Akılcı İlaç Kullanımı

1. Akılcı İlaç Kullanımı Dr. Haldun Soygür Psikiyatri Doçenti Farmakoloji Bilim Doktoru (PhD)

2. Açıklama ( 2012 – 2014 ) Araştırmacı:Janssen, Danışman:Bilim, BMS, Janssen, Lundbeck, Roche Konuşmacı:Abdi İbrahim, Bilim, BMS, Janssen, Med İlaç TPD Psikiyatri'de Güncel Dergisi

3. Akılcı ilaç kullanımı • Akılcı ilaç kullanımı, doğru tanı sonrasında seçilen uygun ilacı, gereken dozda, gereken doğru sürede ve doğru yolla kullanarak, tedavi başarısını değerlendirmek; yan etkileri ve hastanın uyumunu izlemek, düşünülen tedavinin maliyetini dikkate alma esaslarına dayanmaktadır. Conference of Experts on the Rational Use of Drugs, World HealthOrganization, Nairobi, Kenya, WHO/CONRAD/WP/RI, (25-29.12.1985).

4. Akılcı ilaç kullanımı • Akılcı ilaç kullanımının önemli ilkelerinden birisi de, eğer birden fazla ilaç kullanılıyorsa bunların birbirleriyle etkileşimlerini değerlendirmektir. Conference of Experts on the Rational Use of Drugs, World HealthOrganization, Nairobi, Kenya, WHO/CONRAD/WP/RI, (25-29.12.1985).

5. Akılcı ilaç kullanımı ve ortak sorumluluk • Hekim • Eczacı • Hemşire • Diğer sağlık personeli • Hasta/ hasta yakını • Üretici • Düzenleyici Otorite • Diğer (Medya, Akademi vb.)

6. Dikkat • Çoklu ilaç kullanımından kaçınınız • İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımından kaçınınız • Klinik rehberlere uyumsuz tedavi seçiminden kaçınınız • Piyasaya yeni çıkan ilaçların uygunsuz tercihinden kaçınınız • İlaç kullanımında özensiz davranılmasından kaçınınız (uygulama yolu, süre, doz..) • Uygunsuz kişisel tedavilere başvurulmasından kaçınınız

7. Dikkat • Gereksiz yere antibiyotik tüketiminden kaçınınız • Gereksiz yere enjeksiyon önerilmesinden kaçınınız • Gereksiz ve uygunsuz vitamin kullanımından kaçınınız

8. Dikkat • Bilinçsiz gıda takviyesi ve bitkisel ürünlerin kullanımından kaçınınız • İlaç-ilaç etkileşimleri ve besin-ilaç etkileşimlerinin ihmal edilmesinden kaçınınız

9. Akılcı ilaç kullanımı • Hastaların tedaviye uyumunu arttırır. • İlaç etkileşimlerini azaltır. • Bazı ilaçlara karşı direnç gelişmesini azaltır.

10. Akılcı ilaç kullanımı • Hastalıkların tekrarlaması ya da uzamasını azaltır. • Adversolay görülme sıklığını azaltır. • Tedavi maliyetlerini azaltır. • Hastanın sorununu dinleyerek surunu doğru tanımlayınız, • Tanınızın doğruluğundan emin olunuz,

11. Akılcı ilaç kullanımı için • İlaçlı veya ilaçsız, etkili ve güvenilir tedaviyi tanımlayınız, • Tedavinin gerçekleşebilirliği ve maliyetini değerlendiriniz, • Tedavinin başarısı ve hastanın tedavi uyumunu değerlendiriniz.

12. Akılcı ilaç kullanımı için • En uygun ilacı/ilaçları seçiniz, • Çoklu ilaç kullanımlarında olası etkileşimleri öngörünüz, • Her bir ilaç için uygun doz ve uygulama süresini belirleyiniz.

13. Akılcı ilaç kullanımı için • Güncel tanı ve tedavi kılavuzlarını esas alınız. • Hasta ve hasta yakınlarını tedavi hakkında bilgilendiriniz.

14. Dünya Sağlık Örgütü Önerileri • Koordinasyonu sağlayacak bir kurum • Kanıta dayalı klinik tedavi rehberleri • Temel ilaç listesi • İlaç ve tedavi komiteleri • Farmakoterapi ve ilaç yazma “reçeteleme” eğitimi • Sürekli tıp eğitimleri • Sağlık çalışanlarına geri bildirim • Kamuoyunun bilgilendirilmesi ve halk eğitimleri

15. Ülkemizde: • Sağlık Bakanlığı bünyesinde, akılcı ilaç kullanımı ile ilgili çalışmalar, yaklaşık 20 yıldır sürmektedir. • 12 Ekim 2010 tarihinde Bakan Oluru ile, Akılcı İlaç Kullanımı Birimi kurulmuştur. • 19 Mart 2012 tarihinde Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Bünyesinde Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik Yönetimi ve Tanıtım Dairesi kurulmuştur.

16. Ülkemizde: • İllerde koordinasyonu sağlamak amacıyla 81 ilde İl Sağlık Müdürlüklerinde Akılcı İlaç Kullanımı İl Temsilcisi bulunmaktadır. • Hastane Hizmet Kalite Standartları gereğince, hastanelerde planlama yapmak ve faaliyetlerde bulunmak amacıyla Akılcı İlaç Kullanımı Ekipleri oluşturulmuştur.