270 likes | 512 Views
به نام خدايي كه در اين نزديكي است اصول اپيدميولوژي و مبارزه با بیماری ها- دانشجويان پرستاری فرزانه مباشري- عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي فسا. جلسه سوم اپیدمیولوژی توصیفی مطالب اصلی مورد بحث: مقدمه ای بر انواع مطالعات اپیدمیولوژیک
E N D
به نام خدايي كه در اين نزديكي است اصول اپيدميولوژي و مبارزه با بیماری ها- دانشجويان پرستاری فرزانه مباشري- عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي فسا
جلسه سوم اپیدمیولوژی توصیفی مطالب اصلی مورد بحث: • مقدمه ای بر انواع مطالعات اپیدمیولوژیک • مطالعات توصیفی، عوامل کلیدی، مراحل انجام و موارد استفاده • مفهوم توزیع بیماری برحسب شخص، زمان و مکان • مطالعات مقطعی، طرح مطالعه، ویژگی ها و محدودیت ها • مطالعات طولی، طرح مطالعه، ویژگی ها و محدودیت ها • مطالعات بوم شناختی، گزارش مورد، مرور موارد • موارد استفاده از مطالعات توصیفی
Epidemiology Components • Distribution: • Who is getting the disease? Where? When? • Frequency: • Quantification of existence (prevalence) or occurrence (incidence) of Diseases; Disability & Death • Measurements of health states & events in community • Determinants: • Factors associated with health state; causal factors
انواع مطالعات بر مبناي هدف توصيفي: با هدف بررسي و توصيف يك وضعيت بدون قصد آزمون فرضيه تحليلي: با هدف بررسي يك اختلاف يا ارتباط (آزمون فرضيه)
انواع مطالعات توصيفي تحليلي مشاهدهاي مداخلهاي اكولوژيك گزارشمورد كارآزماييباليني گزارشموارد كوهورت كارآزماييميداني و000 مورد- شاهدي كارآزمايياجتماعي مقطعي
چند عنوان پژوهشی • ارائه سیمای اپیدمیولوژیک سالک در فسا در سال 1392 • بررسی هزینه های درمان بیمه شدگان سازمان خدماتدرماني در بیمارستان هایی از کشور که با آن سازمان قرارداد ندارند • بررسی نیازهای آموزش بهداشت دوران بلوغ به دختران دبیرستانی • بررسی شیوع نارسی در نوزادان و برخی از عوامل خطر آن در شیراز در سال 1392 • رابطه میان آلودگی هوا و مرگ سالمندان • الگوی سنی ازدواج در ایران و برآورد وضعیت آن در سال های آینده
مطالعات توصيفيDescriptive Studies مراحل انجام مطالعات توصيفي • تعريف جمعيت مورد بررسي • تعريف بيماري مورد بررسي • شرح بيماري برحسب شخص، زمان و مكان • تعيين حجم بيماري در جامعه • مقايسه با نشانگرهاي معلوم • تنظيم فرضيه عليّتي
مطالعات توصيفيDescriptive Studies سه عامل کلیدی مطالعات توصیفی • شخص person • مكان place • زمان time • Who is getting the disease? • Where are the rates of disease highest and lowest? • When does the disease occur commonly or rarely?
مطالعات توصيفيDescriptive Studies توزيع بيماري بر حسب شخص • سن • جنس • نژاد و قوميت • وضعيت تأهل • شغل • طبقه اجتماعي • سبك زندگي
مطالعات توصيفيDescriptive Studies توزيع بيماري بر حسب زمان 1. نوسانات كوتاه مدت همه گيري هاي با منبع مشترك همه گيري هاي پيشرونده 2. نوسانات دوره اي روند فصلي روند چرخشي 3. نوسانات درازمدت (عام)
مطالعات توصيفيDescriptive Studies توزيع بيماري بر حسب مكان • گوناگوني هاي بين المللي • گوناگوني هاي كشوري • گوناگوني هاي شهري/روستايي • گوناگوني هاي منطقه اي و محلي
Be relax for few minutes
انواع مطالعات توصیفی • مطالعات مقطعی • مطالعات طولی • مطالعات بوم شناختی • گزارش مورد • مرور موارد • مطالعات هنجاری • تحلیل دوباره داده ها
مطالعات مقطعی (شیوع)Cross-sectional or Prevalence studies • تعیین ارتباط بين بيماريها و ساير متغيرهاي مورد نظر در شرايط موجود در يك جامعه معين و در يك زمان خاص • اين ارتباط ميتواند به صورت تعيين شيوع بيماري، وجود يا عدم وجود يك متغير در بيماران در مقايسه با غيربيماران باشد.
مطالعات مقطعی (شیوع)Cross-sectional or Prevalence studies طرح کلی مطالعه
مطالعات مقطعی (شیوع)Cross-sectional or Prevalence studies ویژگی ها: • جمعآوري اطلاعات در يك مقطع زماني يا يك مرحله(snapshot) • طراحي ساده تر و ارزان تر نسبت به مطالعات همگروهي، مورد- شاهدي و تجربی • متداولترين روش مطالعه • ارائهاطلاعات ارزشمند براي برنامهريزيهاي درماني و بهداشتی • توصیفتصويری جامع از فراواني و توزيع مرگها، بيماريها و سلامتي در جامعه • قابل انجام در زمان كوتاهتر و مناسب در موقع وقوع اپيدميها • بيشتر مناسب براي مطالعه مسائل مرتبط با عوامل رفتاري • پیش بینی وجود يا عدم وجود رابطه بين متغيرها با بيماری
مطالعات مقطعی (شیوع)Cross-sectional or Prevalence studies محدودیت ها: • گاهی قضاوت مشکل است كه علت كدام استو معلول كدام“chiken or egg” • گرچه روابط بين متغيرها را ميتوان نشان داد، ولي نامناسب براي آزمون فرضيهها • نتيجهگيري نادرستدرصورت عدم كفايت حجم نمونه • کمتر مناسب براي بيماريهاي حاد با دوره پنهان ودوره بيماري كوتاه
مطالعات طوليLongitudinal studies توصیف یک رخداد در طول زمان ویژگی ها: • بررسي سير طبيعي بيماري و پيامد آينده آن • شناسايي عوامل خطر بيماري • يافتن ميزان بروز بيماري محدودیت ها: • دشوار، وقت گير، هزينه بر
مطالعات توصيفيDescriptive Studies مطالعات بوم شناختي: Ecological /Correlational Studies • توصیف هم بستگی عامل های گوناگون در جمعیت های متفاوت • محاسبه مقادیر متوسط مربوط به عامل خطر و بیماری در هر گروه و مقایسه آن در واحدهای مختلف مورد مشاهده مثال: • ارتباط بين سرطان مري و نمك فروخته شده • ارتباط بين ميانگين درآمد با ميزانهاي مرگ ناشي از سرطان در كشورهاي مختلف
مطالعات بوم شناختي، ارتباطي Ecological /Correlational Studies ویژگی ها: • واحدهاي تحقيق: جمعيتها يا گروههاي مردم • آسان، سريع و كم هزينه • امکان انجام مطالعه با استفاده از اطلاعات و آمار موجود • امکان مطالعه و مقايسهگروههاي بزرگ با وجود اختلافات فردي • مقدمهاي براي مطالعات دقيقتر • اشتباه بوم شناختي )خطا در استنتاج(
مطالعات توصيفيDescriptive Studies مطالعه مورد (گزارش مورد) Case study (Case report): • توجه وبررسيدقيقيكموردغيرمعمولياكمياب، چگونگيومكانيسماحتماليرخدادمورد • عدم ارائه نتيجهگيري قطعيازعليّت، تأييد يا ردمسئله • توصيف و مستندسازی مسئله
مطالعاتتوصيفيDescriptive Studies مرور موارد Case series studies : • گسترش گزارش یک مورد و ياگزارشچند موردبه جاي يكمورد • مطالعه و تعيين خصوصيات تعدادياز بيماراندريكمقطع يا دوره زماني و چگونگيتوزيع رخدادهادر زيرگروههايجمعيتي «مانند زیرگروه های سنی، جنسیو شغلی»
مطالعات توصيفيDescriptive Studies موارد استفاده از مطالعات توصیفی • تشخیص و تعیین مشکلاتی که راه شناخت آن ها مطالعه تحلیلی است • کمک به برنامه ریزی های بهداشتی- درمانی • دست یافتن به شاخص های بهداشتی • مقایسه وضعیت چند جامعه، چند مکان یا چند فاصله زمانی • تعیین اندازه ها و ارائه تصویری کلی و سطحی از وضعیت انتشار عوامل مربوط به تندرستی، بیماری یا مرگ در جامعه