Editör ve hakem iyi bir bilimsel makaleden ne bekler?

1. Editör ve hakem iyi bir bilimsel makaleden ne bekler? Dr. Levent Oğuzkurt Girişimsel Radyoloji Alan Editörü DiagnosticandInterventionalRadiology loguzkurt@yahoo.com

3. Bilimsel makale yazımı • Veri kaydetmek • Bilimsel makale yazımının en önemli özelliği büyük miktarda çok karmaşık olabilecek verileri okuyucuya kolayca okunur ve anlaşılır bir dille yazmaktır • Hem bilimsel alanda tecrübe hem de iyi yazım yeteneği/pratiği gerektirir • Makale yazımında bilimin güzelliği yazı dekorasyonu ile bozulmamalıdır “Everythingthat can be thought at all can be thoughtclearly. Everythingthat can be said can be saidclearly” Wittgenstein

4. Bilimsel makale yazımı • Açık, berrak dil • Şeffaf • Basit • Kısa cümleler • Anlaşılır • Tutarlı/Uyumlu “If a manwishtowrite in a clearstyle, Lethimfirst be clear in his thoughts” Goethe

5. Temel yanlış algılar (gelenekler) • Makale yazma formülünü bilmemek • Uzun karmaşık cümleler • Uzun yazı • Yaratıcı yazı yazmaya çalışmak • Bilimsel hikaye açık değil • Tartışmayı gerçek bulgularla değil • Teknik terim ve birimlerin yanlış kullanımı • Pasif cümlelerin sık kullanımı

6. “Peerreview”: Emsal/akran değerlendirmesi İki önemli işlev • Filtreleme: Makalenin basıma değer olup olmadığını tartma • İyileştirme: uzmanlarca sunulan üstün nitelikli yapıcı eleştiriler çalışmanın niteliğini artırır (yazarın göremediklerini görme)

7. Özgünlük/ Yenilik • Makale yeni bir bilgi, kavram, teknoloji sunuyor mu? • Yeni tanısal ve tedavi yaklaşımları tanımlıyor mu? • Var olan tartışmaları çözümlüyor mu? • Hızlı literatür taramasıyla bu konuda daha önce yayınlanmış yazılar bakılabilir

8. Önemli mi? • Rutin uygulamada değişiklik yapacak mı? “Haber değeri var mı?” • Biyoloji veyateknolojiyi daha iyi anlamamıza yardımcı mı? • Yeni hipotez öne sürerek daha ileri çalışmaları tetikliyor mu?

9. İlginç ve/veya Bilgilendirici mi? • Mevcut bilgimize dikkate değer katkı yapıyor mu? • Yararlı bilgi sunuyor mu?

10. Giriş • Yazı neden yazılmış? • Yazı bilimsel açıdan önemli mi? • Yazı güncel mi (zamanı geçmiş bir yazı mı)? • Daha önce böyle bir çalışma yapılmış mı? • Diğer yazılardan farkı ne? • Girişi çok uzun ve sıkıcı olmamalı • Amacı iyi anlatın ve hipotezi iyi kurun

11. Gereç-yöntem • Çalışma dizaynı verilmiş mi? • Onam ve etik onay alınmış mı? • Örneklem uygun mu, sayı yeterli mi? Dahil ve hariç tutma kriterleri verilmiş mi? Demografik veriler sunulmuş mu? • Yöntem ayrıntılı açıklanmış mı? Aynı yöntemle çalışma başka bir yerde tekrarlanabilir mi? Okuyucu deneyimi, konsensus vs. • İstatistiksel yöntemler uygun mu?

12. Yöntemin ayrıntılı olarak tarif edilmemesi • “yemek tarifi” gibi olmalı • Veri eldesi ve analizi • adım adım, uygun sırayla açık bir şekilde yazılmalı • Alt başlıklar kullanılabilir • Subjectpopulation, Imageacquisition, Imageanalysis, Statisticalanalysis

13. Bulgular • Açık şekilde verilmiş mi? İnandırıcı ve makul mu? Düzeni/sıralaması uygun mu? • Yöntem bölümünde açıklanmayan bir bulgu verilmiş mi? • İstatistik uygun ve doğru mu?

14. Tartışma • En önemli bulgu ile başlayıp ana bulguları özetliyor mu? • Hipotez doğrulandı mı, red mi edildi? Sorulan soruya cevap bulundu mu? • İlgili literatürle karşılaştırılmış mı? • Çıkarılan sonuçlar bulgularla destekleniyor mu? • Çalışmanın klinik önemi/sonuçları tartışılmış mı?

15. Gereksizce uzatılmış Tartışma • Konuyla ilgili ansiklopedik tarihçe verme • Girişte sunulan bilgileri tekrarlama • Çalışmayı direkt ilgilendirmeyen bilgiler verme • Sadece konuyla doğrudan ilgili kaynakları kullan

16. Sonuçların aşırı yorumlanması • Verilerle desteklenmeyen yorum yapmayın • Spekülasyondan sakının, ilişki aşikar değilse bunu belirtin • “probably” ve “is likely” gibi tedbirli niteleyiciler kullanılabilir

17. Kısıtlılıkların verilmemesi • Hemen her çalışmanın kısıtlılığı vardır • Önemine göre sıralanmalı • Bulguları nasıl etkilediği belirtilmeli • İlerdeki çalışma düzenleri için yol göstermeli • MR perfüzyon çalışması • Bulgular, hemodinamik parametreler, kontrast dozu ve derişimi, çekim tekniği vb.den etkilenir

18. Başlık • Başlık İşyeri tabelası • Çarpıcı ve merak uyandırıcı olmalıdır • Tüm yazı bittikten sonra ve çok düşünerek • Basit veya abartılı olmasın Whateveryradiologistshouldknowaboutcoronaryartery CT angiography Coronaryartery CT angiographytechnique

19. Özet • Özet İşyeri vitrini • En kritik bölümlerden birisi • Seçilmiş sözlü bildiri • Kabul edilmiş yazılarda en çok okunan bölüm • Sadece bu bölüm okunarak yazı ile ilgili fikir sahibi olunabilmeli!!!! • Amaç, metod, bulgular, sonuç • Hakem açısından • Anlaşılabilir olsun, ana yazıyla uyumsuz olmasın

20. Değerlendirme • Resimler, Grafikler • Uygun mu, kalitesi iyi mi, alt yazıları yeterli mi? Oklar vs. uygun ve açıklanmış mı? • Tablolar • Gerekli mi, yoksa metindeki verilerin duplikasyonu mu? • Mümkünse veriler metin içinde verilmeli

21. Tablolar • Gerekliyse konulmalı • Çok kompleks olmasın, anlaşılabilir olsun • Çok basit olan tabloları gerekirse birleştirin • Kısaltmaları tablo altında mutlaka açıklayın

22. Hakemler ne zaman Kabul verir? • Makalenin güncel ve var olan bir problemle ilgili olması • Çalışmanın iyi tasarlanması ve yöntemin uygun olması • Makalenin iyi yazılmış, tutarlı ve kolay anlaşılır olması Bordage G. Reasons reviewers reject and acceptmanuscripts: the strengths and weaknesses in medicaleducation reports. Acad Med 2001; 76:889–896

23. Hakemler ne zaman Red verir? • Konunun önemsiz olması • Problemin yeterince ortaya konulmamış olması • Örneklemin çok küçük veya yanlı olması • Veri eldesi ve ölçümlerinin yetersiz tanımlanması • Yetersiz istatistiksel analiz • Bulguların aşırı yorumlanması • Metinin okunmasının/anlaşılmasının zor olması Bordage G. Reasons reviewers reject and acceptmanuscripts: the strengths and weaknesses in medicaleducation reports. Acad Med 2001; 76:889–896

24. Son Genel Bakış • Hakem editöre iletmek için şu sorulara cevap arar: • Yazının güçlü yanları nelerdir? • Yazının zayıf yanları nelerdir?