Oni są wśród nas

1. Oni są wśród nas

2. Dlaczego chorujemy na cukrzycę typu 1?

3. Cukrzyca

4. Cukrzyca typu 1 Choroba z autoagresji Własny układ odporności niszczy własne komórki beta w trzustce, które produkują insulinę W organizmie brakuje insuliny

5. Epidemiologia • Populacja 0-14lat 1.9 mld: • cukrzyca typu 1 - 490.1tys, • nowe rozpoznania 77.8tys, • roczny wzrost zachorowań 3% IDF Diabetes Atlas 2011

6. Dlaczego chorujemy? • Czynniki genetyczne • Bliźnięta monozygotyczne 30-55% ryzyka • Dziedziczenie wielogenowe • Czynniki środowiskowe • Infekcje wirusowe • Niedobór witaminy D • Żywność • Stres • inne

7. Kilka słów o insulinie

8. Odkrycie insuliny • Insulina została odkryta w 1922 roku przez Fredericka Bantinga i jego asystenta Charlesa Besta • W 1923 roku za odkrycie insuliny Banting otrzymał Nagrodę Nobla. University of Toronto Archives, A1978-0041/001(53)

9. http://www.publinet.it/diabete/ 14-letni Leonard Thompson, któremu pierwszemu podano insulinę w roku 1922. Zdjęcie przed i po leczeniu insuliną.

10. Glukoza jest rozprowadzana przez naczynia krwionośne po całym organizmie • Insulina łączy się z receptorem na błonie komórkowej. Błona komórkowa staje się przepuszczalna dla glukozy. Glukoza wchodzi do wnętrza komórki • Dzięki temu komórka otrzymuje paliwo - glukozę i zachodzą w niej wszystkie procesy życiowe W obecności insuliny – glukoza przedostaje się wnętrza komórek

11. Brak insuliny – glukoza nie przedostaje się do wnętrza komórek -Brak insuliny powoduje, że błona komórkowa jest szczelna i nie przepuszcza glukozy do wnętrza komórki -We krwi i płynie śródtkankowym wzrasta stężenie glukozy -Komórka spala tłuszcz, produkuje się aceton -organizm wydala nadmiar glukozy z moczem, dlatego odczuwamy nasilone pragnienie i oddajemy duże ilości moczu Głód Głód Brak glukozy w komórce Spalanie tłuszczu – chudnięcie aceton zakwasza organizm Nasilone pragnienie, wielomocz

12. Złote myśli Każdy może zachorować na cukrzycę typu 1 Cukrzyca typu 1 nie jest chorobą zakaźną Przyczyną cukrzycy nie jest jedzenie cukierków To błąd strażników odporności.

13. Objawy cukrzycy

14. Objawy cukrzycy typu 1 • Objawy początkowe • zwiększone pragnienie • oddawaniedużej ilości moczu • chudnięcie • zapach acetonu z ust • skurcze w nogach • zakażenia drożdżakami • ogólne osłabienie

15. Objawy cukrzycy typu 1 • Objawy nasilają się, dołączają się: • wymioty • ból brzucha • odwodnienie • przyspieszony, pogłębiony oddech • zaburzenia świadomości • śpiączka cukrzycowa

16. Złote myśli Insulina to hormon życia Nie da się żyć bez insuliny Tu nie ma wyboru Insulina musi być regularnie podawana

17. Zachorowałem na cukrzycęCo teraz?

18. Dzień diabetyka Przed każdym posiłkiem • Ważę jedzenie • Obliczam zawartość węglowodanów, białka i tłuszczu • Obliczam dawkę insuliny • Kłuję palec i oznaczam cukier • Podaję insulinę II śniadanie podwieczorek II kolacja na noc śniadanie obiad kolacja

19. Dieta = zasady zdrowego żywienia Piramida zdrowego żywienia wg. Instytutu Żywności i Żywienia.

20. Przybornik diabetyka • Wstrzykiwacz insuliny zwany penem, służy do podawania insuliny • Glukometr służy do oznaczania stężenia glukozy w krwi. Po nałożeniu kropelki krwi na pasek testowy wyświetla się na ekranie stężenie glukozy. • Pompa insulinowa to urządzenie wielkości telefonu komórkowego. Insulina podawana jest przez cienką rurkę zakończoną wkłuciem w tkance podskórnej.

21. Muszę mierzyć cukier • Nakłuwam palec • Kropelkę krwi nakładam na pasek testowy • Odczytuję z glukometru stężenie glukozy • Mierzę cukier 4-6-8-10 razy dziennie: • przed jedzeniem, • w czasie wysiłku, • kiedy źle się czuję, • w nocy.

22. Podaje insulinę wstrzykiwaczem – penem4-5 lub więcej razy dziennieinsulinę można podawać strzykawką

23. Pompa insulinowa • Urządzenie do podawani insuliny • Mniej zastrzyków • Większa wygoda

24. Utrzymanie normoglikemii HIPERGLIKEMIA HIPOGLIKEMIA

25. Niedocukrzenie

26. Niedocukrzenie (hipoglikemia) • Każdy poziom cukru we krwi poniżej 70mg/dl wymaga podania dodatkowej porcji glukozy • Przyczyny niedocukrzenia • Za mało jedzenia (zapomniany posiłek) • Za dużo insuliny (pomylona dawka) • Wysiłek fizyczny • Alkohol

27. Objawy niedocukrzenia– występują nagle • Bladość • Tachykardia • Zimny pot • Drżenie rąk • Ból brzucha • Głód • Nagła zmiana zachowania - agresja/wesołkowatość • Ból głowy • Splątanie • Zaburzenia pamięci "One są wśród nas", DZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE IPRZEDSZKOLU

28. Postępowanie w niedocukrzeniu Najszybciej wchłania się GLUKOZA • Podaj glukozę/cukier, • Zmierz cukier po 15 min • Nadal niski cukier ponownie porcja glukoza/cukier • Kontrola cukru po 15 min

29. Mózg człowieka • Mózg potrzebuje do pracy glukozę • Bez glukozy praca mózgu zamiera

30. Ciężkie niedocukrzenie • Brak glukozy • Mózg nie ma źródła energii • Zagrożenie życia Objawy • Utrata przytomności z drgawkami • Glukometr pokazuje stężenie glukozy: • < 50mg/dl, • napis LO

31. Ciężkie niedocukrzenie - postępowanie • Nie zostawiaj nieprzytomnego • Nic nie podawaj doustnie NIC DOUSTNIE . Ułóż w pozycji bezpiecznej na boku • Zmierz cukier glukometrem • Zrób domięśniowo zastrzyk GlukaGenHypokit • Wezwij POGOTOWIE RATUNKOWE przód tył http://www.rxlist.com/glucagen-drug/medication-guide.htm

32. Zastrzyk Glucagen HypoKit Zdejmij pomarańczową nakrętkę z buteleczki Wbij w korek igłę i wpuść płyn ze strzykawki do buteleczki Wymieszaj zawartość Wykonaj zastrzyk: wbij igłę w w mięsień i naciśnij tłok strzykawki Odciągnij tłoczek i wprowadź płyn z buteleczki do strzykawki http://www.cornerstones4care.com/AboutDiabetes/BeyondTheBasics/UsingGlucaGenHypoKit.aspx

33. Powikłanie ciężkiego niedocukrzenia Obrzęk mózgu Obrzęk mózgu jest stanem zagrożenia życia Początkowe objawy: ból głowy wymioty utrudniony kontakt Wezwij pogotowie ratunkowe

34. Wysiłek fizyczny

35. Działanie wysiłku fizycznego na organizm diabetyka • Długotrwały wysiłek powoduje mniejsze zapotrzebowanie na insulinę • ryzyko hipoglikemii • Konieczny pomiar cukru przed w trakcie i po wysiłku • Dodatkowy posiłek – węglowodany

36. Kiedy nie ćwiczyć • Jeżeli stężenie glukozy we krwi jest wysokie nie powinno się ćwiczyć • Konieczna dodatkowa dawka insuliny • Mięśnie nie spalą glukozy bez insuliny, zmusza się je do pracy na głodzie • Optymalne stężenie glukozy przed wysiłkiem to 100-180mg/dl

38. Wpływ alkoholu • Detoksykacja alkoholu następuje w wątrobie • Wątroba przestaje uwalniać do krwi glukozę • Zagraża hipoglikemia • Hipoglikemia może wystąpić wiele godzin po spożyciu alkoholu

39. DISCO WYSIŁEK FIZYCZNY plus ALKOHOL ZAGRAŻA NIEDOCUKRZENIE niedocukrzenie może wystąpić kilka godzin po zabawie zwykle nad ranem

40. Kwasica ketonowa

41. Kwasica ketonowa - mechanizm powstawania Długotrwały brak dopływu insuliny Brak glukozy w komórce Spalanie tłuszczu - chudnięcie Nasilone pragnienie Aceton, ketony Zwiększone oddawanie moczu Zapach acetonu Mocz: cukier, aceton Krew: wysokie stężenie glukozy

42. Kwasica ketonowa - objawy • Ból brzucha • Nudności • Wymioty • Wysoki cukier • Aceton w moczu/krwi • Odwodnienie • Przyspieszony oddech • Zaburzenia świadomości • Śpiączka cukrzycowa

43. Kwasica ketonowa - postępowanie Podać insulinę wstrzykiwaczem penem Pić wodę z cytryną, po łyku Nasilone wymioty, bez możliwościnawodnienia doustnego natychmiastowa hospitalizacja

44. Co oznacza złe wyrównanie cukrzycy ?

45. Glikacja białek – hemoglobina glikowana Hemoglobina glikowana (HbA1c): • Stałe połączenie hemoglobiny z glukozą • Im wyższa HbA1c tym wyższe średnie stężenie glukozy we krwi

46. Im wyższa HbA1c tym wyższe ryzyko powikłań cukrzycy Retinopatia Nefropatia Ciężka nieproliferacyjna retinopatia Neuropatia Mikroalbuminuria HbA1c

47. Powikłania oczne - retinopatia ŚLEPOTA

48. Powikłania nerkowe – nefropatianiewydolność neresk DIALIZY

49. ROZPOZNANIE CUKRZYCY Rozpoznanie cukrzycy TU NIE MAM WYBORU ALBO MASZ CUKRZYCĘ ALBO NIE ZACHOROWAŁEM - MUSZĘ DAĆ RADĘ POMÓŻ MI JUTRO JA POMOGĘ TOBIE