Decompressietechnieken

1. Decompressietechnieken Train the Trainer

2. Doel • Deze presentatie heeft tot doel de NELOS lesgever: • Te melden wat de belangrijkste wijzigingen zijn met betrekking tot decompressietechnieken (DCT) zodat zij dit op hun beurt binnen de club kunnen doorgeven • De impact hiervan weer te geven op de duiktheorie en het praktisch duiken • Een overzicht te geven van wat welk brevet dient te kennen • Hoe dit het best onderwezen wordt en welke middelen hiervoor ter beschikking staan Doel ≠ Detail overzicht met betrekking tot decompressietechnieken

3. Inleiding • Waarom wijzigingen met betrekking tot decompressietechnieken?: • 99% van de duikers duikt met een duikcomputer => regularisatie met de realiteit • Ontwikkelingen industrie voornamelijk voor duikcomputer (tov tabellen) • Erkenning van de duikcomputer als primair decompressiemiddel (verzekering) • Uniformiteit regelgeving rond decompressietechnieken • Duidelijke afspraken omtrent het gebruik van de decompressiecomputer (bijv. uitzonderingsregels) Doel

4. Inleiding • Waarom de duikcomputer als primair decompressiemiddel?: • Flexibiliteit • Multilevelduiken • Statisch én dynamisch duikplan • Easy change over Doel

5. Situering • Maart 2005: actualisering decompressietechnieken dringt zich op • Juni 2005: Oprichting Werkgoep Decompressietechnieken • Oktober 2006: Voorstel Nelos infopublicatie • Maart 2007: Goedkeuring college: • Dossier decompressietechnieken • Veiligheidsreglement • Januari 2008: Theorie nieuwe cursus • Maart 2008: Didactische hulpmiddelen Doel

6. Impact • Dossier decompressietechnieken • Nieuw veiligheidsreglement (<> eerste versie!) • Nieuwe theorie ‘Decompressietechnieken’ • Nieuwe theorie ‘Praktisch Duiken’ • Theorie protocol per brevet 1*D/2*D/3*D/4*D • Didactische hulpmiddelen niveau 1*D/2*D/3*D/4*D • Openwaterproeven • Duikleidingen • Dossier ‘Theoretische achtergronden decompressie’ Doel Voorjaar 2007

7. Theorie DCT Theorie Decompressietechnieken Train the Trainer

8. Wat met onze tabellen? • Niet verboden, echter niet in focus als primair decompressiemiddel binnen NELOS • Nieuw veiligheidsreglement voor de duikcomputer dus nieuwe spelregels (vb. blow up) • Back up middel indien mogelijk Inleiding

9. Welke DCM worden door NELOS toegelaten • De nultijdcomputer. • De duikcomputer. • De duikcomputer van de buddy • De dieptemeter in combinatie met een uurwerk en een tabel (D-U-T). • Decoplanning (aan de hand van planningssoftware) in combinatie met een uurwerk en een dieptemeter (D-U-D). Inleiding

10. KOC = MOMENT x (VPM)RGBM Definities • Het gebruik van de DecoPC als primair decompressiemiddel vereist het vastleggen van een aantal nieuwe begrippen in definities en het herformuleren van definities. • Deze definities hebben impact voor het praktisch organiseren van de duik. (vroeger : om correct de tabellen te kunnen gebruiken) Definities

11. Definities • Volgende begrippen blijven behouden met dezelfde definitie!: • Duikdiepte • Maximum duikdiepte • Nultijd • Decompressietrappen • Traptijd • Decompressietijd • Desaturatietijd • CZS • OTU • Multilevel duik • Gemengde decompressie • Incident Definities

12. Definities • Van Duiktijd naar … … vermoedelijke duikduur DDv. • Volgt uit de duikplanning • Belangrijk voor de veiligheidsploeg … werkelijke duikduur DD (logboekje) … maximum duikduur DDmax • Inschakelen van de hulpdiensten • Nooit overschreden • Opgegeven tijdens de briefing van algemene duikverantwoordelijke Definities

13. Definities • Trapdiepte • Exact voorgeschreven duikdiepte waar de decompressieverplichtingen dienen vervuld te worden. • Veelvouden van 3, soms continue decompressie (SUÛNTO) • Veiligheidstrap : 5m • Floor • Diepte waar ontzadigen alle weefsels start • Ceiling • Plafond voor decompressie Definities

14. Definities • Total Time To Surface • Totale tijd om de oppervlakte te bereiken • TTS – ASC • Stijgsnelheid: • Blijft 10m/min hoewel sommige computers andere stijgsnelheden toelaten. • Steeds aanwijzingen computer respecteren! Definities

15. Definities • No fly time • Wordt weergegeven door de DecoPC • Minimaal de vereisten van NELOS: • 12h bij drukcabine • 24h zonder drukcabine / incident • Lees aandachtig gebruiksregels fabrikant! Definities

16. Definities • Deep Stops • Trappen op een veel grotere diepte dan normaal. De deep stops beperken de oververzadiging in de snelle weefsels om de microbellen in een zeer vroeg stadium reeds te elimineren zodat de longfilter zeer efficiënt blijft werken. • Géén verplichting, wel aangeraden • Indien niet berekend door de decompressiecomputer kan de methode van¨Pyle toegepast worden.(zie later) Definities

17. Definities • Nultijdduik versus decompressieduik • Nultijdduik: • is een duik waarbij geen trappen moeten gemaakt worden. • Bij gebruik van een decocomputer is dit een duik waarbij tijdens het beëindigen van de duik vanaf een diepte van 12 meter of ondieper geen decostops op het scherm worden weergegeven. • Decompressieduik: • is een duik waarbij trappen moeten gemaakt worden. • Bij gebruik van een decocomputer is dit een duik waarbij tijdens het beëindigen van de duik vanaf een diepte van 12 meter of ondieper wel decostops op het scherm worden weergegeven. Definities

18. Verliesprocedure • Op de bodem: • Enkele meter stijgen en zich om zijn lengteas 360° draaien en tegelijkertijd goed rondkijken (ook boven en onder zich kijken). • Dit mag niet langer dan 30 seconden in beslag nemen. • Bij een negatief resultaat stijgt men op aan de voorgeschreven stijgsnelheid. • Duik binnen de veiligheidscurve: • Opstijgen tot aan de oppervlakte volgens de standaardprocedure. • Oppervlakteveiligheid verwittigen. • Deelnemen aan de zoekactie. • De omstandigheden (o.a. gebaseerd op de aanduidingen van alle instrumenten) bepalen of de duik al dan niet kan voortgezet worden. Definities

19. Verliesprocedure • Verliesprocedure • Duik buiten de veiligheidscurve (decompressieduiken) – mogelijkheid 1: • Opstijgen tot op een diepte van 12 m. • De duikleider : • Naar de oppervlakte. • verwittigt de oppervlakteveiligheid of start zelf een zoekactie • Indien mogelijk noodzakelijke trappen (primair of back-up decompressiemiddel) • Opnieuw aan de oppervlakte: observatie (min. 1h). Symptomen => decompressiekamer • Indien niet mogelijk om de trappen uit te voeren => decompressiekamer • Rest van de ploeg : • Blijft op trapdiepte (hekkensluiter) of stijgt volgens instructie van de duikleider • OSB + nodige trappen maken (hekkensluiter) Definities

20. Verliesprocedure • Duik buiten de veiligheidscurve (decompressieduiken) – mogelijkheid 2: • Opstijgen volgens de standaardprocedure tot op een diepte van 12 m; • De duikleider stijgt niet door tot aan de oppervlakte maar blijft bij de rest van de ploeg; • De duikleider duidt onmiddellijk iemand aan of laat zelf een OSB op.De nodige trappen worden uitgevoerd onder leiding van de duikleider. • Deze tweede optie wordt uiteraard op voorhand duidelijk in de briefing gecommuniceerd. Definities

21. Reserve • Duik buiten de veiligheidscurve (decompressieduiken) – mogelijkheid 2: • Opstijgen volgens de standaardprocedure tot op een diepte van 12 m; • De duikleider stijgt niet door tot aan de oppervlakte maar blijft bij de rest van de ploeg; • De duikleider duidt onmiddellijk iemand aan of laat zelf een OSB op.De nodige trappen worden uitgevoerd onder leiding van de duikleider. • Deze tweede optie wordt uiteraard op voorhand duidelijk in de briefing gecommuniceerd. Definities

22. Duiken in zware zee/zware deining • Nultijdduik • Indien toch decompressieverplichtingen: → Trappen tot 6m volgens instructies computer uitvoeren → Ondiepere trappen op 5m of dieper uitvoeren • Successieve duiken blijven toegelaten Definities

23. Duiken met krachtinspanning • Met decompressiecomputer kunnen er geen real time aanpassingen uitgevoerd worden (oude ‘tabelregel’: volgende tijd nemen). • Dynamisch duikplan (zie later) : aanpassen van de duik on the fly. Definities

24. Duiken bij koude • Nultijdduik • Computer strenger instellen • Successieve duik toegelaten indien: → Volledig opgewarmd → max. 30 minuten Definities

25. Uitzonderingsregels • Alle uitzonderingsregels die gebruikt werden bij de tabellen vervallen en mogen niet toegepast worden bij het duiken met de decompressiecomputer. • De uitzonderingsregels die gebruikt werden met de tabellen mogen dus nog wel gebruikt worden onder de absolute voorwaarde dat er volgens deze tabellen gedoken wordt. • Er bestaan wel afspraken voor: • Blow up • Onderbreken van de decompressietrappen Definities

26. Blow up / onderbreking der trappen • Beide zijn een duikincident → stopzetten van de duik → uitvoeren van de aangegeven decompressieverplichtingen • Mogelijke noodacties (onder voorwaarden!) • Primair decompressiemiddel OK : → volgen van de aanwijzingen (advies: verplichte trappen verlengen) of uitvoeren van gemaakte afspraken (briefing!) • Primair decompressiemiddel NOK (=SOS): → volgen van de aanwijzingen van het back-up decompressiemiddel Definities

27. Blow up / onderbreking der trappen • Mogelijke noodacties (onder voorwaarden!) • Primair decompressiemiddel NOK (=SOS) + back-up decompressiemiddel geen betrouwbare informatie : → ga naar 5m en maak de flessen leeg. Vervolgens direct naar dichtstbijzijnde decompressiecentrum voor evaluatie. • Primair decompressiemiddel NOK (=SOS)+ back-up decompressiemiddel NOK (=SOS) : → ga direct naar dichtstbijzijnde decompressiecentrum onder toedienen van 100% normobare zuurstof en regelmatig laten drinken (1l) Definities

28. Successief duiken • Reglement successief duiken • Het aantal successieve duiken is onbeperkt onder volgende voorwaarden: • Computer als primair decompressiemiddel • Alle instructies van de computer dienen correct uitgevoerd te worden • Rekening houden met de beperkingen vermeld in de handleiding • Overal ter wereld geldig Definities

29. Successief duiken • Reglement successief duiken • Advies: • Successieve duik minder diep dan de vorige • Las regelmatig een rustpauze in (1 dag rust op 5 duikdagen) • Maximaliseer de tussentijden • Minimaliseer de verplichte desaturatietijd • Eén successieve duik per dag bij decompressieduiken. Na de successieve duik 12h wachten of tot desaturatietijd verlopen is • Eén duik per dag bij extreme duiken (dieper dan 60m) • Verzwaren van de computer bij veelvuldig successieve duiken • Niet opvolgen van dit advies verhoogt zéér sterk de kans op decompressieongevallen. Definities

30. Reglement diep duiken • Recreatieve duiken: • 0 m tot 30 m • Reserve ¼ van de begindruk • Diepe duiken: • 31 m tot 60 m • Controle dieptekwalificatie • Reserve 1/3 van de begindruk • Verplicht manometer en reddingsvest • Extreme duiken: • dieper dan 60 m • Idem als ‘Diepe duiken’ • Reserve ½ van de begindruk • Iedere duiker zuurstof (autonomie min. 1h/duiker) • Meerplaatscaisson binnen 3h bereikbaar (bemand) → Niet gepropageerd door NELOS! Definities

31. Primaire en back up decompressiemiddelen • In elke duikploeg dient een adequaat én compatibel back up decompressiemiddel aanwezig te zijn Primaire en back-up • Opmerkingen: • Slechts toegelaten tijdens niet-decompressieduiken • Toegelaten wanneer de duiker een K-1*D of 1*D is en de duikleider op computer duikt en tijdens niet-decompressieduiken.

32. Primaire en back up decompressiemiddelen • Compatibel • Het back-upmiddel is compatibel indien het functioneel blijft en bruikbaar is in geval het aangesproken wordt voor de uit te voeren duik • Tegenvoorbeeld: • Decompressieplan volgens planningssoftware en decompressiecomputer • Adequaat • Het back-upmiddel is adequaat indien het toelaat om bij een duik steeds de mogelijkheid biedt correct te decompresseren • Tegenvoorbeeld: tabellen bij dynamische duikplanning waarbij de duiktijd niet meer vermeld staat. Primaire en back-up

33. Primaire en back up decompressiemiddelen • Cursus voorziet praktische voorbeelden van veel voorkomende situaties • Primair : DecoPC – Back-up : 2e DecoPC • Primair : DecoPC – Back-up : DecoPC Buddy • Primair : DecoPC – Back-up : D-U-T • Voorwaarden • … Primaire en back-up

34. Extra veiligheid • Inbouwen van extra veiligheid door: • De veiligheidstrap bij niet-decompressie duiken • “Diver on the line” of “tussen ‘floor’ en ‘ceiling’” (zie ook ‘Uitduiken’) • De computer zwaarder instellen • Uitduiken • De 12 meter procedure • ‘Deep stops’ Veiligheid

35. Extra veiligheid • De veiligheidstrap bij niet-decompressie duiken • 5 minuten op 5 meter • Niet verplicht • Sterk aangeraden bij duiken dieper dan 20m • De computer zwaarder instellen • Uitduiken • Multi-levelduik waarbij men een geruime tijd (5 à 15 min) doorbrengt vanaf een diepte van 15 à 10m tot de oppervlakte. • De 12 meter procedure • Procedure die toegepast kan worden indien extra bezwarende decompressiefactoren optreden tijdens de duik (5 minuten op 12m) • Vervolgens verder doorstijgen volgens de verplichtingen van je computer • Uitzondering: • Stijgproeven • Volgen bodemprofiel Veiligheid

36. Extra veiligheid • Deep stops • Duidelijke afspraak in briefing • Berekend door duikcomputer • Gemengde decompressie! • Berekend met planningssoftware • Technisch duiken • Berekend volgens de methode van Richard Pyle Veiligheid

37. Theorie Praktisch duiken Train the Trainer

38. Inleiding • De theorie ‘Praktisch duiken’ behandelt volgende topics: • Taken • Duikplanning • Duikprofiel • Briefing van de duikleider • Debriefing van de duikleider • De verliesprocedure • De algemene briefing van de algemene duikverantwoordelijke • De decompressie • Backup • Praktisch gebruik van de decompressiecomputer • Zeeduiken van een boot • Nachtduiken • Duiken onder het ijs • Duiktekens NEW Inleiding

39. Taken • Duik wordt nog steeds georganiseerd op 2 niveaus: • 1* Niveau : algemene organisatie door de algemene duikverantwoordelijke • 2* Niveau : de duikploeg door de duikleider • Tijdens een duik zijn er 3 hoofdtaken: • Algemene duikverantwoordelijke • Duikleider • Hekkensluiter Taken

40. Algemeen Duikverantwoordelijke Duikleider Taken • Steeds in 3 fasen: • Informeren • Plannen • Communiceren Taken

41. Taken • Veiligheidsplan • Een gedetailleerd veiligheidsplan is downloadbaar voor duikorganisaties. Taken

42. Duikplanning • 12 Punten Plan als dé standaard Taken

43. Duikplanning • Statisch en dynamisch duikplan • Vroeger: → statisch duikplan (square dive met afgelijnde parameters) • Vandaag • Multilevelduiken • Verschillende decompressie algoritmen • Verschillende instellingen computers (verzwaard?) → op voorhand voorspellen wat er tijdens een duik gaat gebeuren én weten hoe alle computers binnen onze ploeg zullen reageren is onmogelijk. Er is dus nood aan een grotere flexibiliteit en een dynamisch duikplan dringt zich op. Duikplan

44. Duikplanning • De 4 basisgegevens van een duikplan: • Duikdiepte • Duikduur (en dus niet de duiktijd!!!!) • De decompressietijd • Het duikprofiel • Minimum vereiste: → duidelijk vastgelegde maximale duikdiepte → duidelijk vastgelegde maximale decompressietijd Met elkaar verbonden Duikplan

45. Duikplanning • GOV, je persoonlijk luchtverbruik • Gemiddeld Oppervlakte Verbruik • Basis voor het bepalen van de nodige hoeveelheid lucht voor een bepaalde duik • Afhankelijk van persoon tot persoon (ervaring, fysiek, …) • Bepaald door omstandigheden (stroming, angst, …) • Theorie beschrijft methodiek om je G.O.V. te bepalen. Duikplan

46. Duikplanning • Plannen aan de waterkant • Via de planfunctie op de duikcomputer • Via decompressiesoftware Duikplan

47. Duikprofielen • Ideaal profiel … • … versus bezwarende profielen • Invers profiel • Kort oppervlakte interval • Jojoduiken • Jojo tijdens trappen • Te trage afdaling • Te snelle opstijging Duikprofiel

48. De decompressie • Decompresseren met vaste trapdiepte (3m – 6m – 9m -…) • Decompresseren in een decompressiezone, begrensd door ceiling en floor De decompressie

49. De decompressie – Extra Veiligheid • Nadruk op: • Luchtverbruik • Zien & gezien worden (OSB aan reeltje) • Geïllustreerd aan de hand van typische duiken: • Steengroeve • Noordzee • Oosterschelde • Middellandse Zee • Proeven in de Oosterschelde? • Duikverbod in vaarwater • Snel afdalen ? (bootduik) • Hulpverlening bij incident of accident. • De stroming De decompressie

50. Back up • In elke duikploeg dient een adequaat én compatibel back up decompressiemiddel aanwezig te zijn Back-up • Opmerkingen: • Slechts toegelaten tijdens niet-decompressieduiken • Toegelaten wanneer de duiker een K-1*D of 1*D is en de duikleider op computer duikt en tijdens niet-decompressieduiken.