240 likes | 698 Views
GEOMETRİ. KONU : AÇIORTAY TEOREMLERİ VE ÖRNEK SORU ÇÖZÜMLERİ. ADEM ALTUĞ 100403008. İÇ AÇIORTAY TEOREMİ. DIŞ AÇIORTAY TEOREMİ. A. C. B. N. AB. BN. AC. NC. 1) İÇ AÇIORTAY TEOREMİ.
E N D
GEOMETRİ KONU: AÇIORTAY TEOREMLERİ VE ÖRNEK SORU ÇÖZÜMLERİ
İÇ AÇIORTAY TEOREMİ DIŞ AÇIORTAY TEOREMİ
A C B N AB BN AC NC 1) İÇ AÇIORTAY TEOREMİ Bir üçgende, herhangi bir açıortayın karşı kenar üzerinde ayırdığı parçaların uzunlukları oranı, bu parçalara bitişik kenarların uzunlukları oranına eşittir.
A(ABN) BN A NC A(ANC) 2) ½×AB×NT A(ABN) AB AC ½×AC×NH A(ANC) C B N AB BN (1) VE (2) EŞİTLİKLERİNDEN, OLUR. SONUÇ AC NC [AN] açıortayının ayırdığı ABN ve ANC üçgenlerinin, [NB] ve [NC] kenarlarına ait yükseklikleri ortak olduğundan İSPAT: 1) BN NC H yazabiliriz. Şekilde görüldüğü gibi, [AN] açıor- tayının N noktasından [AB] ve [AC] kenarları- na çizilen dikmeler eşittir. T olur. NH=NT ÖRNEKLER
ÖRNEK -1- ÖRNEK -2- ÖRNEK -3-
N ÖRNEK [KT], K açısının açı ortayıdır. NK=12 cm KM=9 cm MN=14 cm ise TM doğru parçasının uzunluğunu bulunuz. 12 cm 14 cm T M K 9 cm ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ.
ÇÖZÜM N TM=x dersek, TN=14-x olur. Açıortay teore- mine göre, KM TM KN TN bulunur. Verilenler yerine yazılırsa; 12 cm 14 cm T x 9 12x = 9 (14-x) 21x=126 x=6 cm çıkar 12 14-x M K 9 cm Yani |TM|=6 cm bulunur.
ÖRNEK A ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ. C B N 6 5 [AN] A açısının açıortayıdır. |BN|=6 cm |NC|= 5 cm ve ABC üçgeninin çevresi 33 cm ise |AC|=?
ÇÖZÜM A Üçgenin çevresi 33 cm verildiğine göre |AB|+|AC|+|BC|=33 cm’dir. |BC|=11 cm olduğundan |AB|+|AC|=22 cm olur. |AC|=x dersek |AB|=22-x olur. Açıortay teoremine göre, C B N yazabiliriz. 22-x 6 • 6x=5 (22-x) • 6x=110-5x • 11x=110 • X=10 cm x 5 DOLAYISIYLA |AC|=10 CM ÇIKAR. AB BN AC NC SONUÇ
A a a b c E D O c b b c C B N a OC OA a+b OB OE b+c ON a+c c OD a b SONUÇ Şekildeki ABC üçgeninde, a,b,c kenar uzunlukları [AN],[BD],[CE] sırasıyla A,B,C açılarına ait açıortaylardır. Açıortayların kesim noktası O olmak üzere ; b ) c ) a )
AC+AB b+c ON a OA OA AC AC NC+BN ON ON NC NC AÇIKLAMA OA AB ON BN A (Açıortay teoremi) 1 ) a a b 2 ) c (Açıortay teoremi) E D O c b BİRLEŞTİRİRSEK; AB b c BN C B BURADAN; N a OA BULUNMUŞ OLUR.
A a a E D O c b b c C B ÖRNEK ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ. N Şekilde [AN] , [BD ] , [CE] sırasıyla A, B,C açılarının açıortaylarıdır. |AB|=8 cm |AC|=10 cm |BC|=12 cm olduğuna göre; |OA| =? |ON|
A ÇÖZÜM a a E D O c b b c C B N OA AB+AC 8+10 ON 5 BC 12 3 BULUNMUŞ OLUR.
A N B C AB BN AC NC 1) DIŞ AÇIORTAY TEOREMİ Bir ABC üçgeninde A açısının dış açıortayı [BC] kenarının uzantısını N noktasında kesiyorsa; olur.
ÖRNEK -1- ÖRNEK -2-
A 10 8 N B C x 5 ÖRNEK Şekilde [AN] A açısının açıortayıdır. |AB|=10 cm |AC|=8 cm |BC|=5 cm ise, |CN|=x kaç cm dir? ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ.
ÇÖZÜM A 10 8 N B C x 5 yazabiliriz. Verilenleri yerine koyarsak; Dış açıortay teoremine göre ; 5+x 10 • 10x = 8 (5+x) • 10x = 40+8x • 2x = 40 • x = 20 cm çıkar. 8 x AB BN AC NC SONUÇ
A N B C D Şekildeki ABC üçgeninde [AD], A açısının iç açıortayı, [AN], A açısının dış açıortayı olmak üzere 1- [AD] diktir [AN] 2- olur. BD BN DC NC SONUÇ
A N B C D 4 6 x ÖRNEK Şekildeki ABC üçgeninde [AD] ve [AN] sırasıyla A açısının iç ve dış açı ortaylarıdır. |BD|=6 cm |DC|=4 cm olarak veriliyor. |CN|=? ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ.
BD BN DC NC ÇÖZÜM A N B C D |CN|=x olsun olduğundan • 6x=4 (10+x) • 6x=40+4x • 2x=40 • X=20 cm çıkar. 10+x 6 4 x