230 likes | 643 Views
BİLİNÇ. Prof Dr Süheyla ÜNAL. Bilinç. Uyanıklık Kendimiz ve dünya hakkında farkında oluşluluk Kendilik bilinci Mental ve fiziksel eylemlerin kontrolü Karar verme, yönetsel işlev Hata tarama ve düzeltme Kendini denetleme Bilişsel esneklik ve düzenlilik arasında denge kurma. Bilinçlilik.
E N D
BİLİNÇ Prof Dr Süheyla ÜNAL
Bilinç • Uyanıklık • Kendimiz ve dünya hakkında farkında oluşluluk • Kendilik bilinci • Mental ve fiziksel eylemlerin kontrolü • Karar verme, yönetsel işlev • Hata tarama ve düzeltme • Kendini denetleme • Bilişsel esneklik ve düzenlilik arasında denge kurma
Bilinçlilik • Consciousness requires • Intelligence (ability) • Awareness (state) • Central executive • Attention and attention switching • Mental saccades • Cognitive perception • Cognitive action control
Mental fakülteler • Bir şeyin öğrenilmesini ve hatırlanmasını sağlayan mekanizmalar (gelecekteki eylemlerin dayanağı olan) • Bir şeyi öğrenmenin ve hatırlamanın farkındalığı
Consciousness with attention involves activity in both prefrontal and posterior regions.. …top-down, bottom-up, recurrent feedback ….more or less global
Bilincin nörolojisi • Bilinç beynin tümüne yayılmıştır • Beyin sapı uyanıklık ve uyku için önem taşır • Bilgi işleme süreci bilinci kontrolü altındadır
Bilinç için nöral model • A neural net architecture for attention and visual consciousness. • Visual information flows from V1 to areas V2-V4, and finally IT where objects are detected. • Each area has its inhibitory neurons to sharpen differences at that level. • Posterior parietal neurons (PP) bias visual neurons that detect the object in that spatial location. • Prefrontal neurons in area 46 are involved in voluntary attentional selection. Attention and conscious flows. 8
Inspiration: human brain Photo (brain): http://www.scholarpedia.org/article/Neuronal_correlates_of_consciousness Central Executive Episodic Memory & Learning Attention switching Action monitoring Emotions, rewards, and sub-cortical processing Planning and thinking Queuing and organization of episodes Motivation and goal processor Episodic memory Sensory-motor Semantic memory Motor skills Motor processors Sensory processors Data encoders/ decoders Data encoders/ decoders Motor units Sensory units
Bilincin anatomisi • Retiküler aktivatör sistem (RAS) • Beyin sapındaki çekirdeklerden başlar ve beynin birçok bölümüne dağılır • Hipotalamik alanlar • Preoptik alan (NREM uykusu) • Posterior hipotalamus (uyanıklık) • Suprakiyazmatik çekirdek • Sirkadiyan ritm
Diencephalon Thalamus Level 3 Mesen- cephalon Level 2 Pons Beyinsapı Cerebellum Level 1 Medulla oblongate Reticular formation Bilincin anatomisi
RAS – retiküler aktivatör sistem • Bilinçlilik ve uyanıklılık • Zayıf ve tekrarlayan uyarıları filtreleme
RAS • Uyku/uyanıklık • Kas tonusu • Ağrı modülasyonu
RAS’tan yaygın dağılım -> uyarım Talamus ve kortekse ‘spesifik’duyusal uyarılar Bazal önbeyin “Spesifik olmayan” duyusal kollateral aksonlar Talamus Ön akım Arka akım
RAS’ın nörotansmitterleri • GABA-Düzenleyici • Bazal önbeyin • ACh - Uyarım • ventral retiküler formasyon • NE - Uyarım • lokus seruleus • 5HT - Uyarım • Rafe çekirdeği
Limbik sistem- Visseral Beyin • Hipotalamus • Nukleus akkumbens • Amigdaloid çekirdekler • Orbitofrontal korteks
Dorsolateral Prefrontal Korteks • Çalışma belleği ile ilgilidir • Talamusla bağlantıları aracılığı ile davranışı uyumlandırır ve düzenler • Üst bölgesi zamana ait ipuçlarını kullanarak davranışı yönetir • Visuospasiyal süreçler gerçekleşir
Bilincin nörobiyolojisi • Global bütünleşmiş alanlar (Kinsbourne) • Senkronize ossilasyonlar (Singer 1999, Crick ve Koch 1990) • NMDA-aracılı geçici nöral temsilciler (Flohr 1995) • Kortikal aktivasyonun talamikmodulasyonu (Llinas 2001) • Reentrant kortikal looplar (Edelman 1989) • Frontal ve ortabeyin yapıları arasında sürekli eylem- öngörü- değerlendirmeyi sağlayan loopların karşılaştırıcı mekanizmaları (Gray 1995) • Sol hemisfere dayalı yorum süreçleri (Gazzaniga 1988) • Frontal-limbik bağlantılara (Damasio 1999) ya da periaqueductal graye (Panksepp 1998) dayalı duygusal somatosensoriyel süreçler
Bilincin nörobiyolojisi • NMDA-temelli plastisite, talamusun kortekseözel bağlantıları ya da düzenli ossilasyonlar bilinçli yaşantıların kısa sürede oluşumuna katkıda bulunurlar • Yaygın nöral kalıplar ve düzenlemeler özelleşmiş beyin yapılarında oluşan lokal aktivitelerin bilinçl yaşantıları oluşturmak üzere bütünleştirilmesini gerektirir • Sol hemisfer yorumlayıcı işlemler aracılığı ile bilinçli bir self-awareness oluşturarak her bireyin öyküsüne temel olur.
Yüksek düzey bilinçlilik • Kontrol süreçleri • Bir amaca aktif olarak odaklanmış çaba • Dikkat
Alt düzey bilinçlilik • Otomatik süreçler • Çok az dikkat ve bilinçliçaba gerektirirler • Devam edegelen diğer etkinliklerin arasına giremezler • Gündüz rüyası
Top/Up (Frontal cortex) Down/Bottom (Thalamus; Posterior cortex)