ÒªÐªË Á¯ÐÈÉÍ ¯Ð ÒÀÐÈÀ ЭРҮҮЛ ХҮНС БОЛОХ НЬ

1. ҪЪËÁ¯ÐÈÉÍ ¯Ð ÒÀÐÈÀ ЭРҮҮЛ ХҮНС БОЛОХ НЬ ØÓÒÈÑ, ÕÈÁÑ-ûíáàãøÝ.Ýíõöýöýã Дэд проф. Доктор Ph.DЯ.Алтанцэцэг

2. ¯Ð ÒÀÐÈÀà կÍÑÝÍÄ ÀØÈÃËÀÕ ЧÈÃËÝË • Òýýðýìäýíãóðèë ¿éëäâýðëýõ • Õàëüñëàæáóäàà¿éëäâýðëýõ • Òàðèàíûõàëüñ, á¿ðõ¿¿ë, ¿ð õºâðºëèéãõ¿íñýíäàøèãëàõ(õ¿íñíèéõèâýã, ¿ð õºâðºë) • Óðãàìëûíòîñ¿éëäâýðëýõ • Õººñºíöºðá¿òýýãäýõ¿¿í¿éëäâýðëýõ • Õàâòãàéëñàíá¿òýýãäýõ¿¿í¿éëäâýðëýõ • ªã뺺íèéçóóø

3. ÀЧÕÎËÁÎÃÄÎË • Í¿¿ðñóñíûүндсэн ýõ¿¿ñâýð • Ýðäýñ, àìèíäýìèéíýõ ¿¿ñâýð • ìàãíè, êàëüöè, êàëè, õðîì •  òºðëèéíáîëîí Å, Ð àìèíäýì • Ýñëýãèéí ¿íäñýíýõ ¿¿ñâýð • Õîîëáîëîâñðóóëàõýðõòýíáîëîíç¿ðõñóäàñíûºâчíººñ óðüäчèëаí ñýðãèéëýõàчõîëáîãäîëòîéýëáîäèñûãõ¿íçîíõèëîí ¿ð òàðèàíààñàâíà

4. ÃÓÐÈËÛÍ ÇÎÐÈÓËÀËÒ • Тàëõ, òàëõàíá¿òýýãäýõ¿¿íèé • Жèãíýëòèéíãóðèëàíá¿òýýãäýõ¿¿íèé • Үíäýñíèéáîëîíчàíàëãûíãóðèëàíá¿òýýãäýõ¿¿í • Ãîéìîíãèéí гэх мэт

5. ÕªÕ ÒÀÐÈÀÍÛ ÃÓÐÈË • Á¿ä¿¿í øèðõýãò • Øèðõýãò • Íàðèéíøèðõýãòгурил үйлдвэрлэнэ • Уураг, нүүрсус, тосноосгадна В болон Е төрлийнаминдэм, магни, цайр, фосфор, төмөр, селензэрэгэрдэсбодисыннайдвартайэхүүсвэр • -глюкан (1-2%) агуулах тул цусныхолестеринийагууламжийгбууруулж, зүрхнийтитэмсудасныэмгэгээссэргийлэхүйлчилгээтэйньэмнэлзүйнсудалгаагаарнотлогдсон

6. ÀÐÂÀÉ • Арвайн гурил, хөц будаа • тэжээллэг чанар өндөртэй • хүний биед шингэц сайтай бүтээгдэхүүн • Эслэг, эрдэс бодис болон олейны, линолены зэрэг ханаагүй тосны хүчлийг ихээр агуулах учраас эмчилгээ, сувилалын өвөрмөц чанартай • Хөц будаанд уусамхай эслэг болох -глюкан харьцангуй ихээр орших (3-11%) тул цусны холестериний агууламжийг бууруулах болон зүрхний титэм судасны эмгэгийн үед бие махбодид эерэг ач холбогдолтой

7. ÕÎØÓÓ ÒÀÐÈÀ • Цардуулыгхарьцангуйбага, харинэслэг, түүнийдоторуусамхайэслэг (β-глюканы) ихагуулна • Өөрөөрхэлбэлцардуул, хүнснийэслэгийгзохистойхарьцаагаарагуулсанзалааттарималтулэмчилгээ, сувиллынхүнсэндилүүтохиромжтой. • -глюканыхэмжээ 3-7% бөгөөдтүүний 75 орчимхувьньүрийнэндоспермбаэсийнханандтарханбайрлана • Òîñàãóóëàìæààðàà (4-11%) çàëààò ¿ð òàðèàáîëîíáóäààíûòºðëèéãòýðã¿¿ëíý • ÀìèíäýìÂ1, Â2, Â4, Ê, • Êàëè, ôîñôîð, òºìºð, ìàãíè, èîäûíýõ ¿¿ñâýðáîëíî

8. ÃÓÐÂÀËÆÈÍ ТАРИАНЫ ÕÝÐÝÃËÝÝ • Áóäàà, ãóðèë, òàëõ, æèãíýìýã, ãîéìîí ¿éëäâýðëýëä áîëîí òýæýýëèéí çîðèóëàëòààð àøèãëàíà • Áèå îðãàíèçìä õÿëáàðõàí øèìýãäýíý • Ãóðâàëæèí òàðèàíû ãóðèë íü áóóäàéí ãóðèëòàé õàðüöóóëàõàä óóðàã, óóñàìòãàé ýñëýã, ëèïèäýýð áàÿëàã • Òàðõèíû ñóäàñ õàòóóðàõ, ÷èõðèéí øèæèí, õýòòàðãàëàëòçýðýãºâ÷èí ¿¿ñýõ ìàãàäëàë áóóðíà • Ñ àìèíäýìòýéõàìáàéäëààðçàðèìòºðëèéíõàëäâàðòáîëîí ¿å ìºчíèé ºâчèí, öóñíûäàðàëòèõñýõ, öàöðàãûíõîðäëîãûí ¿åäõýðýãëýíý

9. ÁÎà ÒÀÐÈÀÍÛ ÕÝÐÝÃËÝÝ • Бóäàà, ãóðèë, ïèâî, äàðñ ¿éëäâýðëýëä àøèãëàíà • Óóðãèéí ýõ áóëàã áºãººä áóóäàé, õîøóó òàðèà, òóòðàãàòàé õàðüöóóëàõàä èõ õýìæýýíèé ëèçèí àãóóëíà • Öàéíû íýã àÿãà áîã òàðèà íü óóðãèéí õîíîãèéí õýðýãöýýíèé 20%-èéã õàíãàíà • Áîã òàðèà íü Â-ãèéí á¿ëãèéí àìèíäýì, ìàãíè, öàéð, çýñ, òºìðèéí ýõ áóëàã áîëíî • Õàðüöàíãóé èõ õýìæýýíèé ìàãíè, öàéð, ðèáîôëàâèí, íèêîòèíû õ¿÷èë àãóóëàõ òóë óëààí õîîëîéí õîðò õàâäàð • ôèòàòûã àãóóëàõ òóë á¿ä¿¿í ãýäýñ, õºõíèé õîðò õàâäðààð ºâ÷íèé ýñðýã ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëíý

10. ØÀÐ ÁÓÓÐÖÀÃÛÍ ÕÝÐÝÃËÝÝ • Эслэг, флавоноид, фитиний хүчил (1,0-1,5%), сапонин, тосны ханаагүй хүчил болон эрдэс зэрэг зохицуулах үйлчилгээтэй бүрэлдэхүүнийг агуулна • Судлаачдын үзэж байгаагаар шар буурцаг нь фенолын нэгдэл (генистеин, дайдзин, дайдзеин, глицитеин г.м) харьцангуй ихээр агуулах бөгөөд энэ нь хорт хавдрын эсрэг үйлчилгээтэй • Áóäàà, òîñ, ìàðãàðèí, ñ¿¿, ãóðèë, ÷èõýð, íººø, òýæýýë • Тîñ, ñ¿¿, ãóðèë, óóðãèéã нь òºðºë á¿ðèéí ä¿ô¿, áÿñëàã, òàðàã, çóòàí, ñ¿ìñ, óóðãèéí áàÿæóóëàã÷ààð àøèãëàíà • Уóðàã íü àìüòíû ãàðàëòàé óóðãèéí á¿òöýä îéðòîæ î÷èõ òóë íîãîîí õîîëòîíû óóðãèéí ¿íäñýí ýõ ¿¿ñâýð áîëíî