دکتر سید ضیاء الدین مظهری متخصص تغذیه و رژیم درمانی رئیس انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت ایران

1. پیامدهای روند سیر سوء تغذیه ناشی از عدم دریافت مواد مغذی مورد نیاز روزانه دکتر سید ضیاء الدین مظهری متخصص تغذیه و رژیم درمانی رئیس انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت ایران وب سایت www.DrMazhari.com

2. الف. تغییرات فیزیکی تحت تأثیر تهی شدن ذخایر بدن ب. تغییرات بیوشیمیایی ناشی از عدم دسترسی به سلول یا بافت به این یا آن عنصر حیاتی ج. تغییرات فیزیولوژیکی تحت تأثیر عدم وجود و یا ناکافی بودن مواد مغذی د. مرحله آناتومیک و مشاهدات بالینی؛ در این مرحله اندامها، ارگانها و بافتهای مختلف بدن از نظر ساختاری دچار تغییرات می شوند. نتایج و پیامدهای سوء تغذیه عبارت می باشند از عوارضی که قابل ترمیم یا غیر قابل ترمیم و رفع می باشند. درجه بندی سوء تغذیه: ضعیف، متوسط و شدید وب سایت www.DrMazhari.com

3. درشت مغذی ها ریز مغذی ها مرکز گرسنگی احساس گرسنگی سیستم عصبی 20 آمینو اسید اسیدهای چرب ساختاری 13 ویتامین 16 ماده معدنی هر یک از هفتاد ترلیون سلول بدن نیازمند انرژی (درشت مغذی ها) و ریز مغذی های مورد اشاره در شمای زیر می باشد تا دچار گرسنگی سلولی یا پنهانی نگردد. گرسنگی های سلولی وب سایت www.DrMazhari.com

4. قسمتی از علائم بالینی متداول در کمبودهای مختلف مواد مغذی وب سایت www.DrMazhari.com

5. قسمتی از علائم بالینی متداول در کمبودهای مختلف مواد مغذی ادامه... وب سایت www.DrMazhari.com

6. قسمتی از علائم بالینی متداول در کمبودهای مختلف مواد مغذی ادامه... وب سایت www.DrMazhari.com

7. برآورد آرزوی کم وزن ها و لاغرها به آسانی و سهولت کاهش وزن نمی باشد. چرا؟ برای اینکه عوامل متعدد و فاکتورهای مختلف در عدم وزن گیری این افراد تأثیرگذارند. عوامل مهم و تأثیرگذار در قالب بیشتر لاغری ها عبارت می باشند از: 1) عدم تأمین نیازهای روزمره: 1-1) عدم دریافت مواد مغذی مکفی (درشت مغذی ها و ریز مغذی ها) 2-1) گرایش به تک خوری ها و عدم رغبت به میل نمودن سایر گروه های تشکیل دهنده هرم غذایی 3-1) داشتن بیماری های زمینه ای همچون خشکی مزاج، هموروئید، بیماری های دهان و دندان، اختلال عملکرد معده و روده ها 4-1) تنهایی یا تهی دستی و یا هر دوی آنها به طور توأمان 2) افزایش دفع ترکیبات مختلف بدن تحت تأثیر؛ 1-2) تخلیه آبسه ها، دیالیز، خونریزی ها، ادامه ترشحات دفع شده از محل جراحی ها و سوختگی ها وب سایت www.DrMazhari.com

8. عوامل مهم و تأثیرگذار در قالب بیشتر لاغری ها ادامه... 3) جذب ناکافی مواد مغذی تحت تأثیر عوامل متعدد و مختلف: 1-3) داروهای مصرفی از قبیل آنتی اسیدها، ضد تشنج ها، مسهل ها و آنتی بیوتیک ها 2-3) مسمومیت های غذایی و شیمیایی، اسهال و استفراغ، استئاتوره و ابتلا به انگل های روده ای 3-3) ابتلا به بیماری های عفونی حاد و مزمن و جراحی های دستگاه گوارشی (معده، روده و کیسه صفرا)، ابتلا به دیابت کنترل نشده و خونریزی های مختلف و یا ابتلا به بیماری های متابولیکی و عدم تحمل مواد مغذی مادرزادی 4) افزایش نیازهای افزون یافته و عدم توجه به تأمین و جایگزینی این نیازها 1-4) پرکاری تیروئید، تب و جراحی ها، سوختگی به درجات مختلف، عفونت 2-4) حالت های فیزیولوژیکی خاص، پیش بلوغ و بلوغ، حاملگی و شیردهی 5) بی اشتهایی های ناشی از؛ 1-5) عدم تأمین ریزمغذی های کلیدی، آهن، روی، منیزیم، مس و ویتامین های گروه B کمپلکس 2-5) اختلالات عملکردی دستگاه گوارش و ضمائم آن با یا بدون اختلالات غدد درون ریز

9. اقدامات درمانی در قبال مبتلایان به لاغری ها با درجات مختلف و عوامل تأثیرگذار الف). مبتلایان به گرسنگی های سلولی و پنهانی 1). تظاهرات بالینی مشهود و در ارتباط با نوع کمبود؛ رفع کمبود مشخص شده از طریق تغذیه درمانی و مکمل یاری 2). مبتلایان به مجموعه ای از کمبودها (درشت مغذی ها و ریز مغذی ها) دیرپا با سابقه ابتلای مکرر به بیماری های مختلف ناشی از گرسنگی های سلولی مانند قطع پریود در بانوان، صدمه دیدن سلول تخم، عدم باروری در بانوان، کم توانی در هر دو جنس عدم تناسب قد به سن، وزن به قد در کودکان و نوجوانان؛ رفع کمبود مشخص شده از طریق تغذیه درمانی و مکمل یاری و تغییر منش و روش زندگی 3). مبتلایان به اسهال های مداوم ناشی از سوء تغذیه بلند مدت به خصوص در کودکان و سالمندان به علت عدم تولید یا تولید ناکافی آنزیم های هضمی و حاملین جذبی، با دارا بودن هایپوپروتئینمی شدید با/بدون کمخونی مشهود و آزردگی کبد و مخاط روده ها؛ اولین اقدام برطرف کردن نیازهای حاد ریزمغذی ها از طریق تغذیه وریدی یا TPN سپس تغذیه دهانی یا NG-TUBE با مواد غذایی آسان هضم و راحت جذب با کیفیت بیولوژیکی بالا در پرسیون های کم حجم و در فاصله های کوتاه مدت وب سایت www.DrMazhari.com

10. اقدامات درمانی در قبال مبتلایان به لاغری ها با درجات مختلف و عوامل تأثیرگذار ب). افراد لاغر، پرتحرک، کم خواب، تحریک پذیر، بی اعتنا به نوع، کیفیت، کمیت و زمان تغذیه روزمره 1). ایجاد تعادل و تناسب تدریجی در جهت تأمین انرژی مصرفی و دریافتی در ارتباط با سن و جنس و نوع فعالیت ها و وضعیت فیزیولوژیکی مبتلایان 2). الزام به رعایت نظم و ترتیب وعده های اصلی (ناهار، شام و صبحانه) و میان وعده ها (نیم روز، عصرانه و قبل از خواب) 3). تنظیم خواب منطبق با ساعت بیولوژیکی بدن قبل از ساعت 11 شب و برخاستن با طلوع آفتاب و آغلز ورزش ها و نرمشهای صبحگاهی سبک تذکر کلی: درقبال انواع مبتلایان به کم وزنی و لاغری های مفرط نوع تغذیه می باید در آغاز از غذاهای مورد علاقه و به مقداری که اشتها دارند صورت پذیرد. هر نوع اجبار و اعمال زور اثر معکوس دارد. وب سایت www.DrMazhari.com

11. روشهای سریع محاسبه انرژی مورد نیاز وب سایت www.DrMazhari.com

12. مجذور قد بر حسب متر Х24 در محاسبه وزن مطلوب در آقایان مجذور قد بر حسب متر Х22 در محاسبه وزن مطلوب در خانمها نحوه محاسبه انرژی روزانه با توجه به نوع فعالیت عدم تحرک سبک نیمه سنگین سنگین فوق سنگین نوع فعالیت فاکتور یا فهرست فعالیت 25 30 35 40 45 مثال خانمی با قد 60/1 و فعالیت سبک (30) و آقایی با قد 78/1 با ضریب فعالیت نیمه سنگین (35). نیاز روزانه خانم به انرژی 1680 کیلو کالری و نیاز آقای مورد اشاره 2660 کیلو کالری می باشد. در صورتی که BMI خانم تا 22 و آقا تا 24 بوده باشد. وب سایت www.DrMazhari.com

13. حال اگر نامبردگان چاق تر بوده نحوه محاسبه انرژی مورد نیاز به قرار ذیل می باشد: فرض می کنیم به جای وزن مطلوب نامبردگان چاق تر بوده و هر دو دارای BMI معادل 30 می باشند. در این صورت با کسر BMIهای قبلی، یعنی 22 و 24 از عدد 30 حاصل را ضرب می کنیم با فاکتور ثابت 33 و اعداد بدست آمده را جمع می کنیم با مقادیر محاسبه شده قبلی آقایان 6 Х33 + 2660 = 2858 انرژی مورد نیاز بر اساس وزن تعدیل شده 6=24-30 = 1680 1944 خانمها 8 Х33 + 8=22-30 حال جهت کاهش نیم کیلو وزن در هفته 500 کالری و اگر یک کیلو وزن بخواهیم در هفته کاهش یابد 1000 کالری از انرژی های محاسبه شده کسر می گردد. وب سایت www.DrMazhari.com

14. آقای 49 ساله وزن 68 کیلو، قد 186، فعالیت متوسط کمی سنگین محاسبه وزن مطلوب کسر وزن متوسط کسر وزن فعلی انرژی اضافی جهت جبران کسر وزن درصد انرژی مورد نیاز از کربوهیدراتها 50%، پروتئین 20% و چربی ها 30% وب سایت www.DrMazhari.com

15. وب سایت www.DrMazhari.com

16. اختلالات تغذیه ای الف) بی اشتهایی عصبی (Anorexia Nervosa) ناشی از عدم رضایت نوجوان از فرم بدن و تصویر رویایی و غیر واقعی از زیبایی بدن در ذهن خود. معمولاً در سنین 20-14 ساله بیشتر در دختران بروز می نماید. علائم عمومی بی اشتهایی عصبی 1) عدم تناسب وزن نسبت به قد و قد نسبت به سن و از دست دادن فرصت جهش قد و وزن در فرآیند پیش بلوغ و دوران بلوغ 2) اختلال در سیکل ماهانه و بروز آن به مدت بیش از سه ماه و کاهش دمای بدن 3) دردهای شکمی توأم با یبوست های دیرپا، نارسایی های قلبی و عروقی، گسترش نفرت از غذا خوردن و آغاز زودهنگام ابتلا به پوکی استخوان، کاهش مداوم BMI از حداقل میزان 5/18 به طرف خیلی کمتر درمان های مرسوم بی اشتهایی عصبی در حالات پیشرفته و لاغری های شدید و خطرناک، آغاز درمان با تغذیه وریدی توأم با NG-Tube، با تأمین نیازهای حاد بیمار اقدام به تشکیل تیم درمان مرکب از متخصصین تغذیه، متحصصین بالینی، روانشناس و مددکار اجتماعی و تلاش در جهت ایجاد رابطه صمیمانه و جلب اعتماد بیمار وب سایت www.DrMazhari.com

17. اختلالات تغذیه ای ادامه... ب) پرخوری عصبی (Bulimia Nervosa): در نوجوانان سنین بالاتر بروز نموده و به موزات آن ترس از افزایش وزن نیز در فرد دیده می شود. حتی در پاره ای از موارد ممکن است در فاصله زمانی 2-1 ساعت بین 1500 تا 2000 کیلو کالری به صورت غذاهای پرکالری میل شود. علائم کلی پرخوری های عصبی 1) دوره های مکرر پرخوری و بد خوری به صورت آشکار و پنهان تا حد احساس دل درد 2) پشیمانی و ناراحتی وجدان از پرخوری های انجام شده 3) توسل به تحریک حنجره و ایجاد استفراغ عمدی و به کارگیری ملین های سریع الاثر، حتی تنقیه و مصرف دیورتیک های مختلف که منجر به اختلالات مختلف می شود. 4) امتناع از غذا خوردن به مدت چند روز یا افزایش فعالیت های سنگین عوارض و پیش آمدهای احتمالی 1) اختلالات قلبی و عروقی، اختلالات کلیوی و دیابت 2) گشاد شدن معده و دوازدهه و در موارد نادر قسمت هایی از روده باریک و قسمتهای پایین تر 3) مختل گردیدن عملکرد طبیعی کولون به علت کاهش مصرف مواد غذایی حاوی فیبر یا استفاده مداوم از ملین یا مسهل های گوناگون و کاهش سطح پتاسیم بدن و ایجاد اختلال در عملکرد ضربان قلب و حرکات دودی روده ها، اختلال در فعالیتهای کبدی و افزایش نسبی ترانس آمینازها ولع بیش خواری فراتر از نیاز؛ دامن گیر عده زیادی از افراد چاق بوده، شبیه پرخوری های عصبی بوده، فرق عمده آن عدم تحریک به بالا آوردن غذای میل گردیده می باشد.

18. تا درودی دیگر بدرود وب سایت www.DrMazhari.com