WIELKI KRYZYES LAT 20

1. WIELKI KRYZYES LAT 20

2. Wielki kryzys, określany też mianem wielkiej depresji – najprawdopodobniej największy kryzys gospodarczy w XX wieku, który, według większości historyków, miał miejsce w latach 1929-1933 i objął, zgodnie z opinią większości ekspertów, praktycznie wszystkie kraje (oprócz ZSRR) oraz praktycznie wszystkie dziedziny gospodarki.

3. Wielka Depresja z lat 1929-1933 - symbol ogromnego kryzysu gospodarki kapitalistycznej uchodzi za jeden z największych argumentów przemawiających na rzecz interwencji państwa. Na dodatek powszechnie uważa się, iż w 1933 roku "wspaniały" prezydent Roosevelt rozpoczął "Nowy ład", który zdołał pokonać "kapitalistyczną bestię" - używając słów Paula Samuelsona, czołowego ekonomisty wychwalającego Związek Radziecki, laureata Nagrody Nobla. Okazuje się jednak, że prawda jest inna. Niestety zafałszowana przez lewicowe środowiska. A jej zafałszowana wersja rozpowszechniania jest przez podręczniki, pomoce naukowe, a nawet kulturę. Franklin Roosevelt

4. W latach 20-stych powołano Bank Polski, wprowadzono monetę „złoty polski”, przeprowadzono reformę rolną. Koniec lat 20-stych to początek wielkiego kryzysu gospodarczego na świecie jak również i w Polsce.

5. Po 1914 r.Stany Zjednoczone zaczęły zarabiać na masowych dostawach dla państw prowadzących działania wojenne po stronie ententy. Ponadto przejęły wiele rynków zamorskich, które na skutek wojny zostały opuszczone przez państwa europejskie. Wraz z przyłączeniem się Stanów Zjednoczonych do wojny w 1917 r. doszły jeszcze ogromne dostawy dla wojsk amerykańskich. Po zakończeniu działań wojennych w 1918 r. popyt na amerykańskie towary, inwestycje oraz pożyczki i kredyty nadal pozostawał bardzo duży. Potrzebowała ich przede wszystkim zniszczona pod względem gospodarczym i finansowym Europa.

6. Ta bardzo korzystna gospodarcza koniunktura z okresu wojennego utrzymała się także w USA w latach 20. Wówczas gospodarka amerykańska wykazywała nieustanny wzrost wskaźników eksportu, produkcji i inwestycji oraz wzrostu zamożności osób, które były zatrudnione zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym.  • Jednak już wtedy pojawiły się pierwsze negatywne zjawiska, min. bezrobocie, które było wynikiem racjonalizacji produkcji. W latach 20. XX w. jego poziom nigdy nie spadł poniżej 3 mln osób. Ponadto USA w związku z nadwyżką siły roboczej wprowadziły ograniczenia emigracyjne.

7. Szalone lata dwudzieste w Stanach Zjednoczonych • Udział Stanów Zjednoczonych w I Wojnie Światowej, który doprowadził je do wielkiego sukcesu ekonomicznego, spowodował zmianę mentalności i obyczajów społeczeństwa amerykańskiego. Przede wszystkim nastąpił wzrost zaufania do państwa, które przyczyniło się do zakończenia działań militarnych w Europie. Jednocześnie zniszczona Europa musiała zabiegać o pożyczki, walczyć z biedą, nie potrafiła utrzymać stabilności politycznej. Tylko Stany Zjednoczone jawiły się jako kraj wolny od tych problemów. W takiej sytuacji społeczeństwo amerykańskie zaczęło wyznawać zasadę "freeenterprise" - wolna przedsiębiorczość oraz "big business". Teraz jedynym celem życia społeczeństwa USA stało się bogacenie i konsumpcja. 

8. Doświadczenia I Wojny Światowej spowodowały, iż życie nie mogło być już takie samo jak przed 1917 r. Identycznie jak gospodarka, nabrało rozmachu i stało się bardziej swobodne. Znaczące zmiany zarysowały się w codziennych obyczajach, modzie, sposobów spędzania czasu wolnego. Amerykanie masowo kupowali samochody, radia. Każdy jak najszybciej chciał zdobyć ogromny majątek by móc cieszyć się z nowych wynalazków. Ponadto dla osób mniej zamożnych i przedsiębiorczych wymyślono różnorodne systemy sprzedaży na kredyt i na raty.

9. "Szalone lata dwudzieste" w Stanach Zjednoczonych miały także swoją drugą stronę medalu. To wówczas w 1919 r., wprowadzono prohibicję, czyli całkowitego zakazu produkcji, handlu i konsumpcji wszelkich napojów alkoholowych z piwem włącznie. Pomimo zakazu (zniesiony dopiero w 1933 r.) gorzelnie prowadziły nadal swoja działalność, a ich właściciele stworzyli wielkie przestępcze gangi, trudniące się gigantycznym przemytem i organizacją czarnego rynku. Innym negatywnym zjawiskiem lat 20. była ogromna skala korupcji administracji stanowej i federalnej, które często współpracowały z ówczesnym światem przestępczym.

10. 1. Inflacja jako zmiana w cenach. Zacznijmy od oczywistego stwierdzenia, że lata 20. były dekadą deflacji, ceny spadały. W istocie, ekspansja w latach 1927-29 była jedyną ekspansją deflacyjną w ciągu całego XX wieku. Tak jest, wierzcie lub nie, ale w rzeczywistości ceny zmniejszyły się podczas boomu pod koniec lat 20. ~Scott Sumner Byłoby to prawdą, gdybyśmy „ceny” rozumieli jako indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Rzeczywiście, koszyk zakupów przeciętnego gospodarstwa domowego staniał w okresie od 1927 do 1929 r.

11. W drugiej połowie 1927 r. można zauważyć wyraźne zwiększenie pozycji Rezerwy Federalnej utrzymywanej w papierach wartościowych wyemitowanych przez rząd Stanów Zjednoczonych. W połączeniu ze znacznym zakupem weksli było to największe i najodważniejsze przedsięwzięcie kiedykolwiek podjęte przez System Rezerwy Federalnej oraz, według mnie, skutkujące jednym z najkosztowniejszych błędów popełnionych przez Rezerwę lub jakikolwiek inny system bankowy w ciągu ostatnich 75 lat! • Co było celem polityki Rezerwy Federalnej w 1927 r.? Było nim obniżenie oprocentowania depozytów na żądanie ze względu na międzynarodowe znaczenie, jakiego nabrały. Celem było zapoczątkowanie odpływu złota, aby odwrócić jego uprzedni napływ do kraju.

12. Wielkie sukcesy gospodarki i ogromny optymizm nie pozwoliły dojrzeć zbliżającego się dużymi krokami załamania gospodarczego. Jednym z najpoważniejszych zjawisk, które go zapowiadały był pogarszający się z roku na rok stan amerykańskiego rolnictwa, gdzie popyt na takie towary jak pszenica, bydło czy bawełna systematycznie spadał. 

13. Ponadto od 1918 r. Stany Zjednoczone udzielały państwom europejskim ogromnych kredytów, które przeznaczano na obudowę miast i przemysłu. W ten sposób do Europy płynęły gigantyczne kapitały amerykańskie. Po wprowadzeniu przez Kongres amerykański wysokich ceł, ani przedsiębiorców ani poszczególnych rządów europejskich nie było jednak stać na zakup amerykańskich towarów. Nie chcąc powiększać i tak ogromnego zadłużenia, Europejczycy zaczęli zaopatrywać się na innych rynkach min. Argentyna, Brazylia, Indie, Chiny.

14. W rezultacie, skutki takiego postępowania były dwojakie. Przede wszystkim drastycznie spadł popyt na amerykańskie towary rolne, a także nastąpiło zakłócenie bilansu finansowego USA (wywieziono znacznie więcej kapitału, niż zainwestowano w Stanach Zjednoczonych kapitału obcego).

15. Ponadto dynamicznie rozwijający się amerykański przemysł motoryzacyjny, spowodował spadek zapotrzebowania na pasze dla koni.Powszechne dotąd wyroby z bawełny zaczęły wypierać materiały syntetyczne, których rynek coraz bardziej się rozwijał. Jednocześnie "szalone lata dwudzieste" zmieniły powszechne dotąd upodobania kulinarne amerykańskiego społeczeństwa, które zaczęło się racjonalniej się odżywiać tj. jedzono większą ilość jarzyn, owoców, a mniej mięsa i chleba. Skoro głównymi produktami amerykańskiego rolnictwa były właśnie pszenica, mięso, bawełna, przemiany te musiały w szybkim tempie doprowadzić do załamania się tego sektora. W 1929 r. rolnicy amerykańscy wyprodukowali więcej żywności niż mogli sprzedać. Naturalną konsekwencją tego stanu był szybki spadek cen artykułów rolnych. 

16. Obok przyczyn gospodarczych zalążkiem kryzysu stały się inne zjawiska. Pierwszym było min. rzucone w 1919 r. hasła "bogaćcie się", "kupujcie jak najwięcej", które w szybkim czasie okazały się zabójcze dla amerykańskiej gospodarki. Amerykanie zamiast inwestować, grali na giełdzie, gdzie kupowano i sprzedawano korzystnie jak się wtedy wydawało akcje. Uzyskiwany w ten sposób kapitał nie posiadał jednak jakiegokolwiek pokrycia w jakichkolwiek dobrach. Mit od "pucybuta do milionera" zachęcał wielu niezamożnych Amerykanów do kupowania tanich akcji wielu nowych pojawiających się na rynku firm. Jak się później okazywało większość z nich była fikcją. Przeważnie, zakładali je właściciele dużych i bogatych przedsiębiorstw w celu zdobycia brakującego już powszechnie kapitału. 

17. Ponadto na skraj przepaści zaprowadziły amerykańską gospodarkę, lansowane od początku lat 20. przez republikanów hasła min. "dwa samochody w jednym garażu" co doprowadziło amerykańskie społeczeństwo do istnej manii kupowania, przeważnie na kredyt. W 1928 r. 2/3 wyprodukowanych wówczas samochodów sprzedano na raty. Oznaczało to, iż ogromny popyt a zarazem obrót nie wynikał z jego rzeczywistych ekonomicznych możliwości ale został wytworzony sztucznie. W rezultacie powstał ogromny dług. Mógł on zostać spłacony tylko pod warunkiem, że wszyscy dłużnicy utrzymają swoje dotychczasowe miejsca pracy.

18. KONIEC  • Wykonali : Jacek NiemcJulia Śleszyńska • Pomoce : http://kapitalizm.republika.pl/kryzys.html http://edukacja.gazeta.pl/edukacja/1,124765,6674586,Wielki_kryzys_1929_r_.htmlhttp://pl.wikipedia.org/wiki/Wielki_kryzys