1 / 40

MARCZE

MARCZE. KREDYT KONSUMENCKI JAKO POTENCJALNY OBSZAR NARUSZENIA PRAWA SANKCJONOWANY PRZEPISAMI KARNYMI. Katarzyna Marczyńska 2013. Czym się zajmiemy. Kredyt konsumencki – zasady interpretacji ustawy

romeo
Download Presentation

MARCZE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. MARCZE KREDYT KONSUMENCKI JAKO POTENCJALNY OBSZAR NARUSZENIA PRAWA SANKCJONOWANY PRZEPISAMI KARNYMI Katarzyna Marczyńska 2013

  2. Czym się zajmiemy • Kredyt konsumencki – zasady interpretacji ustawy • Propozycja nabycia produktu finansowego a prawo konsumenta do rzetelnej informacji • Nieuczciwe praktyki rynkowe • Czarne i agresywne praktyki rynkowe • Charakter prawny kodeksów etycznych • Obowiązki kredytodawcy przed zawarciem umowy: • - Europejski Arkusz Informacyjny • asysta przedkontraktowa • Ryzyko kredytowe i zdolność kredytowa

  3. Czym się zajmiemy • Umowa kredytu – forma i treść • Szczególne uprawnienia kredytobiorców: • prawo do odstąpienia od umowy • prawo do przedterminowej spłaty kredytu • Sankcje za naruszenie przepisów ustawy: - sankcje cywilne - sankcja kredytu darmowego - sankcje karne • Nadużycie prawa przy czynnościach windykacyjnych

  4. Źródła prawa • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93) - art. 384 – 3853 • Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. 2007, nr 171, poz. 1206) – od 21 grudnia 2007 roku • Ustawa z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz.1081) – do 17 grudnia 2011 roku • Ustawa z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz.715) - od 18 grudnia 2011 roku • Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2005r. Nr 244, poz. 2080) • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe (Dz. U. z 02r., Nr 72, poz. 665) • Ustawa z dnia 5 listopada 2009r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych (Dz. U. z 96r., Nr 1, poz. 2) • Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks karny

  5. Źródła prawa • Rekomendacja S Komisji Nadzoru Finansowego • Rekomendacja T Komisji Nadzoru Finansowego • Branżowe kodeksy etyczne

  6. Źródła prawa Przydatne strony: • www.uokik.gov.pl • www.konsument .gov.pl (ECK) • www.zbp.pl • www.knf.gov.pl • www.rzu.gov.pl • www.radareklamy.pl

  7. Zasady interpretacji ustawy PRZEDMIOT OCHRONY: • prawo do informacji • interes ekonomiczny konsumenta • ochrona przed nadmiernym zadłużeniem

  8. Nieuczciwe praktyki rynkowe Art. 3 upnpr Zakazane jest stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych.

  9. Nieuczciwe praktyki rynkowe Art. 4 ust. 1 upnpr Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu. 

  10. Nieuczciwe praktyki rynkowe Rodzaje nieuczciwych praktyk rynkowych: praktyka rynkowa wprowadzająca w błąd przez: • działanie – art. 5 upnpr • zaniechanie – art. 6 upnpr 3. agresywna praktyka rynkowa – art. 8 upnpr 4. nieuczciwa praktyka rynkowa w każdych okolicznościach „czarna” – art. 7 i 9 upnpr

  11. Nieuczciwe praktyki rynkowe Ciężar dowodu, że dana praktyka rynkowa nie stanowi nieuczciwej praktyki wprowadzającej w błąd spoczywa na przedsiębiorcy, któremu zarzuca się stosowanie nieuczciwej praktyki rynkowej (art. 13)

  12. Nieuczciwe praktyki rynkowe • Przedawnienie roszczeń: 3 lata, dla każdego z naruszeń osobno (art. 14 ustawy) • Odpowiedzialność cywilna – art. 12 ustawy • Odpowiedzialność karna - art. 15-17 ustawy

  13. Kredyt konsumencki - definicje Art. 3 ust. 1 ukk Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.

  14. Kredyt konsumencki - definicje 2. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności: 1) umowę pożyczki; 2) umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego; 3) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia; 4) umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia; 5) umowę o kredyt odnawialny.

  15. Kredyt konsumencki - definicje Art. 4 ust. 2 ukk W zakresie umów o kredyt zabezpieczony hipoteką oraz pożyczki zabezpieczonej hipoteką stosuje się art. 22, art. 23, art. 29, art. 35, art. 35a i art. 46.

  16. Kredyt konsumencki - definicje 2. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności: 1) umowę pożyczki; 2) umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego; 3) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia; 4) umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia; 5) umowę o kredyt odnawialny.

  17. Kredyt konsumencki - definicje Art. 5 ust.1 ukk konsument - konsument w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Art. 221kc Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

  18. Kredyt konsumencki - definicje Art. 5 ust.1 ukk kredytodawca - przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, który w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej, udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu. Art. 431 kc Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

  19. Kredyt konsumencki - definicje Art. 5 ust. 3 ukk pośrednik kredytowy - przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, inny niż kredytodawca, który w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej uzyskuje korzyści majątkowe, w szczególności wynagrodzenie od konsumenta, dokonując czynności faktycznych lub prawnych związanych z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt.

  20. Kredyt konsumencki - reklama Art. 7.1 ukk Kredytodawca lub pośrednik kredytowy w reklamach dotyczących kredytu konsumenckiego zawierających dane dotyczące kosztu kredytu konsumenckiego podaje konsumentowi w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny: 1) stopę oprocentowania kredytu wraz z wyodrębnieniem opłat uwzględnianych w całkowitym koszcie kredytu; 2) całkowitą kwotę kredytu; 3) rzeczywistą roczną stopę oprocentowania.

  21. Kredyt konsumencki - reklama 3. Jeżeli do zawarcia umowy o kredyt konsumencki, na warunkach określonych w reklamie, niezbędne jest zawarcie umowy dodatkowej, w szczególności umowy ubezpieczenia, a kosztu takiej umowy nie można z góry określić, kredytodawca lub pośrednik kredytowy podaje konsumentowi w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny informację o tym obowiązku wraz z rzeczywistą roczną stopą oprocentowania.

  22. Kredyt konsumencki - reklama 4. Pośrednik kredytowy w reklamach dotyczących kredytu konsumenckiego podaje konsumentowi w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny: 1) zakres umocowania do dokonywania czynności faktycznych lub prawnych; 2) informację, czy pośrednik kredytowy współpracuje z kredytodawcami. 5. W przypadku gdy pośrednik kredytowy współpracuje z kredytodawcami należy przekazać konsumentowi informację o nazwach kredytodawców, z którymi pośrednik ten współpracuje.

  23. Kredyt konsumencki - reklama Art. 8. 1. Informacje, o których mowa w art. 7 ust. 1-3, kredytodawca lub pośrednik kredytowy podaje na podstawie reprezentatywnego przykładu. 2. Przy określaniu reprezentatywnego przykładu należy określić warunki umowy o kredyt konsumencki, na których kredytodawca lub pośrednik kredytowy spodziewa się zawrzeć co najmniej dwie trzecie umów danego rodzaju przy uwzględnieniu przez te umowy średniego okresu kredytowania, całkowitej kwoty kredytu i częstotliwości występowania na rynku umów danego rodzaju. 3. Kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany gromadzić odpowiednie dane w celu ustalenia na ich podstawie reprezentatywnego przykładu.

  24. Kredyt konsumencki – obowiązki przedumowne - Europejski Arkusz Informacyjny • asysta przedkontraktowa • asysta przedkontraktowa przy umowach zawieranych na odległość czyli bez jednoczesnej obecności obu stron

  25. Kredyt konsumencki – obowiązki przedumowne Art. 9 ukk 1. Kredytodawca przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki jest zobowiązany do dokonania oceny ryzyka kredytowego konsumenta. 2. Ocena ryzyka kredytowego dokonywana jest na podstawie informacji uzyskanych od konsumenta lub na podstawie informacji zawartych w bazie danych lub zbiorze danych kredytodawcy.

  26. Kredyt konsumencki – obowiązki przedumowne 3. Konsument jest zobowiązany do przedstawienia, na żądanie kredytodawcy, dokumentów i informacji niezbędnych do dokonania oceny ryzyka kredytowego. 4. Jeżeli kredytodawcą jest bank, ocena ryzyka kredytowego dokonywana jest zgodnie z ust. 1-3 przy uwzględnieniu art. 70 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.

  27. Kredyt konsumencki – obowiązki przedumowne Art. 70 pr. bankowego 1. Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.

  28. Kredyt konsumencki – obowiązki przedumowne 2. Osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może udzielić kredytu pod warunkiem: 1) ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu. NADZABEZPIECZENIE

  29. Kredyt konsumencki – obowiązki przedumowne Art. 10 ukk Jeżeli kredytodawca odmówi konsumentowi udzielenia kredytu konsumenckiego na podstawie informacji zawartych w bazie danych lub zbiorze danych kredytodawcy, kredytodawca niezwłocznie przekazuje konsumentowi bezpłatną informację o wynikach tego sprawdzenia oraz wskazuje bazę danych, w której tego sprawdzenia dokonano.

  30. Kredyt konsumencki – umowa FORMA UMOWY: • pisemna • formy szczególne – pisemna pod rygorem nieważności (SKOK) • art. 7 prawa bankowego

  31. Kredyt konsumencki – szczególne uprawnienia konsumentów Prawo do odstąpienia od umowy (art. 53-59 ukk) • termin - 14 dni • koszty – odsetki umowne za czas korzystania ze środków banku • zasady zwrotu świadczenia - umowy wiązane • zasady dochodzenia roszczeń - problem BTE

  32. Kredyt konsumencki –szczególne uprawnienia konsumentów Prawo do przedterminowej spłaty kredytu (art. 48-52 ukk) • termin – w każdym czasie • obowiązki informacyjne - brak • koszty: odsetki i prowizje • częściowa spłata zadłużenia

  33. Kredyt konsumencki - sankcje za naruszenie przepisów ustawy Sankcje za naruszenie przepisów ustawy (cywilne): • sankcja nieważności – art. 58 kc • sankcja odszkodowawcza – art. 471 kc • sankcje z upnpr – art. 12 upnpr: • sankcja nieważności • sankcja odszkodowawcza - żądanie zaniechania praktyki  i usunięcia skutków tej praktyki  • złożenie jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie • zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów. 

  34. Kredyt konsumencki - sankcje za naruszenie przepisów ustawy Sankcja kredytu darmowego (art. 45)  1. W przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17 i art. 31-33, konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. 2. Jeżeli kredytodawca w umowie nie określił zasad i terminów spłaty kredytu, konsument zwraca kredyt w równych ratach, płatnych co miesiąc, od dnia zawarcia umowy.

  35. Kredyt konsumencki - szczególne uprawnienia konsumentów 3. Jeżeli umowa o kredyt konsumencki nie przewiduje terminu spłaty kredytu, konsument zwraca kredyt w terminie: 1) pięciu lat - w przypadku kredytów konsumenckich do wysokości 80.000 zł; 2) dziesięciu lat - w przypadku kredytów konsumenckich powyżej 80.000 zł. 4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, konsument ponosi koszty ustanowienia zabezpieczenia kredytu przewidziane w umowie. 5. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy.

  36. Kredyt konsumencki - szczególne uprawnienia konsumentów Art. 46 1. W przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 35, konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy za okres 4 lat poprzedzających dzień złożenia tego oświadczenia i w sposób ustalony w umowie. 2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, konsument ponosi koszty ustanowienia zabezpieczenia kredytu przewidziane w umowie. 3. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy.

  37. Kredyt konsumencki - sankcje za naruszenie przepisów ustawy Sankcje karne (art. 60 ustawy) art. 138c § 1 Kodeksu wykroczeń § 1. Kto w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa zawiera z konsumentem umowę o kredyt konsumencki z rażącym naruszeniem wymagań dotyczących informacji przekazywanych konsumentowi przed zawarciem umowy lub treści umowy albo z pominięciem obowiązku doręczenia jej dokumentu, podlega karze grzywny.” § 1a. Tej samej karze podlega, kto zawierając z konsumentem umowę o kredyt konsumencki nie dopełnia obowiązku oceny ryzyka kredytowego.

  38. Kredyt konsumencki - sankcje za naruszenie przepisów ustawy § 2. Kto w reklamach dotyczących kredytu konsumenckiego zawierających dane dotyczące kosztu kredytu konsumenckiego, nie podaje: 1) stopy oprocentowania kredytu wraz z wyodrębnieniem opłat uwzględnianych w całkowitym koszcie kredytu, 2) całkowitej kwoty kredytu, 3) rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, podlega karze grzywny.

  39. Kredyt konsumencki - sankcje za naruszenie przepisów ustawy Art. 286 § 1 kk Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

  40. KONTAKT k.marczynska@wp.pl DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

More Related