470 likes | 604 Views
istotną. zależność. Dlaczego obserwujemy???. istotny wpływ,. istotną różnicę,. istotną. zależność. Dlaczego obserwujemy???. istotny wpływ,. istotną różnicę,. Dlaczego obserwujemy???. istotny wpływ,. istotną różnicę,. istotną. korelację.
E N D
istotną zależność. Dlaczego obserwujemy??? • istotny wpływ, • istotną różnicę,
istotną zależność. Dlaczego obserwujemy??? • istotny wpływ, • istotną różnicę,
Dlaczego obserwujemy??? • istotny wpływ, • istotną różnicę, • istotną korelację.
Poziom istotności - prawdopodobieństwo mierzące szansę po-pełnienia podczas weryfikacji hipotezy błędu pierwszegoro-dzaju. Poziom istotności oznacza się zazwyczaj , a najczęś-ciej przyjmowane w praktyce wartości to: 0,05, 0,01 i 0,001. Błąd pierwszego rodzaju - błąd polegający na tym, że w trak-cie weryfikacji hipotezy statystycznej podjęto decyzję o od-rzuceniu hipotezy prawdziwej. Błąd drugiego rodzaju - błąd polegający na tym, że na skutek weryfikacji hipotezy statystycznej podjęto decyzję o przyjęciu hipotezy fałszywej.
Obszar krytyczny testu - obszar mający tę właściwość, że ile-kroć uzyskana w teście wartość odpowiedniej statystyki trafi do tego obszaru, podejmuje się decyzję o odrzuceniu hipotezy zerowej i przyjęciu hipotezy alternatywnej. Hipoteza zerowa (H0) - hipoteza statystyczna bezpośrednio sprawdzana za pomocą stosowanego testu. Hipoteza alternatywna (H1) - hipoteza statystyczna konku-rująca w teście z hipotezą zerową w ten sposób, że ilekroć podejmuje się decyzję o odrzuceniu hipotezy zerowej, tyle razy przyjmuje się hipotezę alternatywną.
Test statystyczny - „narzędzie” statystyczne, za pomocą któ-rego dokonuje się weryfikacji hipotez statystycznych.. Test istotności - typ testu statystycznego najczęściej stoso-wanego w praktyce, w którym bierze się pod uwagę jedynie błąd pierwszego rodzaju. W teście istotności możliwe jest wyłącznie odrzucenie - na założonym z góry poziomie istotności - hipotezy zerowej (przyjęcie hipotezy alternatywnej) lub stwierdzenie braku podstaw do jej odrzucenia (co nie oznacza jej przyjęcia).
Testy istotności Parametryczne Nieparametryczne Parametryczny test istotności - test istotności, w którym pod-daje się weryfikacji hipotezę zerową (parametryczną) precy-zującą wartość parametru w ustalonym typie rozkładu po-pulacji generalnej. Uwaga: warunkiem stosowalności testów parametrycznych jest normalność rozkładu badanej cechy (badanych cech).
Testy istotności Parametryczne Nieparametryczne Nieparametryczny test istotności - test istotności, w którym weryfikacja statystyczna dotyczy hipotezy zerowej zakłada-jącej ogólny typ rozkładu populacji generalnej.
Statystyka matematyczna Estymacja Weryfikacja hipotez Analiza regresji i korelacji Punktowa Estymacja:- punktowa, - przedziałowa Przedziałowa Testy parametryczne Testy parametryczne Testy nieparametryczne
Statystyka matematyczna Estymacja Weryfikacja hipotez Weryfikacja hipotez Analiza regresji i korelacji Punktowa Estymacja:- punktowa, - przedziałowa - przedziałowa Przedziałowa Przedziałowa Testy parametryczne Testy parametryczne Testy parametryczne Testy parametryczne Testy nieparametryczne Testy nieparametryczne Poziom istotności a Poziom ufności 1–a
Statystyka matematyczna - to oddzielna dyscyplina matematyczna, zajmująca się metodami wniosko-wania o całej zbiorowości statystycznej(populacji generalnej) po zbadaniu tylko pewnej jej części, zwanej próbą lub próbką. Populacja generalna - zbiór dowolnych elementów, niejed-nakowych z punktu widzenia badanej cechy, zwany również zbiorowością statystyczną. Próba (próbka) - podzbiór populacji generalnej stanowiący obiekt badań ze względu na analizowaną cechę w celu wy-ciągnięcia wniosków o kształtowaniu się wartości tej cechy w populacji. Wyniki próby - wartości badanej cechy (badanych cech) oznaczone na elementach, które trafiły do próby.
Statystyka matematyczna - to oddzielna dyscyplina matematyczna, zajmująca się metodami wniosko-wania o całej zbiorowości statystycznej(populacji generalnej) po zbadaniu tylko pewnej jej części, zwanej próbą lub próbką. Populacja generalna - zbiór dowolnych elementów, niejed-nakowych z punktu widzenia badanej cechy, zwany również zbiorowością statystyczną. Próba (próbka) - podzbiór populacji generalnej stanowiący obiekt badań ze względu na analizowaną cechę w celu wy-ciągnięcia wniosków o kształtowaniu się wartości tej cechy w populacji. Seria pomiarów – wyniki próby dla pojedynczej cechy wynikowej.
Skale pomiarowe - rodzaj (typ) informacji dostarczanych przez wyniki próby (pomiary). Skale pomiarowe podlegają ściśle określonej hierarchii, w ramach której wyróżnia się skalę nominalną, porządkową, różnicową i ilorazową. Im słabsza skala pomiarowa, tym mniej precyzyjne informacje o elementach próby. Skalanominalna - najsłabsza ze skal pomiarowych, w której liczby stanowią jedynie etykiety obserwowanych wartości w próbie. W skali nominalnej liczby (cyfry) zastępują określenia słowne charakteryzujące elementy próby. W skali nominalnej wyrażane są obserwacje dotyczące np. płci, koloru, kształtu, czyli zmiennych losowych „jakościowych”.
Skale pomiarowe - rodzaj (typ) informacji dostarczanych przez wyniki próby (pomiary). Skale pomiarowe podlegają ściśle określonej hierarchii, w ramach której wyróżnia się skalę nominalną, porządkową, różnicową i ilorazową. Im słabsza skala pomiarowa, tym mniej precyzyjne informacje o elementach próby. Skala porządkowa - skala, w której wyniki obserwacji na elementach próby mogą być porządkowane np. wg wielkości bądź znaczenia. W skali porządkowej liczby (wartości) reprezentujące elementy próby wskazują naturalną kolejność między nimi. Przykładem obserwacji wyrażonych w tej skali jest określenie wzrostu w dowodzie osobistym (niski, średni, wysoki).
Skale pomiarowe - rodzaj (typ) informacji dostarczanych przez wyniki próby (pomiary). Skale pomiarowe podlegają ściśle określonej hierarchii, w ramach której wyróżnia się skalę nominalną, porządkową, różnicową i ilorazową. Im słabsza skala pomiarowa, tym mniej precyzyjne informacje o elementach próby. Skala różnicowa(interwałowa) - skala, która umożliwia nie tylko porządkowanie wartości cechy wynikowej, ale dokładne określenie różnic pomiędzy nimi (w odpowiednich jednost-kach). Przykładem wartości wyrażonych w skali różnicowej może być wartość indeksu giełdowego WIG.
Skale pomiarowe - rodzaj (typ) informacji dostarczanych przez wyniki próby (pomiary). Skale pomiarowe podlegają ściśle określonej hierarchii, w ramach której wyróżnia się skalę nominalną, porządkową, różnicową i ilorazową. Im słabsza skala pomiarowa, tym mniej precyzyjne informacje o elementach próby. Skala ilorazowa- najmocniejsza spośród omawianych skal pomiarowych. Wartości wyrażone w tej skali można nie tylko porządkować i obliczać ich różnice, ale możliwe jest ustalenie ich stosunku, którego wartość ma ściśle określone znaczenie. Przykładem pomiarów wyrażonych w skali ilorazowej mogą być płace (płaca 3000 złotych jest 3 razy większa od płacy 1000 złotych).
Kryteria doboru metod statystycznych Testy statystyczne dla jednej serii (próby) pomiarów * - warunkiem stosowalności testu jest „normalność” rozkładu badanej cechy wynikowej
Kryteria doboru metod statystycznych Testy statystyczne dla dwóch serii pomiarów (jedna próba) *- warunkiem stosowalności testu jest „normalność” rozkładu badanej cechy wynikowej, ** - wymagane ustalenie, która z badanych cech jest zmienną „niezależną”, a która „zależną”
Kryteria doboru metod statystycznych Testy statystyczne dla dwóch serii pomiarów tej samej cechy wynikowej (dwie próby) *- warunkiem stosowalności testu jest „normalność” rozkładu badanej cechy wynikowej
Kryteria doboru metod statystycznych Testy statystyczne dla więcej niż dwóch (k) serii pomiarów *- warunkiem stosowalności testu jest „normalność” rozkładu badanych cech wynikowych, ** - wymagane ustalenie, która z cech jest cechą zależną (objaśnianą); cechy objaśniające, wyrażone w skali co najwyżej porządkowej muszą być zakodowane liczbowo
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z=0 H1: z0 _ _ Hipotezy: H0: m=m0 H1: mm0 Hipotezy: H0: m1=m2 H1: m1m2 Hipotezy: H0: ρ=0 H1: ρ0 Dwustronny obszar krytyczny f(t) -t t 0 t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z=0 H1: z0 _ _ /2 /2 Hipotezy: H0: m=m0 H1: mm0 Hipotezy: H0: m1=m2 H1: m1m2 Hipotezy: H0: ρ=0 H1: ρ0 Dwustronny obszar krytyczny H0 należy odrzucić i przyjąć H1 f(t) | t | > t -t t 0 t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z=0 H1: z0 _ _ /2 /2 Hipotezy: H0: m=m0 H1: mm0 Hipotezy: H0: m1=m2 H1: m1m2 Hipotezy: H0: ρ=0 H1: ρ0 Dwustronny obszar krytyczny H0 należy odrzucić i przyjąć H1 f(t) | t | > t -t t 0 t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z=0 H1: z0 _ _ /2 /2 Hipotezy: H0: m=m0 H1: mm0 Hipotezy: H0: m1=m2 H1: m1m2 Hipotezy: H0: ρ=0 H1: ρ0 Dwustronny obszar krytyczny Brak podstaw do odrzucenia H0 f(t) | t | <t -t t 0 t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z=0 H1: z0 _ _ /2 /2 Hipotezy: H0: m=m0 H1: mm0 Hipotezy: H0: m1=m2 H1: m1m2 Hipotezy: H0: ρ=0 H1: ρ0 Dwustronny obszar krytyczny Brak podstaw do odrzucenia H0 f(t) | t | <t -t t 0 t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z≥0 H1: z<0 _ _ f(t) 0 t Hipotezy: H0: m≥m0 H1: m<m0 Hipotezy: H0: m1≥m2 H1: m1<m2 Hipotezy: H0: ρ≥0 H1: ρ<0 Lewostronny obszar krytyczny H0 należy odrzucić i przyjąć H1 t< -t -t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z≥0 H1: z<0 _ _ f(t) 0 t Hipotezy: H0: m≥m0 H1: m<m0 Hipotezy: H0: m1≥m2 H1: m1<m2 Hipotezy: H0: ρ≥0 H1: ρ<0 Lewostronny obszar krytyczny H0 należy odrzucić i przyjąć H1 t< -t -t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z≥0 H1: z<0 _ _ f(t) 0 t Hipotezy: H0: m≥m0 H1: m<m0 Hipotezy: H0: m1≥m2 H1: m1<m2 Hipotezy: H0: ρ≥0 H1: ρ<0 Lewostronny obszar krytyczny Brak podstaw do odrzucenia H0 t> -t -t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z≥0 H1: z<0 _ _ f(t) 0 t Hipotezy: H0: m≥m0 H1: m<m0 Hipotezy: H0: m1≥m2 H1: m1<m2 Hipotezy: H0: ρ≥0 H1: ρ<0 Lewostronny obszar krytyczny Brak podstaw do odrzucenia H0 t> -t -t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z≤0 H1: z>0 _ _ f(t) 0 t Hipotezy: H0: m≤m0 H1: m>m0 Hipotezy: H0: m1≤m2 H1: m1>m2 Hipotezy: H0: ρ≤0 H1: ρ>0 Prawostronny obszar krytyczny H0 należy odrzucić i przyjąć H1 t> t t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z≤0 H1: z>0 _ _ f(t) 0 t Hipotezy: H0: m≤m0 H1: m>m0 Hipotezy: H0: m1≤m2 H1: m1>m2 Hipotezy: H0: ρ≤0 H1: ρ>0 Prawostronny obszar krytyczny H0 należy odrzucić i przyjąć H1 t> t t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z≤0 H1: z>0 _ _ f(t) 0 t Hipotezy: H0: m≤m0 H1: m>m0 Hipotezy: H0: m1≤m2 H1: m1>m2 Hipotezy: H0: ρ≤0 H1: ρ>0 Prawostronny obszar krytyczny Brak podstaw do odrzucenia H0 t <t t t
Test dla wartości oczekiwanej Test dla par obserwacji Test dla dwóch wartości oczekiwanych Test dla współczyn-nika korelacji Hipotezy: H0: z≤0 H1: z>0 _ _ f(t) 0 t Hipotezy: H0: m≤m0 H1: m>m0 Hipotezy: H0: m1≤m2 H1: m1>m2 Hipotezy: H0: ρ≤0 H1: ρ>0 Prawostronny obszar krytyczny Brak podstaw do odrzucenia H0 t <t t t
Test dla wariancji Test Bartletta TestKruskala-Wallisa TestFriedmana 2 Hipotezy: H0: σ2≤σ02 H1: σ2>σ02 Hipotezy: H0: σ12=σ22=…=σk2 H1: wariancje różne Hipotezy: H0: k prób - jedna pop. H1: k prób-różne pop. Hipotezy: H0: k serii-jedna pop. H1: k serii-różne pop. Prawostronny obszar krytyczny f(2) 0 2
Test dla wariancji Test Bartletta TestKruskala-Wallisa TestFriedmana 2> 2 p 2 Hipotezy: H0: σ2≤σ02 H1: σ2>σ02 Hipotezy: H0: σ12=σ22=…=σk2 H1: wariancje różne Hipotezy: H0: k prób - jedna pop. H1: k prób-różne pop. Hipotezy: H0: k serii-jedna pop. H1: k serii-różne pop. Prawostronny obszar krytyczny f(2) H0należy odrzucić i przyjąćH1 p< 0 2 2
Test dla wariancji Test Bartletta TestKruskala-Wallisa TestFriedmana 2> 2 p 2 Hipotezy: H0: σ2≤σ02 H1: σ2>σ02 Hipotezy: H0: σ12=σ22=…=σk2 H1: wariancje różne Hipotezy: H0: k prób - jedna pop. H1: k prób-różne pop. Hipotezy: H0: k serii - jedna pop. H1: k serii-różne pop. Prawostronny obszar krytyczny f(2) H0należy odrzucić i przyjąćH1 p< 0 2 2
Test dla wariancji Test Bartletta TestKruskala-Wallisa TestFriedmana 2< 2 p 2 Hipotezy: H0: σ2≤σ02 H1: σ2>σ02 Hipotezy: H0: σ12=σ22=…=σk2 H1: wariancje różne Hipotezy: H0: k prób - jedna pop. H1: k prób-różne pop. Hipotezy: H0: k serii-jedna pop. H1: k serii-różne pop. Prawostronny obszar krytyczny f(2) Brak podstaw do odrzuceniaH0 p> 0 2 2
Test dla wariancji Test Bartletta TestKruskala-Wallisa TestFriedmana 2< 2 p 2 Hipotezy: H0: σ2≤σ02 H1: σ2>σ02 Hipotezy: H0: σ12=σ22=…=σk2 H1: wariancje różne Hipotezy: H0: k prób - jedna pop. H1: k prób - różne pop. Hipotezy: H0: k serii-jedna pop. H1: k serii - różne pop. Prawostronny obszar krytyczny f(2) Brak podstaw do odrzuceniaH0 p> 0 2 2
Test dla dwóchwariancji Test jednorodności wielu średnich (klasyfikacja pojedyncza) F Hipotezy: H0: σ12=σ22 H1: σ12≠σ22 Hipotezy: H0: m1=m2=…=mk H1: średnie różne Prawostronny obszar krytyczny f(F) 0 F
Test dla dwóchwariancji Test jednorodności wielu średnich (klasyfikacja pojedyncza) p F Hipotezy: H0: σ12=σ22 H1: σ12≠σ22 Hipotezy: H0: m1=m2=…=mk H1: średnie różne Prawostronny obszar krytyczny H0należy odrzucić i przyjąćH1 f(F) F> F p< F 0 F
Test dla dwóchwariancji Test jednorodności wielu średnich (klasyfikacja pojedyncza) p F Hipotezy: H0: σ12=σ22 H1: σ12≠σ22 Hipotezy: H0: m1=m2=…=mk H1: średnie różne Prawostronny obszar krytyczny H0należy odrzucić i przyjąćH1 f(F) F> F p< F 0 F
Test dla dwóchwariancji Test jednorodności wielu średnich (klasyfikacja pojedyncza) p Hipotezy: H0: σ12=σ22 H1: σ12≠σ22 Hipotezy: H0: m1=m2=…=mk H1: średnie różne Prawa część dwustronnego obszaru krytycznego H0należy odrzucić i przyjąćH1 f(F) F> F/2 p< /2 /2 F F 0 F /2
Test dla dwóchwariancji Test jednorodności wielu średnich (klasyfikacja pojedyncza) p F Hipotezy: H0: σ12=σ22 H1: σ12≠σ22 Hipotezy: H0: m1=m2=…=mk H1: średnie różne Prawostronny obszar krytyczny Brak podstaw do odrzuceniaH0 f(F) F< F p> F 0 F
Test dla dwóchwariancji Test jednorodności wielu średnich (klasyfikacja pojedyncza) p F Hipotezy: H0: σ12=σ22 H1: σ12≠σ22 Hipotezy: H0: m1=m2=…=mk H1: średnie różne Prawostronny obszar krytyczny Brak podstaw do odrzuceniaH0 f(F) F< F p> F 0 F
Test dla dwóchwariancji Test jednorodności wielu średnich (klasyfikacja pojedyncza) p Hipotezy: H0: σ12=σ22 H1: σ12≠σ22 Hipotezy: H0: m1=m2=…=mk H1: średnie różne Prawa część dwustronnego obszaru krytycznego Brak podstaw do odrzuceniaH0 f(F) F< F/2 p> /2 /2 F F 0 F /2