سیستم های تصمیم یار

2. سیستم های تصمیم یار

3. مقدمه : امروزه بسیاری از امور توسط کامپیوتر سریعتر ، بهتر و اثر بخش تر انجام میشود ، ولی هنوز کاربرد کامپیوتر در امور مهم مدیریتی نظیر استراتژی، محدود و جانبی بافی مانده است . در دهه های اخیر با پیشرفت های حاصله در زمینه های هوش مصنوعی و سیستم های خبره و ارتباط آن با مسائل استراتژیک مدیریتی ، امیدواری هایی برای به کارگیری کامپیوتر در طراحی استراتژی ایجاد شده است . در حال حاضر برنامه هایی نظیر سیستم های اطلاعات راهبردی ، سیستم های اطلاعاتی مدیریت ، سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری و ... وجود دارند که در مسائلی مانند : حسابداری مالی ، بودجه ریزی ، محاسبه ی حقوق و دستمزد و ... کاربرد دارند .

4. ISتعریف سیستم اطلاعاتی : سیستم اطلاعاتی ، اطلاعات را برای یک هدف مشخص جمع آوری، پردازش، تحلیل و منتشر می کند. به بیان دیگر:مجموعه ای از اجزای مرتبط به هم میباشد که اطلاعات را جمع اوری یابازیابی،پردازشٍ، ذخیره و توزیع میکند.که ازاین اطلاعات برای تصمیم گیری وکنترل درسازمان هااستفاده می شود.

5. انواع سیستم های اطلاعاتی : Transaction processing sys(TPS) . 1. سیستم پردازش تراکنش Knowledge worker sys(KWS).2.سیستم کارگران دانش Management information sys(MIS).3.سیستم اطلاعاتی مدیریت Decision support sys(DSS).4. سیستم تصمیم یار Executive information sys(EIS).5. سیستم اطلاعات اجرایی Accounting information sys(AIS).6. سیستم اطلاعات حسابرسی Strategic information sys(SIS).7. سیستم اطلاعات راهبردی Enterprise resource planing(ERP).8.برنامه ریزی منابع سازمانی

6. 1-درقلب هرسازمانی سیستم هایی وجود دارند که وظیفه ی اصلی انهاثبت اطلاعات تراکنش روزانه،ایجاد اطلاعات جدید براساس اطلاعات تراکنشی،ذخیره اطلاعات منتج شده ازان و ارایه اطلاعات به کاربران موردنظراست. سیستم های tps سیستم هایی هستند که عملیات روزمره درون سازمان راپردازش می کند.یک سیستم tpsدارای نقاط واسطی برای ورود داده است و همچنین دارای یک پایگاه داده است که اطلاعات سازما نی در ان ثبت می شود. اولین بار درسیستم های حسابداری(برای کاهش هزینه)در دهه ی 1950 ظاهرشد. 2-درواقع (Data workers)هاراحمایت میکند که معمولاافرادرسمی یک سازمان هستند

7. 3- سیستمی مبتنی بر رایانه است که برای کاربران با نیازهای مشابه اطلاعات را در دسترس قرار میدهد. درواقع ترکیبی ازپدیده سیستم اطلاعات ومدیریت است.همچنین سیستمی منسجم برای تهیه اطلاعات به منظوره حمایت ازبرنامه ریزی،کنترل وعملکردسازمان است که ازطریق ارایه گزارشهای خاص مدیریتی وظایف مدیریت میانی راپوشش می دهد.، در اوایل دهه ی 1960 محبوب واقع شد . در این زمینه استفاده شد . Punched Cardبرای اولین بار از ماشین های اولین کامپیوتر نیز در این زمینه استفاده شد . .برای تصمیم گیری مدیران اشدتامیانی

8. 4-یک سیستم تعاملی هستند باید بین انسان وماشین رابه خوبی برقرارکرد( داده ورودی-یک مدل- یک داده خروجی) مدل:یک کپی یاخلاصه ازدنیای واقعی است که به مااجازه میدهد که:متغیرهارادستکاری کنیم ومجموعه قوانینی رااستخراج کنیم که به تصمیم گیری کمک میکند 4 ویژگی کلی:1-داده ها ومدل ها راباهم ترکیب میکند.2-برای کمک به مدیران وفرایندتصمیم گیری درمورد مسایل نیمه ساختاریافته و ساختارنایافته طراحی می شوند.3- تصمیمات مدیران راپشتیبانی می کنندو به هیچ وجه جایگزین انها نمیشوند.4هدفDSSبهبود اثربخشی تصمیمات است.(دهه 1970) ساختاریافته :انهایی که مطابق بامراحل خاص وروتین باشند. ساختارنایافته :درغیاب چنین مراحلی اتخاذ میشوند. سیستم های DSSبه 6 نوع عمده طبقه بندی شده: 1-اتخاذ پیشنهاد و تصمیمات 2- براورد نتایج تصمیم 3- دریافت گزارش های استاندارد 4- تجزیه و تحلیل کل فایل ها 5- بازیافت اجزاداده 6-دخالت مدیر

9. مولفه های DSS: داده – انالیزداده –رابط کاربری خوب – نمایش اطلاعات وروش های مناسب اریه مدل سازی –شبیه سازی کاربرد های DSS: سیستم های اطلاعاتی دانشگاه – شرکت هایی که در زمینه کارت اعتباری،حمل ونقل و مخابرات کارمیکنند – هتل ها –خطوط پرواز وبیمارستان ها و شرکت های ساخت وساز و سرمایه گذاری 5-دراین سیستم ها ازنمودار های گرافیکی استفاده میشود ودسترسی به بانک های اطلاعاتی ازداخل وخارج سازمان امکان پذیراست.درواقع نوعی خاص ازDSSمی باشددر سطوحبالاتر.وبرای این اهداف به وجود امده:1-ایجاد دیدگاهی سازمانی ازعملیات2- ایجادیک واسطه نزدیک به کاربر درانواع سبک های تصمیم فردی3-دسترسی سریع به اطلاعات دقیق4-متمایزوفشرده و دنبال کردن داده ها

10. 6-در سیستم های AIS داده هایی را که فعالیت های سازمان را توصیف می کند، جمع اوری کرده و داده ها را به اطلاعات را در دسترس کابران داخلی و خارجی سازمان قرار می دهد. AIS در واقع سیستمی است که اطلاعات را برای استفاده واحد های مختلف تهیه می کند.

11. 7- سيستمهايي هستند که ميتوانند در تغيير دادن هدفها، عمليات ، توليد، خدمات سازمان دردستيابي به مزيت رقابتي سازمان موثر باشند. اصلی ترین هدف SIS پشتیبانی یا شکل دهی مزیت رقابتی برای شرکت است.SIS می تواند هر TPS، MIS ،DSS و... باشد که به سازمان کمک می کند تا رقابت کند.در واقع بهتر است که SIS را سیستم های اطلاعاتی رقابتی(CIS) یا سیستم های پشتیبان رقابت (CSS) ها نامید. یکی از انواع متداولSIS ها که از مرزهای سازمانی عبور می کند IOS ها نام دارند. برای اینکه موضوعات SIS پیچیده و پویا هستند ، یک ساختار برای انالیز آنها نیاز است.آنها به ما کمک می کنند تا روابط بین استراتزی های رقابتی و فناوری اطلاعات را درک و دسته بندی کنیم.

12. 8- اخرین راه حلی است که در فناوری اطلاعات برای استفاده در برنامه های تجاری درنظرگرفته است.که برای یکپارجه کردن،ساده وموثر کردن عملکرد و جریان اطلاعات شرکت برای همکاری منبع یک سازمان (نیروی انسانی- مواد-مالی و...)است. ERP: یک راه حل سیستمی مبتنی بر فناوری اطلاعات است که به منظور ارتقای مدیریت فرایند و عملیات سازمانی را به وسیله یک سیستم به هم پیوسته ،به سرعت وبا دقت و کیفیت بالا در کنترل مدیران سطوح مختلف سازمان قرار می دهد.

13. سوئیچینگ : به کلیه دستگاه هایی که هدایت و انتقال اطلاعات بین گیرنده و فرستنده را انجام می دهند سوئیچ گفته می شود و عمل آن را سوئیچینگ می نامند و در اصطلاح فارسی به آن راه گزینی می گویند. شرکتهای مخابراتی و اینترنتی و شرکتهای بزرگ شبکه ای از آن استفاده میکنند. انواع سوئیچینگ: _سوئیچینگمداری _سوئیچینگ پیام _سوئیچینگ بسته یا سلول

14. DSS ( Decision Support System ) سیستم پشتیبانی تصمیم گیری ( سیستم تصمیم یار ) : یک رویکرد جدید که طی دهه های اخیر مورد مطالعه قرار گرفته ، توسعه قابلیت های خلاقانه و سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری و به کارگیری آن در تدوین استراتژی کسب و کار است . کمک در حل مسائل مدیریتی بی ساختار است . DSSویژگی مهم سیستم های تلاشی برای کمک گیری از روش ها و ابزار های DSSرویکرد استراتژیک کامپیوتری در حل یکی از مهم ترین مسائل مدیریتی به شمار می آید .

15. :DSSبه بیان ساده در - علاوه بر اطلاعات و داده های داخل سازمان ، از خارج سازمان نیز اطلاعاتی را باید مورد استفاده قرار داد . - در این سیستم ها از مدل های کمی و کیفی تصمیم گیری و تحلیل استفاده میشود . - در این سیستم ها ارتباط متقابلی با کاربر برقرار است . به نحوی که کاربر میتواند اطلاعات و فرضیات تصمیم گیری و داده ها را تغییر دهد. *** سیستم های اطلاعاتی زمانی دارای ارزش تجاری هستند که دارای اثر بخشی بیشتر در رویه های کسب و کار باشند و تصمیم گیری مدیریت را بهبود بخشند . ***

16. :DSSساختار در این بخش مدل های مورد نیاز سیستم قرار دارد و از 2 جزء اصلی تشکیل میشود : را تشکیل میدهد . DSS1. سیستم مدیریت مدل : این سیستم بخش اصلی - پایگاه مدل - برنامه ی مدیریت پایگاه مدل 2. سیستم مدیریت داده : این سیستم شامل داده های مورد نیاز سیستم مس باشد و از طریق منابع داخل و خارج سازمان تامین می شود و شامل 2 جزء اصلی است : - پایگاه داده - برنامه ی پایگاه داده

17. :DSSمدلی از

18. کاربردی :DSSساختار

19. :DSS ساختار برنامه

20. مطلوب :DSSبرخی ویژگی های یک سیستم **پشتيباني از تصميم گيرندگان را در تمام سطوح مديريتي بصورت فردی یا گروهی وبطورخاص در تصمیمات شبه ساختاری و ساَخت نایافته بعهده دارد. ** در کلیه سطوح به تصمیم گیرنده کمک می کند ، اما در سطوح تاکتیکی و استراتژیک کارایی بیشتری دارد. ** مدلهای همه منظوره ، امکانات شبیه سازی و ابزارهای تحلیلی دیگری را در اختیار تصمیم گیرنده قرار می دهد. ** به آسانی با نیازهای اطلاعاتی محیط تصمیم گیری سازگار می شود. ** مکانیسم هایی ارائه می دهدکه سریعا نیازهای اطلاعاتی تصمیم گیرنده را تامین میکند. ** قابلیت آن را دارد که با یک پایگاه داده ای جامع ارتباط برقرار کند. ** قابلیت انعطاف کافی دارد تا با سبکهای مختلف مدیریت هماهنگ شود.

21. : DSSابزارهای نرم افزاری 1. ابزار تهیه برنامه کاربردی 2. ابزار مدیریت داده ها 3. مدل سازی 4. روش تجزیه و تحلیل آماری 5. طرح ریزی 6. پرس و جو 7. نمودار 8. ادغام و ترکیب اطلاعات DSS9. قابلیت های خاص

22. 1. ابزار تهیه برنامه کاربردی : مدیران هنگام تهیه برنامه های کاربردی در محیطDSS با استفاده از یکسری از منوهای مخصوص و گزینه های آن میتوانند برای خود صفحه ی مخصوص ورود داده ها، صفحه ی مخصوص ارائه گزارشات خروجی تهیه نمایند و حتی می توانند یک رابط که با منو کار می کند تهیه کنند که ارتباط کاربر با سیستم را تهیه می کند .

23. 2. ابزار مدیریت داده ها : DSS باید این قابلیت را داشته باشد که هماهنگی لازم بین پایگاه داده های سیستم و ابزارهای نرم افزاری آن را فراهم کند . برنامه های کاربردی DSSنوعا برنامه های دائمی نیستند به همین جهت برای هر برنامه ی کاربردی یک پایگاه داده تهیه می شود . داده های یک برنامه یDSS از سه منبع فراهم می شود : • داده های موجود در پایگاه داده های خارجی . 2. وارد نمودن داده های جدید مثلا از طریق صفحه کلید به پایگاه داده های DSS. 3. فایل ها و پایگاه های داده های رایانه ای و جامع در سازمان .

24. 3. مدل سازی : سیستم هایDSS این امکان را در اختیار مدیران قرار می دهد که با استفاده از روش های ریاضی مدل سازی ، ابعاد عملیاتی یک سیستم را در محیط و زبان کامپیوتر پیاده نمایند . برای این منظور انواع ابزارهای مدل سازی وجود دارد تا کاربران بتوانند انواع مختلف سیستم ها را مدل سازی نمایند . به عنوان مثال مدیران اجرایی یک شرکت تولیدی با یک ابزار که از برنامه ریزی خطی استفاده می کند ، می توانند مدلی را تهیه کنند که شبکه ی توزیع محصولات را نشان دهند . روش های دیگر مدل سازی عبارت اند از : • روش مسیر بحرانی ( CPM .Critical Path Method ) 2. روش ارزیابی و بررسی پروژه و شبیه سازی ( PERT . Program Evaluation and Review Technique )

25. 4. روش تجزیه و تحلیل آماری : در روش تجزیه و تحلیل آماری ، مدیران داده ها را مورد بررسی قرار داده با استفاده از آمار ( میانگین ، میانه ، انحراف معیار و ... ) و روش های تجزیه و تحلیل ( مانند : تحلیل رگرسیون ) و روش های پچیده ی دیگر در برنامه های کاربردی خود تصمیم گیری می کنند .

26. 5. طرح ریزی : مدیران سطوح تاکتیکی و استراتژیک همواره تصمیماتی می گیرند که مدیران برای اتخاذ چنین تصمیماتی متکی به قابلیتهای طرح ریزی در محیط DSS می باشند تا یک نگاه اجمالی به آینده داشته باشند. ابزارهایی که برای طرح ریزی وجود دارد و با نرم افزارهای DSSپشتیبانی می شوند عبارتند از : مدلهای پیش بینی تجزیه و تحلیل What – if و GOAL SEEKING

27. 6. پرس و جو : مدیران با کمک نرم افزار DSS می توانند با سوالاتی که شبیه جملات فارسی (یا انگلیسی) است پرس و جوهای مستقیم Onlineاز پایگاه داده های DSSبه عمل اورند .

28. 7. نمودار : استفاده از نرم افزارهای نموداری روزبه روز بیشتر می شود . با نرم افزار نموداری DSSمديران می توانند برای داده های موجود در پایگاه داده ها نمودارهای مختلفی چون نمودار میله ای ،نمودار دایره ای و نمودار خط و روند تهيه کنند. برای تصمیم گيری ، نمايش نموداری داده ها ابزار موثری است و برای يافتن روندها و نکات عمده تجزيه و تحليل ، نمودار آسانتر می باشد تا داده هايی که به صورت جدول ارائه می شوند. امروزه با کمک DSSمی توان ظرف چند ثانيه نمودارهای دقيق و جامع تهيه کرد.

29. 8. ادغام و ترکیب اطلاعات : امکان ترکیب داده ها ی منابع مختلف به صورت دستی برای مدیران بسیار وقت گیراست، در حالیکه این امر یکی از فعالیت های عادی مدیران می باشد.یکی از متداولترین کاربردهای ادغام اطلاعات ، ادغام صورتهای مالی شرکتهای فرعی یک شرکت بزرگ و تهیه صورتهای مالی جامع می باشد. کاربرد دیگر این نرم افزار ، ادغام اطلاعات بودجه پروژه های مختلف یک شرکت و تهیه یک بودجه جامع می باشد ، کاربرد دیگر این نرم افزار ادغام عملکرد فروش فروشندگان مختلف و تهیه خلاصه ای از فروش مناطق مختلف و سپس تهیه خلاصه ای از فروش کل شرکت می باشد .

30. : ِDSSزمینه های کاربرد سازمانی که نیاز به تحلیل شرایط پیچیده و ضرورت پاسخگویی سریع وجود داشته یک DSSباشد ، می توان از آن استفاده کرد . در برخی از سازمان ها وجود امروزه از گستردگی ویژه ای برخوردار است و در فعالیت های DSSکاربرد ضرورت حیاتی و اجتناب ناپذیر است . مانند : شرکت های بیمه ای جهت تحلیل ریسک انواع خدمات و شرکت های حمل و نقل ریلی جهت برنامه ریزی سفرها و تخصیص منابع خود و کاهش خطرات سفرها . امروزه CRMبخشی مهم از استراتژی موسسات موفق است وDSS بخش مهمی ازCRM است **مدیریت ارتباط با مشتری

31. ** CRM ( Costumer RelationshipManagement)**مدیریت ارتباط با مشتری • CRM: فناوری باعث شده تا سازمان ها با انبوهی ازمشتریان مواجه شدند و درنتیجه مشتریان با انبوهی از گزینه های انتخابی رو به رو شدند.در میان اندیشمندان علم مدیریت وبازاریابی،حفظ مشتری وشیوه صحیح ارتباط با انها راتحت عنوان (مدیریت ارتباط با مشتری) پیشنهادمی نمایند. • ازمزایایCRM:عواملی چون افزایش درامد،سوداوری ،رضایت مشتری،کاهش هزینه های فروش وتوزیع خودکارشدن سیستم های بازاریابی و... • مدیریت ارتباط بامشتریان یک استراتژی کسب وکارجهت بهینه سازی سوددهی،درامدزایی ورضایت مشتری است براساس مبانی زیرطراحی میشود: 1-ساماندهی ارایه خدمات براساس نیازهای مشتری 2-بالابردن سطح رضایت مشتریان مطابق اصول مشتری مداری 3-پیاده سازی فرایندهای مشتری محور

33. منابع و مواخذ : - برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات . دکتر احمد احمدی ( کتاب ) - نشریه مدیریت فناوری و اطلاعات نوشته ی دکتر محمدرضا کابرا نژاد و دکتر حسین رفوگر . www.modiran.ir- - گرایشات آتی تحقیقات کاربردی - دست یافته ها و مباحث تحقیقاتی

34. استاد: خانم برادران گرداورنده:سارااحمدی پیشکوهی رشته فناوری اطلاعات