol tanımını silmek veya eklemek için kullanılır.

18. NSLOOKUP Komutu • Bu komut internet adreslerinin IP adreslerine çevrilme işindeki problemleri anlamada kullanılır. • Bu işlemi yapan DNS (Domain Name Server) üzerindeki problemleri anlamak ve çevirme sorgulaması yapmakta kullanılır. • nslookup www.mebsok.kkk.tsk.mil.tr 194.27.242.100 IP adresi bakılacak bs. Adresi DNS adresi • Yukarıdaki örnekte 194.27.242.100 adresindeki DNS içinden verilen internet adresinin IP adresi sorgulanmaktadır.

19. ARP Komutu • ARP Komutu IP adresinden MAC adreslerine çevirme işlemindeki listelere bakmak ve değiştirmek için kullanılır. • arp -a 194.27.242.100 • Bu örnekte 194.27.242.100 bilgisayarındaki ARP listesi sorgulanarak içindeki IP-MAC adres listesi görülebilmektedir. • Bu komutun işleyişi için daha önceki adres çevrilme işleminin nasıl yapıldığına bakınız.

20. Bölümün Sonu Ders notları ile ilgili güncel bilgileri aşağıdaki adresten takip edebilirsiniz. \\Yedek\Network