Få ut fingeren!

1. Få ut fingeren! Sakprosa og etymologi

2. Kompetansemål vg1 • lese et representativt utvalg samtidstekster, skjønnlitteratur og sakprosa, på bokmål og nynorsk og i oversettelse fra samisk, og reflektere over innhold, form og formål • gjøre rede for et bredt register av språklige virkemidler og forklare hvilken funksjon de har

3. Førlesingsaktivitet

4. Førlesingsaktivitet 1 Noter alle orda i utdraget frå intervjuet med Leithaug som du oppfattar som tydeleg engelskinspirerte. Samanlikn dine ord med ein klassekamerat sine ord, og diskuter eventuelle usemjer. 2 Lag ei liste over dei vanlegaste slangorda du og vennene dine bruker til dagleg. Kva språk trur de desse kjem frå? Diskuter. 3 Samanlikn det språket som er vanleg blant ungdommar og det besteforeldregenerasjonen bruker. Kva er dei viktigaste skilnadene? 4 Finn lista over avløysarord på Språkrådet sine nettsider. a Kva synest du om at ein prøver å finne norske ord som kan erstatte dei engelske? b Synest du dei har lykkast med å finne gode alternativ?

5. Få ut fingeren! av Kristin Fridtun Lesestrategier: 1. Skumlese. 2. Nærlese og lage sammendrag på 50 ord.

6. Få ut fingeren! av Kristin Fridtun

7. Oppgåver • List opp alle uttrykk med ordet «finger» som Fridtun skriv om her. Kor mange av desse kjenner du frå før? Kor mange av dei kan det tenkjast at du bruker sjølv? • Kva er samanhengen mellom ordet «digital» og ordet «finger»?

8. Slå opp på desse substantiva i Bokmålsordboka eller Nynorskordboka på Internett (www.nob-ordbok.uio.no): hus, bord, stol og seng og finn ut: • a) kva for opphav dei har • b) kor mange tydingar dei har • c) kor mange faste uttrykk som blir lista opp • d) om det er forskjell på tydingane som blir oppgitt på nynorsk og bokmål

9. Prøv sjølv om du kan finne faste uttrykk som inneheld orda fot, hand, tå, hovud, øyre og nase (eventuelt andre kroppsdelar); så mange som mogeleg på kvar. Del med andre i klassen. Er uttrykka enkle å forstå? Uttrykkjer dei eit bilete på noko, eller utrykkjer dei noko heilt konkret?