Ook deze kleine BV is welkom in de kinderopvang!

1. Ook deze kleine BV is welkom in de kinderopvang!

2. Ook deze kleine BV is welkom in de kinderopvang! Deze presentatie helpt om jouw kennis te verhogen over o.a.: • Belang van borstvoeding • Waarom en hoe ondersteunen? • Hoe werkt borstvoeding? • Voeden op vraag • Kenmerken moedermelk • Moedermelk bewaren, ontdooien, opwarmen en aan baby geven • Borstvoeding geven in de opvang

3. Belang van borstvoeding Gezonder voor baby: Minder kans op Infecties Astma en eczeem Diabetes, leukemie, … Gezonder voor mama: Minder kans op: Postnatale bloedingen Borstkanker en eierstokkanker Botbreuken Diabetes, … Sneller terug op gewicht Borstvoeding heeft veel gezondheidsvoordelen voor mama en kind!

4. Belang van borstvoeding Moedermelk past zich aan behoefte baby aan Gratis, altijd beschikbaar Hechting (oxytocine) Verzorging minder belastend (stoelgang, oprispingen) Goed voor het milieu: minder afval en transportkosten Minder zieke kindjes dus lagere kosten voor gezondheidszorg en moeders minder vaak afwezig op werk Naast gezondheidsvoordelen zijn er ook nog andere voordelen.

5. Borstvoeding ondersteunen in de kinderopvang: waarom en hoe? • De Wereldgezondheidsorganisatie raadt aan om 6 maanden uitsluitend borstvoeding te geven en daarna, naast vaste voeding, minstens tot 2 jaar door te gaan. • In Vlaanderen start 8 op 10 moeders met borstvoeding: • 3 op 10 geeft tot 6 maanden • waarvan 1 op 10 uitsluitend moedermelk

6. Borstvoeding ondersteunen in de kinderopvang: waarom en hoe? • Borstvoeding geven kan maar slagen mits: • Steun van omgeving: partner, familie, vrienden, professionelen … • Correcte informatie en begeleiding • Werksituatie en steun van werkgever spelen grote rol • Kinderopvang kan moeders ondersteunen met: • Open en begripvolle houding • Borstvoedingsvriendelijk beleid • Tips geven • Complimentje geven

7. Borstvoeding ondersteunen in de kinderopvang: waarom en hoe? • Gebruik de folder ‘Wij ondersteunen borstvoeding in de kinderopvang’ bij de kennismaking en geef hem mee. • Vertel dat mama kan komen voeden in de opvang: • voor en na de opvang • tijdens haar pauze(s) • Maak het borstvoedingsbeleid zichtbaar (affiche, fiche met info over bewaren, …). • Verbeter je kennis over borstvoeding. Deze presentatie doornemen is al een sterk begin!

8. Borstvoeding, hoe werkt het? Melkproductie = vraag en aanbod Baby zuigt aan tepel: • zenuwprikkels in tepel • signaal aan hersenen • melkklier trekt samen  mama maakt nieuwe melk aan Hoe vaker de baby drinkt, hoe meer melk mama maakt! Tip: Bekijk ook Video borstvoeding(voedingscentrum.nl)

9. Borstvoeding, hoe werkt het? Melkproductie op gang houden • Als de baby niet bij mama is: • blijft de melk in haar borsten • worden haar borsten gespannen (stuwing) • Daardoor minder melkproductie • Afkolven houdt melkproductie op gang, wanneer baby niet zelf kan drinken. • Afkolven kan met de hand of met een kolfapparaat Tip: Bekijk ook Video afkolven (voedingscentrum.nl)

10. Borstvoeding, hoe werkt het? Afkolven: een uitdaging • Melk stroomt soms niet, bijvoorbeeld bij stress, pijn, vermoeidheid, nervositeit, … • Afkolven en het materiaal proper maken kost tijd en energie. • Kolven stimuleert melkproductie minder goed dan de baby die zelf drinkt, waardoor melkproductie mogelijk vermindert. Elke druppel is kostbaar. Elk complimentje doet deugd!

11. Voeden op vraag van het kindje Aantal voedingen • Moedermelk is licht verteerbaar -> sneller honger • De ene baby vraagt 12 voedingen, de andere 8 of minder. • De ene dag drinkt een baby om de 3 uur, de andere dag elk uur. • Een baby bepaalt zelf hoe vaak en hoeveel hij drinkt aan de borst. Meestal is dat om de 2 à 3 uur. • Groeispurtjes = periodes (1 à 3 dagen) van snelle groei en grotere eetlust • Inhaalbeweging na ziekte: vaker voeding vragen 12x/dag OF 8x/dag

12. Voeden op vraag van het kindje Let op de hongersignalen : • Mond en tong bewegen • Zuiggeluidjes maken • Handjes naar de mond brengen • Zuigen op handjes • Het hoofd heen en weer bewegen • Meer bewegingen met hoofd en armen • Met armen slaan en stampen met de benen • Huilen (laat hongersignaal!)

13. Voeden op vraag van het kindje Let ook op de verzadigingssignalen: • Trager zuigen of stoppen met zuigen  • Ontspannen armpjes en handjes  • Wegdraaien van de borst of van de fles  • De fles wegduwen  • In slaap vallen 

14. Kenmerken van moedermelk • Kleur: wit, geel, blauw, roze, rood, … • Uitzicht: • Laagjes -> voorzichtig mengen • Vlokjes, sliertjes, gekabbeld • Smaak • Zoeter dan koemelk • Verschilt naargelang voeding moeder • Zout tijdens maandstonden, borstontsteking en bij afbouwen van melkproductie • Zuur of zeepachtig na bewaren Dit is normaal. De melk blijft goed voor de baby!

15. Stoelgang en urine bij uitsluitend borstvoeding Stoelgangluiers na 6 weken: van 3 à 4 x/dag tot 2x/week! Plasluiers: 5 à 6 x/dag

16. Moedermelk bewaren, ontdooien en opwarmen Correct omgaan met moedermelk • Moedermelk wordt best in koeltas vervoerd en meteen in de koelkast geplaatst. • Reserveer een plek in de keuken voor het klaarmaken van de voeding • Gebruik proper materiaal • Was je handen met zeep • Controleer de naam en de datum op het potje. Gebruik de oudste melk eerst. • Neem de bewaartijden in acht. • Spoel het materiaal af na gebruik. • Ouders reinigen thuis grondig.

17. Moedermelk bewaren, ontdooien en opwarmen Foto met dank aan De Mini’s Dilsen-Stokkem Moedermelk bewaren • Plaats moedermelk steeds achteraan in de koelkast. • Indien meerdere porties, plaats oudste melk vooraan in het rijtje • Bewaartijden moedermelk • 4 dagen in de koelkast (+4°) • 6 maanden in diepvries (-18°) Ouders kunnen thuis soepeler omgaan met bewaartijden Koelkast 4° -> 4 dagen Foto met dank aan De Peutertuin Leuven Diepvries -18° -> 6 mnd

18. Moedermelk bewaren, ontdooien en opwarmen • Moedermelk ontdooien • Ontdooi traag achteraan in de koelkast. Een zakje (150 ml) is ontdooid na 8 uur, een potje (150 ml) na 14 uur. • Kleinere porties invriezen is aanbevolen! 1 3 2 • Ontdooi snel onder stromend, handwarm water. Een zakje (150 ml) is ontdooid na 4 min., een potje (150 ml) na 14 min. 3 2 1 Vries ontdooide moedermelk niet terug in.

19. Moedermelk bewaren, ontdooien en opwarmen Moedermelk opwarmen Warm in kleine porties op. Opwarmen tot 37° in de flessenverwarmer of au bain-marie. Niet te warm laten worden want verlies van kwaliteit! Geef de melk binnen 1 uur na het opwarmen aan de baby. Warm geen tweede keer op! Weetje: Moedermelk mag ook zonder opwarmen vanuit de koelkast en op kamertemperatuur gegeven worden.

20. Moedermelk in een fles: graag traag! Moedermelk stroomt snel in begin en trager op einde van een borstvoeding Een baby die tussendoor een fles krijgt, kan: boos zijn aan de borst omwille van tragere melkstroom dan bij fles soms zelfs weigeren om aan borst te drinken Tips bij het geven van een fles: graag traag! Gebruik een speen met kleinste opening (0+). Hou de baby rechtop en de fles horizontaal. Hou voldoende adempauzes!

21. Borstvoeding geven in de kinderopvang • Voorzie een gemakkelijke stoel of zetel: • in een apart lokaal • in een rustig hoekje in de leefruimte • Liefst dichtbij: • een stopcontact (om te kolven) • een wastafel (handen wassen, materiaal afspoelen) • Een luierkussen Bied een glaasje water aan.

22. Borstvoeding geven in de kinderopvang Spreek af: • wanneer mama langs komt om te voeden? • Vast tijdstip? • Verwittigen bij hongersignalen? • wat als kindje honger heeft laatste uur voor einde opvangdag? • Voeding uitstellen? • Moeder verwittigen?

23. Fles weigeren • Soms weigeren kindjes te drinken aan de fles. • Meestal is dit tijdelijk. • Bied de fles vaak aan, maar forceer nooit • Tips: • Blijf zelf rustig. • Bied de fles aan op verschillende momenten: bv. tussen voedingen in of net voor het slapen. • Leid het kind af (zingen, wandelen, muziekje, voor spiegel, speeltje, …). • Geef eventueel, in overleg met de ouders, een melkpapje i.p.v. een fles.

24. Start vaste voeding De WHO raadt 6 maanden uitsluitend borstvoeding aan. Bespreek met ouders: • Wanneer starten met vaste voeding? • Papjes en/of meteen brokjes?  • Vaste voeding + moedermelk? Ook na 6 maanden blijft moedermelk een belangrijke bron van voedingsstoffen.

25. Kant-en-klaar Ondersteunend materiaal Op de website vind je gebruiksklaar materiaal: • Flyer voor ouders met vertalingen (Frans, Engels, Arabisch) • een affiche over borstvoedingsvriendelijk beleid • een fiche over bewaren en opwarmen van moedermelk • Hoofdstuk Voeding in infomap Kinderopvang • deze presentatie Kinderopvang > Sector baby's en peuters > Voeding en beweging > Acties voor een borstvoedingsvriendelijke kinderopvang

26. Verder groeien? • Lees meer… • www.kindengezin.be • Infomap Kinderopvang • Brochures voor ouders ‘Borstvoeding’ en ‘Kind in Beeld Borstvoeding’ • Leer meer… • Online cursus (leerportaal Kind en Gezin) • Vorming door lactatiekundigen, expertisecentra kraamzorg • Certificering borstvoedingsvriendelijke organisatie • Via expertisecentra kraamzorg • Referenties: zie notitiepagina