950 likes | 1.12k Views
Chöông 5: HEÄ THOÁNG THANH TOAÙN KHOÂNG DUØNG TIEÀN MAËT TAÏI VIEÄT NAM. Chöông 5:(tt). 5.1. CÔ SÔÛ PHAÙP LYÙ CUÛA HEÄ THOÁNG THANH TOAÙN KHOÂNG DUØNG TIEÀN MAËT TAÏI VIEÄT NAM 5.1.1. Moái quan heä giöõa löu thoâng tieàn maët vaø thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët
E N D
Chöông 5: HEÄ THOÁNG THANH TOAÙN KHOÂNG DUØNG TIEÀN MAËT TAÏI VIEÄT NAM
Chöông 5:(tt) 5.1. CÔ SÔÛ PHAÙP LYÙ CUÛA HEÄ THOÁNG THANH TOAÙN KHOÂNG DUØNG TIEÀN MAËT TAÏI VIEÄT NAM 5.1.1. Moái quan heä giöõa löu thoâng tieàn maët vaø thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët - Chu chuyeån tieàn teä trong neàn kinh teá haøng hoùa ñöôïc thöïc hieän döôùi 2 hình thöùc: chu chuyeån tieàn maët vaø chu chuyeån khoâng duøng tieàn maët.
Chöông 5:(tt) 5.1.1. Moái quan heä giöõa löu thoâng tieàn maët vaø thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët (tt): - ÔÛ Vieät Nam chu chuyeån tieàn maët ñöôïc thöïc hieän bôûi daáu hieäu tieàn teä Vieät Nam (VND), ñaây laø tieàn maët vaän ñoäng trong löu thoâng, thöïc hieän chöùc naêng phöông tieän löu thoâng vaø phöông tieän thanh toaùn. Coøn trong thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët, tieàn chæ chaáp haønh moät chöùc naêng phöông tieän thanh toaùn.
Chöông 5:(tt) 5.1.1. Moái quan heä giöõa löu thoâng tieàn maët vaø thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët (tt): - Thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët laø toång hôïp taát caû caùc khoaûn thanh toaùn tieàn teä giöõa caùc ñôn vò, caù nhaân ñöôïc thöïc hieän baèng caùch tính chuyeån tieàn treân taøi khoaûn,hoaëc buø tröø laãn nhau thoâng qua ngaân haøng maø khoâng tröïc tieáp söû duïng tieàn maët trong khoaûn thanh toaùn ñoù.
5.1.1. Moái quan heä giöõa löu thoâng tieàn maët vaø thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët (tt): Söï chu chuyeån cuûa saûn phaåm haøng hoùa ñoøi hoûi phaûi söû duïng tieàn teä trong caùc chöùc naêng cuûa noù ñeå thöïc hieän caùc moái quan heä kinh teá phaùt sinh haøng ngaøy – ñoù laø moät taát yeáu – maët khaùc ñoøi hoûi con ngöôøi vaø xaõ hoäi phaûi söû duïng tieàn trong caùc tröôøng hôïp thanh toaùn nhö theá naøo laø hôïp lyù vaø tieän lôïi.
Chöông 5:(tt) 5.1.1. Moái quan heä giöõa löu thoâng tieàn maët vaø thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët (tt): Vieäc söû duïng tieàn maët hay khoâng duøng tieàn maët ñeå thöïc hieän caùc khoaûn thanh toaùn khoâng phaûi do yù muoán chuû quan cuûa nhaø nöôùc hay moät cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc naøo ñoù maø do yeâu caàu khaùch quan trong thanh toaùn ñoøi hoûi.
Chöông 5:(tt) 5.1.1. Moái quan heä giöõa löu thoâng tieàn maët vaø thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët (tt): • Khi neàn kinh teá, löu thoâng haøng hoùa trao ñoåi, dòch vuï ñöôïc môû roäng thì khoái löôïng chu chuyeån tieàn teä cuõng taêng leân töông öùng, töùc thanh toaùn baèng tieàn maët vaø khoâng duøng tieàn maët ñeàu taêng leân. • Thanh toaùn baèng chuyeån khoaûn taêng caû veà soá tuyeät ñoái vaø soá töông ñoái (tyû troïng). • Thanh toaùn baèng tieàn maët thì taêng veà soá tuyeät ñoái nhöng laïi giaûm veà soá töông ñoái (tyû troïng).
Chöông 5:(tt) 5.1.2. Ñaëc ñieåm vaø taùc duïng cuûa thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët • Thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët ôû Vieät Nam laø quan heä thanh toaùn ñöôïc thöïc hieän vaø ñöôïc tieán haønh baèng caùch trích chuyeån tieàn töø taøi khoaûn ñôn vò naøy sang ñôn vò khaùc hoaëc buø tröø laãn nhau giöõa caùc ñôn vò thoâng qua ngaân haøng.
Chöông 5:(tt) 5.1.2. Ñaëc ñieåm vaø taùc duïng cuûa thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët( tt) • Đaëc ñieåm: • Söï vaän ñoäng cuûa tieàn teä ñoäc laäp vôùi söï vaän ñoäng cuûa vaät tö haøng hoùa caû veà thôøi gian vaø khoâng gian, söï vaän ñoäng cuûa tieàn trong thanh toaùn vaø söï vaän ñoäng cuûa vaät tö haøng hoùa khoâng coù söï aên khôùp vôùi nhau. • Ñaây laø ñaëc ñieåm lôùn nhaát, noåi baät nhaát trong thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët caàn phaûi ñöôïc nhaän thöùc moät caùch ñuùng ñaén.
Chöông 5:(tt) 5.1.2. Ñaëc ñieåm vaø taùc duïng cuûa thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët( tt) • Khaùc vôùi thanh toaùn baèng tieàn maët, thanh toaùn baèng chuyeån khoaûn khoâng phaûi ñöôïc tieán haønh moät caùch tröïc tieáp theo kieåu “giao haøng, nhaän tieàn”, maø laø vieäc giao haøng ñöôïc tieán haønh ôû nôi naøy trong thôøi gian naøy, nhöng vieäc thanh toaùn coù theå ñöôïc thöïc hieän ôû nôi khaùc, trong moät thôøi gian khaùc.
Chöông 5:(tt) 5.1.2. Ñaëc ñieåm vaø taùc duïng cuûa thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët( tt) Đaëc ñieåm:(tt) - Trong thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët, vaät moâi giôùi (tieàn maët) khoâng xuaát hieän nhö trong thanh toaùn baèng tieàn maët (H-T-H) maø noù chæ xuaát hieän döôùi hình thöùc tieàn teä keá toaùn (tieàn ghi soå) vaø ñöôïc ghi cheùp treân caùc chöùng töø, soå saùch keá toaùn (tieàn chuyeån khoaûn). Ñaây laø ñaëc ñieåm noåi baät, ñaëc ñieåm rieâng cuûa thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët.
Chöông 5:(tt) 5.1.2. Ñaëc ñieåm vaø taùc duïng cuûa thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët( tt) Đaëc ñieåm:(tt) • Trong thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët, vai troø cuûa ngaân haøng laø raát to lôùn, ñaáy laø vai troø cuûa ngöôøi toå chöùc vaø thöïc hieän caùc khoaûn thanh toaùn. ngöôøi quaûn lyù taøi khoaûn tieàn göûi cuûa caùc ñôn vò môùi ñöôïc pheùp trích chuyeån taøi khoaûn cuûa caùc ñôn vò Ngaân haøng trôû thaønh “phoøng thanh toaùn” cho xaõ hoäi , toaøn boä quaù trình thanh toaùn ñöôïc thöïc hieän thuaän loäi, troâi chaûy hay khoâng ñöôïc quyeát ñònh bôûi ngöôøi thöïc hieän maø trong ñoù ngaân haøng ñoùng vai troø “keát thuùc” quaù trình thanh toaùn.
Taùc duïng: Tröïc tieáp thuùc ñaåy quaù trình vaän ñoäng cuûa vaät tö, haøng hoùa trong neàn kinh teá, thoâng qua ñoù maø caùc moái quan heä kinh teá lôùn seõ ñöôïc giaûi quyeát, nhôø vaäy, quaù trình saûn xuaát vaø löu thoâng haøng hoùa ñöôïc tieán haønh bình thöôøng. Nhôø toå chöùc coâng taùc thanh toaùn maø cho pheùp NH taäp trung ngaøy caøng nhieàu caùc khoaûn voán tieàn teä trong neàn kinh teá, laøm taêng theâm nguoàn voán tín duïng ñeå ñaàu tö vaøo caùc quaù trình taùi saûn xuaát môû roäng.
Chöông 5:(tt) 5.2. CAÙC THEÅ THÖÙC THANH TOAÙN KHOÂNG DUØNG TIEÀN MAËT ÔÛ VIEÄT NAM 5.2.1. Thanh toaùn baèng seùc 5.2.1.1. Khaùi nieäm • Seùc laø leänh traû tieàn cuûa chuû taøi khoaûn, ñöôïc laäp treân maãu do ngaân haøng nhaø nöôùc quy ñònh, yeâu caàu ñôn vò thanh toaùn trích moät soá tieàn töø taøi khoaûn tieàn göûi cuûa mình ñeå traû cho ngöôøi thuï höôûng coù teân ghi treân seùc hoaëc traû cho ngöôøi caàm seùc. • Vaäy seùc laø moät chi phieáu, laäp treân maãu in saün do chuû taøi khoaûn phaùt haønh giao tröïc tieáp cho ngöôøi baùn ñeå thanh toaùn tieàn vaät tö, haøng hoùa, chi phí dòch vuï…
Chöông 5:(tt) Taát caû caùc tôø seùc do maãu Ngaân haøng Nhaø nöôùc thieát keá thoáng nhaát ñöôïc in vaø ghi baèng tieáng Vieät (seùc phuïc vuï khaùch haøng nöôùc ngoaøi coù theå in theâm baèng tieáng Anh Ngaân haøng, kho baïc nhaø nöôùc... ban seùc traéng cho khaùch haøng söû duïng, theo ñuùng maãu seùc ñaõ ñöôïc duyeät vaø chæ baùn seùc cho khaùch haøng naøo coù môû taøi khoaûn taïi ñôn vò mình. 5.2.1.2 Nguyên tắc
Chöông 5:(tt) Ngöôøi phaùt haønh seùc, laø chuû taøi khoaûn hoaëc ñöôïc chuû taøi khoaûn uûy quyeàn. Chæ ñöôïc phaùt haønh seùc trong phaïm vi soá dö taøi khoaûn uûy quyeàn. Chæ ñöôïc phaùt haønh trong phaïm vi soá dö taøi khoaûn tieàn göûi hoaëc baûo chi, neáu vi phaïm seõ bò phaït tieàn, bò ñình chæ söû duïng seùc hoaëc bò truy toá theo phaùp luaät Seùc phaûi ñöôïc vieát baèng thöù möïc khoù taåy xoùa, khoâng duøng buùt chì, khoâng duøng möïc ñoû. Caùc yeáu toá trong seùc phaûi ghi ñaày ñuû roõ raøng. Caám söûa chöõa, taåy xoùa treân tôø seùc, seùc vieát hoûng caàn gaïch cheùo, ñeå nguyeân khoâng xeù rôøi khoûi cuoáng tôø seùc 5.2.1.2 Nguyên tắc (tt)
Chöông 5:(tt) Khi phaùt haønh seùc caàn ghi soá tieàn baèng chöõ vaø soá phaûi khôùp nhau, ñòa ñieåm. Moät tôø seùc hôïp leä laø seùc ghi ñaày ñuû caùc yeáu toá vaø noäi dung quy ñònh, coù ñuû chöõ kyù vaø con daáu (neáu coù). Tôø seùc ñuû ñieàu kieän thanh toaùn phaûi laø: + Tôø seùc hôïp leä. + Ñöôïc noäp trong thôøi gian hieäu löïc thanh toaùn. + Chöõ kyù vaø con daáu phaûi khôùp ñuùng vôùi maãu ñaõ ñaêng kyù. + Soá dö taøi khoaûn cuûa chuû taøi khoaûn ñuû tieàn ñeå thanh toaùn. 5.2.1.2 Nguyên tắc (tt)
Chöông 5:(tt) Ngöôøi phaùt haønh seùc vaø ngöôøi thuï höôûng phaûi thoâng baùo ngay cho caùc beân lieân quan, khi bò maát seùc. Caên cöù vaøo thoâng baùo maát seùc, caù nhaân, ñôn vò thanh toaùn ra leänh ñình chæ thanh toaùn ñoái vôùi tôø seùc ñöôïc thoâng baùo, phaûi chòu boài hoaøn neáu ñeå tôø seùc bò lôïi duïng laáy tieàn ra sau khi ñaõ nhaän thoâng baùo. Tröôøng hôïp coù nhieàu seùc ñöôïc phaùt haønh bôû moät chuû taøi khoaûn ñöôïc noäp vaøo cuøng moãt thôøi ñieåm thì ñôn vò thanh toaùn xaùc ñònh thöù töï thanh toaùn theo soá seùc phaùt haønh töø nhoû ñeán lôùn 5.2.1.2 Nguyên tắc (tt)
Chöông 5:(tt) 5.2.1.2Nguyên tắc: (tt) - Seùc phaùt haønh quaù soá dö taøi khoaûn tieàn göûi seùc bò xöû lyù nhö sau: + Vi phaïm laàn ñaàu: phaït tieàn theo quy ñònh xöû phaït vi phaïm hôïp ñoàng. + Phaït 30% soá tieàn phaùt haønh quaù soá dö. + Phaït chaäm traû: tính treân soá ngaøy chaäm traû vaø laõi suaát quaù haïn taïi ñôn vò thanh toaùn. + Vi phaïm laàn hai: Phaït tieàn nhö laàn ñaàu; ñình chæ phaùt haønh seùc trong 6 thaùng thu hoài toaøn boä soá seùc chöa söû duïng. Sau ñoù neáu coù cam keát khoâng taùi phaïm thì khoâi phuïc quyeàn phaùt haønh seùc. + Taùi phaïm laàn thöù 3: phaït tieàn nhö treân; ñình chæ vónh vieãn quyeàn phaùt haønh seùc. Teân caùc ñôn vò, caùc nhaân bò ñình chæ, hoaëc ñình chæ vónh vieãn quyeàn phaùt haønh seùc seõ ñöôïc thoâng baùo trong toaøn heä thoáng ngaân haøng.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.2 Nguyên tắc: (tt) • Caùc ñoái töôïng coù lieân quan ñeán seùc: - Chuû taøi khoaûn: laø ngöôøi ñöùng teân môû taøi khoaûn vaø laø chuû sôû höõu hoaëc ñaïi dieän chuû sôû höõu soá tieàn treân taøi khoaûn ñoù. Chuû taøi khoaûn coù theå laø ñaïi dieän moät phaùp nhaân hoaëc moät theå nhaân. - Ngöôøi phaùt haønh seùc: laø ngöôøi kyù phaùt haønh seùc ñeå thanh toaùn cho ngöôøi höôûng seùc. Ngöôøi phaùt haønh coù theå laø chuû taøi khoaûn hoaëc ngöôøi ñöôïc chuû taøi khoaûn uûy quyeàn.
Chöông 5:(tt) Nguyên tắc: (tt) Caùc ñoái töôïng coù lieân quan ñeán seùc:(tt) - Ngöôøi thuï höôûng seùc: laø ngöôøi sôû höõu soá tieàn ghi treân seùc, ngöôøi thuï höôûng seõ ñöôïc ghi roõ hoï teân treân tôø seùc (neáu seùc kyù danh) hoaëc laø ngöôøi caàm seùc (neáu laø seùc voâ danh). - Ngöôøi chuyeån nhöôïng seùc: laø ngöôøi chuyeån nhöôïng quyeàn thuï höôûng seùc cuûa mình cho ngöôøi khaùc theo luaät ñònh.
Chöông 5:(tt) Nguyên tắc: (tt) Caùc ñoái töôïng coù lieân quan ñeán seùc:(tt) - Ñôn vò thu hoä: laø ñôn vò ñöôïc pheùp laøm dòch vuï thanh toaùn tieán haønh nhaän caùc tôø seùc do ngöôøi thuï höôûng noäp vaøo ñeå thu hoä tieàn cho ngöôøi thuï höôûng. - Ñôn vò thanh toaùn: laø ñôn vò giöõ taøi khoaûn tieàn göûi cuûa chuû taøi khoaûn, ñöôïc pheùp laøm dòch vuï thanh toaùn. Thöïc hieän vieäc trích tieàn treân taøi khoaûn tieàn göûi cuûa chuû taøi khoaûn ñeå thanh toaùn cho ngöôøi thuï höôûng seùc khi tôø seùc ñöôïc chuyeån nhöôïng ñeán.
Chöông 5:(tt) Nguyên tắc: (tt) Caùc ñoái töôïng coù lieân quan ñeán seùc:(tt) - Ngöôøi phaùt haønh vaø ngöôøi thuï höôûng seùc ñeàu coù traùch nhieäm ñoái vôùi seùc. Traùch nhieäm naøy goàm: traùch nhieäm thanh toaùn, lieân ñôùi giaûi quyeát caùc khieáu naïi hoaëc khôûi kieän khi seùc bò töø choái thanh toaùn. - Ngöôøi thuï höôûng seùc ñöôïc quyeàn khieáu naïi nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm ñeå ñoøi thanh toaùn soá tieàn cuûa tôø seùc tröôøng hôïp khoâng giaûi quyeát ñöôïc khieáu naïi, thì ngöôøi thuï höôûng coù quyeàn khôûi kieän nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm tröôùc toøa aùn ñeå giaûi quyeát theo phaùp luaät.
5.2.1.3. Caùc loaïi seùc söû duïng trong thanh toaùn Caên cöù vaøo tính chaát chuyeån nhöôïng seùc ñöôïc chia laøm 2 loaïi Seùc kyù danh (named check) Seùc voâ danh (Bearer Check):
Chöông 5:(tt) 5.2.1.3. Caùc loaïi seùc söû duïng trong thanh toaùn (tt): • Seùc kyù danh (named check): laø seùc ghi roõ hoï, teân, ñòa chæ cuûa caù nhaân hoaëc phaùp nhaân thuï höôûng seùc. Loaïi seùc naøy ñöôïc chuyeån nhöôïng theo luaät baèng phöông phaùp kyù haäu chuyeån nhöôïng (Endorsement). Vieäc chuyeån nhöôïng phaûi ghi roõ hoï teân, ñòa chæ, caù nhaân hoaëc teân, ñòa chæ phaùp nhaân ñöôïc chuyeån nhöôïng vaøo maët sau cuûa tôø seùc.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.3. Caùc loaïi seùc söû duïng trong thanh toaùn (tt): - Seùc voâ danh (Bearer Check): laø loaïi seùc khoâng ghi teân caù nhaân hoaëc teân phaùp nhaân thuï höôûng seùc. Teân tôø seùc seõ ghi: "Yeâu caàu traû tieàn cho ngöôøi caàm seùc (Requise Pay to The Bearer). Loaïi seùc naøy ñöôïc chuyeån nhöôïng töï do töùc laø baèng caùch trao tay. Loaïi naøy taïm thôøi chöa söû duïng ôû Vieät Nam.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.3. Caùc loaïi seùc söû duïng trong thanh toaùn (tt): • Caên cöù vaøo tính chaát söû duïng: seùc chia laøm 2 loaïi: - Seùc chuyeån khoaûn (Tranhsfer Check): ñaây laø loaïi seùc chæ duøng ñeå thanh toaùn theo loái chuyeån khoaûn baèng caùch ghi coù vaøo taøi khoaûn lieân quan. - Seùc chuyeån khoaûn ñöôïc gaïch 2 ñöôøng song song cheùo goùc phía treân beân traùi tôø seùc hoaëc ñöôïc ñoùng daáu coù chöõ "Chuyeån khoaûn" ôû maët tröôùc tôø seùc. -Seùc tieàn maët (Cash check): ñaây laø loaïi seùc maø ngöôøi thuï höôûng ñöôïc quyeàn ruùt tieàn maët taïi ñôn vò thanh toaùn.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc • Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc tieán haønh theo trình töï sau: • Böôùc 1: Caùc ñôn vò, caù nhaân sau khi sau khi môû hay ñaõ coù taøi khoaûn tieàn göûi ngaân haøng, hay kho baïc, khi coù nhu caàu söû duïng seùc seõ laäp giaáy ñeà nghò baùn seùc noäp vaøo ñôn vò thanh toaùn keøm theo chöùng minh thö hoaëc hoä chieáu. Ñôn vò thanh toaùn sau khi kieåm tra giaáy tôø hôïp leä seõ môû soå theo doõi teân, ñòa chæ, soá hieäu taøi khoaûn cuûa khaùch haøng.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc( tt): • Böôùc 2: - Sau khi ñaõ coù seùc, khaùch haøng phaùt haønh seùc vaø giao tröïc tieáp cho ngöôøi baùn (ngöôøi thuï höôûng seùc) ñeå thanh toaùn tieàn mua haøng hoùa, dòch vuï. - Khi phaùt haønh seùc caàn chuù yù: + Phaùt haønh seùc theo ñuùng quy ñònh. + Chuû taøi khoaûn coù theå uûy quyeàn phaùt haønh seùc (uûy quyeàn baèng vaên baûn) + Ñôn vò thanh toaùn sau khi kieåm tra soá dö taøi khoaûn tieàn göûi cuûa chuû taøi khoaûn seõ thöïc hieän “löu kyù” tieàn vaøo taøi khoaûn thích hôïp.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc( tt): Böôùc 3: Khi nhaän ñöôïc tôø seùc do ngöôøi phaùt haønh trao cho mình, ngöôøi thuï höôûng caàn kieåm tra tính hôïp leä cuûa tôø seùc. Neáu tôø seùc hôïp leä thì ngöôøi thuï höôûng seùc coù theå xöû lyù baèng moät trong hai caùch: • Noäp seùc ñeå ñöôïc thanh toaùn. Ngöôøi thuï höôûng laäp baûng keâ noäp seùc keøm theo tôø seùc noäp vaøo ñôn vò thu hoä hoaëc noäp tröïc tieáp vaøo ñôn vò thanh toaùn trong thôøi gian hieäu löïc thanh toaùn cuûa tôø seùc.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc( tt): Böôùc 3:(tt) - Chuyeån nhöôïng seùc: Neáu ngöôøi thuï höôûng seùc muoán chuyeån nhöôïng tôø seùc cho ngöôøi khaùc ñeå tröø nôï hoaëc traû tieàn haøng hoùa, dòch vuï thì tieán haønh caùc thuû tuïc chuyeån nhöôïng seùc theo quy ñònh.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc( tt): Böôùc 4: Khi nhaän tôø seùc keøm theo baûng keâ noäp seùc cuûa khaùch haøng noäp vaøo ñôn vò tieáp nhaän seùc caàn kieåm tra tính hôïp leä cuûa tôø seùc, thôøi haïn thanh toaùn. Neáu tôø seùc khoâng hôïp leä hoaëc quaù haïn thì töø choái vaøo trao tôø seùc laïi cho khaùch haøng.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc( tt): Böôùc 4:(tt) • Neáu tôø seùc hôïp leä vaø coøn thôøi haïn thanh toaùn thì ñôn vò thu hoä kyù nhaän tôø seùc ñoàng thôøi chuyeån ngay tôø seùc vaø baûng keâ cho ñôn vò thanh toaùn. • Tröôøng hôïp tôø seùc noäp tröïc tieáp vaøo ñôn vò thanh toaùn thì ñôn vò thanh toaùn seõ tieán haønh thanh toaùn ngay cho ngöôøi thuï höôûng.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc( tt): Böôùc 5: Ñôn vò thanh toaùn khi nhaän ñöôïc baûng keâ keøm theo tôø seùc do ñôn vò thu hoä chuyeån ñeán (hoaëc do ngöôøi thuï höôûng noäp tröïc tieáp) caàn kieåm tra laïi: - Tính hôïp leä cuûa tôø seùc. - Thôøi haïn hieäu löïc. - Tính lieân tuïc cuûa daõy chöõ kyù chuyeån nhöôïng (neáu coù). - Söï khôùp ñuùng giöõa soá tieàn cuûa tôø seùc vaø baûng keâ. Neáu hoaøn toaøn hôïp leä vaø khôùp ñuùng ñôn vò thanh toaùn seõ thöïc hieän thanh toaùn nhö sau:
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc( tt): Böôùc 5( tt): + Neáu tôø seùc duøng ñeå thanh toaùn chuyeån khoaûn: ñôn vò thanh toaùn seõ trích tieàn treân taøi khoaûn cuûa chuû taøi khoaûn (hoaëc taøi khoaûn kyù göûi ñeå baûo chi seùc) thanh toaùn cho ngöôøi thuï höôûng baèng caùch ghi coù vaøo taøi khoaûn tieàn göûi cuûa ngöôøi thuï höôûng roài baùo cho hoï hoaëc chuyeån tieàn qua ñôn vò thu hoä neáu ngöôøi thuï höôûng coù taøi khoaûn ôû ngaân haøng khaùc. + Neáu tôø seùc ñöôïc thanh toaùn baèng tieàn maët thì ñôn vò thanh toaùn cho ngöôøi thuï höôûng laáy tieàn maët hoaëc ngaân phieáu sau khi ñaõ kieåm tra kyõ caùc giaáy tôø lieân quan.
Chöông 5:(tt) 5.2.1.4. Thuû tuïc phaùt haønh vaø thanh toaùn seùc( tt): Böôùc 6: ñôn vò thu hoä khi nhaän ñöôïc tieàn do ñôn vò thanh toaùn göûi ñeán quan heä thoáng lieân ngaân haøng hay qua buø tröø thì tieán haønh ghi coù ngay vaøo taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng roài göûi giaáy baùo Coù cho hoï bieát.
(2a) Ngöôøi phaùt haønh (ngöôøi mua) Ngöôøi thuï höôûng (ngöôøi baùn) (2b) (3) (1) (5) (6) (3) (5) Ñôn vò thanh toaùn (NH beân mua) Ñôn vò thu hoä (NH beân baùn) (4) Chöông 5:(tt)
Chuù thích: (1) Ngöôøi mua, chuû taøi khoaûn laøm thuû tuïc xin mua seùc traéng taïi ñôn vò mình môû taøi khoaûn (2a) Ngöôøi baùn, baùn haøng hoaëc cung caáp dòch vuï (2b) Ngöôøi mua phaùt haønh seùc giao cho ngöôøi baùn ñeå thanh toaùn tieàn haøng hoùa, dòch vuï. (3) Ngöôøi thuï höôûng noäp seùc vaøo ñôn vò thu hoä hoaëc noäp tröïc tieáp cho ñôn vò thanh toaùn, hoaëc chuyeån nhöôïng seùc theo quy ñònh. (4) Ñôn vò thu hoä sau khi kieåm tra hôïp leä, seõ nhaän thu hoä roài göûi tôø seùc vaø baûn keâ sang ñôn vò thanh toaùn. (5) Ñôn vò thanh toaùn trích tieàn töø taøi khoaûn cuûa ngöôøi phaùt haønh (baùo nôï) ñeå thanh toaùn cho ngöôøi thuï höôûng thoâng qua ñôn vò thu hoä. (6) Ñôn vò thu hoä ghi Coù vaøo taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng theo soá tieàn nhaän ñöôïc sau khi ñaõ tröø phí thanh toaùn roài göûi giaáy baùo Coù cho ngöôøi thuï höôûng.
(2a) Ngöôøi phaùt haønh (ngöôøi mua) Ngöôøi thuï höôûng (ngöôøi baùn) (2b) (4a) (4b) (1) (3) Ñôn vò thu hoä ñoàng thôøi laø ñôn vò thanh toaùn Tröôøng hôïp ngöôøi phaùt haønh vaø ngöôøi thuï höôûng coù taøi khoaûn taïi cuøng moät ñôn vò.
(1) Ngöôøi mua – Chuû taøi khoaûn laøm thuû tuïc xin mua seùc traéng taïi ñôn vò nôi mình môû taøi khoaûn (2a) Ngöôøi baùn giao haøng cho ngöôøi mua (2b) Ngöôøi mua phaùt haønh seùc tröïc tieáp cho ngöôøi baùn (3) Ngöôøi thuï höôûng noäp seùc vaøo ñôn vò thu hoä hoaëc chuyeån nhöôïng seùc theo ñuùng quy ñònh. (4a) Ñôn vò thanh toaùn ghi Nôï taøi khoaûn cuûa ngöôøi phaùt haønh roài göûi giaáy baùo Nôï. (4b) Ñôn vò thanh toaùn ghi Coù vaøo taøi khoaûn cuûa ngöôøi thuï höôûng roài göûi giaáy baùo Coù cho ngöôøi thuï höôûng hoaëc cho ngöôøi thuï höôûng ruùt tieàn maët.
Chöông 5:(tt) • Nhöõng chuù yù quan troïng - Neáu ngöôøi thuï höôûng noäp seùc khoâng ñuùng thôøi haïn vì lyù do khaùch quan hoaëc ñôn vò thu hoä khoâng chuyeån seùc kòp thôøi thì caàn laäp giaáy xaùc nhaän do lyù do baát khaû khaùng coù xaùc nhaän cuûa UBND Phöôøng, xaõ nôi ngöôøi thuï höôûng cö truù hay nôi ñoùng truï sôû cuûa ñôn vò thu hoä ñeå duy trì hieäu löïc thanh toaùn cuûa tôø seùc ñoù.
Chöông 5:(tt) • Nhöõng chuù yù quan troïng( tt) - Ñôn vò thanh toaùn ñöôïc quyeàn töø choái thanh toaùn vaø traû laïi tôø seùc cho ñôn vò thu hoä hoaëc ngöôøi thuï höôûng seùc neáu tôø seùc khoâng ñuû ñieàu kieän thanh toaùn (khoâng hôïp leä, coù leänh ñình chæ thanh toaùn, phaùt haønh quaù soá dö, chöõ kyù khoâng ñuùng chöõ kyù, daáu…) Khi töø choái thanh toaùn, ñôn vò thanh toaùn phaûi laäp phieáu töø choái thanh toaùn göûi cho ngöôøi thuï höôûng bieát.
Chöông 5:(tt) • Nhöõng chuù yù quan troïng( tt) - Neáu ñôn khieáu naïi khoâng ñöôïc giaûi quyeát thì ngöôøi thuï höôûng ñöôïc quyeàn khôûi kieän tröôùc toøa ñoái vôùi ngöôøi phaùt haønh hoaëc nhöõng ngöôøi chuyeån nhöôïng hoaëc taát caû nhöõng ngöôøi ñoù. Vuï kieän do Toøa aùn giaûi quyeát.
Chöông 5:(tt) • Nhöõng chuù yù quan troïng( tt) - Tröôøng hôïp seùc bò töø choái vì quaù haïn thì ngöôøi thuï höôûng maát quyeàn khieáu naïi nhöng tôø seùc vaãn coù giaù trò laøm caên cöù ñeå yeâu caàu ngöôøi phaùt haønh thanh toaùn (baèng caùch phaùt haønh tôø seùc môùi thay theá tôø seùc quaù haïn) neáu ngöôøi phaùt haønh khoâng traû thì ngöôøi thuï höôûng ñöôïc quyeàn khôû kieän tröôùc toøa.
Chöông 5:(tt) 5.2.2. Thanh toaùn baèng uûy nhieäm chi hoaëc leänh chi 5.2.2.1. Khaùi nieäm veà uûy nhieäm chi • UÛy nhieäm chi laø leänh chi do chuû taøi khoaûn laäp treân maãu in saün ñeå yeâu caàu ngaân haøng hoaëc kho baïc nôi mình môû taøi khoaûn, trích moät soá tieàn nhaát ñònh töø taøi khoaûn cuûa mình ñeå traû cho ngöôøi thuï höôûng veà tieàn haøng hoùa dòch vuï hoaëc chuyeån vaøo moät taøi khoaûn khaùc cuûa chính mình.
(1) Beân mua (beân traû tieàn) Beân baùn (beân thuï höôûng) (2) (4) Ngaân haøng beân mua Ngaân haøng beân baùn (3) Chöông 5:(tt) 5.2.2.2. Thuû tuïc laäp chöùng töø vaø thanh toaùn
Chuù thích: (1)- Beân baùn xuaát giao haøng hoùa hoaëc cung caáp dòch vuï cho beân mua. (2)- Beân mua laäp uûy nhieäm chi theo maãu thoáng nhaát ñeå göûi ñeán ngaân haøng phuïc vuï mình (ngaân haøng beân mua) ñeå thanh toaùn tieàn haøng hoùa dòch vuï cho beân baùn. (3)- Ngaân haøng beân mua kieåm tra uûy nhieäm chi do beân mua chuyeån ñeán. Neáu taát caû ñeàu hôïp leä thì tieán haønh thanh toaùn baèng caùch trích tieàn treân taøi khoaûn cuûa beân mua ñeå traû cho beân baùn ngay trong ngaøy. (4)- Ngaân haøng beân baùn ghi Coù vaøo taøi khoaûn cuûa beân baùn vaø göûi giaáy baùo Coù cho beân baùn ngay sau khi nhaän ñöôïc tieàn hoaëc giaáy baùo töø ngaân haøng beân mua.
Chöông 5:(tt) 5.2.3. Thanh toaùn baèng uûy nhieäm thu 5.2.3.1. Khaùi nieäm • UÛy nhieäm thu laø moät theå thöùc thanh toaùn ñöôïc tieán haønh treân cô sôû giaáy uûy nhieäm thu vaø caùc chöùng töø hoùa ñôn do ngöôøi baùn laäp vaø chuyeån ñeán ngaân haøng ñeå yeâu caàu thu hoä tieàn töø ngöôøi mua veà haøng hoùa ñaõ giao, dòch vuï cung öùng phuø hôïp vôùi nhöõng ñieàu kieän thanh toaùn ñaõ ghi trong hôïp ñoàng kinh teá.
Chöông 5:(tt) 5.2.3. Thanh toaùn baèng uûy nhieäm thu( tt): 5.2.3.1. Khaùi nieäm( tt): • UÛy nhieäm thu ñöôïc aùp duïng phoå bieán trong moïi tröôøng hôïp vôùi ñieàu kieän 2 beân mua vaø baùn phaûi thoáng nhaát vôùi nhau vaø phaûi thoâng baùo baèng vaên baûn cho ngaân haøng veà vieäc aùp duïng theå thöùc uûy nhieäm thu ñeå ngaân haøng laøm caên cöù thöïc hieän thanh toaùn.
Hôïp ñoàng kinh teá Beân mua Beân baùn (1) (2) (4b) (5) (2) (4a) Ngaân haøng beân mua Ngaân haøng beân baùn (3) Chöông 5:(tt) 5.2.3.2. Luaân chuyeån chöùng töø vaø thanh toaùn baèng uûy nhieäm thu