มาตรฐานแรงงาน

1. มาตรฐานแรงงาน • มาตรฐานแรงงาน คือ กฎเกณฑ์ ข้อปฏิบัติเกี่ยวกับสภาพการจ้างและสภาพการทำงาน เช่น ค่าจ้าง ชั่วโมงทำงาน วันหยุด และความปลอดภัยในการทำงาน • เป้าหมายของการมีมาตรฐานแรงงาน คือเพื่อให้แรงงานได้รับการคุ้มครองอย่างทัดเทียมเสมอภาค ก่อให้เกิดคุณภาพชีวิต มีความปลอดภัย มีแรงงานสัมพันธ์ที่ดี และมีขวัญกำลังใจในการทำงาน

2. ประเภทของมาตรฐานแรงงานประเภทของมาตรฐานแรงงาน มาตรฐานแรงงานแบ่งเป็น 3 ประเภทหลักๆ ดังนี้ • มาตรฐานแรงงานระหว่างประเทศ คือ อนุสัญญาและข้อแนะ รวมทั้งประกาศอื่นๆ ขององค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) • มาตรฐานแรงงานตามกฎหมาย คือ ข้อบังคับตามกฎหมาย ได้แก่ พ.ร.บ. คุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 กฎหมายความปลอดภัยในการทำงาน และ พ.ร.บ. แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ.2518 • มาตรฐานแรงงานเอกชน คือ ข้อกำหนดที่ประกาศใช้โดยองค์กรพัฒนาเอกชน กลุ่มธุรกิจ และผู้ผลิตสินค้า เช่น SA8000 WRAP ETI ฯลฯ รวมทั้งหลักปฏิบัติของผู้ผลิต เช่น อดีดาส-ซาโลมอน ไนกี้ และ วอลท์ ดิสนีย์ ฯลฯ

3. ระดับของมาตรฐานแรงงานระดับของมาตรฐานแรงงาน • มาตรฐานแรงงานในระดับสากล • มาตรฐานแรงงานในภูมิภาค เช่น มาตรฐานแรงงานของสหภาพยุโรป มาตรฐานแรงงานของกลุ่มประเทศนอร์ดิก • มาตรฐานแรงงานในระดับกลุ่มการค้าและสถาบันในความร่วมมือ • มาตรฐานแรงงานในระดับชาติ (กฎหมายของประเทศและข้อตกลงร่วมระหว่างประเทศ และมาตรฐานแรงงานไทย) • มาตรฐานแรงงานในระดับอุตสาหกรรม • มาตรฐานแรงงานในระดับสาขาอาชีพ • มาตรฐานแรงงานในระดับสถานประกอบการและกลุ่มบริษัท (จรรยาบรรณธุรกิจด้านแรงงาน หรือสภาพการจ้างในสถานประกอบการ) • มาตรฐานแรงงานในระดับย่อย เช่น ระดับพื้นที่ และกลุ่มกิจกรรมต่างๆ

4. มาตรฐานที่สำนักพัฒนามาตรฐานแรงงานแนะนำมาตรฐานที่สำนักพัฒนามาตรฐานแรงงานแนะนำ • มาตรฐานแรงงานไทย ความรับผิดชอบทางสังคมของธุรกิจไทย มรท. 8001-2546 (Thai Labor-Standard : TLS 8001-2546) เป็นมาตรฐานที่จัดทำโดยภาครัฐร่วมกับเอกชนมาตรฐานแรงงานว่าด้วยความรับผิดชอบทางสังคม (Social Accountability 8000-SA 8000) เหมาะสมกับสถานประกอบกิจการส่งออก • มาตรฐานแรงงานว่าด้วยข้อปฏิบัติในสถานที่ทำงาน (Workplace Code of Conduct) • มาตรฐานแรงงานว่าด้วยสมาคมสิทธิคนงาน (Worker Rights Consortium Code of Conduct)

5. มาตรฐานที่สำนักพัฒนามาตรฐานแรงงานแนะนำ (ต่อ) • มาตรฐานแรงงานว่าด้วยหลักจรรยาบรรณของบริษัท ไนกี้ (Nike Code of Ethics) กำหนดขึ้นโดยบริษัทในเครือไนกี้ เหมาะสมกับสถานประกอบกิจการผลิตเครื่องกีฬา • มาตรฐานแรงงานว่าด้วยหลักการผลิตที่เป็นสากลทั่วโลก (Mattel Global Manufacturing Principles) • มาตรฐานจริยธรรมพื้นฐานทางการค้า (Ethical Trading Initiative (ETI) Standard) (International Council of Toy Industries Code of Business Practice) (ICTI) เหมาะสมกับอุตสาหกรรมผู้ผลิตของเล่นเด็ก

6. มาตรฐานแรงงานขององค์กรแรงงานระหว่างประเทศมาตรฐานแรงงานขององค์กรแรงงานระหว่างประเทศ • องค์กรแรงงานระหว่างประเทศหรือ International Labour Organization (ILO) เป็นองค์กรสากลภายใต้สหประชาชาติ มีบทบาทในการกำหนดมาตรฐานแรงงานสากลในรูปแบบที่รู้จักกันในนาม “อนุสัญญา ILO” เพื่อเป็นแหล่งอ้างอิงด้านสิทธิแรงงานสำหรับสหภาพแรงงานเพื่อใช้ในการส่งเสริมสิทธิของลูกจ้างในการเจรจาต่อรองกับนายจ้างและรัฐบาล โดย ILO มีนโยบายว่าอนุสัญญาหลักมีผลบังคับใช้สำหรับทุกประเทศและทุกบริษัท รวมถึงประเทศที่ยังไม่ได้ให้สัตยาบันอนุสัญญาหลักของ ILO ด้วย • อนุสัญญาหลักมี 4 เรื่อง (8 อนุสัญญา)

7. มาตรฐานแรงงานขององค์กรแรงงานระหว่างประเทศ (ต่อ) • เสรีภาพในการสมาคมและการยอมรับสิทธิการเจรจาต่อรองร่วม(อนุสัญญาฉบับที่ 87 และ 98) ประเทศไทยยังไม่ให้สัตยาบัน • การตั้งองค์กรและการเข้าเป็นสมาชิก เป็นสิทธิการตัดสินใจของคนงานโดยไม่ต้องขออนุญาตใคร • การร่างข้อบังคับและกฎขององค์กร เป็นสิทธิการตัดสินใจของคนงาน • การเลือกผู้แทนขององค์กร เป็นสิทธิการตัดสินใจของคนงาน • การดำเนินกิจการขององค์กร เป็นสิทธิการตัดสินใจของคนงาน • ภาครัฐจะต้องไม่แทรกแซงใดๆ อันส่งผลต่อการจำกัดสิทธิ • ภาครัฐไม่มีสิทธิยุบหรือพักการดำเนินกิจการขององค์กร • การรวมองค์กรเข้าด้วยกัน เป็นสิทธิการตัดสินใจของคนงานและองค์กร

8. มาตรฐานแรงงานขององค์กรแรงงานระหว่างประเทศ (ต่อ) • การยกเลิกการใช้แรงงานภาคบังคับทุกรูปแบบ (อนุสัญญาฉบับที่ 29 และ 105) โดย “แรงงานภาคบังคับ” ไม่นับกรณีต่อไปนี้ • งานเกี่ยวกับการทหารที่ต้องทำภายใต้กฏหมายเกณฑ์ทหาร • งานหรือบริการใดๆ ที่ทำในฐานะพลเมืองหรือสมาชิกชุมชน (เช่น ลูกขุน) • งานหรือบริการใดๆ ที่เป็นผลจากคำพิพากษาในชั้นศาล แต่ทั้งนี้บุคคลนั้นต้องทำงานดังกล่าวภายใต้การสอดส่องดูแลของเจ้าหน้าที่รัฐ • งานหรือบริการใดๆ ที่กระทำในภาวะฉุกเฉิน เช่น ภัยธรรมชาติ • การยกเลิกการใช้แรงงานเด็ก = 15 ปี (ฉบับที่ 138 และ 182) • การขจัดการเลือกปฏิบัติในอาชีพและการจ้างงาน (อนุสัญญาฉบับที่ 100 และ 111)

9. มาตรฐานสากลขององค์กรสหประชาชาติมาตรฐานสากลขององค์กรสหประชาชาติ • UN Global Compact หลักปฏิบัติสากล 10 ประการ ประกาศปี 1999 • สนับสนุนและเคารพการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน • การกระทำอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน • เสรีภาพในการสมาคมและการยอมรับสิทธิการเจรจาต่อรองร่วม • ขจัดการใช้แรงงานบังคับทุกรูปแบบ • ยกเลิกการใช้แรงงานเด็ก • ขจัดการเลือกปฏิบัติในอาชีพและการจ้างงาน • สนับสนุนมาตรการ/วิธีการที่ป้องกันความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อม • ส่งเสริมแนวทาง/มาตรการที่ส่งเสริมความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม • ส่งเสริมให้เกิดการพัฒนาเทคโนโลยีที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม • ขจัดการคอรัปชั่นทุกรูปแบบ รวมถึงการติดสินบนและการใช้อำนาจบังคับ