Sufilik ve Çok kültürlülük

1. Sufilik ve Çok kültürlülük Mevlana ve Sema Mesnevi Hazırlayan: Celile Ökten A Deep Approach to Turkish Teaching and Learning Wisconsin Center for Education Research, University of Wisconsin-Madison

2. Mevlana ve Sema • Mevlana, diğer adıyla Muhammed Celaleddin-i Rumi, İslam tasavvufunun önde gelen isimlerinden ve şairlerindendir. • Divan edebiyatının nazım şekillerinden olan Mesnevi tarzında çeşitli öğretici hikayeler ve konular anlatan Farsça manzum bir eseri vardır. • Mevlana, 6 ciltlik Mesnevisinde tasavvufla ilgili duygu ve düşüncelerine de yer verir.

3. Mevlevilik • Mevlana, Mevlevi tarikatının kurucusudur. Mevlevi ayini olan Sema, insanın kendi varlığını, nefsini terkederek Allah’la bir olmaya, Allah’ın rızasını kazanmaya teşvik eder. Semazen dönerken ibadet eder; Allah’a niyaz eder. Mevlevilikte her bir hareketin ve eşyanın anlamı vardır. Dervişlerin karşılıklı birbirlerinin elini öpmesi herkese değer verildiğini ve herkesin eşit olduğunu gösterir.

4. Sema • Semazenin giydiği beyaz elbise kefeni, siyah cübbe tabutu, başına giydiği keçe külah sikke ise mezar taşını simgeler. • Sema sırasında ney, kudüm, bendir, kanun, tanbur, kemençe, ud gibi sazlar çalınır. Mevlevi ayini, Klasik Türk Tasavvuf Musikisinin en güzel örneklerindendir. Selam adı verilen 4 bölümden oluşur. Kur’an-ı Kerim okunarak başlanır ve bitirilir.

5. Sema • Sema bir folklor gösterisi veya turistik bir etkinlik değil, Allah’ı anmanın ve ona yönelmenin bir yoludur. • Sema gibi tasavvufla ilgili etkinlikler bugünün gençleri için ne ifade etmektedir? • Klasik müzik gençler tarafından ne kadar dinlenmektedir? • İç aydınlanmalar gerekli midir?

6. Mesnevi • Mevlana’nın “Ne olursan ol, yine gel” sözü bütün insanlığı kucaklar. Önemli olan Hak’tan alıp halka dağıtmaktır. Başka bir deyişle Allah’ın insanlara gösterdiği güzellikleri, insanlarda birbirlerine gösterebilmelidir. • İnsanlık için rehber bir eser olan Mesnevi’de işlenen konulardan birisi de dostluktur. • Dostluk hizmet, fedakarlık ve iyi niyet ister.

7. İslamiyette çokkültürlülük • İslamiyette İnsan Hakları: • İnsanın doğuştan taşıyageldiği güzellikleri korumak ve kollamak, insan haklarının temelini oluşturur. “İnsanda asıl olan hürriyettir.” • Irk, cins ve inanç farklılığı gözetmeksizin insanın can ve mal dokunulmazlığını korumak esastır. • Allah hakkında toplum ve kamu düzenini, kul hakkında ise ferdi hakları korumak amaçlanır. • Sosyal dayanışmayı ve ahlaki değerleri pekiştiren yardımlaşma kuruluşları, zekat, fitre, vakıflar insan haklarına katkıda bulunurlar. • ,

8. İslamiyette çokkültürlülük • İslamiyette azınlık hakları: • İslamiyette inanç için zorlama yoktur. Herkes özgür iradesiyle istediği dini veya inancı seçip ona göre yaşayabilir. • En güzel örneklerine Fatih’in İstanbul’u fethi sırasında rastlanır. Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşayan gayri müslimlerin örf ve adetleri, hukuki ve toplumsal hakları düzenlenen kanunlarla güven altına alınmıştır.

9. Türkiye’de çokkültürlülük • Rum, Musevi, Ermeni, Süryani cemaatleri Türkiye’deki belli başlı azınlıklardır. • Aleviler, Türkiye’de Sünnilerden sonra gelen ikinci büyük dini topluluktur. Türkiye topraklarına mahsus bir İslam mezhebi olarak tanımlanır. • Bugüne kadar Aleviler ile Sünniler arasında gerginlikler olmuştur. • İdeolojik sebeplerden dolayı Alevilerin dışlanması, hor görülmesi söz konusu olmuştur.

10. Kaynakça • Ocak, Ahmet Yaşar Ocak. http://www.koprudergisi.com/index.asp?Bolum=EskiSayilar&Goster=Yazi&YaziNo=366, retrieved on July 15, 2010. • Okuyucu, Cihan (2007). Rumi Biography and Message. The Light, New Jersey. • Okuyucu, Cihan (2009). İçimizdeki Mevlâna. Bilge, İstanbul. • Okuyucu Cihan (2006). Mesnevi’den Hikmet ve Hikâyelerle Mevlâna Konuşuyor. Bilge, İstanbul. • Şentürk, Recep (2000). “İnsan Hakları” [Human Rights], in TDV İslam Ansiklopedisi, vol. XXII, pp. 327-330, Türkiye Diyanet Vakfı. • Yaman, Ahmet. http://www.diyanet.gov.tr/turkish/dy/Diyanet-Isleri-Baskanligi-Duyuru-6602.aspx, retrieved on July 15, 2010