640 likes | 1.08k Views
SPORCU SAĞLIK MUAYENELERİ. Doç. Dr. Mehmet ÜNAL mhmt_unal@yahoo.com Sporcu Eğitim, Sağlık ve Araştırma Merkezi (İstanbul SESAM).
E N D
SPORCU SAĞLIK MUAYENELERİ Doç. Dr. Mehmet ÜNALmhmt_unal@yahoo.comSporcu Eğitim, Sağlık ve Araştırma Merkezi(İstanbul SESAM)
Sporcu sağlık muayeneleri; - sporcuda var olan, - ya da gelişebilecek hastalıkları önceden tespit etmek, - gerekli önlemleri almak, - tedavilerini sağlamak, - hatta bazen sportif aktiviteyi değiştirmek amacıyla yapılmaktadır.
Sporcu sağlık muayenelerinde esas amaç koruyucu hekimliktir.
Egzersiz vücudun karşılaştığı en büyük strestir. Maksimal egzersiz esnasında kan akımı 20-25 kat artar. Kalp Debisi 4-7 kat artar.
Sporcu Sağlık Muayeneleri; * Primer amaçlar, * Sekonder amaçlar,
Primer amaçlar; - Sağlığı sınırlayan patolojileri tespit etmek, - Sakatlıklara ortam hazırlayan predispozan faktörleri tespit etmek, - Kanuni ve sağlık sigortaları için gerekli tetkikleri yaptırmak,
Segonder amaçlar; - Genel sağlık kontrolü, - Performansın değerlendirilmesi, - Bireysel antrenman düzenlenmesi,
Sağlık Muayenesi; - Ofiste yapılması, - Sağlık merkezlerinde yapılması,
Ofiste Yapılan Sağlık Muayeneleri;Avantajları;- Hasta-hekim ilişkisi,- Durumu takipte kolaylık,- Kişisel problemleri danışma fırsatı, SağlıkSlaytları <a href=“http://hastaneciyiz.blogspot.com”>sağlık</a>
Dezavantajları;- Her branştan doktor yok,- Randevü süresi kısıtlı,- Spor hekimliği problemlerine ilgi ve bilgi çeşitli,-Maliyet yüksek,-Sporcu ile ilgili personelle iletişim zayıf,
Sağlık Merkezlerinde Yapılan Sağlık muayeneleri;Avantajları;- Uzman personel,- Maliyet ucuz,- Efektif,- Sporcularla ilgilenen personelle iletişim iyi,-Performans testi fırsatı,
Dezavantajları;- Gürültülü,- Acele ve çabuk,- Bireysellik yok,- Tespit edilen problemleri takip zor,- Sporcunun ailesi ile temas zayıf,
Sporcu sağlık muayeneleri hangi sıklıkta yapılmalıdır?
Sporcu Muayenesi; 1- Anamnez, 2- Fizik Muayene, 3- Laboratuar Testleri,
1- Anamnez; * Hastanın kimliği, * Şikayeti, * Hikayesi, * Özgeçmişi, * Soy geçmişi, * Sosyal durum, * Alışkanlıklar, * Kullandığı ilaçlar, * Beden fonksiyonları, * Sistemlerin sorgulanması,
Sistemlerin sorgulanmasında hangi sistemler üzerinde özellikle durulmalıdır?
* Kardiyovasküler sistem,* Solunum sistemi,* Kas-iskelet sistemi,* Nörolojik sistem,
Kardiyovasküler sistemle ilgili mutlaka sorulması gereken sorular neler olmalıdır?
* Bayılma,* Egzersiz yaparken bayılma,* Egzersizle gelen göğüs ağrısı, baş dönmesi, bulantı hissi,* Erken yorulma,* Çarpıntı hikayesi,* Hipertansiyon hikayesi,* Kalpte üfürüm hikayesi,* Aile Anamnezi,
Solunum sistemiyle ilgili mutlaka sorulması gereken sorular neler olmalıdır?
* Nefes darlığı var mı?,* Egzersiz esnasında ya da sonrasında zor nefes alma veya wheezing var mı?,* Egzersiz esnasında ya da sonrasında artan öksürük şikayeti var mı?,
Nörolojik sistemle ilgili mutlaka sorulması gereken sorular neler olmalıdır?
* Kafa travması geçirip geçirmediği,* Travma esnasında bilinç kaybı, oryantasyon kusuru oldu mu?,* Brakial pleksus yaralanması oldu mu?,* Parezi, parestezi geçirdi mi?,* Tekrarlayan baş ağrıları var mı?,* Felç geçirdi mi?* Hipotermi, hipertermi ile ilgili bir problem yaşadı mı?
Kas-iskelet sistemiyle ilgili mutlaka sorulması gereken sorular neler olmalıdır?
* Fraktür,* Dislokasyon, * Subluksasyon,* Sprain,* Strain,* Tendinit,* Herhangi bir brace, splint ya da kolluk kullandı mı?
Bayan sporcular için;- Aşırı kilo oynamaları,- Menüstrüel siklus bozuklukları,- Beslenme yetersizlikleri,- Anoreksi,- stres fraktürleri,
Fizik Muayane: * inspekiyon, * palpasyon, * perküsyon, * oskültasyon,
2- Fizik Muayene; * Genel durum muayenesi, * Kardiyovasküler sistem, * Solunum sistemi, * Sindirim sistemi, * Üro-genital sistem, * Lokomotor sistem, * Sinir sistemi, * K.B.B., * Göz, * Deri Hastalıkları, * Diş ve Ağız sağlığı,
Genel durum muayenesi; * Boy, * Kilo, beslenme durumu, * Vücut yapısı, * Vücut ölçüleri, * Postür, * Anormal hareketler, * Yürüyüş, * Konuşma bozuklukları, * Baş, yüz, boyun muayenesi, * Ateş,
Kardiyovasküler sistem; * Kalp sesleri, * Nabız, * Tansiyon, * Siyanoz, * Arterlerin incelenmesi, * Venöz damar patolojileri,
Solunum sistemi; * Göğüs yapısı, * Solunum tipi, * Solunum sayısı, * Solunum sesleri,
Sindirim sistemi; * Karında hassasiyet, * Organomegali, * Herniler, * Batında kitle, * Assit, * Rektal tuşe,
Üro-genital sistem; * Dizüri, * Poliüri, * Pollaküri, * Noktüri, * Oligüri, * Hematüri, * İmpotans, * İnmemiş testis, * Hidrosel, * Herni,
Lokomotor sistem; * Bütün eklemlerde ROM, * Kas gücü tespiti ve yapısı, * Atrofiler, * Hipertrofiler, * Ekstremite farklılıkları,
Nörolojik Muayene (I); * Bilinç – normal, açık, - somnolan, - stupor, - koma, * Hareket – aktif hareketler, - pasif hareketler, - ardışık hareketler, - düzenli hareketler, * Duyu – yüzeysel duyu, - derin duyu, - kortikal duyu,
Nörolojik Muayene (II); * Refleksler –kornea, pupilla, - yumuşak damak, - karın derisi, - kramester, - kemik-veter, - patolojik refleksler, * Trofik bozukluklar, * Denge bozuklukları, * Yürüme bozuklukları, * Konuşma bozuklukları,
3- Laboratuar Testleri:- Tam kan, - Tam idrar, - Gaita, - EKG, - Toraxgrafisi, - Solunum fonksiyon testleri, - Efor testi, - Metabolik test, - EKO, - İzokinetik testler, - BT, MR,
Spor Branşları;- Temas olan- tam temas - sınırlı temas - Temas olmayan
Tam temas olanlar; * Boks, * Futbol, * Amerikan futbolu, * Hokey (buz, çim), * Güreş, * Tekvando * Karate, * Rodeo,
Sınırlı temas olanlar;* Basketbol, * Voleybol, * Yüksek atlama, * Bisiklet, * Cimnastik, * Binicilik, * Kayak, * Hentbol, Squash * Baseball
Temas olmayanlar; * Aerobik dans, * Yüzme, * Atletizm, * Tenis, Masa tenisi, * Eskrim, * Okçuluk, * Atıcılık, * Golf,
Sakatlıklar Sonrası Müsabakalara İzin Verme (I):Problem:Tam T:Sınırlı T:Temas yok- akut inf.lar - - -- miyokarditler - - -- hipertansiyon: * hafif + + + * orta * * * * ağır * * *- konj. kalp hast. ≠ ≠ ≠ - WPW: ≠ ≠ ≠ - mitral valv. Pro. * * *
Sakatlıklar Sonrası Müsabakalara İzin Verme (II):Problem:Tam T:Sınırlı T:Temas yok- bir gözün yok: - - +- göz fonk. kaybı: * * *- gelişimde bel. ger. - + +- kanamaya meğil: - * +- diyabet: + + +- hepatomegali: - - +- splemomegali: - - +- ingunalherni: + + +- bir böbrek yok: - + +- renalhast. - - *
Sakatlıklar Sonrası Müsabakalara İzin Verme (III):Problem:Tam T:Sınırlı T:Temas yok- kas-iskelet s. * * * - kafa trav. * * * - spinaltrav. - * *- craniotomi: * * *- konvülsif hastalıklar: * iyi kont. + + + * kont. Zayıf - - +
Sakatlıklar Sonrası Müsabakalara İzin Verme (III):Problem:Tam T:Sınırlı T:Temas yok- bir over yok + + +- ciddi pul. Yet. - - -- astım + + +- inmemiş testis kor. Kor. +- bir testis yok kor. kor. +- hidrosel kor. Kor. +- deri hast. * * *