รัฐสมัยใหม่ ดินแดนและอำนาจอธิปไตย

1. รัฐสมัยใหม่ ดินแดนและอำนาจอธิปไตย ภาค 1/2557 ทำครั้งแรกโดย สมชาย ปรีชาศิลปกุล ทำซ้ำโดย กฤษณ์พชรโสมณวัตร

3. รัฐสมัยใหม่ <Modern State> • อำนาจอธิปไตย • ดินแดน อาณาเขต • พลเมือง • รัฐบาล • เริ่มปรากฏร่องรอยให้เห็นตั้งแต่ ศ. 16 ในยุโรป

4. อำนาจอธิปไตยแห่งรัฐ <Sovereignty> • เป็นอำนาจสูงสุดภายในรัฐในการใช้อำนาจรัฐ • ไม่อยู่ภายใต้อำนาจของศาสนจักร • เหนือกว่าอำนาจท้องถิ่นซึ่งในอดีตมีความเป็นอิสระ ไม่ได้ขึ้นตรงต่อรัฐทั้งหมด

5. อำนาจอธิปไตยในทางระหว่างประเทศอำนาจอธิปไตยในทางระหว่างประเทศ • รัฐแต่ละรัฐอยู่ในสถานะที่เท่าเทียม เสมอภาคกัน ไม่มีใครมีอำนาจเหนือกว่าใคร • ผู้ปกครองประเทศหนึ่งไม่สามารถสั่งผู้ปกครองอีกประเทศหนึ่งได้

6. United Nations

7. องค์กรโลกบาล • intergovernmental organization • มีอำนาจบางประการเหนืออธิปไตยของรัฐ บางกรณีมีสภาพบังคับ • อำนาจ เช่น การออกกฎหมายภายในประเทศ (เอกนิยม-ทวินิยม) • สภาพบังคับ เช่น คว่ำบาตร, ทำสงครามในนามองค์กรโลกบาล • หลังวิกฤติเศรษฐกิจ 2540 (IMF) • นโยบายตรึงอัตราดอกเบี้ยไว้ในระดับสูงกว่าร้อยละ 20 • แปรรูปรัฐวิสาหกิจ (Privatization) • ฯลฯ

9. ดินแดน อาณาเขตที่ชัดเจนแน่นอน • เข้าใจกันโดยทั่วไปว่ารัฐต้องมีอาณาเขตที่บ่งชี้ได้ชัดเจนว่าบริเวณใดเป็นของรัฐใด • ดินแดนของรัฐใดก็จะอยู่ภายใต้อำนาจอธิปไตยแห่งรัฐนั้นๆ

14. เพราะอะไรจึงทำให้พื้นที่ของแต่ละรัฐซ้อนทับกัน ทั้งที่อาจอยู่ในช่วงเวลาเดียวกัน • คนทำแผนที่ประเทศอื่นขี้โกง คนไทยถูกต้อง

15. ก่อนรัฐสมัยใหม่บังเกิดขึ้นในเอเชีย ตอ./ใต้ • รัฐเปรียบเสมือนแสงเทียน ขยายได้ หดได้ ขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้นำ • อาณาเขตชนิดที่ชัดเจน ลากเส้นแบ่งได้อย่างชัดเจน ยังไม่ปรากฏขึ้น รู้เพียงว่า “แถวนั้น” อยู่ภายใต้อิทธิพลของใคร และก็สามารถซ้อนทับกันได้ระหว่างสองรัฐ • แม้ปัจจุบันก็ยังมีปัญหาเขตแดนอยู่

16. ใคร “เสีย” หรือใคร “ได้” ดินแดน จึงขึ้นอยู่กับว่าจะอาศัยจุดเริ่มต้น ณ ที่ใด • มีจุดเริ่มต้นที่ยอมรับร่วมกันได้หรือไม่ • หรือว่าเอาเข้าจริงแล้ว ต่างก็ไม่มีใครได้ใครเสียทั้งสิ้น เพราะเป็นการช่วงชิงกันในยามก่อตัวของรัฐชาติ ก่อนหน้านั้นไม่มีดินแดนที่ชัดเจนแน่นอนอยู่

21. อาณาเขตของรัฐสามารถเปลี่ยนแปลงได้อาณาเขตของรัฐสามารถเปลี่ยนแปลงได้ • ปัจจัยที่อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง • การประกาศเป็นเอกราชของรัฐใหม่ เช่น สิงคโปร์ ติมอร์ตะวันออก • การสลายตัวของรัฐขนาดใหญ่ เช่น สหภาพโซเวียต เกิดรัฐเป็นจำนวนมาก

22. “United States” of America

23. “สหรัฐฯ” ในช่วงสงครามกลางเมือง ค.ศ.1861- 1865

24. จาก “รัฐ” สู่ “สหรัฐฯ”

25. บางประเทศเคยรวมเป็นภูมินิเวศวัฒนธรรมเดียวกันบางประเทศเคยรวมเป็นภูมินิเวศวัฒนธรรมเดียวกัน

26. ปัจจุบันเราพิจารณาไปอีกแบบหนึ่งปัจจุบันเราพิจารณาไปอีกแบบหนึ่ง

27. ยุโรปในสงครามโลกครั้งที่สองยุโรปในสงครามโลกครั้งที่สอง

28. พรมแดนเป็นเส้นสมมุติ • รัฐๆ หนึ่งอาจเกินขึ้นและล่มสลายไปในเวลาเพียงช่วงชีวิตเดียว • ในยุโรปกลาง บุคคลส่วนมากอยู่ในสถานะไม่ชัดเจน • เช่น Austria, Liechtenstein, Slovenia, Czech Republic, Hungary, Poland, Slovakia, Croatia, Romania, Serbia, Ukraine

29. สหภาพยุโรป (2009) The European Union received the2012 Nobel Peace Prize for having "contributed to the advancement of peace and reconciliation, democracy, and human rights in Europe."

30. Imagine

31. Imagine there's no countriesIt isn't hard to doNothing to kill or die forAnd no religion tooImagine all the people living life in peace • John Lennon, “Imagine”.

32. จากราชาธิปไตยสู่ประชาธิปไตยจากราชาธิปไตยสู่ประชาธิปไตย

33. ในระยะแรก การแยกตัวจากศาสนจักร กลายเป็นรัฐสมบูรณาญาสิทธิ์ (Absolute Monarchy) • กษัตริย์เป็นผู้มีอำนาจสูงสุดในระบอบการเมือง เป็นเจ้าของรัฐ เจ้าของแผ่นดิน เจ้าชีวิต • รัฐเป็นของกษัตริย์ การแต่งงานของกษัตริย์นำมาสู่การรวมดินแดนได้

34. ระบอบกษัตริย์แพร่หลายในยุโรป ไม่ว่าอังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน ปรัสเซีย ฯลฯ • ในภายหลังเกิดการแยกตัวระหว่างรัฐในฐานะของสถาบันทางการเมืองกับผู้ปกครอง ทำให้รัฐมี “ตัวตน” เป็นของตนเอง ไม่ได้ขึ้นอยู่กับผู้ปกครอง • มีความเปลี่ยนแปลงสำคัญเกิดขึ้นในปลาย ศ. 18 – ปัจจุบัน (USA 1776, Franc 1789)

35. อุดมการณ์สำคัญของระบอบราชาธิปไตยอุดมการณ์สำคัญของระบอบราชาธิปไตย • เชื่อในอำนาจศักดิ์สิทธิ์ของสถาบัน • ชาติกำเนิดกำหนดสถานะทางสังคม • การปกครองเป็นแบบอำนาจนิยม ไม่มีระบบถ่วงดุลย์อย่างเป็นทางการ • ผู้ปกครองจะดำรงอยู่จนตาย หรือสืบทอดแก่บุคคลในตระกูล

36. At the beginning of 20th century

37. Changes during 20th century

39. ในศตวรรษที่ 20 ได้ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงอย่างสำคัญกับระบอบการปกครองในโลกนี้ • การอ่อนแรงของระบอบราชาธิปไตย (Absolute Monarchy) • >>>> ?????

40. ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิเมื่ออายุ 2 ขวบ 10 เดือน • เวลาเสด็จ ข้าราชบริพารต้องคุกเข่าคำนับจนกว่าจะเสด็จลับไปจากสายตา

42. สร้าง พ.ศ. 1949-1963 • อาคาร 800 หลัง • มีห้อง 9,999 ห้อง • พื้นที่ 720,000 ตารางเมตร • มีนางสนม 9,000 คน • ขันที 70,000 คน

43. แต่ต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงทางการเมืองแต่ต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงทางการเมือง • จีนกลายเป็นสาธารณรัฐก่อนเป็นสาธารณรัฐประชาชนจีนในภายหลัง

45. ทำงานให้พรรคคอมมิวนิสต์โดยการเป็นคนสวนในสถาบันพฤกษศาสตร์ทำงานให้พรรคคอมมิวนิสต์โดยการเป็นคนสวนในสถาบันพฤกษศาสตร์ • ทำงานเป็นบรรณาธิการแผนกวรรณกรรมที่สภาที่ปรึกษาการเมืองแห่งชาติ โดยมีรายได้ 100 หยวนต่อเดือนและเป็นที่ทำงานที่ทำจนวาระสุดท้ายของชีวิต

47. Marie Antoinette

49. สร้าง พ.ศ. 2204-2231 • คนงาน 30,00 คน • ใช้เงิน 500 ล้านฟรังซ์ • ทำด้วยหินอ่อนทั้งหมด

50. กองทัพประชาชนบุกยึดและจับพระเจ้าหลุยส์ 16 และพระนางมารีประหาร • เมื่อ 6 ตุลาคม 2332 หรือ ค.ศ. 1789