1 / 22

Monitoring vogels Lauwersmeer

Monitoring vogels Lauwersmeer. Maja Roodbergen SOVON Vogelonderzoek Nederland. Inleiding. Totale bodemdaling Lauwersmeer van start productie t/m 2010. Bron: NAM B.V. Inleiding. Natura 2000 site; Vogelrichtlijngebied (bron: http://natura2000.eea.europa.eu). Inleiding. Hoofdvraag:

sabin
Download Presentation

Monitoring vogels Lauwersmeer

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Monitoring vogels Lauwersmeer Maja Roodbergen SOVON Vogelonderzoek Nederland

  2. Inleiding Totale bodemdaling Lauwersmeer van start productie t/m 2010 Bron: NAM B.V.

  3. Inleiding Natura 2000 site; Vogelrichtlijngebied (bron: http://natura2000.eea.europa.eu)

  4. Inleiding Hoofdvraag: ‘Heeft de (additionele) aardgaswinning bij het Lauwersmeer een negatief effect op de vogels die van het gebied gebruik maken?’

  5. Inleiding 1. Wijken trends in Lauwersmeer af van referentiegebieden? Anders bij gevoelige soorten? 2. Verschillen trends ná start (additionele) gaswinning (2007) van trends vóór start gaswinning? Anders bij gevoelige soorten? 3. Is de tot 2012 ‘gerealiseerde’ bodemdaling in deelgebieden Lauwersmeer van invloed op trends in 2007-2012? 4. Zijn trends van steltlopers, ganzen, zwanen en sterns op slaapplaatsen in 2007-2012 gecorreleerd aan mate van bodemdaling? 5. Is mate van cumulatieve jaarlijkse bodemdaling in verschillende deelgebieden binnen Lauwersmeer van invloed op jaarlijkse dichtheden van meetsoorten in gehele meetperiode ( 2012)?

  6. Data - broedvogels • Looptijd > 40 jaar, sinds 1999 door SOVON in opdracht van SBB • Alle soorten: sinds 2008 7+5 BMP-proefvlakken BMP-proefvlakken 2008: 1-7 jaarlijks 8-10 additioneel

  7. Data - broedvogels • Looptijd > 40 jaar, sinds 1999 door SOVON in opdracht van SBB • Alle soorten: sinds 2008 7+5 BMP-proefvlakken • 87 meetsoorten: jaarlijks vlakdekkend, stippenkaarten LSB-telgebieden

  8. Data – niet-broedvogels • Sinds ’80/’81 maandelijkse tellingen, sinds 1997 gecoördineerd door SBB • Alle watervogels, roofvogels en kraaiachtigen • Gebiedsdekkend Watervogeltelgebieden

  9. Data – niet-broedvogels • Sinds 2007 tweewekelijkse tellingen van nachtelijke slaapplaatsen Slaapplaatsen steltlopers Slaapplaatsen ganzen

  10. Data – referenties • Eisen referentiegebieden: rietmoeras, begrazing, brak/zoet, langjarige meetreeksen • Data van BMP-, LSB- en watervogeltelgebieden uit: • Dollard • Deltagebied • Biesbosch • IJsselmeergebied • Oostvaardersplassen • Wieden • Weerribben

  11. Data – extra Invoer historische telgegevens Lauwersmeer • broedvogels: 1999-2006 • watervogels: ca 1980-2006

  12. Data – extern • (Gekwantificeerde) vlakdekkende gegevens beheer en vegetatiestructuur (A&W) • Grondwaterpeil (A&W en SBB) • Oppervlaktewaterpeil (A&W en Waterschap Noorderzijlvest) • Bodemdaling (NAM)

  13. Analyses • Poweranalyse liet zien dat kans op detectie effect bodemdaling klein is. • (Wiersma et al, 2009 Ontwikkeling en toepassing van een poweranalyse voor de vogelmonitoringgegevens in het kader van de nieuwe gaswinning) • De power van de analyses wordt verhoogd door: • Strenge selectie van soorten en samenvoegen in ecologische groepen • Strenge selectie gebieden • Invoer gegevens ontbrekende jaren/gebieden • Mixed effects modellen gebruiken • Éénzijdige toetsing • Extra analyses (3-5)

  14. Analyses Deelvragen 1 en 2: 1. Wijken trends in Lauwersmeer af van referentiegebieden? Anders bij gevoelige soorten? 2. Verschillen trends ná start (additionele) gaswinning (2007) van trends vóór start gaswinning? Anders bij gevoelige soorten? Knikpuntanalyse met mixed effects modellen en Poisson-verdeling: # broedparen of individuen = Gaswinning + Jaar + Gaswinning.Jaar Random factor: telgebied

  15. Analyses Deelvraag 3: 3. Is de tot 2012 ‘gerealiseerde’ bodemdaling in deelgebieden Lauwersmeer van invloed op trends in 2007-2012? Broedvogels: Lauwersmeer opdelen in ‘homogene’ vlakken, dichtheden en trends per vlak bepalen Watervogels: Telgebieden koppelen aan (a)biotische gegevens

  16. Analyses Deelvraag 3: Generalised Linear Model met trends in deelgebieden Log(trend) = Vegetatiestructuur + Begrazing + Maaibeheer + Grondwaterpeil + Spreiding grondwaterpeil + Waterpeil + Spreiding Waterpeil + Bodemdalingsklasse Log(trend) = Vegetatiestructuur + Begrazing + Maaibeheer + Overstromingskans

  17. Analyses Deelvraag 4: • Zijn trends van steltlopers, ganzen, zwanen en sterns op slaapplaatsen in 2007-2012 gecorreleerd aan mate van bodemdaling? Slaapplaatsen worden gekoppeld aan (a)biotische gegevens GeneralisedLinear Model met trends deelgebieden Log(trend) = Oppervlaktewaterpeil + Spreiding oppervlaktewaterpeil + Bodemdalingklasse

  18. Analyses Deelvraag 5: 5. Is mate van cumulatieve jaarlijkse bodemdaling in verschillende deelgebieden binnen Lauwersmeer van invloed op jaarlijkse dichtheden van meetsoorten in gehele meetperiode ( 2012)? Lauwersmeer opdelen in ‘homogene’ vlakken, dichtheden per vlak bepalen Mixed effects modellen met Poissonverdeling Random factor: homogeen vlak

  19. Analyses Deelvraag 5: Fixed model: # broedparen = Vegetatiestructuur + Begrazing + Maaibeheer + Grondwaterpeil + Waterpeil + Bodemdalingklasse + Jaar + Bodemdalingklasse.Jaar # broedparen = Vegetatiestructuur + Begrazing + Maaibeheer + Overstromingskans + Jaar + Overstromingskans.Jaar

  20. Dank: Caspar Hallmann Ruud Foppen Harvey van Diek (foto’s)

  21. Aangeboden • Stippenkaarten van 87 soorten broedvogels in Lauwersmeer • Aantallen broedparen per BMP-plot (7+5) voor overige broedvogelsoorten • Aantallen individuen per watervogeltelgebied (gebiedsdekkend)

  22. Gevraagd • (Gekwantificeerde) vlakdekkende gegevens beheer en vegetatiestructuur (A&W): • startjaar (2007) en jaarlijks • Grondwaterpeil (A&W en SBB): • seizoensgemiddelden voorjaar en winter en gebiedsgemiddelden • Oppervlaktewaterpeil (A&W en Waterschap Noorderzijlvest): • seizoensgemiddelden voorjaar en winter en gebiedsgemiddelden • Overstromingskans (NAM) • seizoensgemiddelden voorjaar en winter en gebiedsgemiddelden • Bodemdaling (NAM): • cumulatieve jaarwaarden

More Related