550 likes | 1.88k Views
NEINVAZIVNA MEHANIČKA VENTILACIJA. Dr Danica Momčičević Klinički centar Banja Luka Služba intenzivne medicine. Neinvazivna mehanička ventilacija. DEFINICIJA. OBLIK MEHANIČKE VENTILACIJE KOJI OMOGUĆUJE VENTILATORNU PODRŠKU BEZ POTREBE INVAZIVNOG OBEZBJEĐIVANJA DISAJNOG PUTA .
E N D
NEINVAZIVNA MEHANIČKA VENTILACIJA Dr Danica Momčičević Klinički centar Banja Luka Služba intenzivne medicine
Neinvazivna mehanička ventilacija DEFINICIJA OBLIK MEHANIČKE VENTILACIJE KOJI OMOGUĆUJE VENTILATORNU PODRŠKU BEZ POTREBE INVAZIVNOG OBEZBJEĐIVANJA DISAJNOG PUTA
Neinvazivna mehanička ventilacija ISTORIJAT • prva masovna primjena u vrijeme epidemije poliomijelitisa, 1952. godine u Kopenhagenu • tada raspoloživi ventilatori su omogućavali neinvazivnu ventilaciju negativnim pritiskom • Bjorn Ipsen se odlučuje, za ventilaciju pozitivnim pritiskom, do tada korištenu samo u anesteziji
Neinvazivna mehanička ventilacija NEKADA I SADA
Neinvazivna mehanička ventilacija PRIMJENA NIV-a
Neinvazivna mehanička ventilacija PRIMJENA NIV-a
Neinvazivna mehanička ventilacija KLINIČKA SLIKA Znaci respiratornog distresa Poremećen acidobazni status-hipoksemija i hiperkapnija Znaci hipoksije
Neinvazivna mehanička ventilacija PRIMJENA NIV-a Najbolje iskustvo i najviši nivo dokaza o primjeni NIV-a je kod: • Egzacerbacije HOBP • Kardiogenog plućnog edema
Neinvazivna mehanička ventilacija INDIKACIJE Respiratorna insuficijencija različite etiologije • Pogoršanje HOPB • Upala pluća • ARDS • Kardiogeni i nekardiogeni plućni edem • Nervno-mišićna oboljenja • Kifoskolioza • Postekstubaciona RI
Neinvazivna mehanička ventilacija Respiratorna insuficijencija
Neinvazivna mehanička ventilacija KONTRAINDIKACIJE RELATIVNE – procjena kliničkog statusa ( u nekim situacijama postaju apsolutne) • Hemodinamska nestabilnost • Povrede glave i lica • Skoriji operativni zahvati na grudnom košu
Neinvazivna mehanička ventilacija KONTRAINDIKACIJE APSOLUTNE • Kardiorespiratorni arest • Besvjesno stanje (koma, sedacija) • Netretirani pneumotoraks • Opstrukcija gornjih disajnih puteva • Poremećaj refleksa gutanja i kašlajnja • Akutno krvarenje iz RT i GIT • Neiskustvo osoblja i nesaradnja pacijenta
Neinvazivna mehanička ventilacija NEŽELJENI EFEKTI • Distenzija želudca • Iritacija sluznice gornjih disajnih puteva-oronazalna suvoća • Nastanak dekubitalnih rana na licu • Poremećaj bioritma • Agitacija, anksioznost • Povećanje IKP • Povećanje IOP
Neinvazivna mehanička ventilacija ŠTA POSTIŽEMO NIV-om? • Otvara kolabirane i lošije ventilirane male disajne puteve • Sprečava nastanak atelektaza • Poboljšava razmjenu gasova na alveolokapilarnoj membrani i alveolarnu ventilaciju • Uravnotežuje mišićni rad i smanjuje upotrebu respiratorne muskulasture • Poboljšava i optimalizuje srčanu funkciju (preload i afterload)
Neinvazivna mehanička ventilacija KADA JE UPOTREBA NIV-a BEZUSPJEŠNA? • Ako poslije 1-2h upotrebe nemamo respiratorno i hemodinamsko poboljšanje i stabilizaciju pacijenta • Ako acidoza perzistira ili se produbljuje pH < 7,25
Neinvazivna mehanička ventilacija PREDNOSTI NIV-a NAD ENDOTRAHEALNOM INTUBACIJOM • Nema sekundarne traume nastale kao posljedica intubacije • Nema potrebe za sedacijom • Mogućnost komunikacije • Mogućnost intermitentnog jedenja/pijenja, ako se maska kratko može skinuti i ako ne postoji rizik za aspiraciju • Izbjegnut rizik za razvoj VAP-a
Neinvazivna mehanička ventilacija USLOVI ZA PRIMJENU NIV-a • Tehnički resursi (oprema: maske i aparati) • Ljudski resursi (obučen kadar)
VRSTE I OBLICI MASKI • Full face masks – maskakojapokrivanosiusta • Nasal masks – maskakojapokrivanos • Nasal pillows or plugs – nosnakanilailijastučići • Mouthpieces – usnik • Helmet – šljem
Neinvazivna mehanička ventilacija MASKE ZA NIV
Neinvazivna mehanička ventilacija NIV-OPCIJE • CPAP - Continuous positive airway pressure • PS - Pressure support • BPAP - Bilevel positive airway pressure
Neinvazivna mehanička ventilacija NIV • PEEP - Positive end-expiratory pressure • IPAP - Inspiratory positive airway pressure • EPAP - Expiratory positiveairwaypressure PEEP ≈ CPAP ≈ EPAP PS ≈ IPAP – EPAP BPAP ≈ CPAP + PS
Neinvazivna mehanička ventilacija ODNOSI PRITISAKA
Neinvazivna mehanička ventilacija EFEKAT PEEP-a NA DIJAMETAR ALVEOLA
Neinvazivna mehanička ventilacija PODEŠAVANJE APARATA EPAP • Indikovan kod hipoksemije – poboljšava oksigenaciju • Obično start sa 5 cmH2O (5-12 cmH2O) IPAP • Indikovan kod hiperkapnije ili mješanih poremećaja – poboljšava ventilaciju • Obično start 10 cmH2O, tj. EPAP+5..10 (10-20 cm H2O)
Neinvazivna mehanička ventilacija Relevantni dokazi o upotrebi NIV-a AKUTNI KARDIOGENI PLUĆNI EDEM (CPAP) • Smanjuje potrebu za endotrahealnom intubacijom • Redukuje mortalitet u poređenju sa upotrebom standardne medikamentne terapije • Dokazi pokazuju da bi NIV trebao biti prva linija terapije AKPE • Jeftinija i lakša upotreba u kliničkoj praksi • Nema dokaza da je povećan rizik za nastanak AIM Winck JC, et al. Efficacy and safety of non-invasive ventilation in the treatment of acute cardiogenicpulmonary edema – a systematic review and meta-analysis. Critical Care 2006, 10:R69
Neinvazivna mehanička ventilacija Relevantni dokazi o upotrebi NIV-a AKUTNA EGZACERBACIJA HOBP-a (BIPAP) • Smanjuje potrebu za endotrahealnom intubacijom • Smanjuje intrahospitalnu smrtnost • Smanjuje broj bolničkih dana • Poboljšava preživljavanje • Primjena sistemskih kortikosteroida efikasna u tretmanu, upotreba antibiotika smanjuje smrtnost - neuspjeh tretmana zahtijeva hospitalizaciju Veći benefit je nađen kod pacijenata sa inicijalno nižom arterijskom pH-znaci respiratorne acidoze. Quon BS, et al. Contemporary management of acute exacerbations of COPD: a systematic review and metaanalysis. Chest. 2008. 133:756-66.