1.19k likes | 2.47k Views
بسمه تعالی. تحليل سوالهاي آزمون چند گزينه ای. Dr K . Mirzaei. هدف از تحليل سوالهاي آزمون - بررسي تك تك سوالها - و تعيین ميزان دقت و نارسايي هاي آنهاست
E N D
بسمه تعالی تحليل سوالهاي آزمون چند گزينه ای Dr K . Mirzaei By: Dr K . Mirzae
هدف از تحليل سوالهاي آزمون - بررسي تك تك سوالها - و تعيین ميزان دقت و نارسايي هاي آنهاست • در تحليل سوالهاي آزمون ، نقاط قوت و ضعف يك آزمون و كيفيت همه سوالهاي آن تعيين ميشود • بنابراين لازم است كه مدرسین ، پس از اجراي هر آزمون ، سوالهاي آن را تحليل كنند و با استفاده از نتايج حاصل به تجديد نظر درآزمون و بهبود كيفيت سوالها براي استفاده هاي بعدي اقدام نمايند. By: Dr K . Mirzae
انواع آزمون های چند گزینه ای آزمون هنجار مرجعآزمون ملاک مرجع By: Dr K . Mirzae
نشانگرها در تحلیل آزمون • آزمون هنجار مدار • ضریب دشواری • ضریب تمیز • آزمون معیار مدار • ضریب تمیز • ضریب همبستگی نقطه ای رشته ای • منحنی ویژگی آزمون • تحلیل آزمون های عملکردی
مراحل تحلیل سوال • اطلاعات مورد نياز براي تحليل سوالهاي يك آزمون : 1- پاسخهايي هستند كه آزمون شوندگان به هر سوال داده اند ( چند نفر گزينه درست را انتخاب كرده اند ) 2- هر يك از گزينه هاي انحرافي چند نفر را به خود جلب كرده است 3- چند نفر آن را بي جواب گذاشته اند . By: Dr K . Mirzae
مراحل تحلیل آزمون • اطلاعات موجود كه براي تحليل يكي از سوالهاي آزمون و محاسبه شاخصهاي آماري آن سوال ضروري هستند : 1- تعيين دو گروه قوي (بالا) و ضعيف (پايين) آزمون شوندگان 2- تعیین نحوه پاسخدهی آنان به گزینه های مختلف سئوال ( اطلاعات براي تك تك سوال هاي هر آزمون ضروري هستند ) By: Dr K . Mirzae
تعيين گروههاي بالا و پايين • براي تعيين گروههاي بالا و پايين برگه هاي آزمون را به ترتيب نمره اي كه گرفته اند از كوچك به بزرگ مرتب كنيد . • بعد از بالاترين نمره شروع كنيد و تعداد برگه هايي را كه مي خواهيد در گروه بالا قرار دهيد انتخاب كنيد • و به همين ترتيب از پايين ترين نمره شروع كنيد و تعداد برگه هايي را كه مي خواهيد در گروه پايين قرار دهيد نيز برگزينيد By: Dr K . Mirzae
گروه بالا • A 1 19 • B 1 18 • C 0 17 • D 1 17 • E 0 16 • F 1 16 • G 1 16 • H 1 15 • I 0 15 • J 1 15 • K 0 14 • L 1 14 • M 1 14 • N 0 13 • O 0 12 • P 0 12 • Q 1 11 • R 1 10 • S 0 9 • T 0 9 . گروه پایین
متخصصان آزمون سازي (از جمله ويتني و سيبرز ، 1970، و نيتكو 1983 ) پيشنهاد كرده اند كه : • اگر تعداد كل افرادی كه در آزمون شركت كرده اند (يعني تعداد كل برگه هاي آزمون ) بین 20 تا 40نفر هستند ، 10 برگه بالا و 10 برگه پايين را انتخاب كنيد و كاري به بقيه برگه ها نداشته باشيد . • اگر تعداد دانش آموزان 20 نفر يا كمتر است ، برگه هاي آزمون را كلاً به دو دسته بالا و پايين تقسيم كنيد . • در شرايط كه تعداد كل آزمون شوندگان بيش از 40 نفر است بهترين رقم براي گروه بالا و پايين 27% كل برگه هاست . • اين رقم براي شرايط كه نمرات داراي توزيع بهنجار باشند پيشنهاد شده است ، اما براي آزمونهاي كلاسي هر يك از ارقام 25 تا 33 درصد به عنوان تعداد برگه هاي گروه بالا يا پايين مناسب است . By: Dr K . Mirzae
تحلیل سئوالات آزمون 1- ضریب دشواری 2- ضریب تمیز 3- تحلیل گزینه های انحرافی By: Dr K . Mirzae
ضریب دشواری Difficulty Index تعریف • درصدی ازافرادکه به سئوال جواب درست داده اند • مطلوب درجه دشواری درآزمون های پیشرفت تحصیلی 7/- 3/ است سئوال دشوار سئوال آسان 0 1 By: Dr K . Mirzae
انتخاب های درست گروه بالا+ انتخاب های درست گروه پائین ضریب دشواری سئوال(P ) = تعدادافرادگروه بالا + تعدادافرادگروه پائین 100 By: Dr K . Mirzae
7+4 =0.55 20 گروه بالا • A 1 19 • B 1 18 • C 0 17 • D 1 17 • E 0 16 • F 1 16 • G 1 16 • H 1 15 • I 0 15 • J 1 15 • K 0 14 • L 1 14 • M 1 14 • N 0 13 • O 0 12 • P 0 12 • Q 1 11 • R 1 10 • S 0 9 • T 0 9 7 صحیح 3 غلط . گروه پایین 4 صحیح 7 غلط
ضریب دشواری عددی بین صفر تا 100 است. • تفسیر عدد صفر این است که هیچکس به آن سؤال پاسخ درست نداده و عدد 100 نشانگر پاسخ صحیح کلیه داوطلبان به سؤال است. • سطح مطلوب سؤالات چهار گزینهای ضریب دشواری بین 30 و 70 می باشد. • ضریب دشواری صفر تا 29 سؤالاتی سخت و نامناسب • و ضریب دشواری بین 71 تا 100 آسان و نامناسب • قلمداد می شوند. By: Dr K . Mirzae
بطور كلي : ضريب دشواري بين0.3 تا 0.7 مناسب تر است و بيشترين اطلاعات رابه ما درشاخص تمیز مي دهد در شرایط ویژه ضریب دشواری فرق می کند سطح بهينه دشواري : اندكي كمتر از وسط فاصله بين 1 و سطح موفقيت با حدس زدن است.
مثال: • براي يك سؤال 4 گزينه اي 0/625 = 0/25+1 2 • يك سؤال صحيح غلط 0/75= 0/5+1 2 • براي يك سؤال كوته پاسخ 0/5= 0/0+1 2
ضريب تميز Discrimination Index تعریف ضریب تمیز : قدرت سئوال را درتشخیص بین گروه قوی وگروه ضعیف آزمون شوندگان مشخص می کند یعنی معلوم می نماید که سئوال تاچه اندازه می تواند گروه قوی راازگروه ضعیف تشخیص دهد By: Dr K . Mirzae
انتخاب های درست گروه پائین – انتخاب های درست گروه بالا D= تعداد افراد یک گروه (بالا یاپائین) By: Dr K . Mirzae
7-4 =0.3 10 گروه بالا • A 1 19 • B 1 18 • C 0 17 • D 1 17 • E 0 16 • F 1 16 • G 1 16 • H 1 15 • I 0 15 • J 1 15 • K 0 14 • L 1 14 • M 1 14 • N 0 13 • O 0 12 • P 0 12 • Q 1 11 • R 1 10 • S 0 9 • T 0 9 7 صحیح 3 غلط . گروه پایین 4 صحیح 7 غلط
تفسیر شاخص تمیز bad student Good student Good student 1 0 -1 bad student bad student Good student سوال بدون توان تميز فراگیر قوی وضعیف قوه تميز سوال مناسب است قوه تمیز سوال نامناسب است فراگير قوي از فراگير ضعيف بدتر عمل كرده است
مثال: مشخصات پاسخ به يكي از سؤالهاي آزموني با 60 نفر شركت كننده به قرار زير است با توجه به اينكه گزينه صحيح سؤال B بوده است ضريب تمیز اين سؤال را محاسبه نمائيد. By: Dr K . Mirzae
تفسیرضریب تمیز • هرقدرضریب تمیزبزرگترباشد قوه تمیزآن سئوال بیشتر هرقدر این ضریب کوچکترباشد قوه تمیزآن کمتراست • مثلا : اگرضریب تمیزسئوالی 90/ باشدآن سئوال آزمون شوندگان قوی وضعیف راخیلی خوب ازهم جداخواهدکرد • امااگراین ضریب 10/ باشدآن سئوال ازعهده جداسازی دانشجویان قوی وضعیف به خوبی برنخواهدآمد • ضریب تمیزصفرحاکی ازاین است که سئوال به هیچ وجه نتوانسته بین گروه قوی وضعیف تمایزقائل شود By: Dr K . Mirzae
مقادیرمطلوب ضریب تمیز By: Dr K . Mirzae
رابطه ضریب تمیز و ضریب دشواری By: Dr K . Mirzae
مهم باید دقت کنیم که تنها درصورتی ضریب تمیزبه حداکثریا1+می رسدکه ضریب دشواری برابر5/ یعنی درحدوسط باشددرنتیجه سئوالهای خوب یک آزمون آنهائی هستندکه دارای ضریب دشواری متوسط وضریب تمیزبالائی باشند By: Dr K . Mirzae
فلوچارت تحلیل سئوالات آزمون By: Dr K . Mirzae
مقدارضریب دشواری چقدراست ؟ سئوال مناسب وموردتائید است بلی آیا مقدارضریب دشواری بین 70-30 است ؟ آیا ضریب تمیز 30یا بالاتراست؟ بلی خیر خیر آیا ضریب تمیز 30یا بالاتراست؟ سئوال باید تجدیدنظر شود خیر بلی سئوال مناسب وموردتائید است سئوال باید تجدیدنظر شود By: Dr K . Mirzae
تحلیل گزینه های انحرافی By: Dr K . Mirzae
هدف از قرار دادن گزينه ي انحرافي در سؤال ها منحرف کردن آزمون شوندگاني است که جواب درست سؤال را نمي دانند . بنابراين در صورتي يک سؤال به خوبي عمل مي کند که افراد ضعيف بيشتر از افراد گروه قوي گزينه هاي انحرافي آن سؤال را انتخاب نمايند
در گزینه های انحرافی قاعده کلی به شرح زیر است : • هر گزینه ی انحرافی باید دست کم یک نفرازافراد گروه ضعیف را به جلب کند • واگر هردوگروه قوی و ضعیف را به خود جلب کند ، تعداد افراد گروهضعیف بیشتر ازگروه قوی باشد . • بنابراین در صورتی یک سوال به خوبی عمل می کند که افراد گروه ضعیف بیشتر از افراد گروه قوی گزینه های انحرافی آن سوال را انتخاب نمایند . • چنانچه گزینه ی انحرافی خاصی وجود داشته باشد که هیچ یک از افراد گروه قوی وضعیف آن را انتخاب نکرده باشند ، گزینه ی انحرافی مناسبی نیست وباید اصلاح شود . By: Dr K . Mirzae
تحلیل سوالات آزمون های وابسته به ملاک ( ملاک مرجع ) • ضریب دشواری و ضریب تمیز به شرحی که گفته شد صرفا برای آزمونهای وابسته به هنجار مناسب است • در آزمونهای وابسته به ملاک این ضرایب مورد استفاده ندارند • با این حال متخصصان روانسجی معتقدند که محاسبه ضرایب دشواری و تمیز برای این گونه سئوالات نیز مفید است . • از طریق مراجعه به این ضرایب است که می توان نحوه ی عمل سئوال ها را بررسی کرد By: Dr K . Mirzae
اصولاٌ در آزمون های وابسته به ملاک مانند آزمون های پیشرفت تحصیلی ، سوالات آزمون باید به گونه ای باشد که اکثر دانش آموزان در حدود 85 تا 90 درصد ، در صورت تسلط بر درس و آگاهی ، بتوانند به تمام پرسش ها جواب درست بدهند. • در واقع سوالات این نوع آزمون ها باید ضریب دشواری با مقدار زیاد و ضریب تمییز با عدد کم داشته باشند . • یعنی برای دانش آموزان اکثر سوالات آسان و قدرت تمییز آن ها نیز بسیار کم باشد By: Dr K . Mirzae
تمیز بین پیش وپس از آموزش • درآزمون های وابسته به ملاک مانند آزمون های پیشرفت تحصیلی پرسش هایی باید مطرح شود که پس از آموزش مطالب ، آسان تر از قبل از آموزش جلوه کنند . • تحلیل سوالات آزمون پیشرفت تحصیلی باید نشان دهد که سوالات امتحان تا چه اندازه تاثیر آموزش را می سنجد By: Dr K . Mirzae
ضریب حساسیت نسبت به آثار آموزش • جهت تعیین میزان تاثیر آموزش بدینصورت عمل می کنیم : 1- اجرای آزمون پیش از آموزش و پس از آموزش 2- محاسبه ی ضریب دشواری هر سوال برای پیش آزمون وپس آزمون 3- محاسبه ی تفاوت ضرایب دشواری هر سوال پیش آزمون وپس آزمون • این نوع ضریب تمییز را ضریب تمیز پیش وپس از آموزش می نامند و با D یا S نشان می دهند . • نام دیگر این ضریب ، ضریب حساسیت نسبت به آثار آموزش است By: Dr K . Mirzae
D یا S = RA - RB / T • RA = PA تعداد افرادی که پس از آموزش به سوال جواب درست داده اند . • RB = PBتعداد افرادی که قبل از آموزش به سوال جواب درست داده اند . • T تعداد کسانی که هم پیش و هم پس از آموزش به سئوال جوابداده اند By: Dr K . Mirzae
تمیز بین حد تسلط و غیر حد تسلط • از آنجا که آزمونهای وابسته به ملاک دارای یک نمرۀ مرزی برای حد تسلط هستند، مثلاً نمره 85 از 100، • بنابراین لازم است معلوم شود که آیا سوالهای آزمون در آن نقطه بین آزمون شوندگان قوی و ضعیف تمیز قائل می شوند یا نه. By: Dr K . Mirzae
a: فراگیرانی كه به سؤال پاسخ صحيح داده انداما دركل نمره ي كمترازحد تسلط گرفته اند. b: فراگیرانی كه به سؤال پاسخ صحيح داده اندو دركل آزمون نيزبه حد تسلط رسيده اند. c: فراگیرانی كه به سؤال پاسخ غلط داده اند و در كل به حد تسلط نرسيده اند. d: فراگیرانی كه به سؤال پاسخ غلط داده اند و در كل آزمون به حد تسلط رسيده اند
تمیز بین حد تسلط و غیر حد تسلط • ضریب تمیز، یعنی D، برابر است با تفاوت بین سطوح دشواری سوال برای کسانی که به حد تسلط رسیده و آنهایی که به حد تسلط نرسیده اند • این ضریب تمیز از 1- تا 1+ متغیر است. • مقدار مثبت D نشان می دهد که سوال بین کسانی که به حد تسلط رسیده و کسانی که به حد تسلط نرسیده اند تمیز قائل شده است . • وقتی که ضریب تمیز سوالی منفی است، نشان دهنده آن است که سوال در جهت خلاف سوالهای دیگر تمیز قائل می شود. چنین سوالی نیاز به بازبینی دارد. By: Dr K . Mirzae
مسلط 6 صحیح 1 غلط (در کل 7 نفر ) • A 1 19 • B 1 18 • C 1 17 • D 1 17 • E 0 16 • F 1 16 • G 1 16 • H 1 15 • I 0 15 • J 1 15 • K 0 14 • L 1 14 • M 1 14 • N 0 13 • O 0 12 • P 0 12 • Q 1 11 • R 1 10 • S 0 9 • T 0 9 غیر حد مسلط 6صحیح 7 غلط (در کل 12 نفر )
6 6+1 6+7 = تميزبين حدتسلط وغيرحدتسلط 6 - =0.395
پايايي آزمون Reliability)) By: Dr K . Mirzae
تعريف پايايي به دقت ،اعتمادپذيري ثبات ،يا تکرار پذيری نتايج آزمون اشاره مي کند. By: Dr K . Mirzae
رابطه بين روايي و پايايي ازاين قرار است که يک آزمون بايد پايا باشد تا بتواند روا باشد. اگر آزموني در هر بار اجرا برروي تعدادي آزمون شونده نتايج مختلفي به دست دهد ، آن آزمون يک آزمون پايا نخواهد بود و در واقع هيچ چيز را به درستي اندازه نخواهد گرفت و اگر يک آزمون چيزي را به درستي اندازه گيري نکند، هيچ اطلاع مفيدي به ما نخواهد داد. By: Dr K . Mirzae
پايايي شرط روايي است اما روايي براي پايايي ضروري نيست. By: Dr K . Mirzae