E N D
EGTS GECTWest-Vlaanderen / Flandre-Dunkerque-Côted’OpaleWelkeeconomischepositioneringvoor de grensoverschrijdenderegio van de EGTS ? Quel positionnement économique pour le territoire transfrontalier du GECT ?Grensoverschrijdendseminarie /Séminaire transfrontalier18-10-2010ProvinciehuisBoeverbos – Brugge
EGTS GECT West-Vlaanderen / Flandre-Dunkerque-Côted’Opale Welkomstwoord door dhr. Paul BREYNE, gouverneur van de provincie West-Vlaanderen Le mot d’accueil de M. Paul BREYNE, gouverneur de la Province de Flandre occidentale
EGTS GECT West-Vlaanderen / Flandre-Dunkerque-Côted’Opale Inleiding door dhr. Jean-Pierre VARLET, verkozene van de EGTS Introduction par M. Jean-Pierre VARLET, membre élu du GECT
EGTS GECT West-Vlaanderen / Flandre-Dunkerque-Côted’Opale De kerncijfers van de EGTS: de strategische indicatoren van de economische ontwikkeling door: Les chiffresclés du territoire du GECT : les indicateursstratégiques du développementéconomique par : 1. M. Tapio POTEAU, Chambre de Commerce et d’Industrie de Dunkerque 2. Dhr. Lode VANDEN BUSSCHE, Provincie West-Vaanderen
Un carrefour économique : 100 millions d'habitants dans un rayon de 300 km, au cœur d'un triangle d'affaires (Paris / Bruxelles / Londres), 145 km de côtes et 4 100 km² de superficie, 438 communes – 27 intercommunalités, 5 zones d’emplois : Berck/Montreuil, Boulogne/Mer, Calais, Dunkerque, Saint-Omer.
La population • 813 645 habitants (soit 20% de la population régionale), • Concentrés autour de 6 agglomérations : Dunkerque, Calais, St Omer, Boulogne/Mer, Le Touquet et Berck. • Et plus largement sur le littoral. • Une population légèrement plus jeune sur Calais et Dunkerque.
La population • Densité moyenne de 198,4 habitants au km² : • Supérieure à la moyenne française (105), • +3,8% de taux de variation naturel 1999-2007, • -3,4% de taux de variation migratoire 1999-2007, • +0,5% d’accroissement de la population.
Les emplois • 294 403 emplois, • Relativement stable, • Les femmes occupent 39% de l’emploi salarié de la Côte d’Opale. • 18 % dans le commerce, 25 % dans l’industrie, 16 % dans les services aux entreprises, 9 % dans le BTP, • Un territoire plus industriel qu’en moyenne en France, • Boulogne/Mer est plus présent dans le commerce, Calais dans les services et Dunkerque dans l’industrie.
Les demandeurs d’emplois • 29 522 chômeurs, • Des taux de chômage compris entre 9,6 et 16,7 %, • Supérieurs à la moyenne nationale.
L’accueil des entreprises • 20 500 entreprises, • Dont 75 % ont moins de 5 salariés, • 154 zones d’activités dont : • 7 zones logistiques, • 17 pépinières/ruches/hôtels/ villages d’entreprises.
L’accueil des entreprises Taux de création d’entreprises dans la région Nord-Pas-de-Calais • 4 081 créations d’entreprises, • Même si elle a beaucoup augmenté ces dernières années … • … la création est inférieure à la moyenne régionale et nationale, • Le régime de l’auto-entrepreneur a fortement augmenté les chiffres de la création d’entreprises en 2009.
Les secteurs productifs • 2 pôles de compétitivité • Pôle Aquimer (Centre leader européen de transformation, commercialisation et distribution des produits de la Mer), • Pôle compétitivité Up-Tex : textile innovants, customisation de masse. • 5 pôles d’excellence : • Pôle d’excellence rurale sur la filière lin, • Pôle d’excellence rurale sur la filière bois, • Pôle d’excellence rurale Faïence, • Pôle d’excellence Tourisme, • Pôle d’excellence sur la maîtrise et la sécurité des process, industriels.
L’industrie et la construction 1 085 établissements dans l’industrie et 1 789 dans le BTP, 73 000 emplois dont 15% de femmes, 87% des établissements comptent moins de 50 salariés, 58% de l’emploi industriel concentré dans les établissements de 200 salariés et plus. En 2009, les 3 ports de la Côte d’Opale totalisent près de 100 Mt Le port de Dunkerque pèse 57 % du trafic global, Le port de Calais pèse 81 % du trafic passagers, Le port de Boulogne/Mer est dominé par l’activité de pêche (débarquée). Les secteurs productifs
Une activité de plaisance : 2 000 anneaux sur 5 grands sites (Dunkerque, Gravelines, Calais, Boulogne, Etaples), De grands équipements touristiques : 6 Golfs, 5 Casinos, Nausica, Des Palais des Congrès. Les principaux sites touristiques : Site des 2 Caps, Des beffrois, Des villes fortifiées, Des espaces naturels protégés, De grandes étendues de plages. Le tourisme
400 hôtels) dont 127 classés, 60 % sur le territoire de Boulogne/Mer, 1,2 M d’arrivées chaque année avec : 2/3 d’étrangers à Calais, 2/3 de clientèle affaires à Dunkerque, 4/5 de touristes à Berck. 216 campings : 23 136 emplacements en hôtellerie de plein-air. L’hôtellerie
Le commerce et les services aux particuliers • 10 757 établissements, • 50 151 emplois salariés dont 50% de femmes, • 641 points de vente de 300 m² et plus • S’étendant sur 760 000 m².
La formation • Près de 200 établissements de formations en secondaire et supérieur, • 86 800 élèves en collèges et lycées, • 4 250 apprentis, • 17 200 étudiants en formation supérieure dont 11 300 à l’Université du Littoral Côte d’Opale.
Le territoire de la Côte d’Opale compte : Plus de 800 000 habitants, Près de 300 000 emplois, Plus de 20 000 entreprises. Le territoire Côte d’Opale connaît aussi de fortes disparités : En terme de structure économique : industrie au Nord et services au Sud, En terme de dynamisme économique : chômage élevé à Calais et en-dessous de la moyenne française à Montreuil. Un territoire, des territoires
West-Vlaanderen in cijfers Technisch seminarie Economie, EGTS West-Vlaanderen/Flandre–Dunkerque–Côte d’Opale Brugge, 18.10.2010 Lode Vanden Bussche Diensthoofd Economie Provincie West-Vlaanderen Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
Kerngegevens • centrale ligging tussen London, Paris, Brussel, Ruhr en Randstad Holland • 1.153.837 inwoners • 3144 km², 67 km kust • 367 inwoners/km² • 64 gemeenten, 2 intercommunales • Tewerkstellingspolen: Brugge en Oostende, driehoek Kortrijk-Roeselare-Waregem en kleine steden Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Totale bevolking, gemeenten van West-Vlaanderen, 1 januari 2009. Demografie (I) • 1.153.837 inwoners (18,7 % van het Vlaamse totaal) • 27,4 % van de West-Vlaamse bevolking geconcentreerd in 4 steden: Brugge, Kortrijk, Oostende en Roeselare • Groter aandeel 65-plussers in de kustgemeenten Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Demografie (II) • 1988-2007: +4,6 % bevolkingsgroei • Tot 1994: natuurlijk accres belangrijker voor bevolkingstoename dan migratiesaldo • Vanaf 1997: opnieuw stijgend migratiesaldo; natuurlijk accres blijft dalen • Vanaf 2006: weer licht positief natuurlijk accres Evolutie van het natuurlijk accres en het migratiesaldo per 1.000 inwoners in West-Vlaanderen, 1988-2007. Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Bezoldigde tewerkstelling, gemeenten van West-Vlaanderen, 31 december 2007. Bezoldigde tewerkstelling (I) • 403.052 loontrekkenden • 18,8 % van het Vlaamse totaal • 53,3 % mannen 46,7 % vrouwen • Ruim de helft (53 %) van alle werknemers is tewerkgesteld in de arrondissementen Kortrijk en Brugge Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Bezoldigde tewerkstelling in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest naar sector, 31 december 2007. Bezoldigde tewerkstelling (II) • Tertiaire en quartaire sector in West-Vlaanderen even groot (beiden 35,7 %) • 23,2 % in industrie (tov 19,4 % in het Vlaamse Gewest) • Bouwsector (6,6 %) en primaire sector (0,8 %) het kleinst • Tertiaire sector in arr. Oostende en Brugge sterker aanwezig • Quartaire sector sterker aanwezig in arr. Veurne, Brugge en Oostende • Industrie zeer sterk aanwezig in arr. Tielt Aandeel van bezoldigde tewerkstelling naar sector in de arrondissementen van West-Vlaanderen, 31 december 2007. Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Zelfstandigen en helpers (excl. zelfstandigen in bijberoep) • 104.272 zelfstandigen en helpers • 23 % van het Vlaamse totaal • 63 % mannen 37 % vrouwen • In West-Vlaanderen: 61 % in tertiaire sector 15 % in primaire sector; 10 % in bouwsector • Primaire sector sterker aanwezig in arr. Diksmuide, Ieper en Tielt • Tertiaire sector sterk aanwezig in arr. Oostende Aandeel van zelfstandigen en helpers in de arrondissementen van West-Vlaanderen naar sector, 31 december 2008. Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Werkloosheid • 41.057 werklozen (niet-werkende werkzoekenden + oudere werklozen) • 16,1 % van het Vlaamse totaal • 48,9 % mannen 51,1 % vrouwen • Werkloosheidsdruk: 5,8 % (Vlaams Gewest: 6,6 %) • Werkloosheidsdruk hoogst in arr. Oostende (8,0 %) en laagst in arr. Tielt (4,2 %) Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
Economische infrastructuur (1) Bedrijventerreinen • Goede spreiding van relatief grotere bedrijventerreinen • Sterke versnippering in driehoek Kortrijk-Roeselare-Waregem Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
Economische infrastructuur (2) Logistieke zones • Zeehavens Zeebrugge en Oostende • Luchthavens Oostende en Kortrijk • Rivierterminals langs Leie (Wielsbeke) en Schelde (Avelgem) • Spoorterminal langs E17 (LAR) Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
Economische infrastructuur (3) Bedrijfsonthaalinfrastructuur 1) Bestaand • 7 bedrijvencentra (BC) • 7 doorgangsgebouwen (DG) • 4 sociale startcentra • 1 stedelijk ondernemerscentrum te Kortrijk • 2 innovatie- en incubatiecentra:Greenbridge Oostende en IICK Kortrijk Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
* Economische infrastructuur (4) Bedrijfsonthaalinfrastructuur 2) Bijkomend (2010-2011) • 1 bedrijvencentrum Dikmuide (BC) • 6 doorgangsgebouwen (DG) • 4 stedelijke ondernemerscentra (SOC): Oostende, Ieper, Roeselare en uitbreiding Kortrijk • incubatieruimte voor creatievestarters (*)in: BC Oostendeen BC Brugge * SOC DG VEURNE DG WINGENE BC DIKSMUIDE SOC DG IZEGEM DG POPERINGE DG ROESELARE SOC DG WERVIK SOC Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Economische infrastructuur (5) Compentie- en kennispolen in W-Vlaanderen gesitueerd 1) Vlaamse competentiepolen in Kortrijk • Flanders InShape: productontwikkelingen en industrieel design • Flanders Plastic’Vision 2) Andere Vlaamse industriegedreven kenniscentra • Vlaams kunststofcentrum (VKC, Kortrijk) • In-HAM: assistieve technologie (Gits) • Centrum Water (Hogeschool West-Vlaanderen, Kortrijk) • Power-Link (Greenbridge incubator, Oostende) 3) West-Vlaamse ‘intermediairen’ actief op het gebied van innovatie: Innovatiecentrum, Agentschap Ondernemen, Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij, POVLT, UNIZO, VOKA, VKW 4) Onderzoekscentra binnen de West-Vlaamse hogescholen HOWEST, KATHO en KHBO Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Vestigingen • 34.444 vestigingen • 22,0 % van het Vlaamse totaal • Relatief meer kleine vestigingen (minder dan 50 werknemers) in West-Vlaanderen (95,7 %) tov Vlaams Gewest (95,1 %) • 64,4 % van alle vestigingen in West-Vlaanderen: minder dan 5 werknemers (Vlaanderen: 61,9 %); in deze vestigingen is in West-Vlaanderen 9,7 % van alle werknemers tewerkgesteld (Vlaanderen: 8,1 %) Verdeling van het aantal vestigingen en de bezoldigde tewerkstelling in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest naar grootteklasse, 31 december 2007. Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Oprichtingsratio (a), gemeenten van West-Vlaanderen, 2007. Opgerichte ondernemingen • 7.726 oprichtingen in West-Vlaanderen • 18,8 % van het Vlaamse totaal • Oprichtingsratio (= oprichtingen tov aantal actieve ondernemingen) in West-Vlaanderen: 7,9 % (9,1 % in Vlaanderen) Aantal opgerichte ondernemingen in West-Vlaanderen, 1998-2007. Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen.
West-Vlaanderen in cijfers Aantal werknemers en vestigingen in de industrie, West-Vlaanderen, 31 december 2007. Industrie • 3.763 vestigingen • 93.332 werknemers • 69,0 % van alle werknemers in de industrie actief in metaal, textiel & confectie en voeding Bron: RSZ, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Detailhandelszaken naar branche, West-Vlaanderen, januari 2010. Detailhandel • 16.674 detailhandelszaken in West-Vlaanderen • 23,7 % van het Vlaamse totaal Bron: Tellingen Spectron online adressenbank (22/01/2010), Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO
West-Vlaanderen in cijfers Overnachtingscapaciteit West-Vlaanderen: 610 136 bedden Toeristisch aanbod 2008 Brugge: 9 566 bedden Kust : 581 629 bedden Brugse Ommeland: 5 427 bedden Westhoek: 9 849 bedden Leiestreek: 3 665 bedden
Toeristisch aanbod 2008 • Verblijfsaccomodatie • 622 hotels (12 913 kamers) • Kust: 304 hotels (6 995 kamers) • Brugge: 112 hotels (3 243 kamers) • Andere regio’s: 206 hotels (2 675 kamers) • 116 campings (103 aan de kust) • 4 765 plaatsen voor toeristen • 24 000 residentiële plaatsen • 86 033 woningen/appartementen aan de kust West-Vlaanderen in cijfers
Toeristisch aanbod 2008 • Activiteiten • Pleziervaart: • 3 356 ligplaatsen in 4 maritieme jachthavens • (Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge) • 102 attracties/musea (+5 000 bezoekers) • Kust: 31 • Brugge: 25 • Westhoek: 25 veelal gelieerd aan WO I West-Vlaanderen in cijfers
West-Vlaanderen in cijfers Overnachtigen : 35 863,1 nachten (X 1 000) Toeristische vraag en verblijfstoerisme 2008 (overnachtigen x 1 000) Brugge: 1 731,1 Kust: 32 185,6 Brugse Ommeland: 244,6 Westhoek: 280,7 Leiestreek: 325,8
Toeristische vraag 2008 • 6 534 000 bezoekers in 102 attracties/musea • (+ 5 000 bezoekers) • Kust: 2 272 000 bezoekers • Brugge: 2 376 000 bezoekers • Westhoek: 1 375 000 bezoekers • Recreatieve fietsers op de fietsnetwerken • Netwerk Brugse Ommeland: 1 506 000 • Netwerk Westhoek: 1 108 000 • Netwerk Leiestreek: 893 000 West-Vlaanderen in cijfers
West-Vlaanderen in cijfers Verdeling van het aantal West-Vlaamse laatstejaarsleerlingen volgens studierichting, 1 februari 2009. TSO Opleiding (I) • 83.034 leerlingen in het secundair onderwijs • 282 vestigingsplaatsen in het secundair onderwijs • ASO (23,9 %), TSO (22,5 %) en BSO (18,1 %) zijn de populairste onderwijsvormen • Laatstejaarsleerlingen (3e graad, 2de leerjaar) • Personenzorg, handel en mechanica-elektriciteit zijn de populairste afstudeerrich-tingen BSO Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO Bron: Vlaamse Overheid, Departement Onderwijs en Vorming, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen.
West-Vlaanderen in cijfers Verdeling van het aantal West-Vlaamse studenten volgens studierichting, academiejaar 2008-2009. Hogeschool Opleiding (II) • 32.026 studenten volgen hoger onderwijs • 63,9 % hogeschool; 36,1 % universiteit • 3 hogescholen, één universiteit • Populairste hogeschool-richtingen: handelswet. en bedrijfskunde (27,8 %), industriële wet. en technol. (19,7 %), onderwijs (15,2 %) • Populairste universiteits-richtingen: rechten (14,9 %), (toeg.) economische wet. (12,5 %), psychologie (11,3 %) Universiteit Brugge 18.10.2010, EGTS W-VL / FL-D-CdO Bron: Vlaamse Overheid, Departement Onderwijs en Vorming, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen.
EGTS GECT West-Vlaanderen / Flandre-Dunkerque-Côted’Opale • De groteeconomischeoriëntaties van hetgrondgebiedmet: • Les grandes orientations économiques du territoireavec : • - De Vlaamse overheid, Agentschap Ondernemen, mevr. Annelies DEMEURIE • - De Provincie West-Vlaanderen, dhr. Lode VANDEN BUSSCHE • - Stad Ieper, dhr. Jan GUILLEMONT • - Le Secrétariatgénéral aux Affaires régionales, M. Thomas PILLOT • - La RégionNord-Pas de Calais, Mme Caroline DUPUIS • - La Communautéurbaine de Dunkerque, M. Arnaud SALOME
Welke economische positionering voor de grensoverschrijdende regio van de EGTS ?
Vlaanderen in Actie (ViA)Pact 2020 • Het doel van ViA is om Vlaanderen tegen 2020 naar de top vijf van Europese regio's te leiden.ViA formuleerde zeven doorbraken: • De open ondernemer • De lerende Vlaming • Innovatiecentrum Vlaanderen • Groen en dynamisch stedengewest • Slimme draaischijf van Europa • Warme samenleving • Slagkrachtige overheid • De doorbraken zijn omgezet in 20 concrete doelstellingen in het Pact 2020. De Vlaamse Regering en de sociale partners ondertekenden het Pact en engageren zich om het uit te voeren.
Internationalisering • Stijging aandeel in de wereldexportmarkt. Exploratie onbenut potentieel op vlak van internationalisatie. • Stijging buitenlandse directe investeringen en investeringsbedrag. • Stijging aantal exporterende bedrijven en verdubbeling aantal exporterende kmo’s. • Groei uitvoer naar snelgroeiende markten.
Innovatie • Grotere besteding aan O&O. • Verdubbeling omzet uit nieuwe of verbeterde producten en diensten. Hogere vertegenwoordiging van de speerpuntdomeinen (ICT, gezondheidszorg, logistiek en elektriciteitsnetwerk). Hoger aandeel werkenden in kennisintensieve sectoren. • Stijging aantal patentaanvragen. Meer en betere verspreiding van innovatie. • Meer overheidssteun voor eco-innovatie.