Adolf Hitler u władzy: demokracja, manipulacja i nie tylko

1. Adolf Hitler u władzy: demokracja, manipulacja i nie tylko Marcin Gudajczyk

2. Plan prezentacji: • Problem przedstawiony chronologicznie – stopniowe dochodzenie Hitlera do władzy • Przyczyny dojścia Hitlera do władzy – demokracja i manipulacja ( manipulacja? w późniejszym okresie to zbyt delikatne słowo )

3. Co warto na początku wspomnieć, to fakt, że Niemcy stały się państwem republikańskim (republika weimarska) po zakończeniu Pierwszej Wojny Światowej, wymusiła to na nich zwycięska Ententa, a konkretniej traktat wersalski, który narzucał na ówczesną Europę swoje postanowienia.

4. 1919 – Hitler staje się członkiem DAP (Deutsche Arbeiterpartei) • 1920 luty – pierwsze duże wystąpienie publiczne, podczas którego pokazuje swoje talenty oratorskie • 1920 – DAP zmienia nazwę na NSDAP (Nationalsozialistische Deutsche Arbeitpartei) • 1920 kwiecień – powstają bojówki partii zwane Saalschutz ( nadzór sali ), późniejsze S.A. (Sturmabteilung – oddziały szturmowe) • Partia nabywa pismo Volksicher Beobachter, które później służy za jeden z głównych aparatów propagandowych

6. Aby przedstawić determinację, z jaką członkowie partii dążyli do uzyskania celów cytuję zdanie pod deklaracją założeń: • „Przywódcy Partii przysięgają uczynić wszystko - nawet poświęcićżycie, jeżeli będzie to konieczne - aby niezawodnie wywiązać się z powyższych zobowiązań.”

7. 1921 – Ententa narzuca na Niemców sankcję spłacenia 264 miliardów marek niemieckich w złocie celem zadośćuczynienia szkód wyrządzonych przez działania wojenne • Jest to potężny cios w twarz Niemców, a jednocześnie potężny argument dla NSDAP

8. 1921 lipiec 11 – Hitler odchodzi z partii: „nie chcę i ni mogę być członkiem takiej ruchu, który chce powierzyć władzę człowiekowi, który nie ma poglądów zbieżnych z ideami NSDAP” • lipiec 26 – Hitler powraca, 3 dni później obejmuje przywództwo nad partią

9. NSDAP staje się wyraźną partią, która mocno rysuje się na scenie politycznej, zaczyna prowadzić „ostrą rywalizację” • 1922 – NSDAP oficjalnie prezentuje SA

10. 1923 listopad 8-9 pucz monachijski • skutkiem zamachu stanu jest skazanie Hitlera na 5 lat więzienia, wyrok jednak skrócono, skutkiem czego Hitler odsiedział w więzieniu jedynie 9 miesięcy, czas ten wykorzystał na napisanie „Main Kampf” • zakaz wystąpień publicznych do 1927

11. Dynamiczny wzrost znaczenia NSDAP na scenie politycznej

12. 1929 – następuje krach na giełdzie nowojorskiej, skutkiem czego jest poważny kryzys gospodarki państwowej • znacznie wzrasta niezadowolenie społeczeństwa, które przestaje ufać aktualnym władzom i coraz więcej ludzi zaczyna opowiadać się za radykalnymi partiami, widząc w nich nadzieję na szybkie poprawienie nędznej sytuacji

13. NSDAP prezentując swoją postawę wobec rynku/sposób zarządzania rynkiem w sytuacji gdy przejmie władzę, zdobywa poparcie potężnych zakładów przemysłowych, które zaczynają finansować działania partii, widząc w niej jedyną nadzieję na nie zbankrutowanie; między innymi IG Farben, Siemens, Friedrich Krupp AG, Mauser, etc.

14. rozpad koalicji rządzącej • 1930 – Reichstag zostaje rozwiązany, rozpisane zostają nowe wybory • NSDAP w atmosferze terroru, zastraszania oraz demonstracji uzyskuje ok. 6mln głosów a co za tym idzie 18% poparcia społeczności, zajmuje 2. Pozycję w Reichstagu • nie zmienia to jednak nic na rynku gospodarczym, rząd w dalszym ciągu nie dochodzi do porozumienia, kryzys się pogłębia

15. 1932 - przeprowadzone zostają wybory prezydenckie, wygrywa Paul von Hindenburg (19 mln głosów), drugie miejsce zajmuje Hitler (13 mln) • kolejne wybory rządu – NSDAP zdobywa większość, lecz nie jest to większość bezwzględna • kanclerzem zostaje Franz von Papen • ponowne wybory, NSDAP dostaje nieznacznie mniejsze poparcie

16. prezydent żąda rozpisania nowych wyborów ( co jest wg mnie kompletnym absurdem... po raz kolejny wybory ) • do akcji wkracza von Papen (DNVP – Deutschenationale Volkspartie), ponieważ bardziej obawia się komunistów proponuje NSDAP koalicję, płaci jednak wysoką cenę, ponieważ Hitler w zamian za koalicję zażądał urzędu kanclerza

17. 1933 – Hitler namawia ministrów do rozpisania kolejnych wyborów, rozpoczyna się bezwzględna kampania; zdobywa 43,9% poparcia, lecz ponownie nie uzyskuje większości bezwzględnej • w celu uzyskania 2/3 głosów (możliwość sforsowania ustaw, które pozwalają na podejmowanie decyzji bez zgody parlamentu) Hitler pozbywa się komunistów, resztę zastrasza albo przekupuje

18. NSDAP zawiesza konstytucję ! • ogłasza, że jest jedyną partią • 1934 umiera Hindenburg • Hitler przejmuje urząd prezydenta i dokonuje fuzji prezydenta i kanclerza nazywając siebie: Wodzem i Kanclerzem Rzeszy

19. „Najgorszy jest moment, w którym zauważasz, że (pozornie) małe niebezpieczeństwo niepostrzeżenie urosło w siłę i zaczynasz się go bać”

20. Poziom bezrobocia oraz poparcie dla NSDAP

21. NSDAP - poglądy lewicowe: • odwołania do socjalizmu (narodowego), do mas ludowych oraz idee państwowej interwencji socjalnej i gospodarczej • wrogość do kapitalistów, bogaczy, elit • metody działań zaczerpnięte z arsenału partii lewicowych – wielkie wiece, wpływy w związkach zawodowych, działalność wśród robotników, łączenie haseł politycznych i socjalnych, masowa organizacja partyjna

22. NSDAP - poglądy prawicowe: • odmienne od wszystkich pojęcie „jedności narodowej”, odrzucenie walki klas • traktowanie komunistów, socjaldemokratów i wszelkich lewicowych partii jako głównych wrogów, poparcie dla prawicy • zgoda na pozostawienie ( przy całej socjalistycznej retoryce ) prywatnej własności i innych podstaw rynku • odrzucanie postanowień i wskazywanie, że jedyną przyczyną klęski Niemiec w 1918 r. był bunt socjalistów i polityków późniejszej koalicji republiki weimarskiej

23. Przyczyny dojścia do władzy Hitlera oraz NSDAP

24. narzucenia traktatu wersalskiego • głęboki kryzys gospodarczy, prowadzący do ogromnego bezrobocia, inflacji, pogorszenia poziomu życia Niemców, etc. • kryzys prowadzi do zwrócenia się w stronę skrajnych partii, których wcześniej nie brano pod uwagę

25. propaganda (manipulacja)

29. charyzma Hitlera

30. „Mein Kampf” • znaczny wzrost poparcia po przejęciu władzy przypieczętował pozycję Hitlera, wzrost poparcia spowodowany był drastycznym spadkiem bezrobocia (sceptycy mówią, że była to jednak iluzja)

31. Dziękuję za uwagę=)

32. Bibliografia: • pl.wikipedia.org (hasła: Adolf Hitler, Pucz monachijski, Ententa, Republika weimarska, faszyzm) • prawica.net, „Jak Hitler naprawdę doszedł do władzy”, Marek Ciesielczyk • „Odnależć przeszłość”, Jan Wróbel, WSIP Warszawa 2003, str. 170-178 • www.dws.xip.pl/reich/biografie/ah/ah1.html • plakaty propagandowe: www.vaterland.novacomp.pl