Duurzaam aankopen, fair trade & labels; snijdt het mes van twee kanten?

1. Duurzaam aankopen, fair trade & labels; snijdt het mes van twee kanten? Ans Rossy - SUSTENUTO VVSG vorming Fair Trade Labels 14 okt 2008 - Brussel

2. Sustenuto missie: Ondersteunen naar de toekomst van strategieën van bedrijven en overheden vanuit: - een lange termijn maatschappelijk perspectief … - door multipartij-samenwerking … - met state-of-the-art kennis … - gevestigd in Brussel in … Wat we doen! Bedrijfsprojecten - Alpro, automotive, C2C, Hansen, … Lerende netwerken - Flanders Investment & Trade - VOKA-Kamers van Koophandel, CCI - UNIZO - DHO-Vlaanderen Beleidsontwikkeling- Europese Commissie - Fientje Moerman - Els Van Weert, … - Transitie Arena – Plan C Onderzoek - Vlerick School- EABIS, Insead, … - SERV

4. Waarom duurzame overheidsopdrachten?

6. als onderdeel van overheidsbeleid voor duurzame ontwikkeling Hefboom voor: opnemen van de maatschappelijke verantwoordelijkheid door overheid. interne professionalisering en verduurzaming van overheidsbedrijfsvoering. stimuleren MVO bij leveranciers en gebruikers. ketenmanagement in globale context. Duurzame overheidsopdrachten - DO en MVO

7. “een proces waarbij ondernemingen vrijwillig streven naar verbetering op bedrijfs- en maatschappelijk vlak door op systematische wijze economische, milieu- en sociale overwegingen op een geïntegreerde en coherente manier in de gehele bedrijfsvoering op te nemen waarbij overleg met stakeholders of belanghebbenden van de onderneming deel uitmaakt van dit proces” Belgisch MVO Referentiekader, 2006 MVO definitie

8. bedrijfscodes sectorcodes managementnormen (AA1000, EFQM, ISO) duurzaamheidsrapportage (GRI) social audit labels & certificeringen (FSC, MSC, fair trade) maatschappelijk verantwoord investeren & beleggen en indexen Instrumenten, richtlijnen, codes standaarden, labelsin vele soorten en maten ….

9. Inhoud: prestatiegericht, bv. IlO Conventions procesgericht bv. AA1000 Betrokkenheid stakeholders: Unilateraal (door een bedrijf zelf, eigen gedragscode) Bilateraal (bv. bedrijf en vakbonden) Multilateraal (netwerk van organisaties, bv. WWF round tabels for Palm oil) Type stakeholder (werknemers, leveranciers, klanten, vakbonden, overheid) Reikwijdte: generiek themaspecifiek doelgroep, regio of sector Indeling naar:

10. Human Rights – Universal Declaration of Human Rights Labour rights – ILO Tripartite Declaration, SA8000, AA1000 Framework, OHSAS 18001 Environment – Rio Declaration on Environment & Development, CERES principles, The Natural Step, ISO 14001, EMAS Corruption – OECD Convention on Combating Bribery, Business principles for countering bribery (transparency) Generic– OECD guidelines, UN Global Compact, ISO26000,IFC World Bank, SIGMA, GRI Main guidelines and standards for international business

12. Organisaties die nu deelnemen in ISEAL: Rainforest Alliance Fairtrade Labelling Organisations (FLO) Forest Stewardship Council (FSC) International Federation of Organic Agriculture Movements (IFOAM) International Organic Accreditation Service (IOAS) Marine Aquarium Council (MAC) Marine Stewardship Council (MSC) Social Accountability International (SAI) ISEAL, …. naar harmonisatie

13. MVO in ketenmanagement

14. Klant / consument Katalysator Voorbeeldfunctie Lokale besturen zijn belangrijke spil met taken voor mandatarissen en ambtenaren! DA en rollen van lokale overheid

15. Kwaliteit. Efficiënt en bewust gebruik publieke middelen. Levenscyclusbenadering: - nagaan of en wat werkelijke behoefte/nood tot aankoop is, - vermindert negatieve impacten, - meerwaardencreatie. Realiseren andere DO-doelstellingen (CO2-reductie, inclusie, …). Beter managen risico’s (TCO, juridisch, reputatie, …). Samen met gebruikers & leveranciers duurzame ambities vormgeven. Eenduidig signaal naar de markt. Nieuwe afzetmarkt voor bedrijven - MVO. Mogelijkheden tot innovatie. Voorbeeldfunctie – MVO. Voordelen van DA

16. MVO maturiteit en interne verankering

17. Welke vragen moet een organisatie zich stellen die duurzame overheidsopdrachten onderdeel wil maken van MVO?

18. Hoe duurzaam zijn we nu? - kennen we de werkelijke impacten van onze huidige activiteiten? Hoe duurzaam willen we in de toekomst zijn? - wat zijn onze doelen? 3. Hoe gaan we daar geraken? - wat moeten we doen, met wie, welke kennis/middelen hebben we nodig? 4. Hoe gaan we onze voortgang kennen en meten? - welke continue verbeterprocessen kunnen we toepassen? 5. Hoe gaan we dit zichtbaar maken? - wat betekent dit voor onze communicatie en dialoog met stakeholders/markt? MVO een stap verder in de organisatie

19. Belangrijke voorwaarden voor succes: Politiek en bestuurlijk draagvlak. Ondersteuning (tijd en middelen) management. Investering in en organiseren van: kennis, informatie, instrumenten, aankoopprocedures en -processen. Hoe beter je weet wat je wil, hoe makkelijker vertaling naar duurzaamheidsoverwegingen. Maak de markt duidelijk wat je beleid is en zoek samen naar oplossingen. Drie manieren om eraan te beginnen: Experiment Project Geïntegreerde aanpak Het DA-proces in gang zetten

20. Verschillende fasen doorlopen: Inventarisatie huidige situatie Formuleer doelstellingen en prioriteiten Maak actieplan Uitvoering en monitoring Duurzaam aankoopbeleid

21. Papier Schoonmaak Kantoorapparaten Constructie Transport Meubels (binnen en buiten) Elektriciteit Voedsel en catering Textiel Groenonderhoud … Bekijk productgroepen

22. Tewerkstelling Opleiding Ontwerp en toegankelijkheid voor allen Gezondheid Participatie van burgers Gebruiksfuncties voor eindgebruikers Respecteren internationale arbeidsnormen in de keten Aspecten van eerlijke handel (gender-gelijkheid, economische kansen, eerlijke prijs, …) Type sociale overwegingen

23. Is een overheid/organisatie die fair trade producten aanschaft een overheid/organisatie die duurzaam aankoopt?

24. Duurzaam aankopen is mensenwerk – kijk naar de kansen! Doe het samen met stakeholders, intern en extern Ga na welke meerwaarden u kunt scheppen Neem die (milieu, sociale, ethische, economische) criteria op die: bijdragen aan doelstellingen voor DO, relevant zijn voor eindgebruikers, bijdragen aan MVO-bewustwording, een verbetering betekenen voor betrokken/betroffen doelgroepen. Tips