Vlekjesziekten

1. Vlekjesziekten Presentatie voor pedagogisch medewerkers Inclusief foto’s en quiz

2. Inhoud • Vlekjesziekten • Andere huidziekten met vlekjes • Ervaringen uitwisselen • Wanneer melden? • Quiz

3. Welke vlekjesziekten zijn er? • Mazelen • Rode hond • Roodvonk • Waterpokken • Vijfde ziekte • Zesde ziekte

4. Mazelen • Vlekjesziekte met hoge koorts, harde droge hoest, rode ogen en rode vlekken • vlekjes beginnen achter de oren en verspreiden zich over het hele lichaam • Wering: niet zinvol, dus niet nodig • Let op: • (nog) niet ingeënte kinderen in de groep • met name pasgeboren baby’s • contact met zwangere vrouwen die niet ingeënt zijn en de ziekte niet doorgemaakt hebben • mensen met een verminderde afweer

5. Rode hond • Vlekjesziekte, beginnend met een lichte verkoudheid en rode uitslag in het gezicht • de uitslag verspreidt zich snel over het hele lichaam, lijkt een egale rozerode kleur • Wering: niet zinvol, dus niet nodig • Let op: • (nog) niet ingeënte kinderen in de groep • zwangeren, met name de eerste 16 weken

6. Roodvonk • Vlekjesziekte beginnend in de liezen en zich verspreidend over het hele lichaam, behalve rond neus en mond • typisch is de ‘frambozentong’ • na twee dagen begint het vervellen op voornamelijk handen en voeten • Wering: niet zinvol, dus niet nodig

7. Waterpokken • Vlekjesziekte met rode bultjes, overgaand in blaasjes • vooral op romp, gezicht, tussen de haren en in de mond • Wering: niet zinvol, dus niet nodig • Let op: • bij verminderde afweer • vrouwen die minder dan 20 weken zwanger zijn • pasgeboren baby’s

8. Vijfde ziekte • Vlekjesziekte, beginnend in het gezicht (vuurrode wangen) • de uitslag verspreidt zich over het hele lichaam • Wering: niet zinvol, dus niet nodig • Let op: • zwangeren gedurende de eerste 20 weken van de zwangerschap

9. Zesde ziekte • Vlekjesziekte beginnend met hoge koorts • na een aantal dagen gevolgd door rode vlekjes op de romp • Wering: niet zinvol, dus niet nodig

10. Andere huidafwijkingen • Ringworm • Krentenbaard • Hand-, voet- en mondziekte • Eczeem • Psoriasis • Warmte uitslag • Insectenbeten • Allergische reactie

11. Ringworm • Schilferende plek op de huid of hoofd • in de vorm van een ring • Wering: niet noodzakelijk, maar kinderen met klachten moeten wel behandeld worden • Let op: • geen kleding of kammen delen • kammen reinigen met alcohol 70% • adviseer ouders om naar de huisarts te gaan

12. Krentenbaard • Blaasjes en (gelige) korstjes • meestal rond mond en neus • Wering: ja, tenzij: • de ziekte juist behandeld wordt • de blaasjes ingedroogd of goed afgedekt zijn • Let op: • adviseer ouders om naar de huisarts te gaan • hoest- en nieshygiëne en handhygiëne • maak speelgoed goed schoon

13. Hand-, voet- en mondziekte • Pijnlijke blaasjes • in de mond en/of op de handpalmen en/of voetzolen • Wering: niet zinvol, dus niet nodig • Let op: • toilet- en verschoonhygiëne • hoest- en nieshygiëne

14. Eczeem • Huidafwijking waar kinderen vaak lange tijd last van hebben • Vaak in elleboogplooi en knieholte • heel droog of juist nattig • huid niet erg verdikt • Wering: nee, niet besmettelijk • Let op: • adviseer ouders zo nodig om naar de huisarts te gaan • open plekken schoon houden, eventueel afdekken • voorkom krabben zoveel mogelijk

15. Psoriasis • Huidafwijking waar kinderen vaak lange tijd last van hebben • vaak op elleboog en/of knie • droog, verdikking van de huid, schilfers • Wering: nee, niet besmettelijk

16. Warmte uitslag • Kan ontstaan bij warm weer • Wering: nee, niet besmettelijk

17. Insectenbeten • Kan er soms uitzien als een vlekjesziekte • vooral wanneer er veel beten zijn • vaak met insteekopening en jeukend • Wering: nee, niet besmettelijk • Let op: • eventueel ouders adviseren naar de huisarts te gaan • soms reageert een kind heftig op een insectenbeet, dit kan levensbedreigend zijn

18. Allergische reactie • Kan een groot deel van de huid beslaan • vaak als reactie op medicijnen of voedsel (antibiotica, noten) • rode, iets verheven vlekken die acuut ontstaan • Kan ook maar op één plek zijn • reactie op sieraden/horloge (nikkel) • Wering: nee, niet besmettelijk • Let op: • eventueel ouders adviseren naar de huisarts te gaan • een kind kan heftig reageren op een bepaalde prikkel en benauwd worden, dit kan levensbedreigend zijn

19. Eigen ervaringen Wat zijn jullie ervaringen met rode vlekjes, plekjes, blaasjes en bultjes?

20. Eigen ervaringen Mogelijke onderwerpen: • Hoe vaak zie je vlekjes in de groep? • Wat vind je moeilijk bij een kind met vlekjes/plekjes/bultjes/blaasjes? • Breng je de leidinggevende/ouders altijd op de hoogte? • Heb je wel eens echt een uitbraak van een vlekjesziekte meegemaakt? • Heb je wel eens contact gehad met de GGD over vlekjes?

21. Melding maken (volgens artikel 26) • 2x2 regel: • twee zieke kinderen en/of medewerkers • binnen twee weken tijd • Breng altijd je leidinggevende op de hoogte • deze heeft dan overzicht en kan melding maken als dit moet

22. Quiz • A Fotogedeelte: • een van de zes vlekjesziekten of iets anders? • welke ziekte is het? • B Feiten en fabels: • wat is waar & wat is niet waar?

23. Deel A: Welke ziekte is dit? Krentenbaard

24. Welke ziekte is dit? Insectenbeten

25. Welke ziekte is dit? Vijfde ziekte

26. Welke ziekte is dit? Allergische reactie

27. Welke ziekte is dit? Psoriasis

28. Welke ziekte is dit? Waterpokken

29. Welke ziekte is dit? Mazelen

30. Welke ziekte is dit? Ringworm

31. Welke ziekte is dit? Let op! Combinatie van hand-, voet- en mondziekte en eczeem. Dat kan dus ook…

32. Deel B: Feit of fabel? • Rode hond tijdens de zwangerschap kan afwijkingen geven bij het kind • Dit is waar: er kan slechthorendheid, een hartafwijking of een oogafwijking ontstaan. Prinses Christina had een aangeboren oogafwijking door rode hond

33. Feit of fabel? • Mazelen is de meest besmettelijke ziekte die we kennen • Dit is waar: elke zieke besmet ongeveer 14 andere mensen, bij de griep is dat maar 1 tot 2! Gelukkig zijn de meeste mensen in Nederland ingeënt tegen de mazelen

34. Feit of fabel? • Het ventileren van het klaslokaal heeft geen zin om verspreiding van vlekjesziekten te voorkomen • Dit is niet waar: het virus/de bacterie verspreid zich door de lucht in heel kleine waterdruppeltjes. Door ventileren waaien deze naar buiten weg en kunnen ze geen andere mensen besmetten. Dit geldt ook bijvoorbeeld voor hand-, voet- en mondziekte en krentenbaard

35. Feit of fabel? • Vlekjesziekten zijn kinderziekten en dus niet gevaarlijk voor volwassenen • Dit is niet waar: deze ziektes heten kinderziektes omdat ze vroeger vooral bij kinderen voorkwamen. Volwassenen hadden de ziekte al doorgemaakt. Tegenwoordig worden de meeste mensen ingeënt tegen deze ziektes. Volwassenen die niet ingeënt zijn, kunnen ziek worden van een kinderziekte. Soms verloopt een kinderziekte zelfs ernstiger op volwassen leeftijd, zoals bijvoorbeeld de mazelen

36. Feit of fabel? • De zesde ziekte komt altijd pas nadat kinderen de vijfde ziekte gehad hebben • Dit is niet waar: het zijn twee verschillende ziektes die onafhankelijk van elkaar voorkomen

37. Feit of fabel? • Mazelen wordt ook wel de 1e ziekte genoemd • Dit is waar: vlekjesziekten hebben in het verleden een nummer gekregen in volgorde van ontdekking: • 1e: Mazelen • 2e: Roodvonk • 3e: Rode hond • 4e: Ziekte van Filatov-Dukes (dit bleek later gewoon een vorm van rode hond te zijn) • 5e: Erythema infectiosum • 6e: Erythema subitum

38. Feit of fabel? • Roodvonk zit in de BMR vaccinatie • Dit is niet waar: de “R” van de BMR vaccinatie is de rode hond Einde Quiz

39. Vragen?