710 likes | 868 Views
STANDARDY BIBLIOTECZNE I BIBLIOGRAFICZNE. Nowe zasady prowadzenia i finansowania działalności normalizacyjnej Wanda Klenczon, Grażyna Jaroszewicz Biblioteka Narodowa, 2 grudnia 2010. Polski Komitet Normalizacyjny.
E N D
STANDARDY BIBLIOTECZNE I BIBLIOGRAFICZNE Nowe zasady prowadzenia i finansowania działalności normalizacyjnej Wanda Klenczon, Grażyna Jaroszewicz Biblioteka Narodowa, 2 grudnia 2010
Polski Komitet Normalizacyjny zgodnie z art. 9 ustawy o normalizacji z dnia 12 września 2002 r. (Dz. U. Nr 169, poz. 1386, z późn. zm) jest krajową jednostką normalizacyjną i jednocześnie państwową jednostką organizacyjną
Do zadań PKN należy organizowanie i prowadzenie normalizacji krajowej zgodnie z potrzebami kraju, w tym: • określanie stanu i kierunków rozwoju normalizacji, • organizowanie i nadzorowanie działań związanych z opracowywaniem i rozpowszechnianiem Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych • zatwierdzanie i wycofywanie Polskich Norm oraz innych dokumentów normalizacyjnych, • reprezentowanie Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych i regionalnych organizacjach normalizacyjnych, uczestnictwo w ich pracach oraz występowanie za granicą w sprawach dotyczących normalizacji, • inicjowanie i organizowanie pracy komitetów technicznych do realizacji zadań związanych z opracowywaniem dokumentów normalizacyjnych, • organizowanie i prowadzenie działalności szkoleniowej, wydawniczej, promocyjnej i informacyjnej dotyczącej normalizacji i dziedzin pokrewnych, • opiniowanie projektów aktów prawnych związanych z normalizacją.
Polski Komitet Normalizacyjny: Normy tworzą zainteresowani, na własne potrzeby i z własnych środków
Komitety Techniczne • realizują cele normalizacji poprzez opracowywanie Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych w określonych zakresach tematycznych […]. • Komitety techniczne powołuje i odwołuje Prezes PKN po zasięgnięciu opinii Rady Normalizacyjnej. Sekretariaty komitetów technicznych prowadzi PKN. Prowadzenie sekretariatów PKN może powierzać w drodze umowy innym jednostkom organizacyjnym, na koszt tych jednostek […] • W skład KT wchodzą specjaliści delegowani przez organy administracji rządowej, organizacje […], z zachowaniem zasady reprezentatywności wszystkich zainteresowanych określonym zakresem tematycznym […]
KOMITET TECHNICZNY 242 ds. INFORMACJI I DOKUMENTACJI • Zakres tematyczny: • terminologia, • kompozycja dokumentów, • identyfikacja i opis dokumentów, • kodowanie, • konwersja pism, • języki informacyjno-wyszukiwawcze, • przechowywanie i konserwacja dokumentów • zastosowanie komputerów, • usługi edukacyjne.
KOMITET TECHNICZNY 242 ds. INFORMACJI I DOKUMENTACJI Zakres współpracy międzynarodowej i regionalnej: CEN/SS F07; CEN/SS F17; CEN/TC 353; ISO/TC 232; ISO/TC 46; ISO/TC 46/SC 11; ISO/TC 46/SC 4; ISO/TC 46/SC 8; ISO/TC 46/SC 9;
KOMITET TECHNICZNY 242 ds. INFORMACJI I DOKUMENTACJI • CZŁONKOWIE (8 podmiotów, 9 reprezentantów): • Biblioteka Narodowa • Biblioteka Główna Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy • Biblioteka Jagiellońska • Biblioteka Sejmowa • Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu • Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu • Centralna Biblioteka Statystyczna • Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich
Strategia PKN na lata 2009 -2013 • wprowadzenie w życie ustawy o normalizacji przyznającej PKN status stowarzyszenia • prowadzenie polityki finansowej pozwalającej na sprawne działanie PKN w warunkach samofinansowania • promocja idei zawartych w haśle: „normy tworzą zainteresowani, na własne potrzeby i z własnych środków” (z materiałów szkoleniowych PKN; prezentacja dostępna online: http://www.pkn.pl/var/resources/1/1/768/Strategia_PKN.pdf )
FINANSOWANIE NORMALIZACJI • PKN nie pokrywa kosztów działalności normalizacyjnej i udziału w pracach normalizacyjnych • Wszystkie prace normalizacyjne są finansowane przez zainteresowanych (na podst. prezentacji p. Jolanty Kochańskiej – Finansowanie działalności normalizacyjnej; dokument dostępny online: http://www.pkn.pl/var/resources/1/1/768/Finasowanie.pdf )
FINANSOWANIE NORMALIZACJI • Prace normalizacyjne w Komitetach Technicznych są wykonywane nieodpłatnie, koszta udziału w posiedzeniach ponoszą instytucje delegujące • Biblioteka Narodowa prowadzi Sekretariat Komitetu Technicznego 242 ds. Informacji i Dokumentacji
Zarządzenie Nr 11 Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie zasad finansowania działalności normalizacyjnej • zobowiązania rządowe Prace normalizacyjne, będące realizacją zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej podjętych na arenie europejskiej i międzynarodowej, są wykonywane na podstawie umowy o realizacje zobowiązań rządowych. Umowa jest sporządzana w ZSI Norma i dotyczy kwoty przydzielonej Polskiemu Komitetowi Normalizacyjnemu w ustawie budżetowej na prace normalizacyjne w danym roku kalendarzowym
Zarządzenie Nr 11 Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie zasad finansowania działalności normalizacyjnej • prace na zamówienie Prace […] wynikające z zapotrzebowania zainteresowanych środowisk na opracowania Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych mogą być wykonywane na odpłatne zamówienie podmiotów, PSFP lub osób fizycznych.
Przykładowy kosztorys • ISO 11620:2008 Information and documentation -- Library performance indicators (86 stron)
Nowa procedura PKN – Przegląd PN własnych i PN wprowadzających Normy Międzynarodowe • Każda PN własna i PN wprowadzająca Normę Międzynarodową podlega przeglądowi co 5 lat. • 04.03.2010 został zarządzony pierwszy przegląd PN wg ww. procedury, który trwał do 30.06.2010. Przeglądowi poddano PN, dla których w poprzednim roku upłynęło 5, 10, 15 itd. lat od daty publikacji.
Nowa procedura PKN – Przegląd PN własnych i PN wprowadzających Normy Międzynarodowe • Zgodnie z procedurą R2-P12, Polskie Normy zatwierdzone przed 1994 r. nie mogą zostać uznane przez KT za aktualne. Komitet Techniczny może podjąć decyzję o wycofaniu lub nowelizacji takiej PN. Pozostałe PN podlegające przeglądowi mogą być w jego wyniku uznane za aktualne, wycofane, nowelizowane lub poprawione.
PN zatwierdzone przed 1994 r. (1) • PN-N-01152-00:1982 Opis bibliograficzny. Postanowienia ogólne • PN-N-01152-01:1982 Opis bibliograficzny. Książki • PN-N-01152-06:1983 Opis bibliograficzny. Druki muzyczne • PN-N-01152-07:1985 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe • PN-N-01158:1985 Skróty wyrazów i wyrażeń w opisie bibliograficznym
PN zatwierdzone przed 1994 r. (2) • PN-N-09120:1984 Zestaw dodatkowych znaków alfabetu łacińskiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-09121:1985Zestaw znaków alfabetu greckiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-09122:1985Zestaw dodatkowych znaków alfabetu cyrylickiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-01212:1974 Transliteracja pisma jidysz
PN zatwierdzone przed 1994 r. (3) • PN-N-01224:1989 Bibliotekarstwo i bibliografia. Opracowywanie zbiorów informacji o dokumentach. Terminologia • PN-N-01225:1989 Bibliotekarstwo i bibliografia. Rodzaje i części składowe bibliografii. Terminologia • PN-N-01160:1971 Kompozycja wydawnicza czasopisma • PN-N-01163:1971 Kompozycja wydawnicza artykułów • PN-N-01164:1970Spis treści czasopisma
PN zatwierdzone przed 1994 r. (4) • PN-N-01222-00:1978 Kompozycja wydawnicza książki. Postanowienia ogólne • PN-N-01222-01:1978 Kompozycja wydawnicza książki. Karty tytułowe • PN-N-01222-02:1978 Kompozycja wydawnicza książki. Materiały wprowadzające • PN-N-01222-03:1978 Kompozycja wydawnicza książki. Tekst główny • PN-N-01222-04:1978 Kompozycja wydawnicza książki. Materiały uzupełniające tekst główny • PN-N-01222-05:1978 Kompozycja wydawnicza książki. Materiały informacyjno-pomocnicze • PN-N-01222-08:1978 Kompozycja wydawnicza książki. Okładka i obwoluta
PN zatwierdzone przed 1994 r. (5) • PN-F-92800:1960 Formularze. Legitymacje. Format, materiał i wykonanie • PN-N-01221:1977 Adnotacje i analizy dokumentacyjne • PN-N-09018:1992 Tezaurus jednojęzyczny. Zasady tworzenia, forma i struktura RAZEM – 24 normy, które należy wycofać albo znowelizować
Przegląd PN 2010 r. – decyzje KT 242 • POZOSTAWIĆ (AKTUALNA) • PN-ISO 9:2000 Informacja i dokumentacja -- Transliteracja znaków cyrylickich na znaki łacińskie -- Języki słowiańskie i niesłowiańskie • PN-ISO 12083:2000 Informacja i dokumentacja -- Przygotowywanie i adiustacja rękopisów elektronicznych • PN-N-01152-13:2000 Opis bibliograficzny -- Dokumenty elektroniczne • PN-ISO 11798:2005 Informacja i dokumentacja -- Trwałość i wytrzymałość pisma, druku i kopii na papierze -- Wymagania i metody badań • PN-ISO 3901:2005 Informacja i dokumentacja -- Międzynarodowy znormalizowany kod nagrań (ISRC) • PN-ISO 15707:2005 Informacja i dokumentacja -- Międzynarodowy znormalizowany kod dzieł muzycznych (ISWC) • PN-ISO 5127:2005 Informacja i dokumentacja – Terminologia
Przegląd PN 2010 r. – decyzje KT 242 • WYCOFAĆ • PN-F-92800:1960 Formularze -- Legitymacje -- Format, materiał i wykonanie • PN-N-01164:1970 Spis treści czasopisma • PN-N-09121:1985 Zestaw znaków alfabetu greckiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-09122:1985 Zestaw dodatkowych znaków alfabetu cyrylickiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-01152-07:1985 Opis bibliograficzny -- Dokumenty dźwiękowe • PN-ISO 10957:2000 Informacja i dokumentacja -- Międzynarodowy znormalizowany numer druku muzycznego (ISMN)
Przegląd PN 2010 r. – decyzje KT 242 • NOWELIZACJA/ZMIANA • PN-N-01158:1985 Skróty wyrazów i wyrażeń w opisie bibliograficznym • Ze względu na brak środków prawdopodobnie będzie skierowana do wycofania
Przegląd w 2011 r. • 12 norm • 3 Polskie Normy własne • wszystkie opublikowane po 1994 r.
Przegląd w 2011 r. (1) • PN-N-01152-5:2001 Opis bibliograficzny. Dokumenty kartograficzne • PN-N-01230:2001 Hasło opisu bibliograficznego. Hasło korporatywne • PN-N-01231:2001 Hasło opisu bibliograficznego. Hasło tytułowe • PN-ISO 7154:2001 Dokumentacja. Zasady szeregowania bibliograficznego • PN-ISO 15924:2006 Informacja i dokumentacja. Kody nazw pism • PN-ISO 2108:2006 Informacja i dokumentacja. Międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN)
Przegląd w 2011 r. (2) • PN-ISO 15836:2006 Informacja i dokumentacja. Zestaw elementów metadanych Dublin Core • PN-ISO 999:2001 Informacja i dokumentacja. Wytyczne dotyczące struktury i prezentacji indeksów • PN-EN ISO 9706:2001 Informacja i dokumentacja. Papier przeznaczony na dokumenty. Wymagania dotyczące trwałości • PN-ISO 11108:2001 Informacja i dokumentacja. Papier archiwalny. Wymagania dotyczące trwałości i wytrzymałości • PN-ISO 11620:2006 Informacja i dokumentacja. Wskaźniki funkcjonalności bibliotek • PN-ISO 11799:2006 Informacja i dokumentacja. Wymagania dotyczące warunków przechowywania materiałów archiwalnych i bibliotecznych
PN-ISO w katalogu Polskich Norm znowelizowane już przez ISO • dotyczy 10 norm plany KT 242: • 2 normy – źródło finansowania: BN • 1 norma – źródło finansowania: SBP?
PN-ISO w katalogu Polskich Norm znowelizowane już przez ISO (1) • PN-ISO 690:2002Dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Zawartość, forma i struktura(ISO 690:2010) • PN-ISO 690-2:1999Informacja i dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Dokumenty elektroniczne i ich części(ISO 690:2010) • PN-ISO 3166-2:2004 Kody nazw krajów i ich jednostek administracyjnych. Część 2: Kod jednostek administracyjnych krajów(ISO 3166-2:2007) • PN-ISO 10957:2000 Informacja i dokumentacja. Międzynarodowy znormalizowany numer druku muzycznego (ISMN)(ISO 10957:2009) • PN-ISO 8459-1:1994 Zestawienie elementów danych bibliograficznych w wypożyczeniach międzybibliotecznych(ISO 8459:2009) (w nawiasach podano numery aktualnych norm ISO)
PN-ISO w katalogu Polskich Norm znowelizowane już przez ISO (2) • PN-ISO 8459-5:2007 Informacja i dokumentacja. Zestawienie elementów danych bibliograficznych. Część 5: Elementy danych do wymiany przy katalogowaniu i do wymiany metadanych(ISO 8459:2009) • PN-ISO 15836:2006 Informacja i dokumentacja. Zestaw elementów metadanych Dublin Core(ISO 15836:2009) • PN-EN ISO 9707:1998 Informacja i dokumentacja. Statystyka produkcji i dystrybucji książek, gazet, czasopism i publikacji elektronicznych(ISO 9707:2008) • PN-ISO 9230:1999 Informacja i dokumentacja. Ustalanie wskaźników cen książek i wydawnictw ciągłych kupowanych przez biblioteki(ISO 9230:2007 – po przeglądzie ISO 2010) • PN-ISO 11620:2006 Informacja i dokumentacja. Wskaźniki funkcjonalności bibliotek(ISO 11620:2008; ISO podjęło decyzję o kolejnej nowelizacji) (w nawiasach podano numery aktualnych norm ISO)
Normy opracowane przez ISO TC 46 • 99 norm • do 1979 - 5 • 1981-1989 – 14 • 1990-1999 – 30 • 2000-2010 – 47 • 18 norm - w trakcie opracowania/nowelizacji
Normy opracowane przez ISO TC 46 a PN-ISO(uwzględniono tylko aktualne normy ISO oraz PN-ISO wprowadzające aktualne ISO)
Normy opracowane przez ISO TC 46 a PN-ISO (uwzględniono tylko aktualne normy ISO oraz PN-ISO wprowadzające aktualne ISO)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – do 1979 r. • ISO 8:1977Documentation -- Presentation of periodicals • ISO 214:1976Documentation -- Abstracts for publications and documentation • ISO 2145:1978Documentation -- Numbering of divisions and subdivisions in written documents • ISO 2384:1977Documentation -- Presentation of translations • ISO 5122:1979Documentation -- Abstract sheets in serial publications
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 1980-1989 (1) • ISO 18:1981Documentation -- Contents list of periodicals • ISO 215:1986Documentation -- Presentation of contributions to periodicals and other serials • ISO 233:1984Documentation -- Transliteration of Arabic characters into Latin characters • ISO 259:1984 Documentation -- Transliteration of Hebrew characters into Latin characters • ISO 2788:1986Documentation -- Guidelines for the establishment and development of monolingual thesauri • ISO 5123:1984Documentation -- Headers for microfiche of monographs and serials • ISO 5963:1985Documentation -- Methods for examining documents, determining their subjects, and selecting indexing terms (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 1980-1989 (2) • ISO 5964:1985Documentation -- Guidelines for the establishment and development of multilingual thesauri • ISO 6357:1985Documentation -- Spine titles on books and other publications • ISO 6630:1986 Documentation -- Bibliographic control characters • ISO 7144:1986Documentation -- Presentation of theses and similar documents • ISO 7154:1983 Documentation -- Bibliographic filing principles • ISO 7275:1985Documentation -- Presentation of title information of series • ISO/TR 8393:1985Documentation -- ISO bibliographic filing rules (International standard Bibliographic Filing Rules) -- Exemplification of Bibliographic filing principles in a model set of rules (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 1990-1999 (1) • ISO 9:1995Information and documentation -- Transliteration of Cyrillic characters into Latin characters -- Slavic and non-Slavic language • ISO 233-2:1993Information and documentation -- Transliteration of Arabic characters into Latin characters -- Part 2: Arabic language -- Simplified transliteration • ISO 233-3:1999Information and documentation -- Transliteration of Arabic characters into Latin characters -- Part 3: Persian language -- Simplified transliteration • ISO 259-2:1994 Information and documentation -- Transliteration of Hebrew characters into Latin characters -- Part 2: Simplified transliteration • ISO 832:1994Information and documentation -- Bibliographic description and references -- Rules for the abbreviation of bibliographic term (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 1990-1999 (2) • ISO 843:1997 Information and documentation -- Conversion of greek characters into Latin characters • ISO 999:1996 Information and documentation -- Guidelines for the content, organization and presentation of indexes • ISO 1086:1991 Information and documentation -- Title leaves of books • ISO 3166-3:1999 Codes for the representation of names of countries and their subdivisions -- Part 3: Code for formerly used names of countries (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 1990-1999 (3) • ISO 7220:1996/Cor 1:2001 • ISO 8777:1993 Information and documentation -- Commands for interactive text searching • ISO 9706:1994 Information and documentation -- Paper for documents -- Requirements for permanence • ISO 9984:1996Information and documentation -- Transliteration of Georgian characters into Latin characters • ISO 9985:1996Information and documentation -- Transliteration of Armenian characters into Latin characters (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 1990-1999 (4) • ISO 10160:1997Information and documentation -- Open Systems Interconnection -- Interlibrary Loan Application Service Definition • ISO 10160:1997/Amd 1:2002Addition of annex D acknowledging the National Library of Canada as the Maintenance Agency • ISO 10161-1:1997Information and documentation -- Open Systems Interconnection -- Interlibrary Loan Application Protocol Specification -- Part 1: Protocol specification • ISO 10161-1:1997/Amd 1:2002Support for Use of Object Identifier in "identifier" Parameter of the Extension data • ISO 10161-1:1997/Amd 2:2002Addition of annex I acknowledging the National Library of Canada as the Maintenance Agency and Registration Authority
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 1990-1999 (5) • ISO 10161-2:1997Information and documentation -- Open Systems Interconnection -- Interlibrary Loan Application Protocol Specification -- Part 2: Protocol implementation conformance statement (PICS) proforma • ISO 10324:1997 Information and documentation -- Holdings statements -- Summary level • ISO 10754:1996Information and documentation -- Extension of the Cyrillic alphabet coded character set for non-Slavic languages for bibliographic information interchange • ISO 11108:1996 Information and documentation -- Archival paper -- Requirements for permanence and durability • ISO 11798:1999 Information and documentation -- Permanence and durability of writing, printing and copying on paper -- Requirements and test methods (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 1990-1999 (6) • ISO 11800:1998Information and documentation -- Requirements for binding materials and methods used in the manufacture of books • ISO 11940:1998Information and documentation -- Transliteration of Thai • ISO/TR 11941:1996Information and documentation -- Transliteration of Korean script into Latin characters • ISO 12083:1994 Information and documentation -- Electronic manuscript preparation and markup • ISO 23950:1998 Information and documentation -- Information retrieval (Z39.50) -- Application service definition and protocol specification (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 2000-2010 (1) • ISO 690:2010Information and documentation -- Guidelines for bibliographic references and citations to information resources • ISO 2108:2005 Information and documentation -- International standard book number (ISBN) • ISO 2146:2010Information and documentation -- registry services for libraries and related organizations • ISO 2709:2008 Information and documentation -- format for information exchange • ISO 2789:2006Information and documentation -- International library statistics (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 2000-2010 (2) • ISO 3166-1:2006 Codes for the representation of names of countries and their subdivisions -- Part 1: country codes • ISO 3166-1:2006/Cor 1:2007 • ISO 3166-2:2007Codes for the representation of names of countries and their subdivisions -- Part 2: country subdivision code • ISO 3297:2007 Information and documentation -- International standard serial number (ISSN) • ISO 3901:2001 Information and documentation -- International standard Recording Code (ISRC) (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 – 2000-2010 (3) • ISO 5127:2001 Information and documentation – Vocabulary • ISO 8459:2009Information and documentation -- Bibliographic data element directory for use in data exchange and enquiry • ISO 9230:2007Information and documentation -- Determination of price indexes for print and electronic media purchased by libraries • ISO 9707:2008Information and documentation -- Statistics on the production and distribution of books, newspapers, periodicals and electronic publications • ISO 10957:2009Information and documentation -- International standard music number (ISMN) (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)
Normy opracowane przez ISO TC 46 –2000-2010 (4) • ISO 11620:2008Information and documentation -- Library performance indicators • ISO 11799:2003 Information and documentation -- Document storage requirements for archive and library materials • ISO 11940-2:2007Information and documentation -- Transliteration of Thai characters into Latin characters -- Part 2: Simplified transcription of Thai language • ISO/TR 13028:2010Information and documentation - Implementation guidelines for digitization of records • ISO 14416:2003 Information and documentation -- Requirements for binding of books, periodicals, serials and other paper documents for archive and library use -- Methods and materials (kolorem niebieskim zaznaczono normy wprowadzone do katalogu PN)