بسم الله الرحمن الرحیم

1. بسم الله الرحمن الرحیم • سته ضروریه :(شش اصل زندگی سالم) • مأکول ومشروب(خوردن وآشامیدن) • تهیه وتنظیم : دکتر سید محمد سیادتی • 02133921582

2. سلام بر شما

3. ضرورت خوردن : • غذا-اخلاط-ارواح • تحلیل دائمی اخلاط وارواح • لزوم جایگزینی • امکان جایگزینی فقط با غذا (بدل مایتحلل)

4. خوردنيها و آشاميدنيها لطيف، كثيف، معتدل 3 صالح الكيموس، ردي الكيموس 2 كثير الغذاء، قليل الغذاء، متوسط 3 = 18

5. انواع غذاها(1): • 1-لطیف: • سرعت هضم • مصرف سریع توسط قوه مدبره • استفاده اندامها • مواد زاید کم • مفید برای: • شیوخ-اطفال-متفکرین-دوره نقاهت بیماریها • 2-کثیف: • در هم فشرده • هضم بطئی • مواد زاید زیاد • مفید برای: • کشاورزان –ورزشکاران-مشاغل سنگین • 3-معتدل: • بین لطیف و کثیف

6. انواع غذاها(2): • 4-صالح الکیموس: • ترکیب عناصر معتدل • تو لید اخلاط معتدل و صالح • عدم تغییر مزاج • 5-فاسد الکیموس=ردی الکیموس: • تولید اخلاط غیر معتدل

7. انواع غذاها(3): • 6-کثیر الغذا: • تولید زیاد اخلاط صالح • تولید انرژی زیاد • 7-قلیل الغذا: • تولید انرژی کم • شکم پر کن • 8-متو سط الغذا: • ما بین کثیر الغذا و قلیل الغذا

10. مصلحات: • همراه غذاها خورده میشوند. • اثرات: • کاهش یا حذف ضررها • بهبود هضم و جذب • جلو گیری از ایجاد سوء مزاج • تعدیل خواص اربعه غذاها

14. غذاهائی که اجتماع آنها ممنوع است: • علت:اختلال در هضم • ایجاد بیماری • یکی عامل فساد دیگری(ناسازگاری) • کله پاچه با انگور • ماهی تازه با شیر و تخم مرغ • شیر و ترشی • شیر ویخ • لبنیات با آلو • انار و حلیم • سرکه روی حلیم • سرکه با ماس و عدس و بعد از برنج • ماست با ترب • ماست با گوشت

15. ظرف طبخ غذا: • 1- طلا و نقره(در شرع حرام است) • 2-مسی تازه قلع اندود شده • 3-آهنی یا روی • 4- سفالی-سنگ-شیشه-چدن-چینی

16. موادی که باید از آنها اجتناب کرد: • غذاهای کنسروی • غذاهای حاضری • سرخ کردنی • نوشیدنیهای صنعتی • غذاهای پر چرب • روغن نباتی • قند شکر آب یخ • مرغ و تخم مرغهای ماشینی • غذاهای مانده-گوشتهای فریزری • غذاهای نمک سود و شور • ترشیجات صنعتی • میوه های گلخانه ای--میوه های غیر فصل-غذاهای زود پزی

17. آب (1): • عدم قابلیت جزء بدن شدن-( به دلیل بساطت ) • صفات آب : • مرطب – مروح روح-مرقق-مبدرق غذا • نفوذ به مجاری ضیقه (باریک) • رسیدن به اقصی نقاط بدن • معین بر هضم ونضج • اغذیه یابسند –غلبه جزء ارضی اغذیه • عدم تأثیر قوای هاضمه وحرارت در آنها –عدم طبخ وهضم • عدم امکان بلع اشیاء سخت غذا • سوختن وفساد اغذیه بدون آب در اثر حرارت شدید بدن

18. آب (2): • نفوذ آب در مجاری ضیقه ورسیدن به همه اندام • جدایی قسمت مائیت از دمویت • بخش مائی: • الف)تبدیل به بخار ودفع بصورت عرق • ب)بازگشت مجدد به کبد و ورود به کلیه ودفع بصورت ادرار • ترقیق وترطیب فضولات دم واخلاط • وبقایای خشک غذاها وامکان دفع انها • (ابقای فضولات – فساد – هلاکت)

19. آب (3): • جالینوس: • امتزاج آب با بخار دم طبیعی – غذای روح وجزء روح شدن • ترویح وتقویت حرارت غریزیه وروح حیوانیه • مسکن التهابات –کاهنده حرارت معده وکبد • ترقیق اخلاط غلیظ ولزج وامکان دفع آنها • معین برتأثیر وتأثر اغذیه وادویه در بدن • تعطیلی تولید وتغذیه وتنمیه وحرث وغرس بدون آب • من الماء کل شیئی حی

20. ضرورت آشامیدن آب: • 1-ترقیق غذا برای هضم ونضج وتحلیل ونفوذ در عروق ضیقه (باریک)ورساندن به اعضای بعیده (دورتر) • 2-ترطیب بدن وترویح حرارت غریزی وروح حیوانی با برودت و رطوبت وجعلنا من الماء کل شیئ حی(انبیاء -30) اکل (خوردن )وشرب (نوشیدن) باید باندازه باشد کلوواوشربواولا تسرفوا(اعراف -31) آب زیر کشتی ، آن را پشتی است آب در کشتی،هلاک کشتی است

21. صفات آب صالح: • خفت (سبکی) • لطافت • صفا • سرعت نفوذ وانحدار • تقویت هاضمه • مزه

22. انواع آبها: • 1-آب باران : • کمال لطافت –عفونت پذیری زود • سرعت نفوذ-نفوذ سریع به عمق اعصاب • مضر به اندام سینه وصوتی • تبخیر سریع • صعود به دماغ وافزایش رطوبات مغز • نزله وذکام وسرفه

23. انواع آب(1): • آب مقطر: • عرق قرع وانبیق • تراوش از کوزه ، سنگ،ظروف متخلخل • آب چشمه های جاری : • عمیق –شیرین-صاف-شفاف • خوش طعم-خوش رایحه • خاک زمین طیب یا مخلوط با سنگ ریزه سرخ یا سنگلاخ • با قوت بجوشد وبالا بیاید • چشمه مکشوف (روباز) • باد شمالی بر آن بوزد

24. انواع آب(2): • تابیدن اشعه آفتاب وستاره ها بر آن • خروج بخارها وعدم احتقان ابخره • تموج به سبب جریان هوا • تلطیف وتصفیه • (مثل آبی که از بالای کوه بریزد) • آب نهرهای جاری: • سرچشمه دور • گذر از خاکهای طیب وسنگلاخ • وزش باد شمالی بر آن • تحرک وتموج • شیرین / صاف / عمیق / • جهت جریان از مغرب وجنوب به طرف مشرق وشمال

25. امراض حاصل از آبهای غیر صالح: • سوء هاضمه • ضعف معده وکبد • کاهش اشتها • عفونت اخلاط • استسقاء • یرقان • بواسیر • واریس • ورم وزردی رخسار • سنگینی بدن • زخمهای احشایی – زخمهای ساق پا • تب – جرب-خارش • جنون • سختی حاملگی وزایمان در زنان

26. آبهای مضر: • آبهای فاقد صفات آب صالح • آب حاصل از ذوب یخ وبرف ویا با یخ وبرف سرد شده باشد • آب حوض وبرکه ها • آب آب انبارها • آبهای حاوی قورباغه وخزه • آب جاهای مسقف • آب غلیظ • آب بد رایحه • آب بد طعم • آبهایی که از بستانها می گذرند • آب نیزارها / برنج زارها / آب جاری زیر درختان • آبهای جاری در زمینهای تلخ وشور

27. منافع آب: • شرب در وقت عطش صادق • باندازۀ ضرورت

28. مواقع منع شرب آب: • به وقت سیری یا سیرابی / قبل از انحدار (عبور)غذا ازمعده • قبل از غذا / بین غذا / بعد از ورزش وحرکات شدید • بعد از جماع / بعد از خواب / بین خواب • بعد از حمام / در حمام • بعد از میوه های تر وتازه و سبزیها • بعد از شیرینی ها وترشی ها و اشیاء گس مزه وقابض ولزج • ناشتا / ایستاده / کمر بسته / دمر خوابیده • گردن کج / آب بسیار نوشیدن / آب بسیار سردوبسیارگرم

29. عوارض کم نوشیدن آب یا ترک نوشیدن آب: • سوختن اخلاط – لاغری • بخصوص در سرزمینهای گرم وجوانان • محرور المزاج – فصل گرما • شیوع طاعون • گرمی قلب ومعده وکبد • قوت دماغ

30. نفع وضرر آبهای بسیار سرد: • مقوی افراد محرور المزاج • مقوی قوای اربعه • محرک اشتها • مفید برای معده وکبد واحشائ گرم – تب های گرم • حاصل از ذوب یخ وبرف ویا تماس مستقیم با یخ • مطفی حرارت غریزی • مضعف اعصاب • مولد سده (انسداد) • مولد صداع بارد • مضر برای دماغ وسینه واحشاء وقولنج • مضعف باه / مولد رخوت ورعشه / محرک نزله • بخصوص زیاد نوشیدن وآشامیدن بی وقت

31. امراض مولده: • امراض آبهای غیر صالح • ضعف وسستی اعصاب • کند ذهنی و فراموشی – سنگینی حواس • نزله • پرش اطراف چشم

32. خواص آب بسیار گرم : • محلل ریاح و نفخ و بلغم و مواد غلیظ • مفید برای مالیخولیا – صداع بارد-جوشهای حلق –زخمهای حجاب و ریه • جریان یافتن ادرار و حیض • مسکن دردها و خارش • مضرات: • مداومت بر نوشیدن و بسیار نوشیدن ،مضر برای معده ومخل هضم – بالا آورنده غذا به سر معده • لاغر کننده

33. آب نیم گرم: • مضرات : • ملین –قی آور-فاسد کننده طعام • موجب استسقاء وبیماری طحال • صعود بخارها به مغز • زیاد آن مفسد معده • فواید : • ورم حلق و زبان کوچک • سینه / صرع / تنقیه معده • محرک داروی مسهل و کمک به اسهال و قی • ذوب کردن بلغم رقیق • مسکن تشنگی سوداوی وبلغمی شور • نوشیدن کم آن در ناشتا : • شل کننده مری و ریه / شستشو دهنده معده از اخلاط لزجه غلیظه

34. آب فاتر (ولرم ): • موافق سینه ومعده ضعیف و احشاء • مسکن خارش بدن • آب کدر : • مفید برای اسهال • ضرر : • عامل انسداد و تولید سنگ • آب مروّق (صاف شده یا آب مقطر) : • در لطافت وخواص شبیه آب باران است

35. آب غلیظ (1): • آب غلیظ : • ثقیل و مولد امراض • آب بحر (دریا) : • بسیار مضر • نشستن در آن مفید برای ،گزش حشرات • بیماریهای سردی ، استسقاء • آب چشمه های آب گرم :بورقی-زاجی-سبشی-کبریتی-نوشادی و..... • آشامیدن کم آن قی را بند می آورد • زیادی آن بر انگیزاننده تب در افراد مستعد وبسیار مضر

36. آب غلیظ (3): • آب کبریتی : • از معدن گوگرد یا از زمین گوگردی می گذرد • آشامیدن = مضر • فواید نشستن در آن : • بیماریهای پوستی سوداوی مثل : جرب –قوبا-بهق- • پوسته پوسته شدن پوست ومژه –کچلی-زخمهای گزیدن • حیوانات وحشرات • شخصوص(باز ماندن چشم –ورم زخم) • تعقد (سفت شدن )عصب • دردهای مفصلی بارده

37. ماء المعادن (2): • ماء نحاس (مس) : • نحوه مصرف : مضمضه –قطور- اغتسال • فواید: • فساد مزاج • جوشش دهان • ورم لهات (زبان کوچک) • درد گوش • تقویت اعصاب ضعیف

38. ماء المعادن (3): ماءالحدید (آهن ) : فواید : طحال استسقاء تقویت اشتها وباه حبس اسهال اکثر امراض بارده

39. ماء المعادن (6): • ماء الملح (آب نمک) : • حل نمک در آب – چشمه آب شور • مانند آب دریاست • درابتدا مسهل و مداومت برمصرف آن قابض

40. برخی از پرهیزهای مزاج گرم و خشک • مصرف بیش از حد تخم‌مرغ، سیر، پیاز، ادویه‌های تند و تیز، گوشت قرمز، گوشت تمام پرندگان کوچک، بادمجان، موز، خربزه، آناناس، طالبی، انجیر، گردو، پسته، فندق، نارگیل، سیاه‌دانه، شنبلیله و ریزه‌خواری (این که انسان مدام در حال غذا خوردن باشد مثل تخمه شکستن و خوردن تنقلات) و ... . • از تمامی ‌غذاها و نوشیدنی‌هایی که دارای مزاج گرم به ویژه گرم و خشک (مخصوصاً در هوای گرم) هستند، پرهیز و در صورت ضرورت و نیاز حتماً با مصلحات آن و به مقدار خیلی کم استفاده شود

41. غذاهای مفید برای مزاج گرم و خشک • انواع مرکبات، انار، شاه‌توت، خیار، سیب، گلابی، آلبالو، گیلاس، آلو، شفتالو، گوجه سبز، زرشک، هندوانه، کدو خورشی، هویج فرنگی، روغن زیتون، سوپ جو، پاچه گوسفند همراه با تعدادی آلوبخارا، سبزی‌هایی مانند کاهو، اسفناج، لیموترش تازه، سیب‌زمینی بخارپز شده، بامیه، برگه هلو و زردآلو، مغز بادام خام، برنج سفید با روغن زیتون، کدو حلوایی، نخودفرنگی، عدس، ماش، جوی دوسر، مخمر آبجو، رب انار، آب انار، لواشک خانگی، گریپ فروت، ترنجبین، شیرخشت، تمرهندی، نان جو، آش جو، بذرهای ملیّن مانند اسفرزه، بارهنگ، ترشی‌های طبیعی، مغز فلوس، انگور. • * نوشیدن روزانه یک تا سه لیوان شربت زرشک نیم ساعت قبل از غذا و دو ساعت و نیم بعد از آن نیز مفید است. عرق کاسنی و عرق شاهتره بهترین نوشیدنی برای این گونه افراد است. • * تخم خیار، مغز تخم هندوانه، تخم کاهو از هر کدام به مقدار مساوی مخلوط و آسیاب کرده و روزی دوبار و هر بار یک قاشق غذاخوری در یک لیوان آب حل کرده و میل کنند. • * به طور کلی از تمامی‌ غذاها و نوشیدنی‌هایی که دارای مزاج سرد بویژه سرد و تر هستند، استفاده كنند.

42. برخي از پرهيزهای مزاج گرم و تر پرخوري، مصرف بیش از حد ادويه‌های تند، انواع شور (‌خيارشور و...)، گوشت زياد، غذاهاي نشاسته‌اي، غذاهاي چرب، تخم‌مرغ، خرما، توت، كشمش،‌ انبه، بادام، پسته، موز، فندق، انجير،‌ انگور،‌ سير،‌ بادمجان، گوشت گوسفند،‌ بره، بوقلمون، اردك،‌ تخم اردك و جگر سياه. * بهتر است از ‌غذاها و نوشیدنی‌هایی که دارای مزاج گرم و تر هستند کمتر استفاده نمایند و در صورت ضرورت و نياز، ‌حتماً ‌با مصلحات آن و به مقدار خيلي كم استفاده كنند.

43. غذاهاي مفيد براي مزاج‌ گرم و تر • از غذا‌ها و نوشيدني‌هايي كه داراي مزاج سرد به ويژه سرد و خشك هستند به طور متناسب استفاده کنند. نوشيدن آب خنك به همراه چند قطره آب ليموترش تازه، آب زرشك، كاهو، خيار، ‌ميوه‌ها به خصوص سيب درختي همراه با پوست و دانه‌هاي آن، انار،‌ نارنگي، پرتقال، ‌گلابي، ‌نارنج، تمرهندي، ‌ليمو شيرين، سنجد،‌ غوره، آلوبخارا، سوپ يا آش جو، نان جو، ليموترش تازه،‌ استفاده از سالاد فصل، روغن زيتون، ‌حبوبات و غلات جوانه‌زده (مثل جوي دوسر،‌ ماش و عدس)،‌ بذرهاي ملين (مانند اسفرزه، بارهنگ، خاكشير)، غذاهاي خام (ميوه‌ها و سبزي‌ها)،‌ انواع توت تازه به خصوص شاه‌توت، عسل به مقدار كم،‌ كدو خورشي،‌ آلبالو و ... .

44. برخي از پرهيزهای مزاج سرد و تر • پرخوري، مصرف بیش از حد و بدون مصلح انواع فرآورده‌هاي لبني، ترشي‌ها و ‌سركه، شور، ماش، برنج سفيد، ‌عدس، سيب‌زمينی، سوپ جو، ميوه‌های ترش و كال، نارنگي، ‌كيوي، مركبات، هندوانه، خيار ‌و تخم آن، ‌تخم كاهو،‌ تخم كاسني، ‌نشاسته،‌ قارچ، گوشت گاو، ‌انواع گوشت سفيد، گوجه‌فرنگي، كدو خورشي، كاهو، اسفناج، غوره، سماق، انواع آلو و آلبالو و ... . • از تمامي غذاها و نوشيدني‌هايي كه داراي مزاج سرد به ويژه سرد و تر (مخصوصاً‌ در هواي سرد) هستند، پرهيز و در صورت ضرورت و نياز حتماً با مصلحات آن و به مقدار خيلي كم استفاده كنند.

45. غذاهاي مفيد براي مزاج‌ سرد و تر • آبگوشت، گوشت شتر،‌ برّه، ‌كبوتر،‌ سار، گنجشك، بوقلمون كباب شده، مرغ محلي، ‌ميوه‌های رسيده و شيرين مانند سيب با پوست و دانه، گلابي، طالبي، ‌به،‌ نارگيل، ادويه‌ها مانند هل، دارچين، زنجبيل، زعفران، فلفل سياه و قرمز،‌ آويشن،‌ مقل ازرق، ‌رازيانه، سير، دانه خردل،‌ موسير، ريشه‌ها مانند ‌چغندر، شلغم، هويج، ‌كلم قمري، ‌ترب سياه و سفيد،‌ تمامي سبزي‌‌های گرم مانند ساقه كرفس، نعناع، ريحان، جعفري،‌ مرزه، ‌ترخون، تره و شويد، شنبليله، ‌حبوبات مانند ‌نخود،‌ گندم، ‌لوبيا چيتي ‌و لپه، نوشيدني‌هاي گرمي‌بخش مانند ‌دم‌كرده دارچين و مقدار كمي زنجبيل، گل گاوزبان، اسطوخودوس، بذرهاي ملين مانند تخم ريحان، خاكشير، ‌مرو،‌ خشكبار مانند‌ بادام، گردو، ‌فندق،‌ پسته، كنجد، ارده، عسل، شيره خرما يا انگور. • در صورت استفاده از برنج، حبوبات و یا غلات بهتر است از ادويه‌های گرم مانند زيره سياه، زيره سبز،‌ زنجبيل، دارچين، هل، ‌زعفران و كمي زردچوبه استفاده كنند.

46. برخي از پرهيزهای مزاج سرد و خشک • مصرف بیش از حد و بدون مصلح بادمجان، غذاهاي نمك‌سود مانند ماهي دودي، ماهي شور، خيار شور، ‌نمك زياد، پنير شور، گوشت گاو و گوشت حيوانات پير، گوشت شترمرغ، غذاهاي مانده، بيات و فريز شده، لبنيات، ‌كلم، ‌گل كلم، كاهو، ماهي، ‌برنج سفيد، ‌عدس، ‌ترشي‌ها،‌ سركه، ‌تمرهندي، غوره و آبغوره، سيب‌زمينی، گوجه‌فرنگي، قارچ، لوبيا سبز،‌ نخودفرنگي،‌ ذرت (بلال)، ارزن،‌ جو، تمام ميوه‌های ترش مانند انواع آلوترش، ‌انارترش، ‌پرتقال، ‌تمشك، گريپ‌فروت، ليمو (‌در صورت استفاده از ميوه‌های داراي مزاج سرد، پس از خوردن آن‌ها مي توان از يك تا دو قاشق غذاخوري عسل استفاده نمود). • از تمامي غذا‌ها و نوشيدني‌هايي كه داراي مزاج سرد به ويژه سرد و خشك هستند، پرهيز و در صورت ضرورت و نياز، ‌حتماً با مصلحات آن و به مقدار خيلي كم استفاده كنند.

47. غذاهاي مفيد براي مزاج سرد و خشک • گوشت بّره، شتر، ‌كبوتر، ‌گنجشك و سار،‌ مرغ محلي فربه، تخم‌مرغ محلي، ‌گندم، لوبيا، ‌سيب با پوست و دانه، گلابي، طالبي،‌ به، بادام شيرين، خربزه،‌ انگور،‌ آب نارگيل، آلو شيرين،‌ در صورت مصرف برنج‌ حتماً از شويد، زيره سياه و زعفران استفاده شود. سبزي‌هاي گرم مانند نعناع، ريحان، ترخون، مرزه، جعفري، ‌تره، ساقه كرفس، كنگر، چغندر، ‌شلغم، ‌ترب،‌ هويج فرنگي، فندق، ‌عسل، ‌توت، ‌كشمش، انجير،‌ خرما، ‌هل، ‌دارچين، زنجبيل، ‌زعفران، زيره و استفاده از بذرهاي ملّين مانند قدومه شيرازي، تخم ريحان،‌ سالاد فصل با مقداري جوانه گندم، شربت زعفران، فرني بادام، نخود، نخوداب، ‌كنجد، ‌ارده، ‌عسل، ‌شيره خرما يا انگور،‌ پسته، ‌گردو، فندق، نان سنگك كنجدي با كره محلي گاوي و مرباي بالنگي كه در تهيه آن از عسل استفاده شده است و... .

48. مزاج گرم • مکان خنک ومسیر باد مخصوصا تابستان • اجتناب از راه رفتن در آفتاب • حمام با آب سرد در تابستان و ولرم در زمستان • شستشوی سر با لعاب ختمی و اسفرزه • غذای مفید: ماهی تازه، گوشت بزغاله و جوجه مرغ و خروس، آبغوره و آب انار ترش و کدو و کاهو ، شفتالو و زردآلو، توت سیاه و گلابی،خیار و خرفه و اسفناج • سکنجبین، شربت ریباس و زرشک و لیمو • لیمو ، نارنگی و پرتغال

49. مزاج سرد • غذای گرم : گوشت گوسفند و بز جوان با زیره و دارچین و پیاز • ترب ، نعنا، شاهی،تره و طرخون • شکر و عسل و گردو و بادام • میوه های بسیار شیرین • اجتناب از آب یخ • بوی نرگس و گل شب بو و زنبق • مکان گرم • ورزش سنگین • حمام گرم

50. مزاج مرطوب • گوشت شکار و نمک سود و ماهی شور • کبک و تیهو با ادویه • مکان در جاهای مرتفع آفتابی • ورزش با شکم خالی حمام طولانی • اجتناب از پرخوری و پر خوابی