DRZEWA LIŚCIASTE

1. DRZEWA LIŚCIASTE

2. Dąb (Quercus L.) - rodzaj drzew, rzadziej wysokich krzewów zaliczony do rodziny bukowatych (Fagaceae Dumort.). Należy do niego ok. 600 gatunków występujących prawie wyłącznie w strefie umiarkowanej półkuli północnej oraz w wyższych partiach gór strefy tropikalnej. Najdalej na południe występują na Wyspach Sundajskich. Pąki-Wielołuskowe, skupione po kilka na końcowych częściach liści. Liście-Ułożone skrętolegle, u niektórych gatunków nie opadające na zimę (utrzymują się na roślinie zaschnięte), podczas gdy niektóre są wręcz zimozielone (dąb korkowy, dąb ostrolistny). Całobrzegie (Quercus imbricaria), piłkowane lub ząbkowane (Quercus acutissima, Q. libani, Q. prinus), poprzez wrębne i klapowane (dąb szypułkowy, dąb czerwony), po pierzastosieczne (dąb szypułkowy 'Pectinata'). Kwiaty-Rozdzielnopłciowe, lecz same rośliny są jednopienne, wiatropylne. Kwiaty męskie zebrane w kotki, podczas gdy żeńskie są pojedyncze. U gatunków klimatu umiarkowanego kwiaty męskie zwisają luźno spomiędzy rozchylonych łusek pąków ubiegłorocznych, żeńskie zaś są wyprostowane i znajdują się w kątach górnych liści rozwijających się pędów. Owoce-Orzechy zwane żołędziami osadzone pojedynczo w miseczkach, gęsto pokryte drobnymi łuskami. Osiągają dojrzałość w pierwszym lub drugim roku. DĄB

3. Buk (Fagus L.) - rodzaj drzew z rodziny bukowatych obejmujący 40 gatunków. Występuje głównie w strefie umiarkowanej na półkuli północnej, w Polsce na Pomorzu i na południu kraju (powiązanie z większą wilgotnością powietrza tych rejonów). W Polsce występuje w stanie naturalnym tylko buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.). Uprawianych jest kilka gatunków obcych i liczne odmiany ozdobne buka zwyczajnego. Osiąga wysokość do 40 metrów. Kora-Jasnoszara, cienka i lekko połyskująca. Drewno-Twarde, o odcieniu od jasnego kremowego do różowego. Fałszywa twardziel koloru ciemno brązowego do czarnego występuje w części odziomkowej drzewa. Liście-Sezonowe, faliście karbowane, mogą być ząbkowane lub całobrzegie, położone naprzemianlegle. Kwiaty-W kątach liści, jednopłciowe, męskie - w główkach na wiotkich, zwisłych osiach, żeńskie - 2 lub 4 kwiatowe wierzchotki, na krótszych osiach. Owoce-1 - 2 trójgraniaste orzeszki, zamknięte w pokrywie pokrytej kolczastymi lub listkowatymi wyrostkami. BUK

4. Brzoza(Betula L.) - rodzaj drzew i krzewów należący do rodziny brzozowatych. Obejmuje około 35-60 gatunków - różnica w ocenie liczby gatunków jest m. in. wynikiem łatwego tworzenia mieszańców międzygatunkowych o trudnym do ustalenia statusie taksonomicznym. Występuje w stanie dzikim w strefach umiarkowanej, borealnej i arktyczej Europy, Azji i Ameryce Północnej. Centrum różnorodności gatunkowej i prawdopodobne miejsce powstania rodzaju znajduje się w północnej Eurazji. W Polsce najpospolitszym gatunkiem jest brzoza brodawkowata (Betula pendula Ehrh.) występująca w lasach zarówno na niżu jak i w górach. Pień-Korowina na pniach zazwyczaj gładka, łuszcząca się poziomo cienkimi płatami; biała (najczęściej), żółtawa, ciemnowiśniowa lub czarna. Młode gałązki okrągławe. Pączki okryte 5-6 łuskami. Drewno-Zwane czeczota, nie jest zbyt trwałe, ale posiada wysokie własności mechaniczne. Bardzo dobrze daje się obrabiać na tokarce do drewna. Pali się nawet mokra. Liście-Opadające na zimę, skrętoległe, pojedyncze, ogonkowe, zwykle jajowate, rzadziej okrągławe, piłkowane, wyjątkowo słabo klapowane. Zazwyczaj nagie, tylko wiosną nieco lepkie. Jesienią pięknie żółte. Kwiaty-Rośliny jednopienne. Kwiaty w kotkach. Kwiaty męskie siedzące, wykształcone już jesienią i zimujące, nie okryte łuskami. Pylniki bez włosków na szczycie. Kwiaty żeńskie na szypułkach, umieszczone na bocznych krótkopędach, przez zimę ukryte w pąkach, rozwijają się na wiosnę wraz z liśćmi. Kwitnienie od kwietnia do maja. Owoce-Drobne orzeszki opatrzone dwoma błonkowatymi skrzydełkami (czasem niepozornymi), osadzone w kątach trójklapowych łusek, które odpadają wraz z dojrzałymi owocami - cały kwiatostan rozsypuje się. Owoce dojrzewają zazwyczaj w lipcu-początku września. BRZOZA

5. Grab (Carpinus L.) - rodzaj drzew z rodziny Stylocerataceae. W Polsce występuje jeden gatunek rodzimy i kilka introdukowanych, ale rzadko uprawianych (prawie wyłącznie w kolekcjach). Na świecie rośnie 25 gatunków, przede wszystkim w Azji Wschodniej i Ameryce Północnej. Pokrój-Drzewa lub wysokie krzewy o gładkiej, nieznacznie spękanej, popielatej korze. Pąki-Ostrokończyste, pokryte licznymi łuskami zachodzącymi na siebie dachówkowato. Liście-Opadające na zimę, skrętoległe, eliptyczne do jajowatych, o wyraźnie zaznaczonych nerwach bocznych ("harmonijkowate"). Kwiaty-Rośliny jednopienne, kwiaty męskie 6 - 12 pręcikowe, bez okwiatu, z jedną łuską. Kwiaty żeńskie podparte przysadkami, które po przekwitnieniu silnie się rozrastają tworząc trójklapowe okrywy, do nich przyrośnięte są orzeszki. Owoc-Spłaszczony, żeberkowany orzeszek, po dojrzeniu opadający razem z okrywami. GRAB

6. Topola (Populus L.) - rodzaj drzew z rodziny wierzbowatych (Salicaceae Mirb.). Zalicza się do niego około 40 gatunków. W Polsce występują cztery rodzime gatunki topoli: topola czarna, topola biała, topola osika i topola szara (ta ostatnia jest naturalnym mieszańcem topoli białej i osiki). Topole czarna, biała i szara występują głównie w lasach łęgowych dużych dolin rzecznych, osika natomiast jest rozpowszechniona w lasach liściastych i mieszanych na terenie praktycznie całego kraju. Bardzo popularnym drzewem ozdobnym, ze względu na swój kolumnowy pokrój sadzonym zwłaszcza wzdłuż dróg jest topola włoska stanowiąca sztucznie wyhodowaną odmianę ozdobną topoli czarnej. Europejska topola czarna krzyżuje się z topolami amerykańskimi (głównie topolą deltoidowatą) dając mieszańce określane wspólnie mianem topoli kanadyjskiej. Ten zbiorowy gatunek wykazuje dużą ekspansywność i ostatnio zaczyna coraz mocniej wypierać rodzimą topolę czarną z jej naturalnych stanowisk. Innymi gatunkami topoli sadzonymi często w Polsce jest grupa około 10 topoli balsamicznych. Pochodzą one z Ameryki Północnej oraz Azji i charakteryzują się wydzielaniem silnego, balsamicznego zapachu przez rozwijające się pąki i młode liście (stąd nazwa). TOPOLA

7. Pokrój-Wysokie i okazałe, często potężnie zbudowane drzewa liściaste o klasycznej, regularnej sylwetce. Posiadają zwykle prosty pień rozgałęziający się na grube i mocne, ukośnie lub łukowato wznoszące się konary. Gałęzie proste i długie, w części wierzchołkowej strzeliste. Niektóre gatunki (np. topola czarna, biała, szara) osiągają ponad 35m wysokości, a średnica ich pnia może przekraczać 2.5m. Najwyższą topolą w Polsce jest topola czarna rosnąca w Warszawie - mierzy ona 43 m wysokości i jest jednym z najwyższych drzew liściastych w Polsce. Z kolei rosnąca w Lesznie k. Warszawy topola biała posiada największy ze wszystkich polskich topoli obwód pnia - u podstawy wynosi on 14m (co daje ponad 4,5 m średnicy!!!), a na wysokości 130 cm - 10,5 m (średnica 3,34 m). Pod względem obwodu mierzonego u podstawy pnia (przy samej ziemi) jest to najgrubsze polskie drzewo. Biotop-Lasy drzew zrzucających liście na zimęw strefie umiarkowanej półkuli północnej. Można ją spotkać w środowisku wilgotnym, w lasach nadrzecznych; głównie w lasach łęgowych oraz jako domieszkę w innych lasach liściastych. Liście-Pojedyncze, o bardzo zmiennej formie zależnej od gatunku. Przykładowo liście (długopędowe) topoli białej są wyraźnie klapowane i pokryte od spodu gęstym, białym kutnerem, osika posiada liście okrągławe o karbowanym brzegu; są one cienkie i delikatne oraz obustronnie nagie, z kolei liście topoli czarnej są romboidalne do trójkątnych, także stosunkowo cienkie i nagie. Jeszcze innego typu liście posiadają topole balsamiczne; są one przeważnie duże, eliptyczne lub jajowate, grube i skórzaste, od spodu często zielonawobiałe i jakgdyby woskowane. Rozmiar liści topoli wielkolistnych może przekraczać 25cm. Zmienność formy liści topoli nie dotyczy tylko różnych gatunków. Nawet w obrębie tego samego gatunku, ba nawet na tym samym osobniku może występować kilka ich rodzajów. Dla przykładu długopędowe liście topoli białej są ostro klapowane i trwale, gęsto owłosione od spodu, podczas gdy liście na któtkopędach są zazwyczaj bezklapowe (lub o wyraźnie łagodniejszych klapach) oraz owłosione rzadko i nietrwale. Podobnie u topoli czarnej liście długo- i krótkopędowe różnią się kształtem i wielkością; te pierwsze (tzw. liście późne) są duże i mają prawie trójkątny kształt, natomiast liście krótkopędowe są mniejsze i bardziej romboidalne niż trójkątne. Kwiaty-Rozdzielnopłciowe, dwupienne, nasiona bardzo szybko kiełkują, posiadają puch ułatwiający rozsiewanie. Dzięki nasionom topole są drzewami pionierskimi.

8. Lipa (Tilia) - rodzaj długowiecznych drzew należący do rodziny lipowatych. Rosną w umiarkowanej strefie półkuli północnej. Zalicza się do niego ok. 30 gatunków. Pień-Czasami z odrostami u podstawy, stosunkowo krótki, przeważnie prosty, u starszych okazów bardzo gruby. Kora-Ciemnoszara lub szarobrunatna, z biegnącymi wzdłuż spękaniami i sieciowato rozgałęzionymi listewkami, jednak niezbyt grubo i głęboko rzeźbiona. Pączki z dwoma lub trzema łuskami mogą być bardzo różnej wielkości, podłużnie owalne, z przodu zaokrąglone. Liście-Pojedyncze, skrętoległe, sercowate, u nasady często lekko asymetryczne. Brzegi karbowano-piłkowane. Kwiaty-Obupłciowe, żółte lub białe, zebrane w baldachogrona lub dwuramienne wierzchotki. Do osadki kwiatostanu przyrośnięta jest podłużna podsadka. Płatków korony i działek kielicha po 5, słupek 1, pręciki liczne. U części gatunków występują płonne pręciki, tzw. prątniczki. Kwiaty są zwykle pachnące i miododajne. Owoc-1-3 nasienny orzeszek. LIPA

9. DRZEWA IGLASTE

10. Sosna (Pinus L. 1753) – rodzaj roślin z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.) obejmujący niemal 115 gatunków drzewi krzewów. Występują przeważnie w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej, choć niektóre gatunki rosną również w strefach cieplejszych (tu jednak zwykle w górach). W Ameryce Środkowej najdalej na południe sięgają do Gwatemali, Salwadoru i Nikaragui, zaś w Azji do Archipelagu Malajskiego. Jedyne naturalne stanowisko na półkuli południowej znajduje się na Sumatrze (P. merkusii). Sosny to rośliny zimozielone o długich, wąskich igłach. Charakteryzują się dużym zakresem tolerancji na warunki środowiska i temperatury. Rozmnażają się płciowo, wytwarzając osobno męskie i żeńskie kwiatostany. Nasiona dojrzewają w twardych, drewniejących szyszkach. Do tego rodzaju należą gatunki uważane za jedne z najdłużej żyjących roślin na Ziemi i w większości nie są zagrożone wyginięciem. Część gatunków podlega ochronie prawnej, przy czym w Polsce ścisłą ochroną objęte są 3 gatunki. Niektóre gatunki i odmiany cieszą się popularnością jako rośliny ozdobne. Sosny są źródłem pożywienia dla wielu owadów, z których część zwalczana jest jako szkodniki. W warunkach osłabienia mogą być podatne na działanie patogenów wywołujących szereg chorób. Niektóre choroby są charakterystyczne dla sosen, inne mogą przenosić się na pozostałe sosnowate lub rośliny z innych rodzin. Sosny stanowią istotne źródło drewna, żywicy, olejków eterycznych, a także jadalnych nasion. Na przestrzeni wieków dostarczały ludziom produktów ważnych w ich codziennym życiu, przez co w naturalny sposób wpisały się w folklor, kulturę i sztukę wielu społeczeństw. Sosny używane były także jako symbole religijne i polityczne. SOSNA

11. Świerk (Picea A. Dietr.) - rodzaj wiecznie zielonych drzew z rodziny sosnowatych (Pinaceae), który obejmuje około 35 gatunków. Występuje na obszarach chłodnych i umiarkowanych półkuli północnej. Pokrój-Drzewa są wysokie i przeważnie mają regularną, stożkową koronę. Liście-Świerk posiada spiralnie osadzone, kłujące szpilki. Igliwie utrzymuje się na gałązkach przez 5 -7 lat. Wyróżnia się 3 podstawowe formy ugałęzienia: - grzebieniasta - pędu zwisają do dołu - szczotkowata - gałązki krótsze, ułożone szczoteczkowato - wokół pędu - płaska - gałązki ułożone horyzontalnie. Szyszki-Cylindryczne, zwisające do dołu. Opada w całości po dojrzeniu nasion. W Polsce występuje świerk pospolity (Picea abies), głównie w górach na południu kraju oraz w północno-wschodniej części kraju. W górach bory świerkowe tworzą piętro regla górnego (piętro górskie wyższe). Świerk silnie zacienia dno lasu. Ma tendencję do zakwaszania gleb, na których rośnie. Wyróżnia się wyjątkowo płytkim i rozległym systemem korzeniowym, wskutek czego jest podatny na wiatrołomy. ŚWIERK

12. Modrzew (Larix Mill.) – rodzaj drzew z rodziny sosnowatych, który obejmuje 10 gatunków występujących na obszarach umiarkowanych i chłodnych półkuli północnej. W Polsce modrzew występuje w Tatrach gdzie lokalnie tworzy górną granicę lasu (modrzew europejski - Larix decidua subsp. decidua) oraz na stanowiskach w części środkowej i południowo-wschodniej (modrzew polski Larix polonica). Pokrój-Drzewa osiągają wysokość do 80 m i posiadają szeroką koronę, która jest zbudowana z poziomo rosnących konarów. Należą one do jednych z najwyższych drzew w Polsce, osiągają ponad 50 m wysokości. Liście-Barwa jasnozielona, kształtu szpilkowatego, miękkie, zebrane w gęste pęczki, skrętolegle osadzone na któtkopędach. Modrzew traci igły na zimę. Szyszki-Kuliste lub jajowate, skierowane są do góry. Rośliny jednopienne. Koloru zielonego MODRZEW

13. WYKONAWCA : PATRYCJA MAJEWSKA