مقدمه

3. مقدمه باید بپذیریم که چالش ایدز با همه ابعاد وسیع اجتماعی و بهداشتی که در پی داردهمچنان در حال گسترش می باشد. دلایل گسترش و مجموعه ای از عوامل و علل متنوع مؤثر: 1-ضعف در بنیانهای معنوی انسانها 2-عدم پایبندی به اخلاق و رفتار صحیح 3- فقر و بیکاری 4-سست گشتن پایه‌های خانواده و طلاق 5- آسیب‌های اجتماعی، اعتیاد تزریقی ،روابط پرمخاطره جنسی توجه به علل و عوامل فوق یک پیام واحد دارد که آرمان رسیدن به مرحلة انتقال صفر، جز با همکاری بین بخشی وهمکاری همة بخشهای حاکمیت رخ نخواهد داد.

4. وضعيت فعلی 1-در حال حاضر جمهوري اسلامي ايران موفق شده است که با اجرای قدرتمند برنامه‌های کاهش آسیب اعتیاد، شیوع لجام گسیخته اچ آی وی را در معتادان تزریقی کنترل نماید. 2- با عنایت به شرایط و تنوع آسیب های اجتماعی خصوصا آسیب های نوپدید قاطعانه اعلام می نماییم راهی جز توسعه برنامه های کاهش آسیب های اجتماعی در جمیع جهات نداریم و می بایست برنامه های کاهش آسیب با گستردگی و کیفیت بالاتر ادامه یابد تا شاهد بازگشت به وضعیت قبل نباشیم.

5. برنامه استراتژیک پیشگیری و کنترل ایدز برنامه استراتژیک ایدز به عنوان راهنمائی روشن برای عملکرد منسجم و هماهنگ همة شرکای برنامه با همدلی و همراهی دستگاههای متعددی تهیه و تدوین گردیده است و باعث مباهات جمهوری اسلامی ایران در ارائه یک کار جمعی می باشد. مفتخریم سازمان بهزیستی کشور به عنوان یکی از مهمترین دستگاههای مسئول در پیشگیری و کنترل ایدز در کنار دیگر شرکای برنامه نقش مؤثری در تدوین برنامه استراتژیک ایدز داشته است. لازم به ذکر است سازمان بهزیستی با مدنظر قرار دادن برنامه استراتژیک ایدز و ابلاغ آن به سازمان های تابعه استانی تلاش همه جانبه ای را برای کنترل ایدز در کنار بقیه دستگاه ها آغاز نموده است.

6. اقدامات ساختاری سازمان بهزیستی در راستای ایفای رسالت سازمان در حوزه ایدز 1-این سازمان به دلیل حجم بالای وظایف خود در برنامه استراتژیک ایدز، اداره پیشگیری و کنترل ایدز را برای نخستین بار در ساختار رسمی خود جانمایی نموده و ارتقاء اداره به معاونت مرکز توسعه پیشگیری سازمان در دستور کار قرار دارد. 2-علاوه بر آن کمیته پیشگیری و کنترل ایدز را به ریاست رئیس سازمان و با الگویی مشابه با کمیته کشوری تشکیل داده است. به سبب تعدد گروه های هدف سازمان که به نوعی باید تحت پوشش برنامه قرار بگیرند همه دفاتر مرتبط نیز در این کمیته عضو می باشند و این کمیته نقش راهبری برنامه را در سازمان به عهده دارد.

7. رویکردهای سازمان برای کنترل ایدز سازمان بهزیستی همچنان باتاکید بر رویکردهای پیشین خود برای: 1-مدیریت برنامه‌های آموزش و اطلاع رسانی، رویکرد آگاهسازی و آموزش همتایان (Peer Education) 2-برای کنترل رفتارهای پرخطر و اعتیاد تزریقی رویکرد کاهش آسیب (Harm Reduction) 3-برای حمایت از مبتلایان، یتیمان و خانواده‌های مبتلایان رویکرد حمایت اجتماعی با محوریت همتایان و پیشگیری مثبت (Social Support and Positive Prevention) را برگزیده است.

8. راهکار های اساسی جهت پیشگیری از ایدز 1- بهبود شیوه و سبک زندگی 2-ارتقاء معنویت، پایبندی به اخلاق و آداب صحیح 3-کاهش فقر، بیکاری، طلاق و آسیب‌های اجتماعی 4- تحکیم بنیان خانواده و تقویت سرمایة اجتماعی میتوانندکنترل ایدز را به همراه داشته باشند. ناگفته پیداست همة ارکان حاکمیت و جامعه باید دست به دست هم دهند تا بتوانند به دست‌آوردهایی این چنین برسند.

9. احیاء مرکز توسعه پیشگیری با هدف پیشگیری اولیه از آسیبها (آگاهسازی عمومی) سازمان بهزیستی کشور با توجه به تقدم پیشگیری در سیاستگذاری ها، در جریان نوسازی و تحول ساختاری، مرکز توسعه پیشگیری را راه اندازی نمود تا با سرمایه گذاری در مداخلاتی همچون آموزش مهارتهای زندگی و فرزندپروری، آموزش بدو ازدواج و ... تلاش نماید تا از شیوع و شروع آسیب های اجتماعی و رفتارهای پرمخاطره بکاهد و علاوه بر پیشگیری از ایدز با اصلاح و ارتقاء شیوه زندگی بصورت بنیادین و اصولی از طیف وسیعی از معضلات و مشکلات سلامتی نیز پیشگیری نماید.

10. کنترل موج سوم و مداخله بهنگام و مؤثر با استفاده از تجارب قبل و اجرای برنامه های کاهش آسیب اعتیاد و رفتارهای پرخطر جنسیخواهیم توانست انتقال اچ آی وی را از طریق این رفتارها کاهش داده و در نهایت به کاهش و کنترل رفتار پرخطر نیز منجر خواهد گردید.

11. حمایت اجتماعی از متأثرین از اچ آی وی معتقدیم حمايت اقتصادي- اجتماعي از افراد مبتلا و خانواده های آنان به توانمندسازی این افراد منجر گردیده و نقش آفرینی آنان می تواند نقش مؤثری در پیشگیری از انتقال ویروس از ایشان به افراد سالم داشته باشد. با این رویکرد سازمان بهزیستی اقدام به : 1- راه اندازی و گسترش باشگاه های مثبت 2- اختصاص یارانه برای مشاوره روانی مبتلایان و خانواده های آنان 3-کمک به اشتغال مبتلایان و با ابلاغ دستورالعمل مناسب به تعمیق و ارتقاء کیفیت فعالیت های آنان پرداخته است.

12. اقدامات سازمان بهزیستی در حوزه حمایت از جامعه هدف مبتلا به ایدز سازمان بهزیستی با همراهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای نگهداری و حمایت از شیرخواران و کودکان مبتلا و یتیمان ایدز برنامه ریزی کرده است به طوریکه هم اکنون این کودکان می توانند در کنار برنامه‌های حمایتی و مراقبتی عمومی که توسط این سازمان برای همه کودکان تحت سرپرستی انجام می‌شود، از خدمات ویژه نیز بهره ببرند.

13. شیرخواران مبتلا همانگونه که پیش بینی می گردید ،تغییر الگوی انتقال باعث افزایش تعداد شیرخواران و کودکان مبتلا به ایدز گردیده ،لذا بار مسئولیت سازمان های اجتماعی- حمایتی و در رأس آنان سازمان بهزیستی به مراتب سنگین از پیش گردیده است.

14. یتیمان ایدز سازمان بهزیستی کشور رسیدگی به وضع یتیمان، کودکان و زنان بی‌سرپرست را وظیفه قانونی خویش می‌داند و مهم‌تر از آن، این مسئولیت را مطابق آموزه‌های قرآنی (وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ/ و به پدر و مادر و خويشان و يتيمان و مستمندان احسان كنيد)، از تکالیف دینی خود می‌داند لذا کودکان یتیم چه در ارتباط یا ایدز و یا غیر آن بدون هیچ تبعیضی مورد حمایت این سازمان قرار می گیرند.

15. کودکان خیابانی علاوه بر زنان دارای رفتار پرخطر، کودکان خیابانی و کار نیز وضعیت نگران کننده ای دارند. سازمان بهزیستی در سال جاری پس از انجام ارزیابی سریع رفتار های پرخطر در کودکان خیابانی اقدام به طراحی مداخله های مرتبط با کنترل این رفتارها و پیشگیری از ایدز در این گروه خواهد نمود که پس از اجرای پایلوت آن در سال آینده به کل کشور گسترش خواهدیافت.

16. پذیرش مبتلایان در مراکز به دلیل اهمیت موضوع اعلام می نمایم سازمان بهزیستی طی بخشنامه‌ای همه مراکز تحت پوشش خود را که به نگهداری از سالمندان، کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست، معلولین جسمی و ذهنی و بیماران روانی مزمن می‌پردازند موظف نموده است که در صورت احراز شرایط پذیرش فرد، به صرف ابتلا به اچ آی وی از پذیرش این بیماران خودداری ننمایند و بودجه اضافه‌تری را نیز برای نگهداری از آنان پرداخت می‌نماید. این بخشنامه مجددا مورد تاکید قرار گرفته و به سازمان ها و مراکز تابعه ابلاغ گردیده است.

17. عملکرد سازمان در برنامه های ملی 1- حمایت از 20 باشگاه مثبت 2- اختصاص یارانه مشاوره برای مبتلایان به اچ آی وی وخانواده‌هایشان طی 4 سال گذشته 3- اختصاص کمک هزینه معیشتی و کمک‌های موردی برای مبتلایان و خانواده‌های آنان 4- کمک به اسکان و اشتغال مبتلایانی که واجد شرایط مددجویی سازمان می‌باشند. 5- حمایت از کودک یتیم مبتلا یا غیر مبتلا در مراکز نگهداری کودکان سازمان

18. عملکرد سازمان در برنامه های ملی 6-راه‌اندازی 143 مرکز گذری کاهش آسیب 7- راه‌اندازی 50 سرپناه شبانه 8- راه‌اندازی 254 تیم سیار 9- آموزش کاهش آسیب و توزیع سوزن، سرنگ و کاندوم به 92015 معتادان تزریقی 10- ارائه MMT به 55781 نفر از معتادان تزریقی

19. عملکرد سازمان در دور هشتم برنامه صندوق جهانی 1- راه‌اندازی 27 مرکز گذری 2- راه‌اندازی 14 سرپناه شبانه 3- راه‌اندازی 62 تیم امدادرسان سیار 4- تربیت 150 مربی پیشگیری از ایدز 5- آموزش 9907 آموزشگر همتا 6-آموزش 150035 نفر از گروههای پرخطر 7-توزیع 7.575.282 سوزن، سرنگ و کاندوم در اینجا بر خود لازم می دانم که به دستور دین و شرط ادب از وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی و دفتر عمران سازمان ملل متحد در ایران به سبب همراهی و مساعدتشان در رسیدن به این دست آوردها تشکر نمایم.

20. تهیه 7 کتاب آموزشی ویژه مربیان و آموزشگران همتا

21. کتاب های سه گانه زندگی • حوزه انتشارات سازمان 129 عنوان کتاب آگاهسازی را در دست چاپ دارد و 27 عنوان آن را به چاپ رسانده و از جمله آن ها کتاب سه گانه زندگی می باشد که با رویکردی تلفیقی شیوه زندگی و رفتار سالم را در سرلوحه اهداف خود قرار داده و در نهایت به پیشگیر از آسیب های اجتماعی کمک خواهد نمود.

22. راه اندازی وبسایت مرکز ملی پیشگیری از ایدز

23. روز جهانی ایدز روز جهانی ایدز با شعار ؛ ”با مشاوره و آزمایش اچ آی وی بیشتر بدانیم بهتر زندگی کنیم...” فرصت گرانبهایی را برای اعلام همبستگی ملی و نشان دادن تعهد همه ارکان دولت برای مقابله با گسترش این بیماری در اختیار می گذارد. این سازمان نیز با در اختیار داشتن بزرگترین شبکه مراکز مشاوره و دیگر مراکز مرتبط با گروه های پرخطر آمادگی همراهی در این زمینه را دارد.

24. سخن آخر:تشریک مساعی تشریک مساعی همه آحاد ملت ، گروهها، سازمانها و دستگاههای دولتی و غیر دولتی لازمه توفیق در کنترل ایدز است. در همه سطوح، فرد فرد مردم، مدارس، خانواده ها و در محل های کار و عبادت باید این حس مسؤولیت ایجاد گردد تا بتوانیم با نوآوری، آینده نگری ، مهرورزی،عدالت محوری، عمل گرایی و ارتقاء سبک زندگیبرای مقابله با گسترش بیماری ایدز پیشگام شویم و در مقابل موانع و مشکلات صبوری کنیم.