Download
1 / 105
E N D
“Bugün Sovyetler Birliği dostumuzdur müttefikimizdir. Bu dostluğa ihtiyacımız vardır. Fakat yarın ne olacağını kimse bugünden kestiremez. Tıpkı Osmanlı gibi, tıpkı Avusturya-Macaristan gibi parçalanabilir, ufalabilir. Bugün elinde sımsıkı tuttuğu milletler avuçlarından kaçabilirler. Dünya yeni bir dengeye ulaşabilir. İşte Türkiye ne yapacağını bilmelidir...bizim bu dostluğumuz idaresinde dili bir, inancı bir, özü bir kardeşlerimiz, onlara sahip çıkmaya hazır olmalıyız. Hazır olmak yalnız o günü susup beklemek değildir. Hazırlanmak lazımdır. Milletler buna nasıl hazırlanır ? Manevi köprüleri sağlam tutarak. Dil bir köprüdür...İnanç bir köprüdür... Tarih bir köprüdür. Köklerimize inmeli ve olayların böldüğü tarihimizin içinde bütünleşmeliyiz. Onların bize yaklaşmasını bekleyemeyiz. Bizim onlara yaklaşmamız gerekli…’’ M.Kemal ATATÜRK 1933, Çankaya Köşkü
Başkurdistan Kazakistan Tataristan Doğu Türkistan Altay C. Azerbaycan Kırgızistan Tacikistan Özbekistan Türmenistan Şimdi bu devletleri harita üzerinde gösterelim.
Coğrafi Konum Orta Asya’da yer alan Türkmenistan, kuzeydoğudan Özbekistan, güneydoğudan Afganistan, güneyde İran batıda Hazar Denizi ve Kuzey batıdan Kazakistan ile sınırlıdır. Toplam Yüz ölçümü ile Batı Türkistan’da 5 Türk Cumhuriyeti içinde,Kazakistandan sonra ikinci büyük ülkedir. Bayram Uguz
Tarihi Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecine girmesi üzerine, Türkmenler de kendi Cumhuriyetlerinikurmak üzere harekete geçmiş ve Türkmenistan Meclisi, 27 Ekim 1991'deki olağanüstütoplantısında oy birliği ile bağımsız Türkmenistan Devleti'nin kurulmasına karar vermiştir. 27 Ekim,Türkmenistan'ın bağımsızlık günü olarak ilân edilmiştir. Bayram Uguz
Doğal Coğrafi Özellikleri Türkmenistan yüzölçümünün %90’nı çöller (özellikle Karakum Çölü) ve kurak bozkırlar oluşturur.
Doğal Coğrafi Özellikleri • Türkmenistan’nın yeryüzü şekilleri son derece düz ve sadedir. • Dünyanın en büyük çöllerinden olan Karakum Çölü (350.000 km2) ülkenin 4/5’ini kaplar. • Ülkenin doğusundaki Kugitang dağı ve Güneyindeki Kopet dağları en yüksek yerleridir. • Kopet dağının kuzeybatı-güneydoğu istikametinde, büyük bir fay hattı uzanır ; • Bu nedenle ülkede sık sık deprem olur. • 1948 depreminde, başkent Aşkabat yerle bir olmuştur. Bayram Uguz
Doğal Coğrafi Özellikleri • Ülke coğrafi yapısından anlaşıldığı gibi akarsu yönünden fakirdir. • Belli başlı akarsuları Hazar Denizine dökülen Atrek, Karakum Çölünde kaybolan Tecen ile Murgap ve ülkenin kuzey doğusundan bir bölümü geçen Amu Derya’dır. • Sulama gayesiyle Cumhuriyette birçok kanal ve gölet inşa edilmiştir. Bayram Uguz
Doğal Coğrafi Özellikleri • Karakum Çölünün kenarında akan Amuderya (Ceyhun), Murgab ve Tecen ırmaklarının vadilerinde Karakum kanalı yer almaktadır. • 1100 km uzunluğundaki bu kanal, hem sulama hemde ulaşım amaçlıdır. • Ülkenin batısında ve güneyinde Karapul, Bacur ve Balkan yaylaları vardır. • Kopet,Murgap, Orta ve Aşağı Ceyhun başlıca vahalardır. • Vahalar ve yaylalar, aynı zamanda yoğun yerleşme ve tarım bölgeleridir. Bayram Uguz
Ülke yüz ölçümünün büyük bir bölümü çöl oluşturması ve güneyden dağlarla çevrili olması,sert ve karasal iklimin ortaya çıkmasına neden olmuştur. İklim ve Bitki Örtüsü
İklim ve Bitki Örtüsü • Yeryüzü şekillerinin, iklim üzerindeki etkisi büyüktür. • Yaz aylarında sıcaklık bazen 50 dereceye kadar çıkar. Kış aylarında ise bazen -25 dereceye kadar düştüğü olur. • Türkmenistan yağış bakımından oldukça fakir bir ülkedir. • Mevsim olarak, en yağışlı mevsim ilkbahar,en az yaz mevsimidir. • Vadi ve platolar dışında kalan geniş alanlara,çöl bitkileri ve bozkırlar kaplar. • Vadi boylarında ve vahalarda kavak ve söğüt türleri yetişmektedir. Bayram Uguz
Beşeri Coğrafya Özellikleri Türkmenistan 2010 yılı nüfusu 7.586.280 kişidir. Nüfus yoğunluğu km2’ye 15,54 kişi düşmektedir. Yıllık nüfus artış hızı %2,5 kadardır. Nüfusun %77’si Türkmen olup diğer etnik gruplar Özbekler (%9,2),Kazaklar (%2),Tatarlar, Azeriler,Ermeniler,Beluşiler (%0,8) ve Ukraynalılar (%0,5)’dir.
Beşeri Coğrafya Özellikleri Türkmenistan idari bakımdan 5 bölgeye ayrılır. İdari bölgeler;Aşkabat, Çarçau,Taşauz,Nebidağı (Kızılsu) ve Merv (Mari)’dir. Bugün toplam nüfusun %45’i şehirlerde yaşamaktadır. Bayram Uguz
Ekonomik Coğrafya Özellikleri • Karakum sulama kanalları sistemi,Karakum çölünün güney ve güneybatı yarısında 1,5 milyon hektar arazinin tarıma açılmasını sağlamıştır. • Tarıma elverişli arazilerin yarısında pamuk ekimi yapılır. • Pamuk tarımının dışında ,buğday,arpa,mısır ve tütün yetiştirilmektedir. • Çarçau ve çevresinde ;kavun,karpuz, Aşkabat ve Merv arasında üzüm bağları geniş yer tutar. • Türkmenistan’ın kırsal yerleşmelerinde ve göçebe hayatta hayvancılık temel geçim kaynağıdır. Bayram Uguz
Ekonomik Coğrafya Özellikleri Türkmenistan’ın Ahal-Teke atları ve Karakul koyunları dünyaca ünlüdür. Karakul koyunlarının derilerinden Astragan kürkler yapılmakta ve dünya kürk pazarında büyük talep görmektedir.
Ekonomik Coğrafya Özellikleri • Türkmenistan, yeraltı kaynakları bakımından çok zengindir. • Doğal gaz, petrol, kömür, sülfür, alüminyum, kükürt,potasyum,kurşun,nitrojen,magnezyum, krom,iyod,mineral tuzlar ve sodyum sülfat başlıca yeraltı kaynaklarını oluşturur. • 7,5 trilyon m3 doğal gaz rezerviyle dünyada dördüncüdür. • Dokuma,enerji,petro-kimya sanayi tesisleri kurulmuştur. • Türkmenistan ulaşım bakımından gelişmiştir. • Ülkenin ticareti oldukça canlıdır.
Ekonomik Coğrafya Özellikleri • İhracat malları;gaz,ham petrol,petrokimyasallar, pamuk ipliği tekstildir. • İhracat yaptığı ülkeler;Ukrayna,İran,Azerbaycandır. • İthalat malları;makine ve ekipmanı,kimyasallar,gıda maddeleridir. • İthalat yaptığı ülkeler; Birleşik Arap Emirlikleri, Azerbaycan,Türkiye,Ukrayna,Rusya,Almanya,İran,Çin’dir.
Türkiye-Türkmenistan İlişkileri • Türkiye, Türkmenistan’ın bağımsızlığını ilk tanıyan, Aşkabat’ta ilk Büyükelçilik açan ve tarafsızlık statüsüne destek veren ülkedir. • Ortak tarihi, dili, dini ve kültürü paylaşan iki kardeş ülke ve halk arasında, “Bir Millet, İki Devlet” temelinde dengeli, karşılıklı saygı ve işbirliğine dayalı yakın ilişkiler bulunmaktadır. • Bugün iki ülke arasındaki işbirliği dış politika, ticaret ve ekonomi, kültür, eğitim başta olmak üzere çok farklı alanları kapsamaktadır.
Türkiye-Türkmenistan İlişkileri • Türk işadamları, bağımsızlığın kazanıldığı ilk günlerden bu yana, Türkmenistan’ın kalkınmasına katkı sağlamaktadır. • Türkmenistan'da 600 civarında Türk firması kayıtlıdır. • Türkmenistan, son yıllarda Türk müteahhitlik firmalarının Orta Asya’da; 2010 yılında ise dünya genelinde en çok proje üstlendikleri ülke konumuna gelmiştir.
Türkiye-Türkmenistan İlişkileri • Firmalarımız Türkmenistan’ın bağımsızlığından bugüne kadar ülkede 22 milyar ABD Dolarının üzerinde taahhüt işi üstlenmiştir. Bu rakam 2010 yılında 4 milyar doları aşmış, 2011 yılının ilk altı ayında ise yaklaşık 2 milyar dolara ulaşmıştır. • Türk firmalarının inşaat sektörü haricinde yoğun faaliyet gösterdikleri bir başka alan da tekstil sektörüdür. Türkiye ve Türkmenistan arasındaki ticaret hacmi de hızla artmaktadır.
Türkiye-Türkmenistan İlişkileri • Türkiye ve Türkmenistan arasında insani alanda da yakın ilişkiler mevcuttur. • Her yıl çok sayıda Türkmen vatandaşı ülkemize turizm veya ticaret amacıyla gelmekte, binlerce Türkmen öğrenci ülkemizde üniversite eğitimi görmektedir. • Türkmenistan vatandaşları, Türkiye’ye yapacakları azami 1 ay ikamet süreli turistik amaçlı seyahatlerinde vizeden muaftır.
Pamuk ve ürünleri Petrol Halı, kilim
Gıda Ürünleri Metal Eşyalar Isıtma Malzemeleri
Coğrafi Konum Kuzeybatı ve kuzeyinden Kazakistan ile sınırı olan Kırgızistan,doğudan Doğu Türkistan, güneyden Tacikistan, güneybatısından Özbekistan ile sınırlıdır. Bayram Uguz
Tarihi Kırgızistan Cumhuriyet olarak 31 Ağustos 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmiş, 21 Aralık 1991'de diğer dört Orta Asya cumhuriyeti ile birlikte Bağımsız Devletler Topluluğu'na resmen katılmıştır. Bayram Uguz
Doğal Coğrafi Özellikleri Kırgızistan çok dağlık bir ülkedir.Bu nedenle ortalama yükseltisi 2750 m dolayında olup,dünyanın yüksek ülkeleri arasında yer alır.
Doğal Coğrafi Özellikleri • Kırgızistan’da çok yüksek sıradağlar yer alır. • Ülkenin güneyinde Altay,Susamırtau, güneydoğusunda Atbaşı, Fergana, kuzeyinde Kırgız, kuzeydoğusunda Kuzey-Alatav sıradağları bulunmaktadır. • Ülkenin en yüksek zirveleri olan Pobedi (7439 m) ve Han Tengri (6995 m) doğuda Aladağlar üzerinde yer alır. • En önömli yayla ve vadileri Narin yaylası ve vadisi,Alay,Susamır ve Fergana vadilerir. • Kırgızistan,akarsular bakımından zengin sayılır. • Eğim fazla olduğundan akışları düzensiz ve hızlıdır. • Ulaşıma elverişsiz bu akarsular ,önemli hidroelektrik kaynağını oluştururlar. Bayram Uguz
Başlıca akarsular; Narin,Tar,Kurşab,Çuy,Talas,Amuderya’nın kolu Kızılsu’dur. • Nehirler üzerinde yapılan hidroelektrik santrallerinden, yılda ortalama 165 kw. elektrik enerjisi üretilir. • Kırgızistan’da sayıları 3000’İ bulan çok sayıda göl vardır. • En önemli göller; Issık Köl (göl),Son göl ve Çatır gölleridir. Doğal Coğrafi Özellikleri Bayram Uguz
Issık Gölü Doğal Coğrafi Özellikleri Krater gölü olması sebebiyle suları sıcaktır.Sıcaklığını şiddetli kış mevsiminde bile muhafaza eder. Bu nedenle, ‘’Sıcak Göl’’ manasına gelen ‘’Issık Köl’’ denir. 1609 m yüksekliği ile, Güney Amarika’da yer alan Titicaca gölünden sonra, yükseklik ve sıcaklık bakımından dünyanın ikinci büyük gölüdür. Dünyanın ikinci büyük krater gölü olan Issık Köl (göl), Kırgız Altayları üzerinde yer alır.
Kırgızistan’da genel olarak karasal bir iklim hüküm sürer.Yazlar sıcak ve kurak,kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. Ülkenin diğer Türk ülkelerinden daha yüksek oluşu,kışların daha şiddetli geçmesine yol açmaktadır. İklim ve Bitki Örtüsü
Dağların etek bölgeleri ,sıcak çöl rüzgarlarının etkisi altındadır. • Yüksek dağlarda da soğuk çöl şartları hüküm sürer. • Kırgızistan’ın düzlüklerinde bozkır, yüksek yaylalarda kutupaltı, yüksek dağlarda tundra, ve Narin vadisinin doğusu ile Issık Gölü kıyılarında Akdeniz iklimine benzer bir iklim görülmektedir. İklim ve Bitki Örtüsü Bayram Uguz
’’Kırgız’’ kelimesinin anlamı konusunda farklı görüşler vardır; Tarihi kaynaklara göre ‘’Kırk Oğuz’’ kelimesinden ‘’Kırgız’’ a dönüştürülmüş halidir, Diğer bir görüşe göre ,Kırgız; ‘’öldürülemez,boyun eğdirilemez erkek ‘’ anlamına gelir. Kırgızistan 2010 yılı nüfusu 5.379.432 kişidir. Nüfus yoğunluğu km2’ye 26,91 kişi düşmektedir. Beşeri Coğrafya Özellikleri Bayram Uguz
