TRZYMAJ FORMĘ

1. TRZYMAJ FORMĘ WPŁYW ŻYWIENIA I AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA ZDROWIE ROK SZKOLNY 2008/2009 GIMNAZJUM NR 13 IM HUBERTA WAGNERA W OLSZTYNIE

2. Czas realizacji programu • Program edukacyjny „Trzymaj formę” realizowano w roku szkolnym 2007/2008 oraz 2008/2009. • Podsumowanie projektu w roku szkolnym 2007/2009 odbyło się podczas Festynu Rodzinnego 7 czerwca 2008 roku. • Podsumowanie tegorocznej edycji odbyło się podczas Święta Szkoły i Dnia Otwartych Drzwi 3 marca 2009.

3. CELE SZCZEGÓŁOWE 1.     Pogłębienie wiedzy w zakresie znaczenia zbilansowanej diety iaktywności fizycznej dla organizmu człowieka. 2.     Kształtowanie zmiany postaw i zachowań związanych z prawidłowym żywieniem, odpowiednią jakością zdrowotną żywności i aktywnością fizyczną. 3.     Uświadomienie skutków niehigienicznego trybu życia na zdrowie i samopoczucie człowieka. 4.     Dostarczenie wiedzy i umiejętności korzystania z informacji zamieszczonych na opakowaniach produktów spożywczych. 5.     Integracja społeczności szkolnej w działaniach na rzecz zdrowego stylu życia.

4. ADRESACI PROGRAMU Uczniowie GimnazjumNr 13 im. Huberta Wagnera w Olsztynie i ich rodzice. • Koordynatorzy programu: • Marzenna Markowicz – Bembenek • Katarzyna Przeradzka • Magdalena Pawulska STOŁÓWKA SZKOLNA WZBOGAZONA O AKCENTY ZWIAZANE Z ODŻYWIANIEM

5. TREŚCI PROGRAMOWE – ŻYWIENIE MŁODZIEŻY a) Piramida zdrowia – bloki produktów b)  Rozkład posiłków w ciągu dnia i % dobowego zapotrzebowania na energię c)  Dzienne zalecenia żywieniowe dla młodzieży d)  Rola podstawowych składników odżywczych e)  Zasady zdrowego żywienia f)   Alternatywne sposoby żywienia g)  Wybrane elementy edukacji konsumenckiej: prawa konsumenta, znakowanie produktów żywnościowych Na wszystkich zajęciach edukacyjnych wprowadzano treści związane z żywieniem młodzieży. Zajęcia miały charakter warsztatowy. Diety świata – Święto Szkoły

6. TREŚCI PROGRAMOWE – AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA a) znaczenie aktywności fizycznej dla zdrowia człowieka - pożądana aktywność fizyczna dla dzieci i młodzieży - test wydolności fizycznej - test sprawności fizycznej b) Zestawy ćwiczeń i ciekawe przykłady zajęć wychowania fizycznego - Ćwiczenia mięśni brzucha - Ćwiczenia mięśni bioder - Ćwiczenia mięśni grzbietu - Ćwiczenia mięśni klatki piersiowej - Ćwiczenia oddechowe - Ćwiczenia utrzymywania poprawnej postawy ciała - Ćwiczenia marszu Ćwiczenia aerobiku – Festyn Dni Rodziny

7. FORMY REALIZACJI PROGRAMU • Pogadanki, warsztaty i zajęcia praktyczne na wybranych przedmiotach i godzinach wychowawczych • Warsztaty terapeutyczne – zdrowie psychiczne • Prezentacje filmów • Prezentacje multimedialne • Gazetki ścienne • Ulotki • Instalacja ekologiczna • Konkursy • Ogólnopolska Olimpiada Promocji Zdrowego Stylu Życia • Gry i zabawy • Pokazy • Wycieczki turystyczno – krajoznawcze – promocja aktywności fizycznej • Piknik naukowy na Uniwersytecie Warmińsko – Mazurskim • Dekoracja sklepiku i stołówki szkolnej • Zmiana asortymentu produktów spożywczych w sklepiku szkolnym • Badania przesiewowe gimnazjalistów oraz pomiar tkanki tłuszczowej • Test sprawnościowy Zuchora w klasach I iII – rok szkolny 2007/2008 i w klasach II i III – rok szkolny 2008/2009 • Badania nawyków żywieniowych na tle sprawności fizycznej w klasach I i II – rok szkolny 2007/2008 i w klasach II i III – rok szkolny 2008/2009 • Festyn Zimowy – promocja zdrowia i aktywności fizycznej 2 - 4 styczeń 2009 • Igrzyska Przyszłych Olimpijczyków – promocja zdrowia i aktywności fizycznej 3 – 8 listopad 2008 • Spektakl teatralny „Grecy za chińskim murem” – promocja zdrowia i aktywności fizycznej – 3 marca 2009 • „Serce na start” – nauka pomocy przedmedycznej • Happeningi podsumowujące program podczas „Dni Otwartych Szkoły” i „Święta Szkoły”, - 3 marca 2009, „Festynu – Dni Rodziny” – 7 czerwiec 2008

8. GAZETKI Elementy edukacji konsumenckiej – przechowywanie i konserwacja pokarmów Prawda i mity o AIDS Ruch w życiu człowieka Używki i ich wpływ na zdrowie

9. Prawa konsumenta – edukacja konsumencka Dbaj o swoje serce Prawa pacjenta Kodeks walki z rakiem

10. Pomoc przedmedyczna – „Serce na start” Zaburzenia odżywiania Palenie a zdrowie

11. Akcje plakatowe i ulotkowe Honorowe krwiodawstwo Prawda i mity o AIDS

12. Instalacja ekologiczna Podczas Święta Szkoły zaprezentowano instalacje ekologiczną na temat zagrożeń dla środowiska przyrodniczego i zdrowia człowieka

13. PREZENTACJE MULTIMEDIALNE Wpływ witamin na zdrowie człowieka Skażenie środowiska a zdrowie człowieka RKO Wpływ używek na zdrowie człowieka Zdrowe odżywianie

14. Owocowy tydzień Owocowy tydzień w naszej szkole – sklepik szkolny Samorząd Uczniowski rokrocznie przeprowadza akcję promującą spożywanie owoców i warzyw. Ajent sklepiku szkolnego rozprowadzał owoce wśród młodzieży.

15. KONKURSY Stop nałogom – Święto Szkoły Piramida zdrowia – Święto Szkoły Pomoc przedmedyczna – Święto Szkoły Konkurs na jadłospis – Święto Szkoły Ulubiony sport – Święto Szkoły Wiersz o witaminach – Święto Szkoły

16. GRY I ZABAWY Dojenie krów – Festyn Dni Rodziny Kredą po asfalcie „W zdrowym ciele, zdrowy duch” – Festyn Dni Rodziny Kolczatka – Festyn Dni Rodziny Fantazyjna fryzura i makijaż – Festyn Dni Rodziny

17. PIKNIK NAUKOWY NA UNIWERSYTECIE WARMIŃSKO - MAZURSKIM Co roku, we wrześniu UWM organizuje spotkania z nauką. Młodzież uczestniczy w pokazach, prezentacjach i ćwiczeniach na których wzbogaca swoją wiedzę na temat środowiska przyrodniczego, funkcjonowania organizmu człowieka i jego zdrowia.

18. INSTALACJA – SKAŻENIE ŚRODOWISKA A ZDROWIE CZŁOWIEKA Święto Szkoły

19. POKAZY Siatkówka – Święto Szkoły Taniec towarzyski – Święto Szkoły Sztuki walki – Festyn Dni Rodziny Ratownictwo medyczne – Święto Szkoły

20. Pokazy sztuk walki – Święto Szkoły Koszykówka – Festyn Dni Rodziny Fitness – Festyn Dni Rodziny Sztuki walki – Festyn Dni Rodziny

21. POMIAR TKANKI TŁUSZCZOWEJ- FESTYN DNI RODZINY

22. „Badania nawyków żywieniowych na tle sprawności fizycznej uczniów”

23. Test Sprawności Fizycznej Zuchory – zestawienie porównawcze

25. Test Sprawności Fizycznej Zuchory Wyniki testu Zuchory (Sprawność fizyczna) • Badano szybkość, skoczność, gibkość i siłę mięśni brzucha wśród uczniów klas II i III, którzy byli objęci badaniem również w ubiegłym roku szkolnym. Za każdą sprawność można było otrzymać maksymalnie 6 punktów. Punkty z poszczególnych sprawności zsumowano. Maksymalna liczba punktów 24. • W klasach drugich najlepiej wpadła 2 A (klasa sportowa) – 21 pkt. Klasa ta w porównaniu z ubiegłym rokiem pozostała na prawie tym samym poziomie. Następnie 2 F – 18, 2 B – 16, 2 E – 16 i 2 C – 15 pkt. Klasa 2 D wypadła najsłabiej - poniżej 13 punktów w teście sprawności, ale w porównaniu z ubiegłym rokiem nastąpił postęp. Klasy 2 B i 2 F poprawiły swoje możliwości fizyczne. Spadek sprawności fizycznej odnotowano w klasie 2 E. Spośród testowanych sprawności najlepiej wypadła szybkość. Dobrze siła mięsni brzucha, skoczność i gibkość. W porównaniu z ubiegłym rokiem największy przyrost siły mięśni brzucha. Szybkość nieznacznie wzrosła, skoczność na tym samym poziomie, nieznaczny spadek gibkości. • W klasach trzecich podobnie jak w ubiegłym roku najlepiej wypadła 3 A (klasa sportowa) – 20 pkt. (nieznaczny postęp). Następnie 3 B, 3 G i 3 D nieco powyżej 17 punktów, klasy 3 C i 2 E – 15 punktów. Szczególny przyrost sprawności fizycznej nastąpił w klasie 3 D. Spadek sprawności fizycznej w porównaniu do ubiegłego roku oraz najsłabszy wynik, zanotowała klasa 3 F - 13 punktów. Bardzo dobrze wypadła szybkość, dobrze gibkość i skoczność, ale gorzej niż w ubiegłym roku. Największy przyrost nastąpił w sile mięsni brzucha. Wnioski do testu Zuchory (sprawność fizyczna) • Pomimo znacznego przyrostu siły mięśni kontynuować na zajęciach wychowania fizycznego ćwiczenia fizyczne poprawiające muskulaturę człowieka w tym mięśni brzucha. Sprzyja to poprawie sylwetki, eliminuje nadwagę i poprawia samopoczucie. • W programie zajęć z wychowania fizycznego uwzględnić konkurencje lekkoatletyczne.

26. Nawyki żywieniowe na tle sprawności fizycznej • W roku szkolnym 2007/2008 objęto badaniem uczniów klas I i II. • W roku 2008/2009 badania ankietowe zostaną przeprowadzone w maju, na tej samej grupie badawczej – uczniowie obecnych klas II i III. • Uczniowie wzorem ubiegłego roku odpowiedzą na 7 pytań dotyczących zasad zdrowego stylu życia.

27. Wyniki ankiety o nawykach żywieniowych i aktywności fizycznej młodzieży - zestawienie porównawcze klasy I i II – rok szkolny 2007/2009 • Dbam o różnorodne spożywanie posiłków • Jestem aktywny fizycznie i wystrzegam się nadwagi i otyłości • Głównym źródłem kalorii są dla mnie produkty zbożowe • Spożywam codziennie co najmniej 2 szklanki mleka. Czasem zastępuje je jogurtem, kefirem a częściowo także serem • Mięso spożywam z umiarem • Ograniczam spożycie tłuszczy • Zachowuję umiar w jedzeniu słodyczy i cukru • Ograniczam spożycie soli • Unikam alkoholu • Żadnej z powyższych zasad nie przestrzegam • Stosuję tylko niektóre z tych zasad (podkreśl które) • Stosuję się do wszystkich wymienionych zasad 1. Co rozumiesz pod pojęciem zdrowe odżywianie?

28. 2. Czy stosujesz specjalną dietę? • Jestem wegetarianinem • Nie stosuję żadnej diety • Stosuję inną dietę 3. Ile posiłków dziennie spożywasz? • Jeden posiłek dziennie • Dwa posiłki dziennie • Trzy posiłki dziennie • Cztery posiłki dziennie • Pięć posiłki dziennie • Nie potrafię powiedzieć

29. 4. Czy dojadasz między posiłkami? • Tak (tylko owoce i warzywa) • Tak (podjadam słodycze) • Tak (spożywam napoje energetyzujące) • Nie dojadam między posiłkami 5. Czy łączysz sposób odżywiania z funkcjonowaniem organizmu? • Tak dobieram posiłki, aby mieć zapas energii na cały dzień i dobrze się czuć • Dobieram posiłki zgodnie z zaleceniami mojego lekarza • Nie wiążę sposobu odżywiania z funkcjonowaniem organizmu

30. 6. Czy odpowiednie spożywanie posiłków jest twoim sposobem na stres? • Kiedy jestem zestresowany zjadam bardzo dużo pokarmu • Ze stresem walczę uprawiając sport • Wiem, że racjonalne odżywianie i uprawianie sportu pomagają w walce ze stresem • Na stres najlepsza jest tabliczka czekolady • Kiedy jestem zestresowany nic nie jem 7. Czy dbasz o kondycję fizyczną? • Tak, ponieważ chcę być sprawny fizycznie, cieszyć się dobrym zdrowiem i nie mieć kłopotu z nadwagą • Nie, ponieważ jestem jeszcze młody i z natury rzeczy zdrowy i sprawny fizycznie. O kondycję fizyczną będę się martwić za kilkanaście lat

31. Analiza ankiety „Nawyki żywieniowe na tle sprawności fizycznej uczniów” – rok szkolny 2007/2008 1.    Zdrowy styl życia (odżywianie) rozumiany jest kolejno jako aktywność fizyczna i wystrzeganie się nadwagi, dbałość o różnorodne spożywanie posiłków, spożywanie produktów mlecznych, zachowanie umiaru w jedzeniu, unikanie alkoholu, ograniczanie spożycia tłuszczy i spożywanie mięsa z umiarem. Nie zwrócono uwagi na ograniczenie spożycia soli. Młodzież nie dostrzega potrzeby spożywania produktów zbożowych jako podstawy naszej diety. Tylko niewielki % uczniów stosuje się do wszystkich zasad racjonalnego odżywiania i zdrowego stylu życia. 2.     Przeszło 80% młodzieży nie stosuje żadnej diety, 3 % to wegetarianie pozostali stosują dietę dostosowaną do stanu zdrowia. 3.     Około 25% młodzieży nie potrafi określić liczby spożywanych posiłków. Około 15 % spożywa 5 posiłków dziennie, 60 % od 2 do 3 posiłków dziennie, 5% dwa posiłki dziennie, 2% jeden posiłek. Świadczy to o tym, że młodzież niedojada lub jest wręcz głodna. Nastolatek powinien spożywać 5 posiłków dziennie. 4.     Młodzież dojada między posiłkami. Są to w klasach pierwszych owoce i warzywa oraz słodycze. W klasach drugich proporcje są odwrotne. Kilkanaście % spożywa napoje energetyzujące – szczególnie nie wskazane w tym wieku. Podobna ilość nie dojada między posiłkami. 5.     Większość młodzieży nie wiążę sposobu odżywiania z funkcjonowaniem organizmu. Pozostali dobierają posiłki, aby mieć odpowiedni zapas energii. Niewielki % łączy dietę z zaleceniami lekarza. 6.     Na pytanie, czy odpowiednie odżywianie jest sposobem na stres odpowiedzi były różne. Uczniowie klas pierwszych na stres reagują brakiem apetytu lub uprawiają sport. W klasach drugich podobnie, ale sport zostaje zastąpiony tabliczką czekolady (bogata w Mg). Uczniowie nie uznają objadania się jako walki ze stresem. Podobnie nie łączą sportu z odpowiednim odżywianiem jako sposobu na stres. 7.     Największe różnice dotyczą dbałości o kondycję fizyczną. W klasach pierwszych 88% chce dbać o sprawność fizyczną już teraz. Uczniowie klas drugich w 87% uważają, że z natury rzeczy są zdrowi i sprawni, a o kondycję będą się martwić za kilkanaście lat.

32. Wycieczki turystyczno – krajoznawcze – promocja aktywności fizycznej Kulig – klasa I C – styczeń 2009

33. Igrzyska Przyszłych Olimpijczyków – promocja aktywności fizycznej Dnia 23.09. 2008 roku w S.P. 29 w Olsztynie odbył się II Turniej Eliminacyjny – Igrzyska Przyszłych Olimpijczyków . W klasyfikacji generalnej zawodnicy Gimnazjum nr 13 zajęli I miejsce i tym samym zakwalifikowali się do finału, który odbył się w dniach 3 – 8. 11. 2008 w Pucku. Finał okazał się dla nas pomyślny – ponownie zajęliśmy I miejsce. 

34. Festyn Zimowy –promocja zdrowia i aktywności fizycznej 24 styczeń 2009 Gry i zabawy na świeżym powietrzu

35. Festyn Dni Rodziny Happening „Trzymaj formę” Dekoracja finalistów konkursów 7 czerwiec 2008 Kolorowe posiłki

36. Dni Otwarte Szkoły Święto Szkoły Happening „Trzymaj formę” 3 marca 2009 Prezentacja wód mineralnych Podczas tego dnia nastąpiło podsumowanie najważniejszych przedsięwzięć związanych z realizacją programu „Trzymaj formę” w roku szkolnym 2008/2009 Diety Świata – konkurs na jadłospis

37. Rozgrywki w piłkę siatkową chłopców Spektakl teatralny „Grecy za chińskim murem” Osiągnięcia sportowców Wystawa Muzeum Sportu

38. Literatura a zdrowie Portret patrona (Hubert Wagner) i logo szkoły Pomoc przedmedyczna