Inductiemachine

1. Inductiemachine • 90 tot 95 % v. d. elektrische machines in de industrie • eenvoudige constructie • slijtvast • robuust • variabel toerental • verschillende manieren om te regelen, zie verder in de cursus

2. Werkingsprincipe: algemeen • Inductiewet van Faraday-Lenz • bewegende geleiders • Wet van Ohm elke mogelijke lus enkel voor stroomkringen veranderlijke flux  e.m.k. e.m.k.  stroom vraagje: In de wet van Ohm staat het elektrisch veld en niet de e.m.k.. Wat is het verschil ?

3. Werkingsprincipe: algemeen • krachten op lading Lorentzkracht • krachten op stroom (linkerhandregel) stroom in magnetisch veld  kracht

4. Beweging - Elektromagnetisme veranderlijke flux wet Faraday-Lenz + veralgemening e.m.k. wet van Ohm stroom (in magnetisch veld) F = q (v x b) kracht beweging

5. Constructie: stator • gelamelleerd siliciumstaal • wikkeling

6. Constructie: rotor • gelamelleerd siliciumstaal • wikkeling • kortgesloten of uitwendige regelbare weerstanden via sleepringen

7. Constructie kleine luchtspleet

8. Werkingsprincipe:draaiveld • driefasige spanning  draaiveld: sin(-t) + harm. t = /6 t = 0

9. Werkingsprincipe:draaiveld • hoeksnelheid of synchrone snelheid: zie slide (2f)/(2) 60/p = 60 f/p

10. Werkingsprincipe • draaiveld  geïnduceerde spanningen  geïnduceerde stromen  Lorentzkrachten • asynchrone motor • snelheid afhankelijk van belasting • nullasttoerental, slip (normaal enkele tienden van een % tot enkele %))

11. Koppel-toerentalkarakteristiek 1. startkoppel 2. kipkoppel (maximaal koppel) 3. nominale werkingstoestand 4. nullasttoestand (wrijving) 5. synchronisme

12. Vermogenbilan P1: opgenomen driefasig actief vermogen (P1 = 3 Ul Il cos); PJ1: Jouleverliezen in stator (PJ1 = Rl Il2 ); PFe1: ijzerverliezen: hysteresis- en wervelstroomverliezen; functie v. frequentie: constant in stator en gering in rotor bij nominale slip omwille van zeer lage frequentie; P: luchtspleetvermogen: van stator naar rotor; PJ2: Jouleverliezen in de rotor; Pwr: mechanische verliezen: wrijvings- en ventilatieverliezen; Pm: aan as afgegeven mechanisch vermogen (Pm = T 2 n);

13. Gebruik:uitvoeringen • normen

14. Gebruik:mechanische bescherming • personen beschermen tegen spanning en bewegende delen: motor stopt niet !!! * • machine beschermen tegen vocht, vuil, vreemde lichamen ** • normen: afhankelijk van omgeving (IP-klassen, IP = Index of Protection) twee cijfers: 1e: 0 – 6 * 2e: 0 – 8 **

15. Gebruik:mechanische bescherming

16. Gebruik:isolatieklassen T = Temperatuur • grenswaarde werkingsT = max. T koelmiddel* + max. Tstijging + veiligheid * 40°C lucht, 25 °C water • normen: • levensduur rechtstreeks afh. van T • stijging met 10 K boven limiet = levensduur / 2 zijde, papier glasvezel mica

17. Gebruik:koeling • convectie • luchtkoeling • gaskoeling • waterkoeling • straling: enkele % • afhankelijk van • grootte machine • constructie • gebruikswijze

18. Gebruik:kenplaat 1. driefazige motor voor 50 Hz 2. nominaal vermogen(geleverd aan de as) 3 en 4. in ster of in driehoek steeds lijngrootheden, fasegrootheden onveranderlijk ster: 400 V, 29 A (nominale werking) driehoek: 230 V, 50 A (nominale werking) 5. IP 54: stof en spatwaterdicht, volledige bescherming 6. P = 3 UI cos = 17057 W rendement = 87 % 7. nominaal toerental waaruit slip kan berekend worden s = 3 % 8. isolatieklasse F: max. temperatuur 155 °C 1

19. Gebruik:kenplaat

20. Eenfasige inductiemotor • goedkoop, robuust • compressoren, werktuigen, pompen, … • rolluiken, poorten, … (2 draaizinnen) • stator met eenfasige wikkeling • pulserende flux, geen draaiveld • start: • rotor bewegen • hulpwikkeling: startcondensator • geeft ellipsvormige flux • wordt veelal nadien uitgeschakeld

21. Eenfasige inductiemotor:draaizin