Innúðasterar

1. Innúðasterar Hanna Viðarsdóttir 23. mars 2007

2. Virkni barkstera • Barksterar fara yfir frumuhimnuna og bindast sérstökum viðtökum í umfryminu (GR og GR) • Þessir viðtakar finnast í nánast öllum frumum • Sterinn og viðtakinn mynda dimer sem fer inn í kjarnann og binst við glucocorticoid response element á DNA • Hefur áhrif á umritun gena • Hindra proinflammatory mechanism og efla frekar endogenous antiinflammatory mechanisms

3. Tvenns konar bein áhrif á ákv. gen: Bæla (hindra umritun) Örva (hrinda af stað umritun) Bælir t.d AP-1 og NF-B en þessir umritunarþættir kveikja á genum fyrir cyclooxygenase-2 og margvíslegra cytokines og adhesion factors Örvun: mynda mRNA sem mynda ákv. prótein. Örva myndun annexin-1 sem hefur anti-inflammatory virkni

4. Virkni barkstera • Hömlun verður á myndun margra bólgumiðla (td IL-1, IL6, TNF-) og sumra bólguviðtaka (td IL-2r) • Aukning verður á IL-10 sem vinnur gegn bólgu og er oft lækkað hjá astmasjúklingum • Myndun og virkni bólgufruma minnkar, íferð þeirra minnkar v/ færri viðloðunarsameinda á æðaveggjum • Histamínlosun í öndunarvegi minnkar • Myndun IgE og IgE-viðtaka minnkar • Minni framleiðsla NO

5. Pharmacokinetic • Um 80-90% lyfsins er kyngt • Stærsti hluti af því fer í first pass metabolism í lifrinni og breytt í óvirkt form og útskilið • 10-20% fer niður í lungu • Þessi hluti hefur meðferðaráhrif og fer beint inn í system blóðrásina. • Hefur meiri system áhrif

6. Staðbundnar aukaverkanir • Hæsi • Vegna myopathiu í raddböndum • Þruska • Vegna staðbundnar ónæmisbælingar • Minnkar líkur með því að nota hólk og skola munn eftir innöndun á lyfinu

7. Aukaverkanir - Vöxtur • Hægir á vexti • Hefur áhrif á vaxtarhraða til styttir tíma en langtíma áhrif eru minniháttar • Agertoft og félagar sýndu fram á í langtímarannsókn að innúðasterar (budesonide) hafi engin áhrif á hæð þegar börn hafa náð fullum vexti N Engl J Med 2000;343:1064-9 • Önnur rannsókn sýndi hægingu á vaxtarhraða á fyrsta árinu en vaxtarhraði var sá sami að 4 árum liðnum N Engl J Med 2000; 343:1054

8. Beinþynning • System sterar hafa áhrif á beinmyndun • bæla osteoblasta • minnka seytrun kynhormóna • breyta upptöku kalsíums í görn og nýrum • Rannsóknir hafa ekki sýnt fram á með óyggjandi hætti að innúðasterar auki hættu á beinþynningu

10. Bæling á hypothalamic-pituitary-adrenal (HPA) axis • System sterar bæla HPA axis • Minnka framleiðslu á ACTH => minnkar seytrun cortisol • Háð skammti, tímalengd, tíðni og tímasetningu steragjafa • Verður líka bæling við notkun innúðastera • Á aðallega við þegar notaðir háir skammtar (>800 µg daglega) • Fluticasone veldur frekar en hinar gerðirnar

11. Augnbreytingar • Innúðastera auka þrýsting í auga • Talið vera vegna þess að sterar auki viðnám í útflæði á augnvökva (aqueous humor) • Case-control rannsókn á sjúkl > 66 ára sýndi aðeins aukna hættu á háþrýstingi í auga og gláku (OR 1,44) í sjúkl. sem fengu háskammta innúðastera (1500 µg) • Skýmyndun í augasteini • Ein rannsókn sýndi að ef hár skammtur innúðastera í > 3 ár eykur það líkurnar hjá sjúkl. > 70 ára

12. Geðræn einkenni • Tilfinningalegur óstöðugleiki, euphoria, þunglyndi, pirringur, svefnleysi ofl • Hafa komið upp nokkur tilfelli • => mjög sjaldgæft

13. Áhrif á glúkósa og lípíð efnaskipti • Innúðasterar hafa engin áhrif • Vægt viðnám við insúlín hjá heilbrigðum einstaklingum sem fengu háan skammt • Sjúklingar með ómeðhöndlaðan astma og fengu háan skammt af innúðasterum => minnkaði insulin resistance og sykurþolið batnaði • Engin áhrif á kólesteról eða triglyceríð

14. Aukning á marblettum • Tengt við notkun innúðastera í eldra fólki • Ekki hefur verið sýnt fram á það í börnum • Áhrif á öndunarfærin • Ekkert bendir til þess að auki tíðni sýkinga í neðri öndunarfærum • Engar vísbendingar á að það verði atrophia eða breytingar á epithelinu

15. Ráð til að minnka aukaverkanir • Nota eins lága skammta af innúðasterum og hægt er • Auka tíðni lyfjagjafa og minnka daglega skammta • Auka meðferðarheldni • Hámarka magn sem fer í lungun • Hámarka meðferð án lyfja (t.d forðast triggerar)

16. Takk fyrir

17. Inh. Budesonide (Pulmicort, Symbicort) • Inh. Fluticasone (Flixotide, Seretide) • Inh. Mometasone (Asmanex)