520 likes | 1.14k Views
BOYA KUSURLARI. HAZIRLAYAN: AKZO NOBEL KEMİPOL A.Ş. . YAŞ BOYA KUSURLARI. VİSKOZİTE ELEKTRİK DİRENCİ ÇÖKME. 1. VİSKOZİTE. 2. ELEKTRİK DİRENCİ. ÇÖKME. UYGULAMA ESNASINDA OLUŞAN KUSURLAR. AKMA/YÜKSEK AKIŞKANLIK PORTAKALLANMA/DÜŞÜK AKIŞKANLIK KAYNAMA/PİNHOL/SOLVENT PATLAMASI KRATER
E N D
BOYA KUSURLARI HAZIRLAYAN: AKZO NOBEL KEMİPOL A.Ş.
YAŞ BOYA KUSURLARI • VİSKOZİTE • ELEKTRİK DİRENCİ • ÇÖKME
UYGULAMA ESNASINDA OLUŞAN KUSURLAR • AKMA/YÜKSEK AKIŞKANLIK • PORTAKALLANMA/DÜŞÜK AKIŞKANLIK • KAYNAMA/PİNHOL/SOLVENT PATLAMASI • KRATER • TANECİK • BOYA TOZU (OVERSPRAY) • YAŞ VEYA KURU SPRAY • SİLME İZİ/TELEGRAPHİNG • YÜZME • YÜZEYİ ISLATAMAMA • KABARMA (LIFTING) • KIRIŞMA (WRINKLING)
YÜZEY GERİLİMİ Yüzey enerjisi, yüzeydeki moleküllerin, sıvı yığınındaki moleküllere göre daha fazla olan serbest enerjileridir. Tüm maddelerin yüzey enerjileri,bunların bir birim yüzey alanı oluşturmaları için gerekli işe eşdeğerdir. Toplam Yüzey Serbest Enerjisi=A:Yüzey gerilimi A: Yüzey büyüklüğü Termodinamiğin 2. Yasasından yapılan çıkarımlarla şu denge kuralı türetilir: Kapalı bir sistem için en kararlı konum,yani denge konumu,o sistem için mümkün olan en düşük enerjili konumdur.
YÜZEY GERİLİMİ Farklı yüzey gerilimlerinde iki yaş boyayı ele alırsak , bunların film oluşturma sürecinde aynı ölçüde düşük bir yüzey serbest enerjisine sahip olmaları için, yüzey gerilimleriyle ters orantılı büyüklükteki yüzey alanlarına sahip olmaları gerekecektir. Yani , BK ise B x AB = K x AK olması için AB AK olması gerekecektir. Başka bir deyişle, yüzey gerilimi daha düşük olan boya, daha geniş yüzeyleri tolere edebilecektir. İki boyanın da aynı toplam yüzey alanına, A, sahip birer film oluşturmaları durumunda düşük yüzey gerilimine sahip olan örnek, daha kararlı bir yapıya sahip olacaktır. Daha yüksek yüzey gerilimine sahip olan örneğin de diğeri kadar kararlı olması ancak sahip olduğu yüzeyin azalmasıyla mümkündür. Boya dilinde bunun adı “ yüzeyden kaçma “ veya “ıslatamama” dır.
1. AKMA/YÜKSEK AKIŞKANLIK SARKMA VE AKMA DİK YÜZEYLERDE YERÇEKİMİ ETKİSİYLE OLUŞAN VE İSTENMEYEN GÖRÜNTÜLERE YOL AÇAN HER TÜRLÜ AKIŞ DAVRANIŞINA VERİLEN ADDIR.
2. PORTAKALLANMA BOYA FİLMİNDE PORTAKAL KABUĞUNU ANDIRAN TÜMSEKÇİK VE ÇUKURLARIN OLUŞMASIDIR.
3. PINHOL/KAYNAMA/SOLVENTPATLAMASI Pınhol kürlenmiş boya filmi içerisinde küçük delikçiklerin oluşmasıdır.
4. KRATER BOYA FİLMİNİN YÜZEYİNDE OLUŞAN, MİNİK BİR YANARDAĞ AĞZINI ANDIRAN KASE BİÇİMLİ KÜÇÜK ÇÖKÜNTÜLERE KRATER ADI VERİLİR.
5. BOYADA YABANCI TANECİK YAŞ BOYADAKİ YABANCI TANECİK İLE YAŞ BOYA FİLMİNDEKİ YABANCI TANECİK AYRIMINA DİKKAT EDİLMELİDİR. YAŞ BOYADAKİ YABANCI TANECİK HAMMADDE VEYA ÜRETİM KAYNAKLI OLABİLİR VE UYGUN FİLTRASYON İLE GİDERİLEBİLİR. KÜRLENMİŞ BOYA FİLMİ İÇERİSİNDEKİ TANECİKLERİN KAYNAĞINI BULMAK İÇİN MİKROSKOP ALTINDA İNCELEME YAPMAK GEREKİR.
6. BOYA TOZU (OVERSPRAY) SPRAY EDİLEN BOYA TOZUNUN KURUMUŞ YADA KURUMAK ÜZERE OLAN BOYA FİLMİNİN ÜZERİNDE BİRİKEREK KRATER, PORTAKALLANMA GİBİ YÜZEY KUSURLARINA NEDEN OLMASIDIR. BOYA TOZU ÜZERİNE GELDİĞİ BOYA FİLMİ İLE UYUŞMUYORSA OVERSPRAY OLUŞUMU ENGELLENMELİ, ENGELLENEMİYOR İSE MEYDANA GELEN YÜZEY KUSURUNU MİNİMİZE ETMEK İÇİN ÇALIŞILMALIDIR.
7. YAŞ VEYA KURU SPRAY YAŞ VEYA KURU SPRAY GENELLİKLE ATOMİZE EDİLEN BOYA TANECİĞİNİN BÜYÜKLÜĞÜNE BAĞLIDIR. YAŞ SPRAY DURUMUNDA TANECİK BÜYÜKTÜR, YÜZEYE ULAŞTIĞINDA DAHA ÇOK SOLVENT İÇERİR, DAHA İYİ YAYILMA HATTA SARKMA EĞİLİMİ GÖSTERİR. ALUMİNYUM PARÇACIKLAR HEMEN SABİTLEMEDİĞİ İÇİN METALİK BAZKATLARDA GÖLGE EĞİLİMİ GÖZLENEBİLİR. KURU SPRAYDE İSE YUKARIDAKİ DURUMUN TERSİ SÖZ KONUSUDUR. BAZKATLARDA OVERSPRAY TOLERANSI AZALIR VE DİKENLENME GÖZLENEBİLİR.
8. SİLME İZİ/TELEGRAPHING BOYA FİLMİNİ SİLMEK YADA HAFİFÇE ZIMPARALAMAK BU BÖLGELERDE YÜZEY GERİLİMİNİN DEĞİŞMESİNE SEBEP OLABİLİR. ÜSTE GELEN SONKAT KÜRLENME SONRASINDA BU SİLME İZLERİNİ GÖSTEREBİLİR. DAHA ÇOK TAMİR SİSTEMLERİNDE GÖZLENİR.
9. YÜZMEBoya filminin yüzeyinde, gölge,leke ya da yol yol iz oluşumu biçimindeki renk farklılıklarına yol açan kusurdur. Yüzme, boya içindeki farklı pigmentlerin ayrışmasına veya bunların homojen olmayan dağılımlarına bağlı olarak oluşur.
11. KIRIŞMA (WRINKLING)Kuruma süresince hacimsel daralmaya uğrayan filmin üst bölümünde bulunan ve elastikiyetini yitirmiş ince bir tabakanın, hacimsel daralmaya bağlı olarak kırışık bir görünüm alması sonucu oluşur.
KÜRLENMİŞ BOYA FİLMİNİN GÖRÜNÜMÜYLE İLGİLİ KUSURLAR • HAZE/BUĞULULUK • ÖRTME GÜCÜ • RENK FARKLILIĞI • GÖLGELENME • SARARMA
HAZE/BUĞULULUKHaze, yüksek parlaklıkta bir sistemin duru, temiz görüntüsünün yetersizliğidir.
4. GÖLGELENMEGölgelenme, bazkatın metallerinin lokal olarak oryantasyonunun bozulması kusurudur. Diğer bölgelerdeki oryantasyon sorunsuzdur. Bu farklılık alacalı bir görüntü oluşturur.
5. SARARMASararma daha çok vernik ve beyaz sonkatlara özgü bir çeşit renk değiştirme kusurudur.
KURU FİLM ÖZELLİKLERİYLE İLGİLİ KUSURLAR • KÜRLENME • SERTLİK • ELASTİKİYET • YAPIŞMA ZAFİYETİ • NEM DİRENCİ • DIŞ DİRENÇ/YAŞLANMA • KİMYASALLARA KARŞI DİRENÇ • KOROZYON DAYANIMI
5. NEM DİRENCİBoya filminin lokal olarak osmotik basınç nedeniyle yüzeyden kabarmasıdır. Sonuç bu noktalardan yapışma zafiyeti olarak izlenir. Neme karşı zafiyet blister oluşumu ile gözlenir. Bazı durumlarda renk ve parlaklık kaybı da nem zafiyeti olarak görülür.